Een zekere Stephan, hotemetoot bij het Voedingscentrum (‘Eerlijk over eten’), twittert volgens Liesbeth (dank Liesbeth!) naar aanleiding van de promotie van Remko Kuipers:
Hoe meer onderzoek naar #paleo of #oerdieet, hoe meer het op Schijf van Vijf gaat lijken
Interessant hoe deze Haagse raspropagandisten een concept dat diametraal afwijkt van hun eigen kruideniersboodschap weten te claimen op het moment dat zo’n concurrerend concept terrein wint.
Stephan, zet je oogkleppen af, neem nog een paar flinke happen muesli met magere, gezoete vruchtenyoghurt, eet je 4 sneetjes volkorenbrood met cholesterolverlagende margarine en werp dan voor je in je dagelijkse tarwecoma glijdt een zo alert mogelijke blik op onderstaande plaatjes. Herken je jullie eigen plaatje? Goed. Wat zijn de verschillen? Voor elk goed antwoord krijg je een lolly (en een pak slaag van je sponsors).
Plaatje 1
Plaatje 2
Naschrift: Stephan Peters van het Voedingscentrum laat, door Janet gevraagd naar argumenten, weten ‘de inhoudelijke discussie’ op dit blog te missen ;-). Een beproefde tactiek van naakte keizers en vooral van hun nederige onderknuppels (zou ik toch bijna rechtse praat over verkwiste belastingcenten en semi-overheidsdienaren beginnen rond te strooien). Argumenten voor zijn bewering dat paleo sterk lijkt op de Schijf van Vijf geeft de twitterende terrasridder (uiteraard) niet. Aangezien pijnlijk duidelijk is dat de man niet de flauwste notie heeft waar hij over spreekt, wijs ik hem hierbij op wat basisliteratuur die hier zoal aan bod is gekomen. Veel inhoud heeft het natuurlijk allemaal niet ;-).
http://thepaleodiet.com/wp-content/uploads/2011/02/Cerealgrainhumanitydoublesword.pdf
http://thepaleodiet.com/wp-content/uploads/2011/02/Health-Promotion-Paper.pdf
http://thepaleodiet.com/wp-content/uploads/2011/02/Meat-Paradox-Final.pdf
http://www.ncbi.nlm.nih.gov/pubmed/19209185
http://www.springerlink.com/content/h7628r66r0552222
Naschrift 2: Perfect stuk van Dick Veerman, met uitgebreide reflectie van Remko Kuipers op Foodlog. “Voedingsdeskundigen zouden hun excuses moeten aanbieden.”
Het Paleo Perspectief 
touché
He, Skateguru! Hoe gaat het??? Teleurstellende berichten zijn ook welkom ;-).
Dik 4kg afgevallen in 4 weken, met een beperkt paleo dieet (1 boterhammetje per dag, in plaats van 7 en wel twee aardappeltjes).Ik bedoel maar, da’s geen mager resultaat. Ik werp mijzelf een keertje op als testvarkentje en t werkt. Ik ga d’r nog een stukje aan wagen, maar wil niet vervallen in Amerikaans aandoende hoezee verhalen, dus zoek nog een beetje naar de juiste toonzetting en nuchtere Hollandse formulering, terwijl ik het aan de andere kant juist van de daken wil schreeuwen.., maar die marathon komt er ook nog aan en door ongunstig strootjes trekken mag ik het langste kwart lopen: 12,5km.
Nog 3 weken en 3 kg te verliezen…moet lukken
Is het nou zo moeilijk om eerlijk over eten te zijn?
Ja, dat is blijkbaar moeilijk:
= want de grond (waarop je enkele decennia lang hebt gestaan) zakt weg onder je wetenschappelijke voeten,
=want je wilt niet te kijk staan, dus hou je vol te zeggen wat je al 20 jaar zegt,
=want wie moet dan je opleiding en je onderzoek sponseren, nu die sponsors natuurlijk geen genoegen nemen met wat je eigenlijk wilt en moet zeggen,
=want dan moet je misschien wel een ander baantje zoeken.
Dus: geef je er de draai aan die ene Stephan eraan geeft.
Hoera, probleem opgelost!
Gewoon omdraaien die schijf van 5 en je zit al op de goede weg.
Ik vind het gewoon triest hoe de grote food companies en pharma industrie ons al jaren voorliegt over onze voeding, geld is de drijfveer van die criminelen, meer kan ik er niet over zeggen.
Zelf op onderzoek gaan is nog altijd the way to go :-))))
Hahahaha TOP reactie! Wat een tuig die mensen bij Eerlijk Over Voeding.
Hi, hi, dank je wel, Carla! Na bijna twee decennia journalistieke ervaring met voorheen het Voorlichtingsbureau voor de Voeding kan ik niet anders dan toegeven dat je kwalificatie correct is.
Tuig: kanaille, vee van Laban, een troep deugnieten, gespuis. 1) Afval 2) Bagage 3) Bocht 4) Crapuul 5) Dievenvolk 7) Falderappes 8) Gajes 9) Gareel 10) Geboefte 11) Gebroed 12) Gemeen volk 13) Gepeupel 14) Gereedschap 15) Gerei 16)…
Heftige gravatar!
Sommige woorden wat sterk, maar.vind t schandelijk als men de waarheid naar zijn hand zet, alleen om zijn baan te houden. De wereld lijkt echt alleen om GELD te draaien! Ieder mag eigen mening hebben, ook over voeding, maar zo’n voedingcentrum heeft toch zeker “overwicht” of autoriteit voor velen. Dus is 100% eerlijkheid extra belangrijk!
Ik sluit me aan bij de opmerking van Nico Wils, hierboven, Stella. Zelf denken, zelf op onderzoek uit gaan is the way to go. Het Voedingscentrum is een achterhaald instituut uit de twintigste eeuw.
Waarom is het voedingscentrum achterhaald? Zij baseren zich op onderzoek van de gezondheidsraad. Bovendien kan je niet bewijzen dat zij corrupt zijn. Ik vertrouw liever wetenschappers en hoogleraren dan een of andere semi-specialist die roeptoetert dat het voedingscentrum bedrog is. Zij houden zich aan wetenschappelijk consensus en aan hogere eisen aan wetenschappelijk onderzoek dan de paleo aanhangers. Paleo bedient zich van anekdotisch bewijs wat geen bewijs is, dat zien we ook terug bij homeopathie aanhangers en gelovigen.
Sorry Niek, I don’t do Jesus.
Niek: klein voorbeeldje van vele achterhaalde adviezen:
“In de eidooier zit ook cholesterol, wat de kans op hart- en vaatziekten iets verhoogt. Het eten van drie eieren per week past in een gevarieerde voeding.”
http://www.voedingscentrum.nl/encyclopedie/eieren.aspx
Er is zat wetenschappelijke onderbouwing waarom dit een flutadvies is, Ga ik niet opzoeken, mag iedereen zelf doen.
http://voedingengezondheid.com/broodbeleg-cholesterol-voedingscentrum.html
Zie de link voor meer afvalligen van het voedingscentrum 😉
O, dank Riesjart! Wat een perfect verhaal weer van Robert.
Zijn streamer is geweldig:
Voedingscentrum
eerlijk over eten→ we hebben geen idee waar we mee bezig zijn.Niet dat ik nou alle reacties en postings lees en snap op Foodlog, maar die van ene Casper Z. de Swarte geeft aan dat hij a. er niets van snapt, en b. daarom smakeloze grapjes maakt, waar hij zelf heel hard om moet lachen…
Samengevat stelt hij (eigen woorden):
‘Ik zou aan de volgende goeroe van het ouderwets dieet het volgende willen vragen:
A- geef naast de dieetadviezen ook eens een advies hoe het dieet past in onze huidige levensstijl, of
B- bouw een tijdmachine.
Het gaat me even om A. en niet om B., want dan lachen we ons slap, natuurlijk.
Hij stelt: voeding moet passen in onze huidige levensstijl. Even laten doordringen, en dan hoef ik niks meer te zeggen…
Willem, die Casper Zulim de Swarte heeft inderdaad geen enkele clou. Exemplarisch voor de volstrekte wereldvreemdheid van consultants in de voedingsbranche. Ik begon vanochtend met een posting nav zijn reactie, maar moest ‘m wegzetten in de concepten vanwege deadlinestress. Ik wist eerlijk gezegd ook niet goed waar te beginnen. Casper claimt ondermeer dat paleo onverenigbaar is met het moderne leven, omdat het te veel tijd kost. Een al duizenden keren weerlegd nonsens-argument. Mijn paleolunch stond zojuist binnen 5 minuten op de tuintafel.
Absoluut, het tijdargument is nonsens. Het vraagt vooruit denken, goed voorraadbeheer en fantasie. Exact dezelfde punten zoals bij een niet-paleo voeding. Dus het gaat nergens over. Als meneer Casper met z’n handen in het haar zit over punt-A, dan mag hij wel een afspraak met mij maken 🙂
Eet al een jaar lang volgens paleo en niet al te strikt en ben 12 kilogram kwijt. Vroeger moest ik elke 2 uur iets eten anders werd ik flauw, (bloedsuikerspiegel schommeling). Daar heb ik nu geen last van. Voel me fitter en het voelt absoluut niet als dieet. Ik eet gewoon, er zijn heerlijke paleo recepten te vinden. Het is even wennen in het begin wat het best bij je past. Zo neem ik wel elke ochtend kwark en ook wat gewone melk in de koffie. Ik eet ook wel chocolade, maar met mate. Ik voel me heel gezond en zou niet meer anders willen eten.
Bedankt voor het delen van je ervaring, Josephien! Gelijkmatiger energie en verdwijnen van dips zijn extreem gebruikelijk. En spijker op z’n kop. Paleo is voor mensen net zo min een ‘dieet’ als mieren een ‘dieet’ zijn voor miereneters. Zoals Loren Cordain pleegt te zeggen: ‘The paleo fad is the oldest fad around.’
Nog meer hypocrisie. Martijn Katan zojuist op KNAW-symposium: “Stop door industrie gefinancierd onderzoek”
http://www.evmi.nl/nieuws/voeding-gezondheid/11215/%27stop-door-industrie-gefinancierd-onderzoek%27.html?src=nwb
Ik kan me er niet aan onttrekken dat het juist fijn is dat een door de meesten als gezaghebbend beschouwd persoon zo’n uitspraak de media in slingert. Hij heeft het over een ideaal waar ik volledig achter sta: laat de wetenschap compleet onafhankelijk zoeken naar de waarheid, en niet naar de ‘waarheid’ die de sponsor wil horen.
Of het praktisch te doen is om nog veel mooie onderzoeken te doen zonder de grote geldstromen uit het bedrijfsleven is dan de vraag, maar dat doet niets af aan het feit dat zoals het nu gaat verre van ideaal is en er gesjoemeld wordt bij het leven zonder dat er lijfstraffen voor uitgedeeld worden bij zulk gedrag.
Otto en anderen,
Uiteraard ben ik het volledig eens met zijn boodschap, al blijkt dat het wel degelijk mogelijk is om onafhankelijk onderzoek te doen met corporate geld. Het werk van Remko Kuipers is mede betaald door FrieslandCampina, terwijl de evolutiegeneeskunde vrijwel unaniem negatief is over het gebruik van zuivel en vooral van melk vermoedelijk nog veel naars boven water zal halen (voor kaas liggen de kaarten beter).
Waar het om gaat is dat Katan volgens mij inderdaad gedurende een groot deel van zijn carriere tot zijn nek in de meervoudig onverzadigde plantaardige olie stond, net als veel van de onderzoekers die Dr Kuipers in zijn betoog op Foodlog noemde. Als dat niet zo is, want ik heb geen keiharde bewijzen, neem ik dat uiteraard terug. Het is vervolgens wel erg makkelijk om wanneer je met emeritaat bent de moraalridder te gaan uithangen.
