Doe mij maar 1 volkoren hartinfarct en 2 meergranen-stents

WGA in tarwe vernielt de glycocalyx in de slagaderwand. Het dagelijks brood legt een stevige basis voor de meest voorkomende hart- en vaatziekten, suggereert onderzoek van onder anderen Loren Cordain.

Luisterend naar Loren Cordains bijdrage aan de Gluten Summit (nogmaals dank aan de onvolprezen internetzeerover lll voor het geheel onbaatzuchtig kapen van alle lezingen) werd ik niet zachtzinnig herinnerd aan een post die al vanaf dag 1 van het Paleoperspectief op de to do lijst staat, maar waar ik niet aan toe kwam. Te ingewikkeld. Snap het zelf nog niet goed genoeg. Waar te beginnen. Dat soort overwegingen.

Maar wandelend naar mijn garage in The Middle of Nowhere waar het karretje zijn 14de APK met bijbehorende interventies had ondergaan (nieuwe remschijven voor, 1 gebroken veer achter, dat viel weer mee), maanden de agglutininen die als Trojaanse paarden lipopolysacchariden de circulatie in smokkelen, maar ook op eigen houtje de glycocalyx naar zijn ratsmodee helpen en zo ondermeer infiltratie van witte bloedcellen en ontstekingsfactoren in het endotheel faciliteren met een volkoren hartinfarct als waarschijnlijk gevolg, mij tot voorgenomen spoed. Het is nu bijna twee weken later en er is nog niks gebeurd. Vooruit met de geit. Dus. Een stuk of 5 pomodoro’s moeten genoeg zijn.

Bij voorbaat excuses aan de djieks, ik ga dit simpel houden. Zoek vooral zelf verder voor de details en de nuance 😉 .

Op Foodlog en in andere mainstream media gaat het momenteel over gluten. Zestig jaar na Karel Dicke lijkt het tot een wat breder publiek door te dringen dat de gliadinen in tarwe en veel andere granen tolpoortjes in darm en bloedbreinbarriere openen en afhankelijk van genotype een trukendoos vol doorgaans autoimmune reacties kunnen ontketenen. Veel minder bekend is dat tarwe ook Wheat Germ Agglutinine (WGA) bevat, een lectine die tarwegras heeft geëvolueerd als potente insecticide. WGA is biologisch actief op nanomolniveau. Een paar boterhammen, vooral volkoren boterhammen, leveren meer dan genoeg WGA om dagen lang leuke effecten te genereren.

Het begint (zoals altijd) in de darm. WGA heeft het unieke vermogen om in de darm een receptor te activeren die toegang geeft tot de bloedstroom (de Epidermal Growth Factor receptor). Tegelijk bindt het als een gek de bekende lipopolysacchariden uit de eerste post naar aanleiding van Ian Spreadbury, die in hun eentje niet zomaar via een gezonde darm naar binnen kunnen. WGA met een rugzakje vol lipopolysacchariden is een waar monstermolecuul. Het smokkelt zichzelf en de giftige eiwitfragmenten van de bacteriën het plasma in, waarop het feest kan beginnen. Deze supermoleculen zijn, opnieuw dankzij WGA, ongrijpbaar voor het enzym lysozym, dat ronddrijvende celwanden van schadelijke bacteriën normaal gesproken direct ontmantelt. Overal waar het komt kan en zal dit supermolecuul andere EGF-receptoren openen en brandjes stichten. Er komt geen greintje gluten aan te pas 😉 .

Dat monstermolecuul – WGA met een rugzak vol polyliposacchariden – is voer voor een post op zichzelf, merk ik al tikkende. Nu gaan we het hebben over het volkoren hartinfarct. En dat is een eindpunt dat WGA met gemak solo bereikt.

Zweet. Koffie.

Okay. Wat is een hartinfarct? Vaak, maar niet altijd, is het een gevolg van een openbarstende atherosclerotische plaque in een kransslagader die een deel van de hartspier voedt. Door direct contact van het bloed met die ‘wond’ en de ontstekingsfactoren die zij uitspuugt, ontstaat een massief stolsel, waar mensen over het algemeen heel erg niet lekker van worden. Bijna net zo vaak is er echter helemaal geen sprake van zo’n macrovasculaire obstructie, maar wel van een onvervalst myocard infarct. Beide scenario’s zijn te verklaren als er tarwe (en dus WGA) in het spel is, zullen we zo zien.

De glycocalyx is een gel-achtige suiker-eiwitstructuur die een buffer vormt tussen het bloed en haar bestanddelen en het endotheel. Wheat Germ agglutinine is in staat deze vitale buffer te ontmantelen.

