Gluten: neem het risico niet

Uitstekende TED X lezing van gastro-enteroloog Dr. Rodney Ford over gluten. De mainstream visie op coeliakie en de myriaden overige gluten-geïnduceerde ziekten is achterlijk. Kijk naar wat de wetenschap zegt en dump het spul. Erben Wennemars zei laatst in Runner’s World: ‘Gezond is het nieuwe rijk.’ Over tien jaar zijn het alleen nog de mensen met de allerlaagste SES die brood eten. En Jaap Seidell. Verder commentaar overbodig.

“Do not take the risk.”

Dit bericht werd geplaatst in Uncategorized. Bookmark de permalink .

124 reacties op Gluten: neem het risico niet

  1. paranthropus zegt:

    Tja. Ik eet al jaren geen tarwe meer, ben daardoor aanzienlijk afgevallen en ik voel me er beter door. Maar ik merk wel dat de kwaliteit van mijn poep achteruit gegaan is. Het is bijna altijd te zacht en af en toe zelfs naar diarree neigend.

    Die ene keer dat ik wel tarwe eet (bijvoorbeeld omdat ik ergens volkorenpasta krijg voorgezet en weigeren onbeleefd zou zijn) merk ik de volgende dag opeens weer mooie harde drollen heb. En een dag later niet meer. Ergens doet die tarwe dus toch iets goeds denk ik dan.

    Aardappelzetmeel naar binnen werken zoals hier eerder aangeraden helpt helaas niet.

  2. Alex zegt:

    http://transformyourhealthsummit.com/audios-oct1/
    het interview met Dr Peter Osborne: THE BIGGEST MISTAKES IN DIETARY CHANGE
    sluit perfect aan op deze lezing. 😉

  3. Ja Paranthropus, dat hoor je vaker. Ik vermoed dat opgroeien met tarwe de darm laat wennen aan de krachtige opiaten die vrijkomen bij de krakkemikkige vertering van gluteninen en gliadinen. Die opiaten werken erg stoppend. Lastige keuze: dealen met zachte poep of een verhoogd risico op ondermeer reuma, neurodegeneratieve ziekten, diabetes type 1 en 2, MS, cognitieve achteruitgang en brandend maagzuur.

    Onze directe jagende en verzamelende voorouders moeten hier een paar duizend jaar geleden ook veel problemen mee hebben gehad, gezien de toen wijd verbreide combinatie van algehele tarwedeficiëntie en enorme Popla-tekorten.

    Zou een mens werkelijk tarwe nodig hebben om een fatsoenlijke drol in de pot te vleien?

  4. Is het overigens onbeleefd om een sigaret te weigeren als iemand zonder je te vragen sigaretten voor je in huis heeft gehaald terwijl jij niet rookt? Ik zie het dilemma wel, maar ik word zelf in dat opzicht steeds asocialer.

  5. Willem van Doorn zegt:

    Video’s daar krijg ik alleen maar een foutmelding op, en wat is SES? Een soort achterlijkheid?
    En hoe werkt (en wat is eigenlijk facebook)? Nou ja, zal op mijn computer -toch pas vorig jaar gekocht- ook wel niet werken. Geschreven tekst wil ik hebben (liefst in de Nederlandse taal).
    Overigens: ik eet al jaren geen brood, nog voor dat ik ooit van ‘Peleo’ had gehoord, maar een niet onbelangrijke vraag voor mij is:
    Bevat havermout ook gluten (of wat voor schadelijke bestanddelen dan ook)?
    Havermout kreeg ik in mijn jeugd al, en heb ik -in een versie waaraan geen suiker is toegevoegd nog wel- herontdekt. Ik kreeg het om dikker van te worden, maar ik bleef mager. Dus hoop ik maar dat het op latere leeftijd ook geen dikmaker is. Ze zullen het tegenwoordig wel zo gemanipuleerd hebben dat op een of andere manier het dat wel is. Ik overgiet de havermout met kokend water; melk moet ik niet (ook in mijn jeugd al; kreeg het toen wel opgedrongen).
    Dan nog dit: iedere goeroe stelt zijn a-priori Vervolgens roept hij als daar aanleding toe is -en zulke aanleidingen zoekt hij- dat zijn a-priori maar weer eens bewezen is. In dit geval dat de oermens geen brood at, geen melk dronk en -mag ik aannemen- geen havermout at, ‘dus’ dat brood, melk en havermout niet gezond zijn. Mij dunkt dat alleen behoort te tellen wat huidig onderzoek met interventies op de huidige mens (oermensen heb je niet bij de hand) oplevert, zoals dat melk geen calcium aanzet en dat -desalniettemin- kaas wel gezond is. Niet behoort te tellen het (veelal niet eens te achterhalen) antwoord op de vraag: at de oermens het? Kortom: als deze video stelt dat onderzoek aantoont dat je een risco loopt met (veel of met alle) graanproducten, dan doet alleen alleen maar de gedegenheid van dat onderzoek ter zake; in welk tijdschrift is het onderzoek gepubliceerd?

  6. Alex zegt:

    Sinds wanneer verwacht ‘men’ van een vegetarier/veganist dat hij/zij vlees c.q. dierlijke produkten eet of van een niet-drinker dat er gezellig meegepimpeld wordt? Dus is het onlogisch om ervan uit te gaan dat iemand iets eet/drinkt/rookt, whatever, alleen omdat dat als sociaal gewenst gezien wordt. Met andere woorden: ik ben waarschijnlijk net zo asociaal als Melchior. 😀

    Leven en laten leven.

  7. Alex zegt:

    Wellicht dat het antwoord op Paranthropus eerder een kwestie is van vezels dus bakbanaan en knollen toevoegen aan het menu?


    Dr. Sarah Ballantyne – What’s On Your Paleo Autoimmune Plate?

  8. Willem van Doorn zegt:

    De vraag over het angeboden krijgen van sigaretten, zou wel eens, dunkt mij, eigenlijk bedoeld zijn te gaan over bijvoorbeeld het aangeboden krijgen van koekjes. Hoewel ik rookwaar en ook alcohol categorisch weiger (en daarmee nooit problemen heb ondervonden) ligt dat met ondermeer koekjes wat anders.
    Ik ga het dilemma (geen compromis, of wel een compromis te betrachten) niet oplossen, maar zeg er wel dit van: van tabak en alcohol is bekend dat het uitermate slecht is (of in ieder geval wat alcohol betreft er gewoon geheelonthouders zijn) maar dat ook allerlei etenswaren zoals chips, koekjes en cola (al dan niet ‘light’) slecht zijn, of althans dat je daar ook ‘geheelonthouders’ in hebt, daar hebben veel mensen -gewoon eerlijk waar- nog nooit van gehoord.