Verder staat Katan bekend als een tiran die geen methode schuwt om collega’s die aan zijn dogma morrelen te breidelen. Hij kaffert, insinueert, doet valse beschuldigingen van wetenschappelijke fraude en weigert elk wetenschappelijk debat.
In dat licht vind ik zijn oproep ‘merkwaardig’.
Overigens, mooi antwoord op het commentaar van Casper Zulim de Swart, Otto!
Melchior, vanuit zijn verleden met name rondom vet kan ik me voorstellen dat je het woord hypocrisie gebruikt. Maar ik ben juist heel erg blij met dit soort uitspraken. Katan slaat de spijker wel op de kop. Natuurlijk moeten we stoppen met door de industrie gefinancierd onderzoek aan universiteiten. Ik pleit al jaren voor een nieuw beleid.
Wouter een voor iedereen die een beetje Engels kent is de Bartlett’s lecture updated en aangepast misschien wellicht interessant om te ervaren : http://www.youtube.com/watch?v=VOMWzjrRiBg&NR=1&feature=endscreen
Niet door Bartlett maar hij heeft er wel aan meegewerkt.
Ik kan het niet overzien, maar zou het kunnen dat de heer Katan margarine op het hoofd heeft.
Overigens ben ik het met je eens.
Ik weet het niet vanaf hier, maar kan het zijn, Otto, dat de heer Katan margarine op het hoofd heeft. Of komt zijn naam inderdaad niet voor op door Unilever c.s. gesponsored onderzoek.
Als hij echt van mening is dat het beter is om zonder Unilever en consorten onderzoek te plegen en dat ook probeert te bewerkstelligen, dan is dat toch alleen maar toe te juichen. Dat hij gesponsord wordt is dan nog niet het probleem, naar mijn bescheiden mening, dat kan hem alleen maar sterker doen staan in de mening dat het geen goed idee is, omdat hij keer op keer merkt wat voor nadelen daar aan kleven.
En a la minute stoppen met gesponsord onderzoek doen is waarschijnlijk geen optie, dan istie z’n baan (en invloed) kwijt.
Grappig inderdaad dat het juist hij is die dit statement maakt……
Ben het overigens wel eens met de strekking van het verhaal. Je kunt beter minder data hebben die betrouwbaar is dan veel data die de beeldvorming in het onderzoeksveld vertroebeld.
Ben het ook eens met de strekking, vind alleen de boodschapper ineens zo verrassend.
Nu wordt het lachen op Foodlog. Na een ijzingwekkende stilte kruipen allerlei verbijsterde high brow figuren (die denken: ‘Waar heb ik deze boodschap toch eerder gehoord?’) uit hun schulp en beginnen een discussie die daar in de begindagen al uitputtend is gevoerd en die gewoon teruggelezen kan worden. Waarin werd gemeld dat mensen zich de afgelopen 2,5 miljoen jaar hebben aangepast aan het hele spectrum van econiches dat de aarde biedt, aan veel koolhydraten, nauwelijks koolhydraten, veel vet, weinig vet, etc, maar dat we zeer waarschijnlijk nog moeite hebben met de econiche landbouw. Het enige verschil in deze discussie: het verzamelde zelfverklaarde topintellect is nu iets voorzichtiger met het uitdelen van idiootverklaringen, omdat de input deze keer afkomstig is van een doctor. Een doctor die overigens aanzienlijk stelliger is in zijn uitspraken dan veel van de paleo-adepten die nog zeer recent door de Foodlog-clan werden uitgemaakt voor ongenuanceerde evangelisten.
O, en nu wordt de orthorexia troef ook weer van stal gehaald en niet eens door Trachet ;-). Ga lezen. De ignorantie (is dat een woord?) is verpletterend. Zeer hoog vermakelijkheidsgehalte.
Janet, mocht paleo echt aanslaan, dan kun je het werk niet aan, voorspel ik je. Iemand vraagt zich serieus af wat je in godsnaam eet in plaats van pasta en brood, ha, ha, ha.
Melchior, ik ken je niet maar wat maak je het ingewikkeld. Niet reageren is niet goed want elitair, wel reageren is niet goed want die argumenten waren bij jou al bekend. Niet reageren op vroeger gevoerde discussies is ook niet goed (ik ken Foodlog pas een jaar).
Aan idiootverklaringen heb ik nooit gedaan, ontzag voor titels heb ik al helemaal niet en waar je kunt vinden dat ik zelfverklaard topintellect ben lees ik graag.
Aan serieuze discussies over paleo dieet versus aanbevelingen in een postmoderne samenleving ben ik dertig jaar geleden begonnen dus ‘verbijsterd’ ben ik ook al niet.
Jaap, ik had het uitdrukkelijk NIET over jou. Jij bent daar een lichtend baken. Super bijdragen, die alles netjes in perspectief plaatsen, dank!
Vraag me af wanneer jij (Melchior) dat naschrift over DV hebt geplaatst. Of ben ik er volkomen overheen gewalst op zoek naar azijn (?) Ik denk dat we, ook namens en in het belang van de algemene volksgezondheid, bijzonder ingenomen kunnen zijn met de bekendheid die gegeven wordt aan het werk van Kuipers. Dat FL er op deze manier aandacht aan besteedt is hart verheffend. Ik denk ook dat onze Dick nog een hele moeilijke tijd tegemoet gaat als hij deze lijn van denken gaat proberen te verdedigen. Gezien de eerste commentaren is er nog weinig begrip. Gevaarlijker is echter dat diezelfde commentatoren denken dat ze het wel snappen. ‘Het komt allemaal neer op zo gevarieerd mogelijk (junk voedsel) eten.’
Maar als Jaap werkelijk al dertig jaar lang bezig is om een meer paleo gerichte eetwijze bespreekbaar te maken, vraag ik me toch wel af op welke wijze hij daar mee bezig is en waarom hij er zo weinig effect mee heeft bereikt. Licht onder de korenmaat? Of te veel tegenwind?
Ook ik plaats vraagtekens bij Jaap Seidells actuele stellingname aangaande paleo. Want wie zat/zit in diverse besturen en commissies die vol overgave o.a. de bekende meelproducten aanprijzen? Juist.
Even terug naar Kuipers. Een nieuwe doorbraak, lijkt het, in de wat achterlopende Nederlandse voedingswetenschappelijke ontwikkelingen.
Op Foodlog, waar ooit een rede van Muskiet een lange reactiereeks opleverde, geeft Kuipers een reactie. Ik kan het grotendeels met hem eens zijn, maar verbaasd lees ik dit:
‘…. waarbij wat mij betreft ook opnieuw overwogen dient te worden of we niet al te veel rekening houden met andersmans en onze eigen privacy, want hoewel de individuele bijdrage aan het betalen van de gezondheidszorg nog steeds onafhankelijk is van ons leefpatroon (roken, alcohol, BMI) is het mij duidelijk dat de ziekenhuispopulatie gedomineerd wordt die mensen die de meeste gezonde leefregels al dan niet bewust aan hun laars hebben gelapt. Dienen we er allemaal maar klakkeloos voor te betalen dat iemand met een BMI van 45 diabetesmedicatie vergoed krijgt? Of nu diegene met een BMI van 45 moet betalen of dat we van overheidswege bijvoorbeeld de kosten van snelle koolhydraten hoger maken (hoger belasten) is mij om het even; maar er mag wel wat meer aandacht voor deze problematiek komen.’
Helemaal mee eens dat daar aandacht voor moet komen, maar niet op basis van wat Kuipers suggereert: belasten van ‘verkeerd’ (voedings)gedrag, of een bepaald soort eten duurder maken. Dat laatste zou kunnen, maar wie bepaalt dan wat goede voeding is en wat slechte??
Gedrag wordt aangestuurd door eigen brein en omgevingsfactoren. We weten dat het sturen van het eigen brein een bijna onmogelijk streven is. En die omgevingsfactoren? Ja! Daar moet iets mee gebeuren!
Een scala aan maatregelen kan ik opsommen, maar de lezer kent die wel. Begin maar in de supermarkt. Zolang gedrags- en andere wetenschappers het koopgedrag weten te sturen middels aantrekkelijke aanbiedingen, verpakkingen en kretologie, zal de doorsnee consument zijn/haar koopgedrag maar moeilijk onbeinvloed kunnen laten. Overheidsmaatregelen lijken mij de enige manier om tot duidelijk en breed resultaat te komen? Wat zegt u: eigen verantwoordelijkheid? Tjonge, en dan nog dromen van verbeteringen?
Wat zijn we het weer eens Willem. De aanzet werd al gegeven door het ziekenhuis: Moeten we die coma zuipers niet zelf laten betalen? Natuurlijk. Bij de diabetes en BMI ligt het iets anders. Zelf zou ik een parallel willen trekken met de tabaks industrie. Als duidelijk is aan te tonen dat, om wat voor redenen dan ook, willens en wetens goede meer wetenschappelijk verantwoorde adviezen geen gehoor kregen enz. enz. dan lijkt het me zaak dat er een case gemaakt kan worden voor schade vergoeding, eventueel met berechting van de schuldigen.
Nabrander. Ik geef het op, heb de hele dag lopen piekeren over wat “de inhoudelijke discussie” zou kunnen zijn. Het moet iets zijn dat Stephan (niet de bekende Stephan) mist in deze blog. Heb Wiki er op nageslagen, de dikke Van Dale en de Nederlandse Larousse die ik nog steeds in de kast heb staan.Allemaal geweldig mooie en goede beschrijvingen van wat ik zelf eigenlijk ook al had gedacht dat het dat was, maar het zijn allemaal beschrijvingen van zaken die hier met een stevige regelmaat aan de orde komen. Soms zelfs zo stevig dat sommigen de verzuchting slaken, niet zo snel, niet zo moeilijk.
Kan iemand mij licht verschaffen? Kan iemand mij vertellen wat ” de inhoudelijke discussie” is. Het kan natuurlijk niet iets zijn wat in deze pagina’s voorkomt, want dan was Stephan (niet de bekende Stephan) toch niet met dit gemis geconfronteerd.
Ik proef een paar zaken in deze lijn die ik niet prettig vind, en volgens mij ook niet nodig zijn. Jaap Seidell om te beginnen (wie heeft zijn boek trouwens gelezen), leest mee, en doet mee met de discussie. Dat is gewoonweg super. Daar kunnen heel veel professionals een voorbeeld aan nemen. Ten tweede is hakken op Foodlog ook niet effectief. Foodlog is een ander medium, met een grote staat van dienst. De manier waarop Dick et.al. aandacht geven aan Remko Kuipers is goed, en Dick schrijft al jaren stukjes over paleo o.a. na vele gesprekken met Muskiet. Maar foodlog is ook een journalistiek medium, waar het gaat om verschillende kanten van denken inhoudelijk te duiden. Dat is een andere insteek dat dit blog van Melchior wat duidelijk geschreven is door een inhoudelijke deskundige maar tevens ook ‘fan’. Zelf ben ik ook van de stevige taal en uitspraken (mits inhoudelijk). En ik ga er regelmatig ‘vol’ in zeggen ze dan bij mij op kantoor. Maar polariseren zonder inhoud is nutteloos. Een laatste voorbeeld: Katan, ja ik ken zijn staat van dienst, volg hem het is een autoriteit. Maar ik ben heel erg blij met zijn EVMI uitspraken. Uitspraken die eigenlijk ondersteund zouden moeten worden door elke professor in Nederland.
