Ach, waarom maak ik hier geen post van…

Nog steeds op pad en nauwelijks tijd om te bloggen. Vandaar dat ik van een wat uitgebreidere reactie maar even een post maak ;-). Makkelijk content scoren zo, maar ik vermoed dat weinigen het mij euvel zullen duiden ;-).

Lezer Matthijs stuurde de volgende waardevolle reactie.

“Veel verwijzingen die ik tegen kom in discussies over paleo eten gaan naar andere weblogs, podcasts, presentaties of n=1 verhalen. Of studies bij dieren of mensen die al een bepaalde aandoening hebben (incl overgewicht, diabetes, etc). Zijn er al interventie studies gedaan bij verder gezonde mensen, liefst van iets langere duur, om te zien wat de effecten zijn van het verminderen van koolhydraatinname? Ik kan me bijvoorbeeld heel goed voorstellen dat er een belangrijke interactie is tussen verschillende factoren als overgewicht, te weinig beweging, slechte voeding, etc. En dat het verminderen van de suikerinname bij iemand die weinig beweegt, overgewicht heeft, al een zekere mate van insulineresistentie, een totaal ander effect heeft dan het verminderen bij iemand die gezond is, veel sport, verder gezond eet, etc.”

Dank voor je reactie, Matthijs.

Dit zijn natuurlijk heel valide punten die je aanvoert. Ik probeer op dit blog zo veel mogelijk pubmediaal 😉 te werken, maar er zijn helaas nog weinig paleo RCT’s. Lynda Frassetto’s cross over trial is bij mijn weten het enige gecontroleerde experiment in een min of meer gezonde groep. We moeten het dus hebben van het denkmodel zelf (mismatch tussen omgeving en genoom), van waarnemingen in jager/verzamelaar populaties (vooral waarnemingen die zijn gedaan gedurende transitie-periodes zijn interessant), van fundamenteel onderzoek zoals dat van Alessio Fasano, van de klinische waarnemingen van professionele gezondheidswerkers en ten slotte van de exponentieel groeiende n=1 bibliotheek.

Natuurlijk is het mogelijk om op een Standard Dutch Crap Diet gezond 105 te worden. Ik noem juist 105, omdat een priester in het Zweedse stadje waar ik momenteel verblijf eergisteren op die leeftijd ‘gezond’ de geest gaf. Ik weet zeker dat hij geen paleo at, maar waarschijnlijk een normale, zij het vermoedelijk matige husmanskost (met brood, zuivel, etc). Geregelde lichamelijke inspanning, niet te beroerde sociaal-economische status en een enigszins prettig psychosociaal leven zijn inderdaad enorme determinanten van gezondheid.

Dat neemt niet weg dat ook de hoogopgeleide, hard trainende, naar zijn werk fietsende, volgens de huidige inzichten gezond etende, slanke en ogenschijnlijk metabool normale Runner’s World lezende vader van een harmonieus gezin kanker krijgt. Of boezemfibrilleren. Of poliepen. Of Benign Prostate Hyperplasia. Of (“Hoe is het mogelijk, hij is dun, hij sport zich een breuk en het zit helemaal niet in de familie!”) diabetes type 2. Dit gebeurt niet in populaties die geen toegang hebben tot neolithische levensmiddelen, in het bijzonder graan, suiker en industriële zaadoliën (maar volgens mij ook melk). Ook niet in de substantiële groep die ouder dan 65 wordt. Het gebeurt wel zodra ze onze voedingsgewoonten adopteren. Die oude en consistente observatie, gecombineerd met fundamenteel onderzoek dat steeds beter laat zien hoe neolithische basisvoedingsmiddelen ziek kunnen maken (zo heeft Frostegard, om slechts één voorbeeld te noemen, aangetoond dat gluten een auto-immuunreactie in ondermeer de kransslagaderen uitlokt), is voor mij voldoende om mensen op de mogelijkheid van paleo te wijzen en om het paradigma buitengewoon serieus te nemen.

Dat de resultaten vervolgens vaak zo spectaculair zijn dat het ongeloofwaardig en qua ‘marketing’ van het paradigma contraproductief wordt, kan ik ook niet helpen.

Toevallig sprak ik vorige week een vrouw die 15 jaar de ziekte van Graves heeft gehad. Een auto-immuunziekte die tot een te snelle schildklierwerking leidt. Auto-immune schildklieraandoeningen (zoals ook Hashimoto’s) vormen een ware epidemie. Toen haar artsen haar schildklier met radioactief jodium wilden vernietigen, besloot ze nog één ding te proberen: paleo. Anderhalf jaar later is haar schildklierwerking volkomen normaal en zijn er geen antilichaampjes meer aantoonbaar.

De pathofysiologie van haar ziekte en de rol daarin van bio-actieve stoffen in tarwe, is helder en stap voor stap uit te leggen. Het zou niet moeten verbazen dat deze vrouw dit effect zag. Dat doet het wel, omdat er geen RCT’s zijn. En die zullen er ook niet komen.

Met de consequentie dat deze overgelukkige mevrouw een n=1 is. Een n=1 met een ‘outcome bias’ ;-).

Het zal haar persoonlijk worst zijn.

Wat betreft koolhydraten zou ik je graag op de post over de paper van Ian Spreadbury willen wijzen. Paleo is in principe macronutriëntneutraal (zij het dat de glycaemische load per definitie lager is, zoals Alex al aangaf), maar de soort koolhydraten speelt mogelijk een belangrijke rol.

Tenslotte wil ik iedereen attenderen op deze post van Robb Wolf, met betrekking tot de recente vloed aan ‘paleo debunking’ artikelen. Er zit ook een link in naar een letter to the editor van PNAS van Loren Cordain. In dit tijdschrift verscheen het artikel dat min of meer suggereert dat mensen ooit gras aten :-).

Rebuttal to the Proceedings of the National Academy of Sciences June 2013 Papers