  9. Willem van Doorn, ik refereer met grote regelmaat naar het wetenschappelijk onderzoek waarop ik mijn eigen overwegingen baseer. Als je daadwerkelijk geïnteresseerd bent in de materie – hetgeen ik betwijfel – raad ik je aan met deze klassieke overzichtspaper te beginnen en na grondige lezing de referenties te volgen. Ik zou het op prijs stellen als je er vervolgens inhoudelijk – dus zonder te vervallen in denigrerende opmerkingen aan het adres van mensen die ons evolutionaire verleden gebruiken als kompas richting een beter begrip van ziekte en gezondheid – op in gaat.

    http://physrev.physiology.org/content/91/1/151

    Zonulin and Its Regulation of Intestinal Barrier Function: The Biological Door to Inflammation, Autoimmunity, and Cancer

    Je hebt deze lezing van Dr. Rodney Ford niet gezien, zeg je. Je zou hem echter ook in Thailand moeten kunnen afspelen.

  10. O en Willem van Doorn. Mocht je moeite hebben met het begrijpen of interpreteren van bovengenoemde paper, de auteur ervan heeft een en ander op Jip en Janneke niveau uitgelegd in een erg goede lezing. Je kunt die hier zien, inclusief mijn poging om wat hij zegt in helder Nederlands te verwoorden. Waarschuwing speciaal voor jou: Dr. Alessio Fasano heeft een groot gevoel voor humor. Ik weet dat jij dat in het algemeen niet apprecieert en interpreteert als een brevet van onvermogen.

    De sinistere caleidoscoop van glutengerelateerd lijden

    Gezien je vijandige toon neem ik aan dat je die post niet hebt gelezen.

  11. marietsebiel zegt:

    Als dat zo is Willem van Doorn, dat je een groot gevoel voor humor niet apprecieert, dan zou ik je willen aanraden om je mening daarover bij te stellen.
    Want, zonder te overdrijven, durf ik wel te zeggen dat humor een voorwaarde is om je als vooruitstrevende denker, in deze tijd, staande te houden, in de vloedgolf van tegenkrachten, die proberen nieuwe inzichten onderuit te halen, te beschimpen, in diskrediet te brengen.
    Zoals Tim Noakes zegt: “Als je je tijd vooruit bent, dat is een uitdaging/je wordt uitgedaagd ”
    De keuze is: depressief worden of er de humor van inzien.
    Zomaar drie humorvolle lezingen, die de laatste paar dagen voorbij kwamen: Dr. Rodney Ford, Joe Hibbeln en Tom Noakes. En als vierde dus Allesio Fassano.
    Zij zijn heel serieus over wat ze meedelen, maar nemen zichzelf niet zó serieus.
    Wat een verademing !!!

    Allemaal even kijken, ik beloof je, je wordt er vrolijk van. Wel er voor openstaan, luiken open Willem v.D, anders wordt het nooit wat met je 😉

  12. faraday zegt:

    paranthropus zegt:

    september 28, 2014 om 10:21 AM

    “Tja. Ik eet al jaren geen tarwe meer, ben daardoor aanzienlijk afgevallen en ik voel me er beter door. Maar ik merk wel dat de kwaliteit van mijn poep achteruit gegaan is. Het is bijna altijd te zacht en af en toe zelfs naar diarree neigend.

    Die ene keer dat ik wel tarwe eet (bijvoorbeeld omdat ik ergens volkorenpasta krijg voorgezet en weigeren onbeleefd zou zijn) merk ik de volgende dag opeens weer mooie harde drollen heb. En een dag later niet meer. Ergens doet die tarwe dus toch iets goeds denk ik dan.

    Aardappelzetmeel naar binnen werken zoals hier eerder aangeraden helpt helaas niet.”

    Heel herkenbaar:
    Veel darmproblemen met abnormale ontlasting hebben hun oorsprong in parasieten.
    Echter niet elke gaarkeuken junk met parasieten heeft darmproblemen.
    Drastische verandering van voeding wijzigt de bacteriepopulatie.
    Naar mijn mening kan hierdoor parasitaire overkill ontstaan.
    Een eenvoudige Triple Feces Test (TFT) geeft meestal uitsluitsel.
    Ben zelf behandeld met clioquinol (geen bijwerkingen) tegen Dientamoeba en resultaat was wonderbaarlijk, dag twee was mijn ontlasting vast en regelmatig tot op heden
    Zat info op het internet (o.a. Drs. Saskia van As).

  13. Christel zegt:

    Gezond is het nieuwe rijk. Misschien dat de zorgstaat daarom instort opdat mensen zelf verantwoording nemen voor hun eigen gezondheid en van hun geliefden?

    Sinds ik ‘Paleo ben’, voel ik me stukken vitaler en ben minder bang om ouder te worden. Gezond oud worden is inderdaad de missie. (De video’s houd ik te goed, voor als ik weer onbeperkt internet heb op Aruba. Anders ben ik zo door mijn GB’s )
    Over het weigeren van bepaalde dingen die je aangeboden krijgt: gewoon weigeren (of laten liggen/omheen eten) en als mensen willen weten waarom, uitleggen. Het heeft een grappig effect op veel mensen. Ze beginnen direct te roepen dat ze noooooit zonder graan/brood/toast/koek/taart etc. kunnen. Als je toegeeft dat je dat zelf ook dacht worden ze nieuwsgierig. net als mensen die stiekem best willen stoppen met roken, en willen weten hoe je dat hebt gefikst).

    Wat wellicht ook een idee is, als je naar een verjaardag gaat of wordt uitgenodigd om te eten, is zelf iets maken. Bijvoorbeeld gebakken lijnzaadcrackers of cake van zoete aardappel. Trouwens ook erg paleo: SAMEN DELEN. 😉
    En nog fijn effect van paleo is dat mensen vaak zeggen dat ik er zo goed uitzie. Dat komt denk ik omdat ik me letterlijk goed voel.