Je bent nu wat in de war, Wouter. Seidell wordt hier helemaal niet neergesabeld, integendeel. Eerder schreef ik, op Foodlog, al heel aardig over Jaap, al was het maar omdat hij op publieke forums publiekelijk meediscussieert! Maar kritisch zijn op zijn uitspraken nu, waarin hij stelt ‘altijd’ al veel in paleo te hebben gezien, mag toch zeker wel zonder daarmee zijn grote waarde voor de Nedelandse voedingswetenschappen in diskrediet te brengen? Ik bedoel: als je ‘altijd’ al weet dat de huidige, door Jaap Seidell mede aanbevolen, richtlijnen voor goede voeding stampvol volkorenproducten zit, mag toch een vraagtekentje geplaatst worden bij het functioneren in die aanbevelingscommissies van ook Seidell?
Wouter. Sinds wanneer is het discutabel dat een deskundige (je noemt Melchior) tegelijk een fan (een enthousiast bewonderaar) is van datgene wat hij promoot? Als er al iemand relativeert in deze, dan is het M.M. wel!
Over Foodlog, Veerman en Katan zal ik het hier maar niet meer hebben…
Ik proef ook een paar zaken in deze hele discussie die ik niet prettig vind Wouter. Niet alleen niet prettig, maar heel gevaarlijk. Ik dacht dat ik me heel voorzichtig had uitgedrukt. Jaap mag dan aan de discussie al dertig jaar hebben deel genomen, dat is dan wel erg stilletjes gebeurd. Van Jaap speciaal mogen we toch verwachten te weten wat er werkelijk aan de hand is. Er zijn twee zaken (innig verbonden) die hier een rol spelen. Dat is aan de ene kant een voedingspatroon dat tot resultaat heeft gehad en nog heeft dat we nog decennia lang met astronomische gezondheidskosten zitten. Waar we allemaal voor opdraaien. En aan de andere kant de volkomen unsustainability van dit voedingspatroon en de manier waarop dit spul geproduceerd wordt.
Dit totaal verziekte en verziekende voedingspatroon kan alleen in stand gehouden worden door enorm onefficiente mono culturen. De grote leugen in dit geheel is dat we dit zelfde nog intensiever door moeten blijven doen. Net weer een berichtje in de krant dat Billy Gates vindt dat we nog meer GM produkten moeten gaan verbouwen omdat het zo geweldig veel meer produceert, terwijl de berichten van het tegendeel wereldwijd zijn.
Een leugen die in stand wordt gehouden door?? juist ja diezelfde grote bedrijven. En onze simpeltons in Den Haag en Brussel blijven daar maar in trappen. Olivier de Schutter is een roepende in een woestijn die de dood wordt van onze westerse samenleving. (Bartlett, Ikerd, Korten, enz).
Er is geen plaats in dit geheel voor een samenleving gebaseerd op graan produkten. Maar dat het anders kan hebben mensen als Joel Salatin allang bewezen en alle naysayers willen gewoon de produktie feiten niet onder ogen zien.
Ik weet niet precies wat jullie bedoelen of waar jullie me van verdenken maar ik beweerde niet dat ik dertig jaar het paleo-dieet heb gepromoot net zo min als ik meelproducten heb aanbevolen (en al helemaal niet in de zin van geraffineerde koolhydraten, laag in vezel). Wat ik heb onthouden van de lezingen die ik volgde van Boyd Eaton en Yudkin in de jaren tachtig en de gesprekken later met Lindenberg in Zweden is dat er voldoende aanwijzingen zijn om vanuit gezondheidsoogpunt ultra-processed foods te reduceren in onze voeding (bijvoorbeeld geraffineerde koolhydraten, bewerkte vleesproducten en toevoegingen van zout, suiker in het algemeen) en te vervangen door groenten, peulvruchten, knollen en vis. Lees de adviezen waar ik aan gewerkt heb van het WCRF (Food, nutrition, physical activity and the prevention of cancer) en de WHO (Diet, nutrition and the prevention of chronic diseases) er maar op na. Daar komt de ingewikkelde discussie over duurzaamheid en de groei van de wereldbevolking bij (algen en zeewier lijken mij onderwerpen voor de toekomst). Zoals jullie kunnen lezen in mijn discussie met Remko Kuipers op Foodlog zijn wij het daar over eens. Naast veranderingen in voeding horen daar natuurlijk ook meer lichaamsbeweging en minder tabak en alcohol bij. Sinds 1985 (citaat van Boyd Eaton hieronder) staan die boodschappen nog steeds. Dat gaat natuurlijk lang niet ver genoeg voor mensen op deze site maar om het zover te krijgen zijn alle inspanningen nodig. In het kader van JOGG maken we nu stappen met resultaat op bevolkingsniveau en daar zijn we pas een jaar mee bezig.
http://www.nejm.org/doi/full/10.1056/NEJM198505303122215
Boyd Eaton:
“The paleolithic diet would be better for us not in the sense of ultimate evolutionary improvement but in the more mundane sense of being better for our health. In important respects it parallels recommendations made by the American Cancer Society, the American Heart Association, the American Diabetes Association, and the Senate Select Committee on Nutrition. Our article provides a model that explains this convergence: we are in effect genetically programmed for the paleolithic nutritional pattern. Natural selection cannot have prepared us for our current diet, which is high in fat, salt, and refined carbohydrate and low in fiber. Like our use of tobacco and alcohol and like our sedentary life style, this diet is unprecedented in human evolutionary experience. Together, these factors constitute a deviation so extreme that our bodies have responded by developing forms of illness otherwise rarely seen in nature”.
Je hebt ook onder voedingswetenschappers grofweg twee stromingen: die welke vanuit een ivoren toren de wereld kond doet van onfeilbare meningen, en die welke midden in de maatschappij staat en met die maatschappij praat over meningen. Jaap behoort tot die tweede stroming en niemand hier zal hem daarmee afvallen. Jaap is, dus, een moderne prof. En een goede, want hij staat open voor andere, en vaak tegengestelde, visies.
Daarmee is niet gezegd dat in discussies elkaars nieren niet mogen worden geproefd.
Jaap:
‘Aan serieuze discussies over paleo dieet versus aanbevelingen in een postmoderne samenleving ben ik dertig jaar geleden begonnen dus ‘verbijsterd’ ben ik ook al niet’.
Wat ik me afvraag, is waar ik in de door jou aanbevolgen voedingspatronen de weerslag daarvan terug te vinden is. Natuurlijk, ik zal er overheen gelezen, of zal ze helemaal niet gelezen hebben, maar dan zit de misvatting bij mij. En dat was de reden waarom ik hierboven een heel klein vraagtekentje plaatste.
Het mag duidelijk zijn, velen hier kunnen zich prima vinden binnen het speelveld dat Kuipers en Seidell schetsen!
De volgende stappen na die vaststelling zouden discussies moeten zijn over, wat Seidell hierboven ook al aangeeft, de gevolgen van een ander (wereld)voedingspatroon op de duurzaamheid in het algemeen, het milieu, de groeiende wereldbevolking, de economie, de vraag rond het richting geven aan de promotie van voedingsmiddelen (mag daar werende en sturende richting aan gegeven worden, of leve de vrije markt), enzovoort.
Maar op deze site gaat het toch vooral om de gezondheidsvoordelen van een ‘paleo’ voedingspatroon, meen ik te mogen opmerken.
@Jaap, super goed dat je hier mee doet aan de discussie en probeert ook naar de overlap te zoeken. Dat heb ik op mjn laatste blog ook gedaan. Toch zie ik een knelpunt met betrekking tot JOGG. Voor een gezond voedingspatroon moet je zeker niet de producten van de JOGG-partners eten. Daarom ben ik ook tegen het JOGG-project, want wie betaalt, bepaalt. Ik weet dat jij dit niet met me eens bent. Niemand betrokken bij JOGG heeft me tot nu toe kunnen overtuigen dat er daadwerkelijk gemeten resultaten zijn behaald met betrekking tot de gezondheid. Is daar een openbaar rapport van?
@LIesbeth zoals je op de site kunt zien van JOGG zijn de landelijke partners Albron, Albert Heijn, Zilveren Kruis Achmea, Friesland Campina, Nutricia en Unilever. Het bedrijfsleven is nodig omdat de landelijke overheid niet (meer) wil investeren in bevordering van gezond gedrag. Met de partners zijn goede afspraken. Het is niet toegestaan om wat dan ook aan marketing te koppelen aan JOGG en ze bepalen al helemaal de onderwerpen of interventies. De thema’s die gekozen zijn voor dit jaar: meer groenten eten; meer (kraan)water drinken en meer bewegen. Waar zie jij hier belangenverstrengeling ?
De belangrijkste bijdragen komen echter van lokale partijen (regionale en stadslandbouw, waterleidingsmaatschappijen, ruimte ordening, verkeersveiligheid, onderwijs en sport).
Ik snap je reserve maar actief iets tegenwerken dat met veel moeite tot stand is gekomen (tegen alle winden en stromingen in) en waar gemeenschappelijke doelen worden nagestreeft is contraproductief.
Jaap. Je hebt blijkbaar de illusie dat economische (wereld)machten die veel geld steken in bepaald onderzoek dat doen in het algemeen belang. Dat meen je toch niet! Zie de V.S. waar deze machten (indirect) bepalen wat goede voeding is en wat niet.
Dat een neoliberale overheid geen geld meer wil stoppen in dit soort onderzoek valt de politiek, dus aan ons allemaal, te verwijten, maar mag nooit de reden zijn voor wetenschappers om aan dit soort constructies met multinationals hun wetenschappelijke ziel en zaligheid te verkopen.
@Jaap, dank voor je reactie. Die thema’s spreken me zeker aan. Ik blijf mijn huiver houden. Ik zou daarom liever zien dat het (voedings)bedrijfsleven zich er niet mee bezig houdt, maar goed daar zeg ik niets nieuws mee 🙂
(ik neem aan dat je bedoelde dat ze de onderwerpen en interventies NIET bepalen)
Ik vind het opvallend dat wanneer het paleo dieet wordt vergeleken met de reguliere aanbevelingen, het altijd gaat over overgewicht. Terwijl het ontstaan van overgewicht wordt veroorzaakt door een te hoge energie-inname(ja ik draai de CICO plaat nog een keertje af). Het is te verwachten dat een iemand die een strikt paleo voedingspatroon adopteert zijn energie-inname spontaan verlaagd. Dit is echter ook het geval met iemand die netjes het reguliere advies opvolgt. Het probleem ligt in de consumptie van ultra-processed gemaksvoedsel waarvan steeds meer wordt geconsumeerd. Het wijzigen van het reguliere voedingsadvies naar een meer paleo voedingspatroon gaat volgens mij weinig oplossen. De discussie zou moeten gaan over hoe je de algemene populatie omringd door (ultra-processed) maximaal consumptie stimulerende voedingsmiddelen, er toe kan bewegen minder of geen van deze voedingsmiddelen te nemen. Het paleo voedingspatroon is volgens mij het meest optimaal. Maar discussies over macronutriënten verhoudingen, vetzuursamenstelling en wel of geen granen, leiden af van waar het daadwerkelijk over gaat.
“Het probleem ligt in de consumptie van ultra-processed gemaksvoedsel waarvan steeds meer wordt geconsumeerd.”
Exact, Fred-Jan. Het minder beschikbaar (en minder aantrekkelijk) maken daarvan is op macroniveau de meest noodzakelijke interventie. Volgens mij is vrijwel iedereen het daarover eens. Paleo is tien bruggen te ver voor de meeste mensen en ik zie dit blogje dan ook als ontmoetingsplaats voor geeks en andere licht gestoorde geinteresseerden.
