Vitaminepillen zijn verdacht; deel 1, foliumzuur

Een normale paleovoeding levert voldoende micronutriënten en in de juiste biochemische context.

Jager/verzamelaars die gespeend zijn van metabole en auto-immune aandoeningen slikken geen CentroCrimeTotaal, VitaFraud of PlantipenosePerfect. Ze halen hun micronutriënten uit voeding, in sterk wisselende en nooit suprafysiologische (een stoerder woord voor ‘erg hoge’) doses. Daarmee zou ik deze post kunnen beëindigen. Wie paleo leeft, heeft geen voedingssupplementen nodig, bewijst het veldwerk waarop ons paradigma zich beroept.

Maar dan komen er twee tegenwerpingen.

1 De moderne voeding, zelfs als die paleo is, levert mogelijk niet zo veel micronutriënten als de voeding die Piet & Petra Paleo in hun verloren Paradijs bij elkaar scharrelden.

2 Het is beter wat te veel te nemen dan tekorten te riskeren.

Het eerste argument is bullshit en behoeft geen nader commentaar. Supermarktpaleo met geregeld zeevoedsel levert van vrijwel alle micronutriënten (veel) meer dan de Aanbevolen Dagelijkse Hoeveelheid, uitgezonderd wellicht thiamine (met dank aan Fien). Thiamine wordt opgeslurpt door een overspannen koolhydraatbelasting, dus het is zeer waarschijnlijk dat de thiamine-behoefte bij een evolutionair correcte voeding lager is dan bij het SDCD.

Waarmee we meteen al zijn aangeland bij argument 2. Onderzoek laat consistent zien dan het slikken van micronutriënten in een hogere dan fysiologische dosis tot meer ziekte en hogere sterfte leidt. Dit is inmiddels aangetoond voor voor calcium (waarvoor de ADH Hollands Hoog ligt), de B-vitaminen en anti-oxidanten en het zal straks mogelijk ook blijken te gelden voor de momenteel Jezus Status genietende vitamine D. Hier komen we in een latere post in deze serie (getiteld ‘Piet Paleo en de missende kaasfactor’) uitgebreid op terug.

Zzzzz. Zzzzzz. Zzzzz.

Het vredige geluid van de 6 in slaap gevallen lezers.

Zoals de titel al suggereert, wil ik hier nader ingaan op foliumzuur. Foliumzuur is nog minder paleo dan de meeste andere geïsoleerde en in een magic bullet verpakte vitaminen en mineralen, want het bestond niet tot 1949. In dat jaar werd het gesynthetiseerd door witte jassen in de Lederley Laboratories in het pittoreske Pearle River, New York. Foliumzuur lijkt op folaat, een stof die ondermeer voorkomt in groene bladgroenten (folia), maar het is niet hetzelfde. Het kan door de lever worden omgezet in de essentiële stof folaat. Een kniesoor die op dat structurele verschilletje let, toch? Toen later werd ontdekt dat een lage folaat-status bij zwangere vrouwen kan leiden tot spina bifida van de vrucht (open ruggetje), werd zo’n beetje alle vruchtbare vrouwen ingepeperd dat ze extra foliumzuur moesten gebruiken. In ondermeer de VS werd en wordt het toegevoegd aan de Healthy Whole Grains.

Er is, gij zult het reeds vermoeden, een probleempje. Van het soort Even Apeldoorn bellen en dan niet de verzekeraar maar de eveneens daar residerende Doodgraver. Het synthetische foliumzuur kan in de lever worden omgezet in het benodigde folaat, maar dat gaat niet 1 op 1. Via allerlei ingewikkelde mechanismen krijgt iemand die foliumzuur slikt een overvloed aan zowel foliumzuur als folaat in zijn of haar circulatie.

En dat is niet goed.

Een overtuigend aantal tamelijk goed uitgevoerde studies suggereert dat foliumzuur (uit pillen of door ‘verrijking’) het risico op borstkanker, prostaatkanker en darmkanker substantieel vergroot. In proefdieren is er een duidelijk dosis-respons effect. Geef ze foliumzuur (in plaats van folaat) en ze ontwikkelen genoemde gezellieheidjes. De link met prostaatkanker werd overtuigend aangetoond in een RCT van de University of Southern California. In dit experiment werden 643 mannen door loting geplaatst in een foliumzuurgroep of een placebogroep. Na negen jaar had 9,7 procent van foliumzuurheren prostaatkanker ontwikkeld, tegen 3,3 procent van de placeboheren. De foliumzuurkankers waren bovendien agressiever.

Soortgelijke studies zijn gedaan naar het effect van foliumzuur op borstkanker en darmkanker, met vergelijkbare resultaten. Een citaat uit het verslag van een dubbelblinde RCT die werd gedaan in Noorwegen: ‘Het slikken van foliumzuur was geassocieerd met een hogere kankerincidentie en een hogere mortaliteit’.

Er zijn ook epidemiologische aanwijzingen dat foliumzuur een causale rol speelt in de pathogenese van autisme, maar daar liggen de zaken nog wat schimmig. Epidemiologie, weet je wel…

Als je een multivitaminepil slikt, confronteer je je antieke lijf dagelijks met een tijdens de Wederopbouw in elkaar geknutselde stof waar het niet goed raad mee weet. Waarom zou je? Als dragende vrouw kun je het risico op een open ruggetje ook verkleinen door gewoon geregeld lever, noten en groene bladgroenten te eten.