    Heeft iemand trouwens wel eens rauwe tonijn en verse rauwe zuurkool met zelfgemaakte wasabimayonaise gegeten? Mariet wellicht? Ik haatte (rauwe) zuurkool, maar heb net ontdekt hoe gezond het is, mede door Mariets avontuurlijke diabetes missie.
    Met een paleoijsje toe (bevroren banaan/avocado/mint/honing en cacao in de blender).
    Rauwe zuurkool is goed voor de stoelgang, de lever en nog duizend en een dingen.

    Ik heb nog nooit zo creatief en gezond gegeten sinds ik paleo heb ontdekt. Genieten zonder schuld gevoel van (h)eerlijk eten, omdat je weet dat elke hap je lichaam voedt ipv vult. Ik heb geen bewijzen nodig dat het gezonder is. Ik ben zelf het bewijs. Daarnaast volg ik graag de discussies hier om nog paleowijzer te worden en af en toe te lachen om de humor van Melchior, Mariet en nog een aantal anderen. Lachen is gezond! 🙂

  14. jaap seidell zegt:

    Iemand attendeerde mij er op dat ik op deze site wordt genoemd als iemand die brood propageert (nu weet ik dat ik hier over het algemeen als halve gare wordt neergezet). Misschien aardig om het stuk dat ik hier twee jaar geleden over schreef eens te lezen. Ik ben geen voorstander van brood (of andere zetmeelrijke graanproducten) en schrijf dat al jaren. Maar veel succes verder.

    Brood nodig?
    Er is bijna geen voedingsmiddel dat zo’n gezond imago heeft als grof volkorenbrood. Beelden van dikke boterhammen gaan vergezeld van die van wuivende graanvelden, draaiende molens en ambachtelijke bakkers. Brood is basaal. Tegelijkertijd zijn er bestsellers waarin wordt betoogd dat brood een giftig product is en verantwoordelijk voor zo’n beetje alle welvaartsziekten die we kennen. Hoe kan dat ?
    Brood wordt gemaakt van tarwe en tot ongeveer 10,000 jaar geleden was dat voor de jagende en verzamelende mens een onbekend gewas. Pas toen mensen zich gingen ontwikkelen als landbouwers, ontdekten ze allerlei grasachtige gewassen met voedingswaarde. Op de vruchtbare gronden van Mesopotamië, tussen de Eufraat en Tigris, werd uit kruisingen van grassen soorten tarwe gekweekt. Vanaf de Middeleeuwen werden in Europa de “gewone tarwe” en spelt veel verbouwd. Uiteindelijk werd spelt bijna geheel verdrongen door de gewone tarwe omdat die een hogere opbrengst heeft en niet gepeld hoeft te worden.Speltbrood is overigens sinds kort bezig met een come-back. Tarwe bevat net als andere granen,zoals rijst en mais,een eiwit: gluten. Gluten bestaat uit glutenine en gliadine. In tegenstelling tot rijst en maïs bevatten tarwe, gerst, spelt en rogge relatief veel gliadine. Sommige mensen kunnen daar slecht tegen. Naar schatting heeft ongeveer1-2 procent van de Nederlanders ‘glutenintolerantie’ (ook wel coeliakie genaamd, afgeleid van ‘koilia’, Grieks voor buik). Gliadines veroorzaken bij hen via een auto-immuunreactie beschadigingen aan de wand van de dunne darm, wat tot gevolg heeft dat de opname van voedingsstoffen uit het eten verslechtert en kan leiden tot maagdarmklachten, depressie, bloedarmoede en botontkalking.Coeliakie is dus een ernstige auto-immuunziekte en geen allergie zoals vaak gedacht. De enige behandeling is levenslang een volledig glutenvrij (eigenlijk gliadinevrij) dieet.
    Coeliakie is een wat betreft vóórkomen en ernst onderschatte maar al lang erkende ziekte. De Griekse arts Aretaeos beschreef het al in het jaar 100. Bij slechts één op de acht mensen met coeliakie is de ziekte vastgesteld. De rest loopt rond met onbegrepen klachten. Mogelijk heeft een nog veel groter deel (wellicht 5-10%) van de mensen last van een bepaalde mate van gevoeligheid voor gluten. Dit is moeilijk vast te stellen omdat de symptomen erg gevarieerd en veel minder uitgesproken zijn dan die bij coeliakie. Er is daarvoor geen betrouwbare test voorhanden. De specifieke antilichamen in het bloed of afwijkingen in de darmwand waarmee coeliakie wordt vastgesteld, zijn niet afwijkend bij glutengevoeligheid.
    Volkorenbrood is voor velen een belangrijke bron van vezel en voedingsstoffen maar niet geschikt voor mensen met gluten-gevoeligheid of gluten-intolerantie.
    Tips.
    Heb je coeliakie dan is een glutenvrij dieet de enig optie. Heb je geen coeliakie maar wel klachten na het eten van granen dan kun je proberen een week glutenvrij te eten. Moeilijk want er zit gluten in allerlei producten zoals brood en pasta maar zelfs in soepen, sauzen en dressings. Als je daarvan opknapt is het mogelijk dat je gevoelig bent voor gluten. Raadpleeg dan je arts of een diëtist want zelf dokteren bij serieuze klachten is onverstandig. Een voeding rijk aan zout, suiker en vet kan overigens heel goed glutenvrij zijn maar toch ongezond.

  15. Daniel zegt:

    Jaap, je zei: “Tarwe bevat net als andere granen,zoals rijst en mais,een eiwit: gluten.”

    In rijst en mais zitten toch geen gluten?

  16. Guido Vogel zegt:

    @Jaap:
    http://www.diabetesfonds.nl/artikel/hoe-eet-u-gezond-met-diabetes

    Je eigen quote:
    Seidell: “Als je alleen let op de hoeveelheid koolhydraten is een eierkoek hetzelfde als een volkoren boterham. Maar in een eierkoek zitten vooral snelle suikers. Daarvan krijg je een hogere en snellere piek in je bloedsuiker en dat is niet gezond. De gevolgen in je lichaam zijn totaal verschillend.”

    Je suggereert dat een diabetespatient beter af is met volkoren brood dan met eierkoek. Naast de gluten, heeft volkoren brood een GI van 70. Dit is dan lood om oud ijzer en moeilijk te rijmen met het stuk dat je hierboven plaatst.