Een toffe discussie trouwens en ik vind het geweldig dat onder anderen Jaap Seidell bijdragen. Ik vrees dat ik zelf niet zo veel zinnigs te melden heb. Het beinvloeden van de volksgezondheid is eindeloos ingewikkeld. Het enige wat ik kan doen is informatie spuien, al of niet gekleurd en daarbij ga ik voor ‘optimaal’. De meeste mensen zullen er geen boodschap aan hebben dat bijvoorbeeld de incidentie van DM type 1 met een procent of 80 afneemt als je tarwe en melk elimineert, maar die paar Nederlanders die dat wel interessant vinden, moeten het ergens kunnen vinden.
Melchior, ik zal niet ontkennen dat ik 1 van die licht gestoorde geïnteresseerden ben, ik ben er zelfs trots op! (hoe sneu is dat?). Van mij mag iedereen lekker zelf bepalen wat hij of zij eet en zijn leven verder vorm geeft. Waar ik wel moeite mee heb is dat beeldvorming in de wetenschap sterk beïnvloed zou kunnen worden door de macht van het geld. Dat is pas contra-productief waarbij ik niet bedoel dat specifiek Jaap zich daaraan schuldig maakt, dat lijkt mij niet het geval.
@Melchior, dat vind ik goed dat je dat ook meldt. Jij gaat voor het ‘optimale’ (en dat volg ik ook heel graag op deze blog !), maar stelt wel vast dat dit voor veel mensen stappen te ver is. Persoonlijk denk ik daarom (als therapeut !) dat je met een paar stappen zetten richting Paleo ook al een gezondsverbetering kan realiseren. Veel mensen eten zo raar bewerkt met geen/nauwelijks nutrienten dat op dat punt ook een gezondheidswinst te behalen is.
Hoewel ik de aanleiding gaf tot dit stuk, heb ik deze week bewust gezocht naar de overeenkomsten tussen het Voedingscentrum en Paleomenu. Voor diegene die dat aanspreekt, klik even door naar mijn blog. Mijn voorkeur gaat als natuurgeneeskundige uiteraard meer uit naar Paleo dan naar De Schijf van Vijf, maar ik vind het zelf ook goed om te kijken waar het mogelijk is om grotere groepen aan te spreken en dat doe je nu eenmaal via het Voedingscentrum.
Ik ben trouwens ook erg benieuwd naar de reactie van Robert Hoenselaar met betrekking tot volkoren.
(Ik hoop dat deze reactie hier ook kan, zonderdat direct iedereen zich tegen me keert :-))
Het uitsluiten van (over) bewerkt ‘voedsel’ als geschikt voor menselijke consumptie is m.i. een deel van de uitgangspunten van het Paleo-leefstijlpatroon. Of dat dan op zich voldoende is om een groot effect te bereiken weet ik natuurlijk ook niet. Maar een verandering op het gebied van consumptie als preventieve maatregel moet worden ge-initieerd door een duidelijke aanbeveling gedaan door de experts. Die experts zouden dan in hun aanbeveling zich niet moeten beperken tot het vermijden van bewerkt voedsel alleen als er ook voldoende aanwijzingen zijn dat meerdere factoren in dit kader effect hebben op de gezondheid.
Die factoren en die hoor ik Jaap niet noemen, zijn onder anderen de verhoogde inname van plantaardige olie en graan, het vermijden van UVB van de zon door toepassen van zonnebrand, aanbevelingen om meer dan 6 keer per dag te eten, het vermijden van inherent cholesterol- en vetrijke voedingsmiddelen (niet bewerkt).
Kom daar maar eens om…. daar wordt de gemiddelde mens denk ik niet vrolijk van en de gemiddelde fabrikant ook niet. Wellicht zit daar ook een kant van het probleem verscholen, het lijkt geen haalbare kaart te zijn sociaal en economisch.
Desalniettemin moet de raadgevende deskundige zich (vind ik) in deze integer opstellen en het hele verhaal vertellen. Daarbij vind ik het niet gepast of relevant om de paleo-benadering voor voeding te reduceren tot macronutriënten-verhoudingen of voor te stellen als een onhaalbaar ideaal dat niet verenigbaar is met de huidige leefwijze.
Riesjart, ik ben je met je eens dat de inmiddels beschikbare informatie (Cordain, Lindeberg, Frassetto, etc.) tenminste uitgedragen zou moeten worden, zodat mensen kunnen kiezen. Het probleem is dat er onvoldoende hard evidence is (dwz hard evidence in de ogen van de voedingspauzen) voor de vele biologisch plausibele en in kleine experimenten bevestigde gezondheidseffecten van zowel hardcore als soft paleo/primal. En dat zal nog wel even zo blijven, want geld voor grote paleo RCT’s komt er nooit.
Dat neemt niet weg dat het natuurlijk gewoon werkt ;-). En hoe meer mensen het proberen, hoe duidelijker dat zal worden, vooral mbt autoimmuniteit (ik word een beetje moe van die constante nadruk op overgewicht, je kunt een miserabele gezondheid hebben zonder een grammetje ‘te veel’). Het nut van de CABG is ook nooit goed in RCT’s aangetoond. Toen niet door ethische commissies gehinderde dokters in de jaren 50 nep-operaties (alleen borstkas open zagen en meteen weer dichtnaaien) vergeleken met daadwerkelijk uitgevoerde coronaire bypasses, hadden de proefpersonen die de nepoperatie ondergingen een betere prognose ;-). Toch doen we aan de lopende band CABG-es (je moet echt oppassen om met pijn op de borst naar een ziekenhuis te gaan, want voor je het weet ben je aan de beurt) en iedereen vindt dat vanzelfsprekend.
Overigens zijn er (jammer genoeg) ook geen ‘tarwe RCT’s’, maar dat terzijde. Ik zag dat Robert (Hoenselaar) op Foodlog informeert naar Remko Kuipers’ opvattingen over volkoren granen. Robert wijst op de epidemiologie, die tamelijk consistent voordelen suggereert. Ik weet dat Robert ook wel moet hebben bedacht dat meten in een erg homogene bevolking (waarin iedereen graan eet en volkoren producten eten een proxy voor hogere welstand is) vaak niet zo veel zin heeft. Denise Minger heeft gekeken in de China Study Data (naar mensen die wel of geen tarwe aten) en vond een sterk verband tussen tarweconsumptie (ook volkoren staat me bij) en ziekte en dood, met name aan hart- en vaatziekten. Benieuwd naar Remko’s antwoord.
@Melchior: Ik had eigenlijk niet gedacht dat volkoren graanproducten een proxy voor hogere welstand zouden zijn. In ieder geval niet als storende factor in de relatie tussen volkoren graanproducten en het risico op ziekten. Want daar zie ik (tot nu toe) geen aanwijzingen voor.
Hoge consumptie van volkoren granen is geassocieerd met een behoorlijk consistent verlaagd risico op hart- en vaatziekten, diabetes en kanker van de dikke darm en endeldarm. Dan lijkt het me meer dan onwaarschijnlijk dat deze granen eigenlijk het risico op deze ziekten verhogen. En dat dit verhoogde risico continu zou worden verbloemd door confounders.
Dat volkoren een proxy zijn voor welstand, lijkt me onwaarschijnlijk. Beschermende effecten zijn o.a. gevonden in de Nurses’ Health Study + de Health Professionals Follow Up Study. De onderzoeksgroepen bestaan uit mensen met ongeveer hetzelfde beroep. Welstand zou daar een minimale invloed op moeten hebben. Verder is een beschermend effect tegen het risico op vroegtijdig overlijden van vezels gevonden in een van de grootste onderzoeksgroepen tot nu toe (1). Na correctie voor roken en leeftijd waren de Relative Risks (RR’s) 0.75 voor mannen en 0.73 voor vrouwen. In het daaropvolgende model is wiskundig gecorrigeerd voor allerlei storende factoren (ras, opleiding, burgerlijke staat, gezondheids-status, BMI, lichamelijke activiteit, menopausaal gebruik van HRT bij vrouwen, en consumptie van alcohol, rood vlees, groenten, fruit en energie). Indien welvaart een belangrijke confounder zou zijn, zou het RR sterk dalen na correctie voor minstens 2 v.d. genoemd factoren (opleiding + gezondheids-status). Maar de RR’s veranderden nauwelijks na rekening te hebben gehouden met alle genoemde factoren: RR = 0.78 voor mannen en 0.76 voor vrouwen.
Toen de onderzoekers vervolgens keken naar vezels uit verschillende voedingsmiddelen, bleken alleen vezels uit volkoren graanproducten het risico te verlagen. Vezels uit groenten en fruit gaven geen/nauwelijks een effect. Ik weet niet zeker of groenten en fruit ook een teken zijn van welstand, maar het lijkt me wel.
En verwijzen naar de China Study? In tegenstelling tot wat wordt gezegd is de onderzoeksgroep (zeer) klein voor een epidemiologische studie. Gegevens over de voeding van 6.500 deelnemers werden gecorreleerd aan landelijke sterftecijfers 8-10 jaar voordat deze voeding werd geconsumeerd. Simpelweg betekent dit dat jij de consumptie van je boterham verantwoordelijk acht voor de dood van je buurman 8-10 jaar geleden (2).
Referenties:
1) Park Y. Dietary fiber intake and mortality in the NIH-AARP diet and health study. Arch Intern Med. 2011 Jun 27;171(12):1061-8.
2) Hoenselaar R. The China Study: veel onbetrouwbare gegevens over een kleine groep mensen. http://voedingengezondheid.com/china-study.html
Het voedingscentrum gaat in de verdediging: http://www.voedingscentrum.nl/nl/nieuws/het-oerdieet-en-verzadigd-vet.aspx
Jeese, dank Edwin, niet te geloven. Jaap, dit is waarom mensen hakken op het Voedingscentrum en en passant alle voedingswetenschappers wantrouwen. Wat vind jij hier nou van, deep down?
Copy/paste:
Het oerdieet en verzadigd vet
28 maart 2012
“Eten zoals onze voorouders deden in de steentijd, kan bijdragen aan gezond ouder worden”. Dat zegt Remko Kuipers, die op maandag 26 maart in Groningen promoveerde op het ‘Paleo Dieet’. Het Voedingscentrum is het met Kuipers eens dat belangrijke onderdelen van de oerdis, zoals groente, fruit en vis, gezond zijn.
Hoe een gemiddelde maaltijd van onze verre voorouders er precies uitzag, is niet met zekerheid te zeggen. Volgens Kuipers at men ten opzichte van de huidige voeding in Westerse landen minder koolhydraten en linolzuur (een belangrijk meervoudig onverzadigd vetzuur) en meer eiwitten en visvetzuren.
Het bestuderen van de oudheid kan interessante aanwijzingen opleveren voor nieuw onderzoek. Maar het gaat te ver om te concluderen dat het dieet uit de oertijd het risico kan verlagen op hart- en vaatziekten en andere welvaartsziekten in de moderne tijd die in zoveel meer aspecten afwijkt van hoe de mens oorspronkelijk leefde.
Het effect van dit oerdieet op moderne welvaartziekten is dan ook moeilijk te voorspellen. Deze ziekten ontstaan bovendien meestal op latere leeftijd, terwijl mensen in de oertijd lang niet zo oud werden als tegenwoordig.
Adviezen verzadigd vet
Het Voedingscentrum kan zich niet vinden in Kuipers’ bewering dat linolzuur ongezond is en verzadigd vet niet. Wij baseren ons hierbij op wetenschappelijke rapporten van de Gezondheidsraad, de EFSA en de WHO, die een overzicht geven van alle wetenschappelijke studies die wereldwijd zijn uitgevoerd.
