Ziek van het ziekenhuis

Even een heel korte post nu een serie belachelijk intensieve projecten (klaag, klaag) langzaam maar zeker zijn voleinding nadert. Nog twee freaking doodslijnen en dan kan er misschien weer eens serieus geblogd en gereageerd worden.

Dit kattebelletje gaat over ziekenhuis-eten. Laatst was ik enkele malen op bezoek bij een familielid – dat overigens op spectaculaire wijze voor de poorten van het Grote Niets werd weggesleept en nu ongelofelijk genoeg vrijwel dezelfde levensverwachting heeft als andere 80-jarigen, niets dan lof en bewondering voor de moderne interventiegeneeskunde – en zag ik wat daar werd geserveerd aan ernstig zieke mensen. Op de zaal van het familielid dat behalve een lekgeslagen en net succesvol gerepareerde aorta niks mankeerde ;-), lagen nog 3 patiënten met van alles en nog wat en dus ook diabetes. Wat kregen deze mensen te eten? O mijn god. Brood met hagelslag en Nutella. Allerlei vruchtensappen. Chocomel. Tal van idiote ‘tussendoortjes’ gemaakt van meel, suiker en gedroogde vruchten. Pasta, rijst, vla. Et cetera. Je zit daar, je ziet die arme, fragiele mensen de meuk braaf naar binnen werken (‘Alles opeten hoor mevrouw X, u moet flink aansterken’), je ziet hun bloedsuikerspiegels door het ziekenhuisdak springen en je denkt: hoe is het in godsnaam mogelijk dat deze stakkers hier misschien toch nog uitwandelen op een dag. Het familielid is sinds ongeveer driekwart jaar paleo. Oh, vandaar dat geknapte aneurysma, hoor ik de debielenbrigade triomfantelijk roepen. Yeah, whatever. Misschien dat 68 jaar kettingroken en SDCD niet helemaal optimaal is, ben ik geneigd te riposteren. Welnu, de ouwe knakker weigerde ostentatief alle broodzooi en at alleen eieren, vlees, vis, de tot moes gekookte groente, het appeltje, alles wat er enigszins mee door kon volgens een zeker blog, uiteraard tot grote consternatie van dokters en verplegend personeel. Binnen een week na de zware levensreddende operatie wandelde hij het ziekenhuis uit, na een ingreep waarvoor zulke bejaarde mensen normaal gesproken minimaal een week of drie opgenomen blijven, als ze het al overleven.

Terug naar dat eten in ziekenhuizen. De Zweedse wetenschapsjournaliste Ann Fernholm schrijft op haar blog over een maatregel die het ziekenhuis van de stad Kalmar heeft genomen na een klacht van een patiënte en haar man. Het ziekenhuis belooft dat het voortaan een koolhydraatarme paleo-voeding zal serveren aan patiënten die dat willen en die hun wens medisch kunnen onderbouwen.

De betreffende patiënte heeft diabetes type 1 en controleert haar ziekte sinds vier jaar met een strikt laagkoolhydraatdieet (lchf, vrijwel paleo, dus van nu af ‘paleo’). Voor haar (en steeds meer anderen) de beste manier om haar bloedsuikerspiegel met relatief weinig insuline zo stabiel mogelijk te houden. Toen ze na een beenbreuk moest worden geopereerd, kreeg ze glucose en insuline per infuus. Direct na de operatie was haar bloedsuikerspiegel 22,3 (normaal is rond de 5). Vervolgens kreeg ze de standaard ziekenhuiskost, bestaande uit bovengenoemde high carb crap. Met als gevolg de wilde bloedsuikerexcursies die je van zo’n voeding moet verwachten of je nu diabetes hebt of niet, overigens. Niet goed, zeker niet wanneer je moet herstellen van een operatie. De echtgenote vroeg om laagkoolhydraatkost, het eten dat de vrouw gewend is, maar de diëtiste en later de ziekenhuisleiding weigerden aan dat verzoek tegemoet te komen. De echtgenoot dacht ‘ja hallo, krijg nou de vinkentering’, kookte thuis zelf haar maaltijden en smokkelde die als een soort illegale cateringservice het ziekenhuis in, waar zijn vrouw dat eten stiekem moest opeten, terwijl ze de haar voorgeschotelde pasta, rijst, aardappelen en met meelsauzen overgoten ziekenhuisbagger discreet moest dumpen. Haar bloedsuikers werden weer goed beheersbaar en ze herstelde snel.

Het stel hield de bloedsuikers van mevrouw bij en Ann Fernholm zette ze op haar blog uit in een grafiek. De wild springende blauwe lijn reflecteert haar bloedsuikers op het ziekenhuisdieet.

Toch niet helemaal tevreden met de houding van het ziekenhuis schreef de echtgenoot een brief aan het ziekenhuisbestuur, waarin hij uitlegt waarom zijn vrouw paleo/low carb eet. Ik citeer van Anns blog.

‘Vroeger was ze voortdurend verkouden en had een paar longontstekingen per jaar. Ze moest grote delen van het jaar rust houden en slapen vanwege haar astma. Sinds zij paleo eet, heeft ze nog slechts één maal een verkoudheid gehad, waarvan ze opknapte zonder de gebruikelijke cortisonbehandeling. Paleo heeft haar leven veranderd. Haar leven heeft weer kwaliteit.’

En hij sluit af met:

‘In de nieuwe gezondheidsrichtlijnen staat duidelijk dat diabetespatiënten die een laagkoolhydraatvoeding wensen daarin door de zorgverleners gesteund moeten worden. Waarom is het vervolgens onmogelijk om in het ziekenhuis een aangepast dieet te krijgen? Jullie profileren jezelf als het ziekenhuis met het Beste Ziekenhuiseten van Zweden. Wij eisen niet dat alle diabetespatiënten automatisch paleo/lchf krijgen, maar willen dat ze hiervoor kunnen kiezen. Iedereen wil immers gezonder worden in het ziekenhuis, niet zieker. Bij voorbaat dank voor een reactie.’

Aanvankelijk wilde het ziekenhuis er niet van weten en werd het echtpaar in bedekte termen te verstaan gegeven dat het naar de pomp kon lopen. Maar na een hoop gesoebat en herhaaldelijk verwijzen naar een in Zweden officiële richtlijn die zegt dat diabeten voor paleo/lchf moeten kunnen kiezen, gingen de fossielen knarsetandend overstag.

Hoe zit dit in Nederland? Niet veel beter, vrees ik. Ik heb nog nooit een kankerpatiënt bezocht, maar ik kan me voorstellen dat ook kankerpatiënten in het ziekenhuis worden volgepompt met suiker, terwijl we zeker weten dat extra glucose en insuline kanker promoten. Spreek me tegen als ik de zorg nu vals beschuldig. Je moet volgens mij aardig sterk zijn om ziek te kunnen zijn. Hoe is het mogelijk dat een systeem dat acuut zieke of levensgevaarlijk gewonde mensen met fantastische technieken en gigantische vakkundigheid oplapt, zo fenomenaal blundert als het gaat om zoiets eenvoudigs als toegepaste biologie?