  17. Hans zegt:

    @ jaap seidell zegt:

    september 28, 2014 om 5:59 PM
    Dank voor het succes wensen hier en de copy-paste van je inmiddels achterhaalde teksten .
    Lees je eens in bij de artikelen van Melchior , verdiep je er eens in en kom dan met terzake info ….
    en commentaar .
    Deze leek zo er blij mee zijn 🙂

  18. Jaap, je bent een draaikont. Of je bent niet goed op de hoogte. Ik kan er niks anders van bakken. Straks kom je nog met een paleoboek met recepten voor speltbrood 🙂 .

    Niet alleen mensen met een vastgestelde glutenovergevoeligheid worden beschadigd door gluten. Niemand kan het verteren, iedereen die het eet ligt onder vuur. Vervolgens gaat de kruik net zo lang te water tot ‘ie al of niet barst. De aanwijzingen dat gluten en andere componenten in granen een centrale, oorzakelijke rol spelen in de etiologie van diverse grote ziekten stapelen zich op. Ook wordt steeds duidelijker dat eiwitten in niet glutenhoudende granen ook een krachtig zonulinetriggerend effect hebben, zij het niet zo krachtig als alfa-gliadine. Dit verklaart vermoedelijk waarom mensen met coeliakie en ‘glutenintolerantie’ op een glutenvrij dieet wel opknappen, maar vaak niet 100 procent beter worden.

    Een onafhankelijke voedingswetenschapper met ballen zou deze belangrijke informatie delen met het publiek. Hoewel de RCT’s waarop je ongetwijfeld zit te wachten nog niet binnen zijn, is de beschikbare body of knowledge zwaar genoeg om het zekere voor het onzekere te nemen en de science aan het publiek uit te leggen. Weet je hoe veel onnodig lijden je daarmee zou kunnen voorkomen?

    In plaats daarvan adviseer je diabeten om hun voeding te baseren op complexe koolhydraten als gezonde volkoren boterhammen. Wat een trieste grap. Neem een voorbeeld aan Tim Noakes, ook een A++ wetenschapper. Ik zou me kapot schamen.

    Jij ook veel succes verder.

  19. Dairy Solutions zegt:

    Het is zonde voor een complete generatie van mensen met allerhande (vage?) klachten dat wetenschappers a la Seidell zo voorzichtig blijven in hun boodschap. ‘Do not take the risk’ is toch een fantastische leidraad? @Jaap; Kun je aangeven wat voedingstechnisch de nadelen zijn van een paleo-lifestyle? Als die niet steekhoudend zijn dan is het toch erg logisch om een ieder die zich niet optimaal voelt eens een half jaar te ontzien van alles wat gluten/gliadine bevat en/of zonuline triggered en in plaats daarvan volgens ‘het bierviltje’ te eten/leven? De Paleo-proef, en wie zich na een half jaar niet beter voelt krijgt zijn (m/v) geld terug. Oh…wacht….het kóst niets…

  20. Het kost niets en het heeft de potentie flink wat extreem goed florerende branches out of business te kicken. Dat is het probleem. Follow the money,

  21. Aldert zegt:

    Beide stukken (coeliakie van hierboven en op de link van het diabetesfonds van Guido) van meneer Seidell zijn al weer twee jaar oud. De kans is dus heel groot dat hij ondertussen veel bijgeleerd heeft. Dat koolhydraten bijvoorbeeld niet essentieel zijn voor mensen…..

  22. marietsebiel zegt:

    Dit staat ook in het bericht dat Guido deelde van het Diabetes Fonds. Nu is dat bericht van dec.2012 Het kan zijn dat Jaap inmiddels wat heeft bijgeleerd. Zoals dat vet óók een brandstof is voor ons mensen en zeker voor diabeten te preferen boven koolhydraten, of ze nu snel of langzaam in het bloed komen. Ze doen daar hun verwoestende werk, zeker als de koolhydraten granen zijn. In december 2012 at ik al een jaar HF/LC en dus wist ik het als patient eerder dan de dokter 😉 Catch up, Jaap !

    “Ons lichaam gebruikt koolhydraten om er bloedsuiker van te maken, onze brandstof. Dus we hebben koolhydraten nodig, maar ze hebben wel direct effect op de bloedsuiker. Daarom zijn veel mensen bang voor koolhydraten. Een streng koolhydraatarm dieet zoals Atkins is niet nodig. Wel kunt u slimme keuzes maken.”

    Correctie à la Tim Noakes, Jaap ?

  23. Jessica Boekhorst zegt:

    Geweldige dokter, die Rodney Ford!. Mooie Talk! Een zachthuilende eenzame wolf die eindelijk gehoord gaat worden, lijkt het. Er zijn al zeker roepende wijzen in het verleden geweest die waarschuwden dat gluten de gezondheid schaadde, bv Braly and Hoggan in “Dangerous Grains“ gepubliseerd in 2002, maar bij wie kwam dit aan?. Grote dank aan de techniek, internet,
    schrijvers zoals Davis en Perlmutter, jopie,popie misschien, maar gedreven en innemend, Paleo, en “savvy” bloggers natuurlijk. Knuffel voor jou, Melchior voor het aanreiken van al dit moois op een presenteerblaadje. Heerlijk zoals jij je kop weet uit te steken. Kennis en durf zoooo nodig in dit gezapige media landje. JB

  24. Jessica Boekhorst zegt:

    Hoi Christel die zuurkool fermenteer je toch wel, he? voor de extra beessies. JB

  25. Iefke Janssen zegt:

    Zuurkool is toch al gefermenteerd of zeg ik nu iets geks?
    Naar mijn weten is zuurkool gefermenteerde witte- of spitskool.