De laatste 60 jaar is veel onderzoek gedaan naar het effect van voeding op welvaartsziekten. Om het risico op hart- en vaatziekten te verlagen adviseert de Gezondheidsraad, naast de consumptie van groente, fruit, vezel en vis, om verzadigd vet in de voeding zoveel mogelijk te verlagen en om verzadigd vet te vervangen door onverzadigd vet, als dat mogelijk is. Het Voedingscentrum heeft deze aanbevelingen, en alle andere adviezen om gezond en gevarieerd te eten, praktisch samengevat in de Schijf van Vijf.
and Jesus wept.. ik ook trouwens 😦
Geven ze hier niet heel subtiel de schuld aan de gezondheidsraad? (in de één na laatste zin) En dat zij niets anders doen dan volgen en helpen….?
“(een belangrijk meervoudig onverzadigd vetzuur)……………………………………………….”
En de gewone man eet braaf zijn becel weer morgenochtend ( of zit daar al geen linolzuur meer in?)
Hoe je het ook wendt of keert, graan moet eruit. Gaat eruit. De vorm van landbouw bedrijven waarbij dit goedje geproduceerd wordt is unsustainable. Wil dan niemand hier snappen wat de kosten van je verdoemende boterhammetje zijn? Allemaal met de oogkleppen op als we de grote rivieren de honderd duizenden tonnen teelaarde afvoeren? de stofwolken uit China de westkust van Amerika bereiken? En we zijn in deze discussie bezig met wie er het grootste gelijk heeft, of het altijd al geweten heeft. Mensen als Mertens krijg je nooit wakker, maar van Jaap Seijdell mag je duidelijker taal verwachten. Heet zijn faculteit niet Earth and Life Sciences? Jaap blijf in Godsnaam niet teveel tijd besteden aan het rearranging van de deck chairs on the Titanic.
Zie mijn opmerking van 9.19 Ja het zijn allemaal retired professors. Al Bartlett, John Ikerd, David Korten, but they are very very concerned. Het gaat om heel wat meer dan dikzakkerij en DM2, Paleo is sustainable, regulier niet!
In 2004 maakt ik deze. Van paleo had ik nog nooit gehoord.
Hij lijkt toch wel een beetje.
En ja, een beetje graan zit er in………………… 8jaar geleden………..en twee liter water vind ik nu ook wel wat veel. Ik zou weer eens een nieuwe moeten maken.
Maar ik reken mijzelf ook tot de schare licht gestoorde en zoekende naar het optimale.
Ik was even druk, maar het zijn inmiddels meer dan 6 lezers geworden hier!
De relatie tussen voeding en gezondheid blijft een moeilijk te onderzoeken onderwerp. Het grootste onderzoek naar de relatie tussen voeding en gezondheid, werd verricht in China, de zogenaamde ´China Study´. Dit onderzoek toont aan dat een op planten gebaseerd dieet met een minimum aan dierlijke producten ideaal is voor het menselijk lichaam, ongeacht de genetische diversiteit. Daarnaast toont kwantitatieve data aan dat culturen waarbij het dieet grotendeels bestaat uit dierlijke producten, niet lang zo lang of vitaal blijven leven als culturen wiens dieet grotendeels gebaseerd is op planten: Masai, Eskimo’s ed. tegenover mensen uit okinawa, abchziers ed. Daarnaast lijkt het me vanuit evolutionair biologisch oogpunt ook vrij logisch dat een dieet dat grotendeels gebaseerd is op dierlijke producten onjuist is.
De china study, bevat nog wel wat stukjes om op te schieten.
Google kan je er meer over vertellen.
Dit is wel een duidelijke
http://rawfoodsos.com/2010/07/07/the-china-study-fact-or-fallac/
Of lees anders de Vegetarian Mythe eens.
Hoi Hetanyahu,
Dat dacht ik ook in 1996.
De China Study is een astronomische hoeveelheid epidemiologische data, die je op diverse manieren kunt interpreteren. T. Colin Campbell bekeek de data met de ogen van een overtuigde veganist, Denise Minger (zie link van Maan hierboven) bekeek dezelfde data met de ogen van een onbevooroordeelde wetenschapper. Het resultaat was niet zo goed voor de academische reputatie van Campbell.
Verder is dit een interessante waarneming. De onderzoekers verklaren hem doordat de Chinezen hun groenten roerbakken in olie, mijn verklaring heet ‘tarwe’. De zieke, dikke planteneters in dit onderzoek eten ook veel meer tarwe. Waar tarwe gaat, volgen dood en verderf en dat staat totaal los van de ratio dierlijk/plantaardig.
Stephan Guyenet schreef:
Of Denise Minger, de data onbevooroordeeld bestudeerde lijkt me sterk, gezien dat naar mijn mening onmogelijk is, een onbevooroordeelde waarneming. Dat terzijde is naast haar review, de reactie daarop interessant om te lezen: http://www.vegsource.com/news/2010/07/china-study-author-colin-campbell-slaps-down-critic-denise-minger.html
Met dit soort onderzoeken is het vaak moeilijk om alle variabelen in toom te houden om zo een schijnverband te voorkomen zoals Guyenet zelf al suggereert. Er zal wat dat betreft meer onderzoek gedaan moeten worden voor duidelijkheid. Daarnaast valt nog wat te zeggen over tarwe:
De laatste tijd wordt een onmisbaar en essentieel proces overgeslagen bij het bereiden van granen. Het weken en fermenteren ervan is essentieel voor het voedzaam en goed verteerbaar maken ervan. Daarbij moet wel gezegd worden dat granen zonder gluten een betere keuze zal zijn.
Tuurlijk, dat is onmogelijk, maar Denise doet wat mij beter haar best dan T. Colin Campbell.
Wat betreft het minder schadelijk maken van granen… dat kan ongetwijfeld, maar waarom zou je relatief voedingsarme zaden met allerlei ingewikkelde kunstgrepen van hun xenobiotica ontdoen (wat overigens nooit helemaal lukt) als er ook voedzamer, veiliger en bovendien duurzamer (zie James) alternatieven zijn?
Nog interessanter om Denise Minger’s repliek (and then some) te lezen. Campbell gaat ad hominem en geeft daarna niet thuis. En toch ook wel interessant hoe veel ex-vegans en ex-vegetariers richting paleo zijn gaan denken. En bijna allemaal na een gedegen studie.
Nou mogen we toch hopen dat eindelijk het laatste woord hier gevallen is over die Campbell. Zal wel een ijdele hoop zijn. Maar deze nonsens allemaal terzijde, hoeveel meer bewijzen hebben we nodig dat er hele grote vraagtekens zijn bij de sustainability van onze gezondheid met granen. Wat betreft die van onze samenleving dat staat als een paal boven het stijgende water: de dood in de pot
Het is interessant om de reactie van Campbell op de review te bestuderen:
http://www.vegsource.com/news/2010/07/china-study-author-colin-campbell-slaps-down-critic-denise-minger.html Ik ben wel benieuwd naar het boek ”The vegetarian myth” en zal het dan ook kritisch bestuderen, gezien de ‘radicale’ stellingname die erin wordt aangenomen. Een interessant boek om te lezen is ”Eat to live” van Joel Fuhrman.
Hoi Hetanyahu,
Inderdaad, heel interessant. Eén grote appeal to authority, doorspekt met subtiele en minder subtiele ad hominem steken en gespeend van goede argumenten. Ik ben een echte wetenschapper, ik heb de dokterstitel, de jarenlange ervaring en vooral de eminentie, hoe durft zo’n schoolmeisje überhaupt kanttekeningen te plaatsen bij mijn werk! Hij vergat dat het niet meer zo werkt vandaag de dag. Dankzij het internet kan het gebeuren dat je werk wordt beoordeeld of zelfs wordt gefileerd door een schoolmeisje. Campbell viel door de mand en het beste wat hij kunnen doen is Denise feliciteren, zijn uitkomsten herzien en haar dankbaar zijn voor het verbreden van zijn horizon. In plaats daarvan maakt hij zich onsterfelijk belachelijk.
Mensen kunnen gezond en functioneel oud worden op een heel scala van diëten. Ik ben met je eens dat leven in de extreme econiches, zoals de Inuït en Masaï deden, mogelijk niet optimaal is. Maar het idee dat mensen alleen goed gedijen op een hoofdzakelijk plantaardige voeding is zeer onwaarschijnlijk, alleen al op basis van ons spijsverteringssysteem en het enorme encefalicatieproces dat we hebben ondergaan. Alle onderzochte jager/verzamelaar populaties zijn vrij van welvaartsziekten en produceren onder gunstige omstandigheden voldoende werkelijk oude mensen. Langlevende (semi)agrarische populaties als de Okinawanen worden weliswaar oud, maar kennen dezelfde welvaartsziekten als wij, zij het dat de prevalentie er lager is. De Okinawanen aten erg weinig tot geen tarwe, geen zuivel, nauwelijks meervoudig onverzadigde oliën, nauwelijks suiker, ofwel erg weinig potentiële Neolithic Agents of Disease. Bovendien aten ze meer vlees en vis dan de ook behoorlijk bevooroordeelde broertjes Willcox ons willen doen geloven. Grote vleeseters waren het niet, maar de meeste paleo’s eten ook geen gigantische hoeveelheden vlees.
Wij geven af op het Voedingscentrum omdat het Voedingscentrum deels haar werk niet goed doet.
Dr. Campbell is een ander verhaal: Hij denkt resultaten uit zo’n beetje al het relevante (prospectief cohort) onderzoek bij mensen te kunnen weerleggen met de resultaten uit zijn “enorm” grote onderzoek. Er was slechts één enkel ding enorm aan het onderzoek, en dat is het aantal effecten dat is onderzocht. Maar daar houdt het toch echt mee op. 6.500 deelnemers is peanuts voor een onderzoeksgroep. De Europese EPIC studie en de Amerikaanse NIH-AARP Diet and Health Study omvatten +/- 500.000 deelnemers per groep. Dr. Campbell bekrachtigt zijn resultaten met effecten die gevonden zijn bij proefdieren.
Het maakt mij niet uit of Dr. Campbell of Denise Minger het bij het inhoudelijk bij het rechte eind heeft. Wetenschappelijk gezien zijn de resultaten van Campbell niet in staat om ook maar in de schaduw te staan van veel recente onderzoeken.
Ik vind dat demoniseren van granen nogal te ver gaan. Ik kan begrijpen dat onjuist bereide granen een nadelig effect kunnen hebben op je gezondheid, vanwege de vele antinutriënten en moeilijk te verteren eiwitten. Door de granen te weken en te fermenteren zoals dat sinds oudsher werd gedaan, kunnen deze antinutriënten voor het overgrote deel geneutraliseerd worden. Daarnaast moet ik zeggen dat granen echter relatief voedzaam zijn en de ´moeite´ het meer dan waard is. Het fermenteren van granen zal ogenschijnlijk een ingewikkeld proces lijken, maar dat is het zeker niet. Daarnaast impliceer ik niet dat de bulk van je dieet moet bestaan uit granen, maar het kan er zeker een belangrijk onderdeel van zijn. Ik heb na het lezen van de reactie van Campbell op Minger´s review nog steeds mijn twijfels. Een grondige peer review zou dit wellicht kunnen opklaren.