Atherosclerotische plaques ontstaan bijna altijd achter (benedenstrooms van) een vertakking in een slagader, waar de bloedstroom turbulent en minder krachtig is. Een krachtige bloedstroom (hoge shear stress) houdt het vat gezond en beschermt tegen atherosclerose. Op de plek des onheils binden T-cellen en monocyten (een type witte bloedcellen) aan zogenoemde adhesiemoleculen in het endotheel, het één cel dikke laagje weefsel dat de binnenkant van de slagader bekleedt. Via een ingewikkelde cascade van ontstekingsprocessen ontstaat vervolgens de atherosclerotische plaque. Die heelt als je geluk hebt uit, compleet met een nieuw laagje endotheelcellen. Heb je pech, dan barst ‘ie. Maar waarom slaan die immuuncellen altijd toe op plekken waar de bloedstroom turbulent is? Welnu, al een flink tijdje weten we dat het endotheel helemaal niet de binnenste laag van het bloedvat is. In een gezonde slagader is er geen direct contact tussen het bloed en al zijn componenten en het endotheel. Het endotheel is namelijk bedekt met een laagje gel, een harig laagje ‘proteoglycanen’, kort door de bocht geglyceerde suiker-eiwitstructuren (als eerder opgemerkt, een zekere mate van glycatie is fysiologisch normaal en noodzakelijk). Deze glycocalyx vormt een fysieke buffer tussen de endotheelcellen en het langsstromende bloed. Als de glycocalyx intact is, kunnen witte bloedcellen zich niet binden aan het endotheel en kunnen ze dus ook niet doordringen in de intima (de daaronder gelegen laag). Op plekken waar sterke hemodynamische krachten inwerken of waar veel turbulentie heerst (zoals in vaten op de pompende hartspier en dan vooral achter vertakkingen) moet die glycocalyx af en toe worden afgebroken om bloedcellen reparatiewerkzaamheden in de vaatwand te kunnen laten uitvoeren. Een strikt gecontroleerd, ingewikkeld proces, dat normaal gesproken probleemloos verloopt.

Enter tarwe. WGA zet in minieme concentraties de witte bloedcellen op scherp, waardoor die een hele reeks ontstekingsfactoren gaan produceren. Een greep: IL-12, IL-2, INFy, TNFa en IL-1ß. Deze factoren triggeren de afbraak van de glycocalyx op de kwetsbare (turbulente) plekken. Ze helpen bovendien de opgefokte witte bloedcellen de vaatwand in. WGA promoot alle sleutelprocessen in de atherogenese (de vorming van atherosclerotische plaques). En dat is nog niet alles. De ‘gezonde’ of functionele atherosclerotische plaque wordt afgedekt met een zogenoemde fibreuze kap. Die is stevig en zit nauwelijks in de weg. Het is een normaal litteken, dat achterblijft nadat een vasculaire laesie is uitgeheeld. Tarwes WGA spoort de immuuncellen echter aan enzymen te fabriceren die in staat zijn deze stevige matrix af te breken, de Matrix Metallo Proteïnases, ofwel MMP’s. Gooi voldoende MMP’s in de strijd en daar gaat je stevige fibreuze kap (en je tandvlees, ha, ha, ha, maar dat terzijde). De fibreuze kap wordt onstabiel. Heb je pech, dan breekt ‘ie. Tenslotte activeert WGA de bloedplaatjes die verantwoordelijk zijn voor stollingsreacties. Zo deelt het dus ook de finale klap uit: de snelle vorming van het fatale stolsel dat het volkoren hartinfarct inluidt. Hierboven zei ik dat bij veel infarcten geen sprake is van atherosclerotische plaques in de kransslagaderen. Dat is goed verklaarbaar. Ook de microvasculatuur in de hartspier is bekleed met een glycocalyx. En ook die kan desintegreren, met plaatselijke ischemie en angina pectoris of zelfs een hartinfarct als resultaat. Ik denk dat dit is wat we zagen in de gorilla’s in de Cleveland Zoo die hartfalen ontwikkelden op hun dieet van tarwekoekjes en ik denk dat dit is wat gebeurt bij veel mensen met een niet viraal gemedieerde cardiomyopathie.

Reeds.

De eerlijkheid gebied te zeggen dat pindalectinen (PNA) dit alles zo mogelijk nog beter doen. Een voeding met veel pindaolie werd vroeger standaard gebruikt om bij rhesusapen coronaire atherosclerose en hartinfarcten op te wekken. Iemand nog een snee brood met pindakaas? Linzen en kidneybonen kunnen het ook. Bijna alle voedingsmiddelen bevatten lectinen. Cordain heeft er een groot aantal onderzocht. Hij kwam tot de slotsom dat lectinen in voedingsmiddelen die mensen voor de landbouwrevolutie aten doorgaans volkomen inert zijn. Exact zoals het paleoperspectief voorspelt. O ja, ook bloedsuikerpieken vernaggelen de glycocalyx. Zoet bloed zet je hart in brand, weet je nog? Je ziet het, de meest gegeten, door onze Gezondheidsraad warm aanbevolen voedingsmiddelen creëren de spreekwoordelijke perfecte storm.

Slotakkoord. Om een substantie als atherogeen te kunnen brandmerken, moet aan 7 voorwaarden worden voldaan. 1 Het moet in het eindproduct (bijvoorbeeld brood) zitten. 2 Het moet de spijsvertering intact overleven. 3 Het moet darmweefsel kunnen binden. 4 Het moet de darwand kunnen passeren. 5 Het moet ontsnappen aan eliminatieprocessen. 6 Het moet in fysiologisch significante concentraties in de circulatie aanwezig zijn. 7 Het moet een rol spelen in één of meer stadia van het atherosclerotische proces.

WGA voldoet aan alle voorwaarden. Geen tarwe, veel minder hartinfarcten. Wedden, meneer Brouns?

Lees voor een gedegen rapport over WGA en plasmaconcentraties de doorwrochte WGA-serie van Jamie Scott.