    Ook hier al een paar jaar broodvrij. Helaas de enige van het gezin maar hoop doet leven. Toch? 🙂

  26. Jessica Boekhorst zegt:

    He, Iefke, je hebt natuurlijk gelijk! Altijd anarobe, onder het vocht bewaren. Dat gebeurt maar zelden in het vat bij de groenteman of groenzaak. Zelf maken en met niet teveel zout krijg je de meeste beessies (Wild Fermentation, Sandor Katz & Sally Fallon). En de zuurkool of rode kool
    in plastic zakjes van de grootgrutter zit of in de azijn of is zelfs gepasturiseerd..
    Sterk van je om broodvrij door het leven te gaan als enige in jouw familie. Ik ben solidair en je zult zien op den duur krijg je “ze” heus wel mee als ze zien hoe goed het met jou gaat en je ze
    misschien allerlei graanvrije heerlijkheden gaat voorschotelen. Greetz JB

  27. Hans zegt:

    Zou het echt waar zijn , en vrees het ergste , dat prof. dr. Jaap Seidell , Google er maar eens op …….. de ,, money- followed ” ach, gezondheidsraad en voedingscetrum komen ook weer voorbij ?
    Dan vraag ik mij af ,als hij inmiddels beter zou (kunnen) weten wat dat doet met zijn geweten en inderdaad onderdeel is van de veronderstelde opinie inmiddels dat het Nederlandse volk lang voorzien is van foutieve informatie en dat nog steeds onder de pet houdt i.v.m. claims.
    Door (bewust) geen nieuwe inzichten te communiceren , om wat voor reden dan ook voor een hele natie is voor mij een reden om ,, wetenschappers en in ieder geval gezondheidswetenschappers ” te argwanen en , om het maar in onze taal te houden ,, We hebben het niet geweten ” AMMEHOELA 😉

  28. Christl zegt:

    Wellicht een vreemde vraag maar ben erg nieuwsgierig naar het antwoord; Ik las vandaag dat je de geur van spruitjes wegneemt als je bruinbrood meekookt. Heb geëxperimenteerd met beschuit (van huisgenoot :)) Nu is mijn vraag of ik daardoor ‘spruitjes met gluten’ heb gegeten? De beschuit bleef intact, zwol alleen enorm op vanwege het water. Na de zuurkool (dank voor de fermentatiebezorgdheid) ben ik nu ook de spruitjes aan het herontdekken 🙂

  29. Volgens mij gaf Jaap Seidell een keurige en goed verdedigbare reactie, en zijn er geen overtuigende argumenten om een glutenvrije voeding aan de hele populatie te adviseren [1-3]. Afhankelijk van iemands visie (paleo), en hoeveel bewijskracht iemand hecht aan bepaalde uitkomsten, kan natuurlijk altijd een discussie gevoerd worden, maar de persoonlijke aanvallen vind ik niet op zijn plaats en dragen niet bij aan een inhoudelijke discussie. Jammer.

    Er worden regelmatig ervaringen aangehaald dat glutenvrij eten tot gewichtsverlies leidt. Maar welke onderzoeken laten zien dat bij deelnemers zonder coeliakie een glutenvrij dieet tot gewichtsverlies leidt? Lastig overigens, omdat je eigenlijk niet kunt voorkomen dat ook andere factoren beïnvloed worden, die effect kunnen hebben op het lichaamsgewicht. In ieder geval laten RCT’s niet zien dat de consumptie van volkoren granen tot gewichtstoename leiden [4].

    @Daniel, gluten zijn samengesteld uit prolamine en glutenine. Het soort prolamine verschilt tussen graansoorten. Bij tarwe, rogge, gerst, etc heet de prolamine gliadine dat verantwoordelijk is voor de problemen bij mensen met coeliakie. In maïs heet de prolamine zeïn en in rijst secalin.

    Referenties:
    1. Ye EQ, Chacko SA, Chou EL, Kugizaki M, Liu S. Greater whole-grain intake is associated with lower risk of type 2 diabetes, cardiovascular disease, and weight gain. J Nutr. 2012 Jul;142(7):1304-13.
    2. Nettleton JA, McKeown NM, Kanoni S, et al. Interactions of dietary whole-grain intake with fasting glucose- and insulin-related genetic loci in individuals of European descent: a meta-analysis of 14 cohort studies. Diabetes Care. 2010 Dec;33(12):2684-91.
    3. Aune D, Chan DS, Lau R, Vieira R, Greenwood DC, Kampman E, Norat T. Dietary fibre, whole grains, and risk of colorectal cancer: systematic review and dose-response meta-analysis of prospective studies. BMJ. 2011 Nov 10;343:d6617.
    4. Pol K, Christensen R, Bartels EM, Raben A, Tetens I, Kristensen M. Whole grain and body weight changes in apparently healthy adults: a systematic review and meta-analysis of randomized controlled studies. Am J Clin Nutr. 2013 Oct;98(4):872-84.

  30. Rob,

    Vanuit het referentiekader van de archetypische ambtenaar (ik zeg niet dat jij dat bent) heb je gelijk. Er is onvoldoende hard bewijs dat gluten voor de hele populatie schadelijk is.

    Maar de harde aanwijzingen dat een overdreven en fysiologisch gezien verkeerd getimede zonuline-expressie een causale rol speelt in de pathogenese van auto-immuunziekten, kanker en neurodegeneratieve ziekten stapelen zich op. Gluten is een krachtige zonulinetriggeraar, terwijl de intacte fracties ervan die bij ieder mens na inname in de circulatie komen potentieel gevaarlijk zijn.

    Dagelijkse consumptie van gluten kan bij iedereen vroeg of laat diabetes type 1, MS, reuma en dementie veroorzaken, maar we weten niet bij wie. Dus kunnen we niet zeggen dat gluten voor de hele populatie schadelijk is. Als je geen hinder ondervindt, kun je met een gerust hart brood en pasta blijven eten.

    Is dat een faire of zelfs logische boodschap?

    Een goede wetenschapper zou zeggen:

    Er zijn sterke aanwijzingen dat inname van gluten een causale rol speelt in de etiologie van diverse nare ziekten. Het bewijs is niet sluitend, en lang niet niet iedereen zal deze nare ziekten ook daadwerkelijk ontwikkelen, maar we moeten u op deze inzichten wijzen, zodat u zelf kunt bepalen of u brood en andere gluten bevattende levensmiddelen blijft consumeren of niet.

    Overigens begon dit met het onschuldige grapje ‘En Jaap Seidell’ in de post. Seidell reageerde gebelgd en kreeg vervolgens repliek.

    • Melchior, ik ben waarschijnlijk niet zo goed ingelezen in de zonuline-expressie als jij bent, maar ik zie wel enkele relevante beperkingen om de resultaten daaruit te vertalen naar het door jouw geformuleerde advies voor de gehele populatie:

      – Het onderzoek dat ik tegenkom is gedaan bij cellijnen, proefdieren en mensen met coeliakie (pathofysiologie). Voor mensen met coeliakie wordt al geadviseerd om gluten te laten staan. De resultaten zou ik niet zomaar vertalen naar ‘gezonde’ mensen. Een voorzorg, die ook daar Jaap Seidell noemt, is om mensen te adviseren om gluten een tijdje te laten staan, wanneer ze denken daar last van te krijgen. Het is immers een minderheid die er last van heeft (al zijn de prevalentiecijfers waarschijnlijk een onderschatting).