Je geeft aan dat mensen niet per se alleen zouden kunnen gedijen met een hoofdzakelijk plantaardig dieet. Dit zou gebaseerd zijn op ons spijsverteringssysteem en de enorme hersenontwikkeling die we hebben ondergaan. Dit valt nog onder een controversieel debat. Hersenen draaien voornamelijk op glucose (afkomstig uit koolhydraten) en vereisen bepaalde voedingsstoffen zoals b12 etc. die men voorheen binnen kreeg bij de consumptie van planten. Daarnaast is vrij moeilijk te onderzoeken wat heeft bijgedragen aan onze hersenontwikkeling. Sommige gaan zelfs zo ver door te stellen dat we een freak of nature zijn. Wat betreft het spijsverteringsstelsel, lijkt het me meer die van een herbivoor dan die van een carnivoor. Ons spijsverteringssysteem produceert uiteraard bepaalde enzymen om vlees te verteren, maar het voldoet niet aan de hoeveelheid vlees dat door het Paleo dieet wordt voorgeschreven. Voor zover ik weet lijkt me dit dieet verre van houdbaar en duurzaam voor het milieu. Ik neem aan dat wild vlees, vlees van grazend vee en dergelijk geen bulk kunnen vormen van ons dieet, gezien de huidige populatie. Het probleem met die jager/verzamelaar culturen is dat de meesten door de omstandigheden inderdaad niet oud worden. Wat ik me af vraag is wat de leeftijden zijn van die werkelijk oude mensen. Daarnaast is het in een dergelijk onderzoek moeilijk om alle variabelen in acht te nemen, waardoor er makkelijk correlatiefouten kunnen meespelen. Ik begrijp dat het voedingscentrum een marketinginstrument kan zijn van de voedselindustrie, maar dat wilt nog niet zeggen dat hun adviezen per definitie fout zijn. Iedereen heeft wel wat te zeggen over wat het ideale dieet is, waarbij sommigen dit dan ook funderen op wetenschap. Of die wetenschap het ook bij het rechte eind heeft is moeilijk te zeggen. I guess Time will tell…… hopefully.
Er zijn hoogstwaarschijnlijk veel mensen die gezond ouder worden op een hoofdzakelijk dierlijk dieet (je dieetpiramide), maar hetzelfde kan gezegd worden van mensen die een hoofdzakelijk plantaardig dieet hanteren. Voor beide cases is veel te zeggen, maar wie het bij het rechte eind heeft???
Even één puntje uit je betoog wat ik altijd interessant vind: het argument dat een Paleo-dieet niet ‘sustainable’ is. Kijk, op zich is dat een argument waar veel voor te zeggen valt. Maar het staat naar mijn idee redelijk los van het gezondheidsaspect.
Het is een recent probleem. Toen mijn ouders trouwden leefden er 2.5 miljard mensen op aarde. Was het toen nog wel sustainable? Toen mijn grootouders trouwden leefden er 1,5 miljard mensen op de aarde. Toen zou het toch zeker sustainable moeten zijn? En da’s nog maar een kleine 100 jaar geleden! Niets vergeleken met hoe lang we hier al rondwandelen. Moeten we nu ophouden met vlees en vis eten omdat het niet sustainable meer is, of het nu goed is voor ons of niet?
Wat ik denk, ikzelf heb veel baat gehad bij het overstappen van een praktisch vegetarisch dieet naar het paleo-dieet, een stevige boost voor mijn gezondheid, alsof de klok 10 jaar terug is gezet. Maar ik zie vaak genoeg dat er mensen zijn die super draaien op een vegetarisch dieet; ik heb ook het idee dat vrouwen er gemiddeld meer geschikt voor zijn, na wat onderzoeken gelezen te hebben dat vrouwen beter omega-3 uit planten kunnen opnemen dan mannen, en dat vrouwen minder goed tegen de transvetten uit rood vlees kunnen dan mannen.
Dus wat mij betreft eten die mensen lekker op die manier. Als er genoeg mensen zijn die vegetarisch willen eten, is er ook geen vleesprobleem meer voor de Paleo’ers en dan is everybody happy. Zolang ze het maar niet in hun bol gaan krijgen om vlees te verbieden. 😉
“..Hersenen draaien voornamelijk op glucose (afkomstig uit koolhydraten) en vereisen bepaalde voedingsstoffen zoals b12 etc. die men voorheen binnen kreeg bij de consumptie van planten…(??) op glucose he?? enig idee wat misschien beter zou zijn voor onze hersenen? om minder kans op Alzheimer, Parkinson, MS te lopen?? Wel eens gehoord van diabetes type 3??
“..Wat betreft het spijsverteringsstelsel, lijkt het me meer die van een herbivoor dan die van een carnivoor. Ons spijsverteringssysteem produceert uiteraard bepaalde enzymen om vlees te verteren, maar het voldoet niet aan de hoeveelheid vlees dat door het Paleo dieet wordt voorgeschreven..” lijkt me bepaalde enzymen voldoet niet ???
“..Voor zover ik weet lijkt me dit dieet verre van houdbaar en duurzaam voor het milieu…”
Otto zo maar een greepje uit de onzin en ongefundeerde persoonlijke meningen van de commentator. Waar te beginnen. Volgens mij heeft het absoluut geen zin om te proberen uit te leggen waarom ze het helemaal bij het verkeerde eind hebben. Nee, de Cafo’s zijn niet sustainable, nee mono culturen zijn niet sustainable, maar het gemengde bedrijf is. Niet het gemengde bedrijf van je grootvader, maar het moderne gemengde bedrijf waar de produktie een gesloten systeem is. Zoals Joel Salatin opmerkt: als je mest kunt ruiken, zit er ergens iets scheef in het beheer. Het moderne gemengde bedrijf kan ruimschoots voorzien in de behoefte, zelfs al komen er nog een paar miljard bij. Met minder dan een tiende van de energie die nu verspild wordt.
Als mensen niet de moeite nemen om een onderwerp eerst uitvoerig te bestuderen en te researchen en maar wat nonsens te spuien mag je niet verwachten dat iemand je serieus neemt of een discussie aan wil gaan . Dit lijkt meer op iemand met een agenda, en als iemand een blog benadert met een agenda kom je bedenkelijk dicht in de buurt van troll gedrag. Het is dat ik even niks beters had te doen. Boter aan de galg. Maak dat Becel Aktief.
@ James Pott
op glucose he?? enig idee wat misschien beter zou zijn voor onze hersenen? om minder kans op Alzheimer, Parkinson, MS te lopen?? Wel eens gehoord van diabetes type 3??
Het is wetenschappelijk gefundeerd dat onze hersenen voornamelijk op glucose draaien. Daarnaast kunnen ze inderdaad ook op de andere macronutriënten draaien. Impliceer je nou dat vanwege een het feit dat het brein voornamelijk op glucose draait de kans wordt vergroot om deze ziekten te krijgen???
lijkt me bepaalde enzymen voldoet niet ???
Wat ik hiermee impliceer is dat men een geringe hoeveelheid vlees tot zich kan nemen, vanwege de bouw van zijn verteringsstelsel.
Otto zo maar een greepje uit de onzin en ongefundeerde persoonlijke meningen van de commentator. Waar te beginnen. Volgens mij heeft het absoluut geen zin om te proberen uit te leggen waarom ze het helemaal bij het verkeerde eind hebben. Nee, de Cafo’s zijn niet sustainable, nee mono culturen zijn niet sustainable, maar het gemengde bedrijf is. Niet het gemengde bedrijf van je grootvader, maar het moderne gemengde bedrijf waar de produktie een gesloten systeem is. Zoals Joel Salatin opmerkt: als je mest kunt ruiken, zit er ergens iets scheef in het beheer. Het moderne gemengde bedrijf kan ruimschoots voorzien in de behoefte, zelfs al komen er nog een paar miljard bij. Met minder dan een tiende van de energie die nu verspild wordt. http://www.youtube.com/watch?v=jHOYn6RjCLY
Allemaal leuk en aardig gezegd, maar de vraag blijft nog steeds of het ook echt houdbaar en duurzaam is. Ik ben niet overtuigd door je betoog of dat filmpje. Als je het onzinnig vindt om uit te leggen waarom de ander het niet bij het rechte eind heeft, vind ik dat je überhaupt niet zou moeten discussiëren. Of het moderne gemengde bedrijf ruimschoots kan voorzien in de behoefte is twijfelachtig. Waarop baseer je dit eigenlijk?
Als mensen niet de moeite nemen om een onderwerp eerst uitvoerig te bestuderen en te researchen en maar wat nonsens te spuien mag je niet verwachten dat iemand je serieus neemt of een discussie aan wil gaan . Dit lijkt meer op iemand met een agenda, en als iemand een blog benadert met een agenda kom je bedenkelijk dicht in de buurt van troll gedrag. Het is dat ik even niks beters had te doen. Boter aan de galg. Maak dat Becel Aktief.
Dit soort antwoorden zijn typisch voor mensen die niet normaal kunnen discussiëren en dus overgaan op irrationeel verwijt en dergelijke. Het is overduidelijk dat wat hierboven geschreven is, gespiegeld mag worden naar jezelf.
@ Otto
Interessant om te horen.
Het filmpje zou een aanzet moeten zijn om zelf eens verder te kijken of er misschien een kans zou kunnen zijn dat iemand in de juiste richting probeert te denken. Het feit dat iemand dat niet nodig vindt is voor mij genoeg reden om verdere discussie te vermijden. Het heeft weinig zin om het allemaal voor te kauwen, zeker niet als iemand naar de bekende weg vraagt. Ik weiger -en denk dat Melchior het niet op prijs zou stellen- om deze blog te vullen met honderden referenties.
Het probleem van de ALEs is hier al uitvoerig aan de orde gesteld. Het kanker verhaal over de granen even zo. De overload aan Omega6 net zo.Net als trouwen de energie voorziening van de mitochondria . Ik wil best discussieren maar dan niet op grond van ‘het lijkt me’ of ‘ik vind’ of ‘naar mijn mening’. Dan beland je in oeverloos gezwets en dat wordt er al genoeg gedaan op Foodlog
Er is een cruciale fout in je redenering terug te vinden. Ik ga de discussie aan om legitieme tegengewicht te bieden om zo tot betere kennis te kunnen komen. Het moge overduidelijk zijn dat je zwaar bevooroordeeld bent en daarom blijkbaar niet in staat bent om ‘normaal’ te kunnen discussiëren. Daarnaast zijn mijn bevindingen niet ongegrond, maar deductief geconstrueerd uit het ‘lichaam’ van wetenschappelijke kennis . Nogmaals vermeld ik je dat je jezelf dient te spiegelen als je beweert dat ik niet in de juiste richting probeer te denken. Ik ben hier op deze forum gekomen om er misschien uiteindelijk wijzer uit te komen. Ik stel voor, James, dat we het hierbij laten, voordat er granen gaan vallen 🙂
@Hetanyahu
Aangezien jij het voorstelt is het aan mij om daar op in te gaan natuurlijk. En laat ik het nou helemaal met je eens zijn. De granen begraven, hoe dieper hoe beter. Graan werkt al een tijdje als een rode vlag. Ik zie te veel familie en vrienden ravaged door de gevolgen van de “gezonde” volkoren granen.
Ik bezoek deze blog niet om iets te leren, maar ik ben een sucker voor referenties. En als die niet gegeven worden valt er weinig te leren. Aannemen op grond van zo denk ik er over helpt de wetenschappelijke kennis niks verder. En iemand geloven op grond van : ‘..deductief geconstrueerd uit het lichaam van wetenschappelijke kennis..’ daar heb ik eerlijk gezegd een beetje moeite mee, afgezien nog van het feit dat ongelooflijk verwaand klinkt.
Natuurlijk kom ik bevoordeeld over. Heb vier jaar intensieve research achter de rug. Heb aanvankelijk ook frauds als Fredrick Stare en Colin Campbell geloofd. Al had ik al snel moeite met de laatste en zijn conclusies (op basis van Hfst 3). Nee, ik heb van deze blog nog niet veel geleerd, maar ik zal iedereen die bij gedragen heeft met referenties, en zeker Melchior met het introduceren van de verschillende onderwerpen, altijd bijzonder dankbaar blijven.
Voor de blogs als van prof Richard Feinman, of Stephan Guyenet, Chris Masterjohn, en peter Hyperlipid, maak ik een uitzondering. Die geven zelf al genoeg stof en bovendien een wereld van referenties. niks ‘body of scientific knowledge’
En de cross references van Plos en PubMed en mijn subscription to the International Journals of Nutrition en van Clinical Nutrition have a tendency to keep me on an even keel.
De hele discussie wel of niet paleo begint wat tawdry te worden zonder wetenschappelijke onderbouw en alle epidemiological, observational, large cohorts dragen daar weinig aan bij. Ik vermoed dat er licht op deze zaak verwacht mag worden van de biochemie en de molecular biology. Spiegelman, Seale, Farmer and many others. Ikdenk dat Jack Kruse die ontwikkelingen daar ook volgt
Aan deze blog probeer ik bij te dragen via de referenties. Het is je niet kwalijk te nemen dat je daar niet van op de hoogte bent. Het zijn er misschien nog geen honderd, maar ik doe m’n best.
http://rdfeinman.wordpress.com/2012/03/26/dietary-carbohydrate-restriction-in-the-management-of-diabetes-the-15-theses/
En als je nou echt heel serieus geinteresseerd bent in de brain chemistry, get hold of Larry McCleary, Pediatric brainsurgeon (Retired) die zal je vertellen dat de brain weliswaar op glucose draait maar beter, gezonder, langduriger op ketonen.
Ooit rekening gehouden met het feit dat die Stephan Peters van het Voedingscentrum aan “trolling” doet?
Een trol (mv.: trollen, uit het Engels: troll) in een internetomgeving is een persoon die op fora, websites of chatkanalen berichten plaatst met het doel voorspelbare emotionele reacties (bijvoorbeeld woede, irritatie, verdriet, of scheldpartijen – ook wel flames genoemd in internetjargon) van andere mensen uit te lokken.
Lees verder op: http://nl.wikipedia.org/wiki/Trol_(internet)
Ooit rekening gehouden met het feit dat die Stephan Peters van het Voedingscentrum aan “trolling” doet?
Een trol (mv.: trollen, uit het Engels: troll) in een internetomgeving is een persoon die op fora, websites of chatkanalen berichten plaatst met het doel voorspelbare emotionele reacties (bijvoorbeeld woede, irritatie, verdriet, of scheldpartijen – ook wel flames genoemd in internetjargon) van andere mensen uit te lokken.
Lees verder op: http://nl.wikipedia.org/wiki/Trol_(internet)
🙂
Ach , nu las ik dit vandaag hier http://www.foodlog.nl/artikel/ontmasker-de-voedings-en-supplementengoeroe/, Voedingscentrum in de aanval of voelen ze de hete adem c.q. nattigheid of beide ?
Grappige reactie’s ook tot nu toe ….;-)
Wat mij o.a. opviel dat de ,,stichting” uitsluitend geld krijgt van VWS en EZ …. , eh , wat heeft Economische Zaken met Voeding behalve geld ? 😉
Dismissed. Bald :-).
Ow , de ,,stichting'”is ook ,,onafhankelijk” btw zag ik nog 😉
Oepsie , mijn kapsel …..zorrie heur 😉 🙂
Las het artikel. Nou, en?
Laat hem eerst eens beginnen met vaststellen wat een goeroe is. Dan weten we beter waarover het gaat. Een afkeer van allerhande kwakzalvers onderschrijven we, natuurlijk, maar over wie heeft hij het eigenlijk?
Verder: geen onderbouwingen van zijn beweringen, slechts het Voedingscentrum en de Gezondheidsraad verdedigen. Dat is zijn beroep ook, trouwens. Vaag, vaag, vaag.
Wat me het meest verwondert, is dat Stephan zonder blikken of blozen beweert dat de bemensing van deze clubs bestaat uit onafhankelijke personen…
Elders heb ik al eens aangegeven hoe de voedings- en pharmaceutische industrie verweven zit in Gezondheidsraad en Voedingscentrum. Tja.
Ha Willem , last van vallende blaadjes net als mijn Groninger meeuwen die al liever niet van stok komen en al minder gaan leggen…?
Je reactie( welke ik verwachtte) is wat mat mij dunkt 😉
Morgen is er weer een dag ….. dat Voedingscentrum en ,,woordvoerders” jeukt/jeuken ….
Ja, wat mat, maar je wordt ook zo moe van steeds maar weer op de werkelijkheid wijzen, Hans.
Mijn kippen hebben trouwens nog nergens last van en leggen als een gek. Maar ja, Groningers…
Goedenmorgen, Hans en anderen.
Nog even terugkomen op het door Hans ter sprake gebrachte artikel van Stephan Peters op FL.
Het verhaal wordt voorafgegaan met deze opmerking: “elke schrijver, ‘geneeskundige’ of supplementenverkoper die alles zeker weet, heeft geen kaas gegeten van wetenschap.”
Daar kunnen we het van harte mee eens zijn, dacht ik zo. Voeding en gezondheid zijn te complexe materies om volkomen zeker over te doen.
Vervolgens blijkt de ‘wetenschapper’ Peters ( manager Kennis en Kwaliteit bij het Voedingscentrum) deze opmerking niet voor zichzelf te bedoelen. Het artikel bulkt van niet onderbouwde stelligheden, kretologie en abstracties.
Wetenschap is per definitie een momentopname. De wetenschap betreffende voeding en gezondheid die het Voedingscentrum, als adviesorgaan op dit terrein, hanteert, is derhalve niet in beton gegoten. Toch doet hij dit wel als zodanig voorkomen.
Het is makkelijk om kwakzalvers (in de betekenis van oplichters, bedriegers) aan te wijzen als een gevaar voor de samenleving. Geen verstandig mens trekt dat in twijfel. Maar daarna gaat Stephan finaal in de fout.
Hij moet zich allereerst afvragen waarom deze kwakzalvers zoveel succes hebben. Juist, eerst eens zelf in de spiegel kijken. Vervolgens moet hij open staan voor de aantoonbare tekortkomingen en onvoorstelbare bekrompen starheid van de eigen werkgever. Zelf snijdt hij al even het onderwerp betreffende vetten aan. De adviezen van het Voedingscentrum aangaande die vetten kunnen niet aan de normen van de huidige wetenschappelijke bevindingen voldoen. Geen woord daarover, wel een verdediging van een achterhaald vettenstandpunt.
In het verhaal gaat Peters, terecht natuurlijk, de charlatans te lijf die als uitbuiters van wanhopige mensen beschouwd mogen worden. Dat doet hij echter niet op een wetenschappelijke wijze. Allereerst moet hij dan het in het artikel leidend begrip ‘goeroe’ definieren. Onwetenschappelijk om dat na te laten, daarmee een zinvolle discussie versluierend. Vervolgens blijft hij in algemeenheden steken, houdt zijn gekleurde bril op en geeft Pauling nog een trap na door de dubbelvoudig Nobelprijswinnaar achteloos in de hoek van de kwakzalvers te plaatsen door diens wetenschappelijke prestaties los te koppelen van diens voedingsadviezen, eveneens zonder onderbouwing.
Maar, zoals gezegd, waar ik mij met name aan stoor, is aan het verheerlijken van de eigen broodheer als onweersproken leidinggevend instituut op het gebied van voeding en gezondheid.
Hier en elders is al vaak aangetoond dat a. de bemensing van het Centrum niet gelijkgesteld kan worden met begrippen als onafhankelijk en wetenschappelijk, en dat b. de door het Centrum gehanteerde Schijf van Vijf als veilige richtlijn voor een verantwoorde voedingskeuze van het het volk zo achterhaald is als de pest.
In 2006 zijn de Richtlijnen Goede Voeding door de Gezondheidsraad vastgesteld, zeven jaar geleden. De bedoeling is dat over twee jaar deze aangepast gaan worden. In de afgelopen zeven jaar zijn zoveel wetenschappelijke bevindingen aangaande voeding en gezondheid gepubliceerd die terwille van verantwoorde adviezen binnen het Voedingscentrum al lang geimplementeerd hadden horen te zijn, dat het nalaten daarvan niet anders dan als een moedwillig verzwijgen kan worden beschouwd. Hier in Nederland even luisteren naar mensen als Muskiet en Kuipers en hun wetenschappelijke bevindingen serieus nemen, zou al een aardige stap zijn.
De kern van de kritiek op Peters’ artikel, zeker beschouwd vanaf dit blog, zou moeten zijn dat nergens bij de wetenschappers van Gezondheidsraad en Voedingscentrum de evolutietheorie aan de orde komt. Een theorie die uiteraard niets met kwakzalvers, maar alles met wetenschap en rationaliteit te maken heeft. Het feit dat deze continu verzwegen wordt, mag uitgelegd worden als een subjectieve, dus onwetenschappelijke, kijk op voeding en gezondheid, in mijn ogen mede ingegeven door de belangen van de voedings- en pharmaceutische industrie, die onweerlegbaar hun stromannetjes ingebracht hebben in de hier genoemde adviesorganen. Dat weerleggen met te wijzen op twee Ministeries als financiers van deze organen getuigt van een wereldvreemdheid van Stephan Peters die aan het ongelooflijke grenst.
AMEN! Met jouw toestemming plaats ik deze reactie, met toelichting, op Facebook
Is this man for real?
Supplementenpushers zijn kwakzalvers. Alsof we dat nog niet wisten.
Crashdiëten werken niet. Duh. En uw punt is?
Wetenschap kent onzekerheden. Ja? En? Dat betekent niet dat je consequent aan de onveilige kant mag gokken, zoals de Gezondheidsraad doet.
Complottheorieën. Oooooooooohhhhhh nee, niet weer. Blijf mijlen uit de buurt van mensen die ontkennen dat economische belangen een rol spelen bij het bepalen van adviezen en het uitdelen van onderzoeksgeld. Vraag dat laatste aan Thomas Seyfried. Iedereen kan objectief vaststellen dat er veelbelovende kankertherapieën zijn die niet in trials belanden omdat ze, zoals ik het Seyfried vanochtend op onsterfelijke wijze hoorde zeggen: ‘niet kosteneffectief zijn’. Hij bedoelde dat genoemde interventies geen geld opleveren. Dat ze vrijwel gratis zijn. Dat er niemand rijk van zal worden. Hoe naïef kun je zijn Dr. P (hoe hij ooit van die ‘s’ afgekomen is, is een godswonder)?
Opvallend dat deze joker met geen woord rept over de kijk op voeding vanuit een evolutionair perspectief. Ik vermoed dat hij bang is voor Darwin.
Het is zo sneu voor deze mensen dat ze een Middeleeuws, onhoudbaar paradigma moeten verdedigen. Het lijkt me bijna nog erger dan telefonisch verkoper. Om Ian Spreadbury (van wie deze Peters natuurlijk nog nimmer heeft gehoord) nog maar eens te citeren:
Removal of grains and all refined foods is one of the hallmarks of the “Paleolithic” diet, a modern way of eating that attempts to approximate the characteristics of ancestral diets. Although the literature of clinical studies of this dietary pattern in Westerners is currently small, it is also unanimous. Each published experimental comparison of a diet containing grains with one excluding grains has found significant favorable metabolic effects in the grain-restricted groups, with beneficial effects large enough to render the studies adequately powered despite their small test groups. The randomized clinical trials have shown significantly greater reductions in weight and waist circumference in an ad libitum Paleolithic-style diet compared with the consensus “Mediterranean” or “Diabetes” diets and significant improvements over the Mediterranean diet in blood glucose control, independently of the superior waist-circumference reduction.