      – In onze voeding eten wij geen geisoleerde gluten, maar voedingsmiddelen met gluten. Interessant wordt het wanneer in de praktijk (observationeel onderzoek) een correlatie wordt gevonden tussen inname van volkoren graanproducten en de door jouw genoemde ziekten (onafhankelijk van coeliakie). Vervolgens is er nog de uitdaging om een causaal verband aan te tonen.

      – De reviews die ik in mijn vorige post aanhaalde laten gunstige effecten zien van een hogere inname van volkoren producten [1-3]. Opmerkelijk, wanneer gluten een sterk ongunstig effect op onze gezondheid zouden hebben. In ieder geval iets, om mee te nemen bij de afweging om volkoren producten voor de hele populatie wel of niet aan te bevelen.

      – Volgens mij heb ik eerder een keer van je gelezen dat jouw kritiek op dergelijke onderzoeken is, dat de deelnemers nooit 0 gram volkoren producten eten.
      Belangrijk is echter de aanwezigheid van een dosis-respons relatie. Deze kan rechtlijnig zijn, of met een J-curve. Wanneer een inname van 0 gram het gunstigste effect zou hebben, zou het risico snel oplopen tot een piek (minimale inname in onderzoeken), om vervolgens te dalen naarmate de inname stijgt, maar niet in de buurt komt van de 0 gram. Dat zou een vreemde en geen plausibele curve geven. Ken jij voedingsmiddelen waarbij een dergelijke curve wordt gevonden?

      Door bovenstaande punten heb ik moeite met het gedeelte ‘kan bij iedereen vroeg of laat’. Dat is speculeren, de aandacht selectief bij de mogelijke ongunstige effecten leggen, en dus onnodige bangmakerij.
      Ook dat een goede wetenschapper zou zeggen dat er sterke aanwijzingen zijn dat gluten een causale rol spelen bij het ontstaan van diverse ziekten (bij normofysiologie) lijkt mij niet te verdedigen. Daarmee beweer je nogal wat.

      Tot slot: De persoonlijke aanvallen op Jaap Seidell vind ik in geen enkele verhouding staan tot de ‘gebelgde’ reactie van hem. Hij is één van de zeldzame wetenschappers die op persoonlijke titel open over voeding en gezondheid comminiceert in de social media, en benaderbaar is. Hij schroomt niet om onderzoeken naar voren te brengen die afwijken van de consesus en om gepaste kritiek te leveren op de industrie en politiek. Dergelijke personen verdienen respect en waardering!

      Referenties:
      1. Ye EQ, Chacko SA, Chou EL, Kugizaki M, Liu S. Greater whole-grain intake is associated with lower risk of type 2 diabetes, cardiovascular disease, and weight gain. J Nutr. 2012 Jul;142(7):1304-13.
      2. Nettleton JA, McKeown NM, Kanoni S, et al. Interactions of dietary whole-grain intake with fasting glucose- and insulin-related genetic loci in individuals of European descent: a meta-analysis of 14 cohort studies. Diabetes Care. 2010 Dec;33(12):2684-91.
      3. Aune D, Chan DS, Lau R, Vieira R, Greenwood DC, Kampman E, Norat T. Dietary fibre, whole grains, and risk of colorectal cancer: systematic review and dose-response meta-analysis of prospective studies. BMJ. 2011 Nov 10;343:d6617.

  31. Guido Vogel zegt:

    Het advies toch inderdaad opmerkelijk. Je kunt ook zeggen: 89% van de vrouwen die roken, krijgt geen longkanker, 11% wel. We weten niet wie. Als u geen hinder ondervindt, kunt u met een gerust hart blijven roken.

    Extreme vergelijking? Misschien, maar naast de anti-nturienten met hun mogelijke schadelijke gevolgen, zitten er ook nauwelijks voedingsstoffen in graan. Alternatieven die (veel) voedzamer zijn, zijn eenvoudig te vinden: http://www.zoeharcombe.com/2014/04/healthy-whole-grains-really/

  32. Marcel Crok zegt:

    Rob van Berkel heeft een punt. Jaap is een van de weinige mainstream wetenschappers die zich hier mengt in de discussie. Dat moet je koesteren zelfs al ben je het absoluut niet met hem eens.
    Ik denk terug aan de TEDx talk van Peter Attia die verdomd veel weet inmiddels over voeding en gezondheid maar die ervoor pleit om open minded te zijn omdat we nog weinig zekerheden hebben over welke voeding precies voor wie geschikt is.
    Wel zou het interessant zijn om eens punt voor punt de bewijzen tegen gluten voor de bevolking als geheel op een rijtje te zetten (maar dit zou eigenlijk door een groep open minded onderzoekers/journalisten gedaan moeten worden met funding van een ministerie) en je vervolgens af te vragen of het voorzorgprincipe hier toegepast dient te worden.
    Het voorzorgprincipe wordt tegenwoordig enorm misbruikt om nieuwe technologie bij voorbaat te verbieden. Daar ben ik niet voor. Denk ook aan de GMO-discussies waar tegenstanders op basis van het voorzorgprincipe een moratorium willen.
    Marcel Crok
    (die op climatedialogue.org probeert om klimaatwetenschappers met elkaar in gesprek te krijgen 🙂

  33. marietsebiel zegt:

    Marcel Crok ( en Rob van Berkel ) Hoezo mengen in de discussie ?
    Jaap zegt: ” Iemand attendeerde mij er op dat ik op deze site wordt genoemd als iemand die brood propageert (nu weet ik dat ik hier over het algemeen als halve gare wordt neergezet). Misschien aardig om het stuk dat ik hier twee jaar geleden over schreef eens te lezen.”
    Hij kijkt hier omdat ‘iemand’ hem attendeert, niet uit interesse.
    Dan gooit een 2 jaar oud artikel, dat hij schreef over ons uit en daar moeten we het mee doen.
    Reactie’s hierop !? Geen reactie !
    Dat noem ik geen discussie 😦

  34. Marcel Crok zegt:

    marietsebiel
    ok, maar in hoeverre zou jij je “welkom” voelen na die reactie van Melchior?