En:
We should not settle for the meager improvements attainable from the consensus dietary advice when it is already clear that so much more might be achieved. Our sights should be set high, to see how close we can move levels of industrialized metabolic health toward those enjoyed by non-Westernized populations. While many will resist making dietary changes of such magnitude, official advice must nonetheless point in the correct direction, allowing individuals to make informed decisions.
Hier heeft kwakzalver Stephan Peters geen goed antwoord op.
De kern: Stephan Peters en Astrid Postma-Smeets willen niet dat mensen zelfstandig denken. De belangrijke uitspraak van Spreadbury hierboven is hen een gruwel. Ze hebben de mond vol van wetenschap, maar wetenschap is het laatste dat hen interesseert. Ook met volksgezondheid hebben ze weinig op. Caveat emptor.
Foodlog bedoel je James? 🙂
Dat was misschien nog beter idee..als het mocht. Heb maar twee sterren, dus kan alleen maar reageren op zaken die minder essentieel zijn en zeker niet de algehele strekking van FL op de helling zouden kunnen zetten. Word trouwens nog wel steeds op de hoogte gehouden, ook al heb ik me nooit opgegeven
Bedoel je de mijne, James? If so, graag :-)!
Reacties en posten van jou komen er zo nu en dan (ben geen Jehova witness) so-wie-so op . Ongevraagd.. Public record and such. Natuurlijk altijd met vermelding van bron.
Het regent (gelukkig) dus ik kan hier lastig zijn. Ik neem aan dat jij Melchior bekend bent met het NND (New Nordic Diet ) wat in Denemarken de ‘vet tax’ gaat vervangen. Helemaal geen Paleo of Primal dieet, maar als ik het goed lees lijkt het nog zo slecht niet. Wel whole grains maar geen vermelding van zaad olie…a high content of fruits and vegetables (especially berries, cabbages, root vegetables and legumes), fresh herbs, potatoes, plants and mushrooms from the wild countryside, whole grains, nuts, fish and shellfish, seaweed, free-range livestock (including pigs and poultry) and game. Overall, the average daily intakes of macro- and micronutrients in the NND meet the NNR with small adjustments based on evidence of their health-promoting properties……a prototype regional diet that takes palatability, health, food culture and the environment into consideration. Regionally appropriate healthy diets could be created on similar principles anywhere in the world…
Als je wilt dat de algemene bevolking gezonder gaat eten is het misschien verstandig om met baby steps te beginnen en rekening te houden met het feit dat palatability, affordability, and accessibility.
Met dank aan Chris Kresser die mij er op opmerkzaam maakte.
Was vandaag op pad en lees nu pas de reacties hier en op FL.
Guido is daar uitgebreid concreet en helder in discussie met Dick Veerman , die weer in de wollig-modus betwetert .
Verbazingwekkend hoe D.V in zijn reactie # 55 met een kort ,,Guido, dank. Ik snap nu hoe je denkt.” Guido antwoord geeft……
W.m.b. heeft Guido de Dick bij de ballen maar de slimme vos laat Guido niet knijpen ,ai,ai !
@Guido , spring je niet uit je vel ? 😉
Diëtist Jamie Scott drukt vandaag aan de andere kant van de wereld prachtig uit wat ik voel als ik zo’n Stephan Peters lees (of Dick Veerman, for that matter):
There is a certain feeling of isolation that we all seem to share when we decide to opt out and unplug from the norms of society. It is a strange sensation to eat only real food, to shun fake food, to stand rather than sit, to walk rather than jog, to sprint rather than run, to look for things to pick up and carry rather than wheeling it, to climb rather than keep two feet firmly on the ground, to worship and respect the sun rather than shun it with chemical blockades, and to maintain proximity to a bed rather than a television just after sundown – and to have all of that viewed as fringe, weird, bizarre, faddish, and altogether abnormal. But for a few days that August in LA, amongst a group of friendly strangers and strange friends, I was once again normal.
Hij en enkele vrienden hebben de Ancestral Health Society of New Zealand opgericht. Uit hun manifest:
We need health reform, ultimately, in order for any efforts at healthcare reform to succeed sustainably. Modern humans suffer from numerous diseases linked to the metabolic syndrome, such as diabetes, yet these health maladies were virtually nonexistent during most of our ancestry. In modern science, evolution is the default perspective for inquiry. In modern healthcare, however, evolution is almost nowhere to be seen. Neolithic and (especially) post-industrial diets combined with modern sedentary lifestyles have pushed our physiologies dangerously far from their adapted environments, and it is becoming exceedingly expensive and ineffective for medical practitioners to fix the resulting damage done to our bodies or halt the epidemic flood of illnesses collectively referred to as the diseases of civilization. In fact, the current generation of children may live shorter lifespans than do their parents—a startling reality that should shock health experts into creative, collaborative solution-searching.
Recently, research scientists, physicians, health experts/professionals, and e-patients have organized online around a new direction in physiology that respects our evolutionary heritage as human beings. This Ancestral Health community emerged in the Blogosphere as the aforementioned panelists engaged in scientific journalism and spread their ideas, insights, and discoveries with the world openly and freely. Starting out on the periphery, this self-organizing, decentralized community has recently gained momentum through bottom-up thinkering; thus, the time is ripe to capture this energy and cultivate further interdisciplinary inquiry through an event that unites all those interested in advancing the science and practice of human health in the twenty-first century.
Zojuist ook gelezen Hans. Onze Dickie zet Guido vakkundig in de hoek. Veerman heeft echt wel kwaliteiten. Jennen heet dat geloof ik, heel zachtjes door blijven jennen.
Kijk aan , D.V. heeft zijn korte reactie aangepast . Hi,hi , zou me niks verbazen als hij hier ook regelmatig een kijkje neemt met Argusogen en denk meerderen van de food/pharma business-lieden , ook die van ,,overheidswege” , maar dat is op zich al een understatement neem ik aan 😉
Je zou zeggen , kom hier dan wat tegengas geven …….
Dat je tegen betaling ,,friend” kan worden daar ? OMG , moet niet gekker worden….:-)
Kost hem wel meer dan 100000 euro’s in het jaar Hans en dat al 8 jaar lang. De man moet schatrijk zijn om er zo’n hobby op na te houden. Volgens mij slaapt en eet ie niet. Na 80 uur werken heb je nergens meer tijd voor, zelfs niet voor de bijslaap..
@Hans/Folkert: leuk dat jullie meelezen op FL.
@Hans: ik spring niet uit mijn vel, want ben wel oprecht geïnteresseerd in hoe Dick er in zit. Sta daar misschien wat neutraler in dan jullie. Die kentheoretische praat is leuk met een sigaar en een whiskey voor de open haard, op het slagveld moet weer gewoon verder geploeterd worden om kennis op te bouwen.
@Folkert: hoezo ben ik vakkundig in de hoek gezet? Zo voel ik het niet. Vertel eens: misschien kan ik wat leren. Vind het vooral jammer dat Jaap Seidell, Stephan Peters, Frank van Berkum of Remko Kuipers niet deelnemen aan deze discussies.En de 7 lezers van dit blog natuurlijk, want ik ben inmiddels de eenzame frontsoldaat….
Tegenover “de metareflectie op rationaliteit ten aanzien van ons vermogen om de werkelijkheid te leren kennen” van Dick zou ik willen stellen (creativity is the elegant way of stealing):
“It doesn’t matter how beautiful your theory is, it doesn’t matter how smart you are. If it doesn’t agree with experiment, it’s wrong” – Richard P. Feynman
Guido: ‘En de 7 lezers van dit blog natuurlijk, want ik ben inmiddels de eenzame frontsoldaat….’.
Hoe zou dat toch komen….?
De “vakkundigheid “zit verscholen in het argumenteren. Ieder argument beantwoorden met een tegen-argument. Iedere vraag beantwoorden met een wedervraag. Overgaan op een ander item. Net zolang daarmee doorgaan tot je de moed opgeeft. Dat is in mijn ogen een vorm van jennen. Jennen is een ander woord voor sarren. Je wordt op dit moment gesard op Foodlog. Het is een gesloten blok.
@Willem: Ik ben waarschijnlijk gek?
Ondanks het fenomeen cognitieve dissonantie ben ik toch benieuwd of Jaap Seidell, Frank van Berkum bereid zijn op het materiaal in te gaan wat ik ze aanbied.
@Guido: ???????
Beter: reactie 7.56 uur heeft als accent eerste deel zin, Guido..
Folkert , hij noemt dacht ik €30..000 Geen accountantsrapport gezien daar. En dan nog , een ex-bankier (hoe hij daar maar aan afgekomen is met penthouse en huis in La douce France ) etc. is niet relevant ( zeker niet omdat ik zo slecht woon , dit ter zijde 😉 ). Verder schijnt hij filosoof te zijn .
Zal allemaal en gegund , dom istieniet 😉
Overigens Folkert ,humor ::-)
Guido , waarom zou je iemand willen overtuigen op zijn commercieele site van iets waar de beste man uiteindelijk niet van wil en weten en andere/anders , betere voeding.
Ok , als je mee wil gaan zijn woordenspelletjes……. D.V. is geen voedingsdeskundige uiteindelijk….op z’n zachts gezegd .
Prive denk ik dat hij beter weet en doet , maar ja N=1
Het gaat zo snel :
http://www.foodlog.nl/artikel/suiker-overbodig-en-ongewenst/“Suiker voegt niets toe aan een gezond voedingspatroon, verstoort onze natuurlijke voedsel keuze en ondersteunt onze fysiologie niet. Ook een klein beetje suiker niet. Denken dat het wel moet kunnen, heeft meer te maken met economische overwegingen en het Nederlandse poldermodel van onderhandelen””
[i]Opvallend dat deze joker met geen woord rept over de kijk op voeding vanuit een evolutionair perspectief. Ik vermoed dat hij bang is voor Darwin.[/i]
Is het voedingscentrum en/of zijn financierders soms christelijk? En ontkennen ze daarom elk idee dat met de evolutie van doen heeft? Immers het christendom heeft altijd granen gegeten………………………..
Ergens heb ik met de afbeelding van de paleo driehoek en probleem. Mijns inziens ontbreekt de grootste trede onderaan… BEWEGING (trainende, wandelende, springende sporters, staande meetings e.d.) Dan… de groenten… zouden die niet onder de vetten en het vlees moeten komen? Is toch zo bij mij als ik mijn bord bekijk. Ook water zie ik niet staan… en moet je toch ook veel nuttigen?
Wat ik misschien wel zou overnemen van de “voedselzandloper” is het systeem om nieuwelingen duidelijk te maken welke voedingsmiddelen een gezond alternatief zijn voor de SDCD- producten.
Dat was voor mij voordien toch een heel makkelijke hulp (ja ….ik kon toen mijn havermout en speltkoeken niet achterwege laten 😉 )
Kurt, zeker. Ik vind beweging zo vanzelfsprekend in de basis van een goede piramide (of op een goed Bierviltje 🙂 ) dat ik het er niets eens op zet. Overigens komt de geweldige term ‘Exercise Deficiency’ van Frank Booth hier geregeld terug.
En het gaat niet alleen om sport. Nog drie nachtjes slapen en dan spreekt biomechanicus Katy Bowman in Castricum over haar nieuwe boek Move Your DNA!!!
Pingback: Het Voedingscentrum; Oneerlijk over eten | FNF Health