  35. Alex zegt:

    Allemaal (autoimmuun)ziektes waarbij conventionele artsen geen oplossing wisten te bieden:

    “Reversing rheumatoid arthritis. Moving from excruciating pain to a pain-free life. GAPS AIP”
    “Reversing Takayasu’s arteritis. Where heart surgery failed, diet succeeded. Perfect Health Diet Fermented foods Prioritizing sleep”
    “Reversing Multiple Autoimmune Syndrome. Healing mental health issues by healing digestion. Paleo autoimmune diet and lifestyle Gut-brain connection”
    “Reversing multiple sclerosis. Moving from disability to independence. Wahls Protocol: a combination of diet, movement, and stress management”
    “Reversing lupus. Moving from 24 pills a day to living medication-free. Robyn reached remission through a regular paleo diet. Not everyone has to do the AIP”

    http://www.phoenixhelix.com/2014/09/14/my-new-podcast-dedicated-to-autoimmune-healing/

    ook gepost in “Perspectief”

    maar zoals maar al te vaak door artsen gereageerd wordt: nee hoor, voeding heeft weinig tot geen invloed op het verloop c.q. ontstaan van deze autoimmuunziektes… eet smakelijk! 🙂

  36. marietsebiel zegt:

    Marcel, áls ik vond dat Melchior ongelijk had, met zijn reactie, zou ik hem van repliek dienen. Ik ben niet van ( de) suiker 😉
    Come on, Jaap toch ook niet !
    Als hij niet reageert op de reactie’s geeft dat, mij in ieder geval, een indruk van arrogantie. ( of toch beledigd ? )

    Nu lijkt hij op mijn ‘dokter’ die mij medicatie voorschrijft, zonder uit te leggen wat de bijwerkingen zijn. En als ze overduidelijk opdagen, mijn gewoon afwimpelt en met een kluitje in het riet stuurt.
    Dus niet serieus neemt. Wat heb ik daar een hekel aan 😉

  37. svdv100 zegt:

    Melchior, ik ben blij dat ik jouw site heb gevonden. Voor mij is het de sleutel geweest tot herstel. Ga dus vooral door met je kritische teksten. Ik heb ca. 10 jaar de deur bij de huisarts heb platgelopen met een waslijst aan klachten. In 2012 kreeg ik zelfs buisjes in de oren (45 jaar oud), heel veel antibiotica kuren en een dexamethason kuur. In 2013 een sinus operatie. Na de operatie kwamen de klachten gewoon terug. De reactie van de KNO: kom maar terug als het erg genoeg is voor een volgende operatie:-(. Nooit is in al die jaren het woord eten ergens gevallen bij een arts. Toen ik in 2008 onder de waterwratjes kwam te zitten, wist de huisarts wel dat dit alleen bij volwassenen voorkomt met een ernstig verminderde weerstand, maar verder was er niets aan te doen volgens haar. Verder onderzoek waarom mijn weerstand zo laag was, kwam in ieder geval niet in haar op. Ik at volgens de richtlijnen van het voedingscentrum en ben jarenlang lid geweest van een bekende dieetclub die het voedingscentrum volgens mij van harte aanbeveelt. Ik snapte niet waarom het niet lukte en herkende mezelf totaal niet meer en heb dit ook vaak met de huisarts gedeeld. Nu ik paleo eet zijn al mijn ontstekingsklachten verdwenen en val ik automatisch af. Ondertussen heeft dit hele gebeuren mij wel heel erg veel gekost zowel qua gezondheid als financieel (en voor de maatschappij ben ik natuurlijk ook een enorme kostenpost geweest daardoor). Ik had andere keuzes kunnen maken als ik geweten had wat er met mij aan de hand was. Ik hoop dat de voedingsrichtlijnen en beschikbare informatie over eventuele intolerantie veranderen zodat mensen in ieder geval geïnformeerd zijn en zelf een keuze kunnen maken. De grootste oorzaken van mijn klachten waren het eten en de hormonale anticonceptie.
    Ik heb vorige week mijn huisarts geconfronteerd met mijn frustratie hierover in een verslag van 4 pagina’s met foto’s. Voor mezelf confronterend en voor de huisarts ook. Ze gaf toe dat ze niet goed had geluisterd naar mijn klachten al die jaren. Als ik nu de foto’s zie en zie hoe ik er toen uitzag vind ik het stuitend dat dit heeft kunnen gebeuren en dat een huisarts dit niet kan herkennen. Als ik met mijn verhaal ergens iets zou kunnen bijdragen dan doe ik dat overigens graag. De natuurvoedingsdeskundige die ik vorig jaar ten einde raad heb benaderd en die mij goed op weg heeft geholpen, heeft in ieder geval al veel nieuwe klanten dankzij mijn metamorfose :-). De sleutel tot het echte herstel heb ik echter gevonden op jouw blog. Bedankt dus!

  38. marietsebiel zegt:

    Rob van Berkel, dan kijk jij waarschijnlijk ‘nog op andere’ social media, buiten twitter en Facebook. Want daar zie ik ook geen discussie, maar alleen heel veel sharen van linken, van meningen, artikelen en wetenschappelijke onderzoeken. Heel leuk, soms, maar het zegt niet veel over wat hij er zelf van vindt. Lokt geen discussie uit, toch !

    • Marietsebel, ik vind zijn dagelijkse bijdrage op Twitter en Facebook, met regelmatig kernachtig zijn mening, te waarderen en informatief. Pas heeft hij nog gereageerd op Facebook over alcohol en hart- en vaatziekten en dat doet hij vaker. De keuze voor de artikelen en onderzoeken die hij plaatst zegt ook iets (gaat controversen niet uit de weg). Daarnaast verschijnt hij regelmatig in de media (TV, columns, interviews), discusieert hij mee op Foodlog en heeft hij een boek geschreven (zijn tweede boek “Het Voedsellabyrint” verschijnt 14 oktober). Alles op persoonlijke titel waarin hij zijn boodschap verspreidt. Voor iemand van zijn kaliber, die ook nog andere werkzaamheden heeft, vind ik dat behoorlijk! Maar daar kun jij natuurlijk anders over denken. Aan wie zou hij een voorbeeld moeten nemen volgens jou?

      Melanie, waar baseerde de internisten het causale verband op? Misschien hebben gluten-sensitivity/coeliakie en de ziekte van Hashimoto wel dezelfde oorzaak, alleen zorgen de gluten voor de klachten.
      Het schrappen van gluten zal overigens niet mogelijk zijn geweest zonder een verandering van het soort voedingsmiddelen. Fijn dat jullie ervan zijn opgeknapt, maar het blijft een correlatie waar waarschijnlijk m
      eerdere verklaringen voor te vinden zullen zijn.

  39. Melanie zegt:

    Rob van Berkel : “Voor mensen met coeliakie wordt al geadviseerd om gluten te laten staan. De resultaten zou ik niet zo maar vertalen naar “gezonde” mensen”.

    Beide internisten die ik heb bezocht zeiden letterlijk dat ik door het eten van gluten de ziekte van Hashimoto heb opgelopen. Ik weet zeker dat ik voor mijn ziekte zich manifesteerde, in de categorie “gezonde mensen” viel! Hoezo zeggen dat gluten geen probleem is? Sinds hier de gluten zijn verboden, knap ik op, heeft mijn dochter geen eczeem meer en is mijn jongste van de onverklaarbare wekelijkse buikpijn af.

    En onnodige bangmakerij doen we ook bij roken, al schijnt dat algemeen aanvaard te zijn. Men hoeft niet per de te sterven aan roken, maar we geven wel de informatie. Mensen horen te weten dat gluten mogelijk(!) schade aan hun lijf kunnen verrichten. Men hoort te weten wat onpartijdige onderzoekers ontdekken zodat men zelf kan bedenken of men iets wel of niet wil.

  40. marietsebiel zegt:

    Oké Rob, daar reageert hij wel dus, zeg jij. Ik zie niet alles, he. Dus kan ik dat ook niet beoordelen. Ik neem het maar van je aan. Maar het uitgangspunt was zijn reactie hier, of liever gezegd zijn niet reageren op reacties naar aanleiding van zijn comment hier. Waarom niet ?
    Wat is dan het doel van dat comment ?

  41. Tije zegt:

    Rob van Wijk,

    “maar het blijft een correlatie waar waarschijnlijk m
    eerdere verklaringen voor te vinden zullen zijn.”

    Sorry, maar een dergelijke redenering vind ik getuitgen van nihilisme, een ontkenning van causaliteit. Anders gezegd dat je gewoon de paradox van Zeno aanhaalt. Je weet wel, Achilles die de schildpad niet kan inhalen.
    Het eten van graan heeft zeer aanzienlijke gevolgen.Ongeacht of dit direct of indirect is; wanneer je geen graan eet, treden de gevolgen ook niet op. Hoeveel oorzaak gevolg wil je hebben?

  42. Je kunt inderdaad niet alles weten Marietsebel, daarom vulde ik het even aan. En het is ook nog eens te controleren.

    Tije, dan denken wij (ik neem aan dat je mij bedoeld, omdat je mij quote) niet hetzelfde over de manier waarop de waarschijnlijkheid van causaliteit te achterhalen valt. Maar dat mag natuurlijk. Welke onderzoeken, bij voorkeur systematic reviews, wil je aanhalen om de causaliteit van volkoren graanproducten aan te tonen op harde uitkomstmaten?

  43. Tije zegt:

    Rob,
    Leuke poging om de vraagstelling naar mij te draaien, maar het gaat om jou. Jij geeft aan niet te volstaan met de huidige verklaringen voor een causaal verband tussen graanconsumptie en gezondheidsschade. Met welke voorwaarden zou jij dit verband als causaal onderkennen?

    Het werk van Alessio Fasano volstaat voor mij. Probeer dat eerst te weerleggen zou ik zeggen.

    • Tije, de qoute die je aanhaalde van mij was een reactie op Melanie. Zij gaf aan samen met haar kinderen op te zijn geknapt, nadat ze glutenvrij is gaan eten. Vervolgens legt ze de oorzaak van deze verbeteringen bij de gluten. Een dergelijke constatering zonder controlegroep en verschillende interventies naast elkaar (naast de gluten zijn er meer variabelen die veranderen) is voor mij niet geschikt om een causaal verband mee aan te tonen. Dat wil niet zeggen dat een causaal verband is uitgesloten. Verder kan Hashimoto en gluten-sensitivity/coeliakie eenzelfde oorzaak hebben. Kortom, er zijn in mijn ogen wel een aantal onzekerheden om te spreken van een causaal verband. Je kunt alle resultaten wel aangrijpen om een visie te onderbouwen, maar daarbij moet je wel kritisch blijven, ook op je eigen argumenten.

      Bij bepaalde groepen kan graanconsumptie overgens zeker voor gezondheidsschade zorgen. Voor hen is het verstandig om die dan te mijden of te verminderen. Maar dat wil niet zeggen dat graansonsumptie/gluten bij iedereen voor gezondheidsschade zorgt. Daarmee beweer je nogal wat. Juist voor die vertaalslag naar de populatie ontbreekt het causale bewijs. Resultaten van graanconsumptie op harde uitkomstmaten bevestigen dat ook niet.

      Welk causaal verband bedoel je precies en welk werk van Fasano?

      Marietsebiel, ik ben niet Jaap Seidell zoals je zelf al aangeeft, en ik kan dan ook niet voor hem de vragen beantwoorden waarom hij hier niet reageert en wat het doel is van zijn comment. Daarvoor zul je echt bij hem moeten zijn, hoewel ik wel een idee heb. Of bedoelde je iets anders?
      Maar ik ben ook benieuwd aan welke wetenschapper hij volgens jou een voorbeeld zou moeten nemen.

  44. marietsebiel zegt:

    Welja, Rob, misbruik maken van mijn: voordeel van de twijfel reactie ! Dus zal ik het even duidelijker zeggen. Wat ik wel zie, overtuigt mij niet, Op tv, bijvoorbeeld vaak, de kool en de geit sparen, en dan dat verhaal over de glycemische index van volkoren tarwe, zeker voor diabeten is het totale onzin. Wijd verbreid misverstand. Zorgt er alleen maar voor dat Big Pharma wat kan verdienen, en dat is toch niet de missie van dokters en diëtisten ?

    Maar geen antwoord/ reactie op het belangrijkste deel van mijn antwoord ! Waarom ? ( dat kun jij ook niet weten, ha, ha 😉 )

  45. Tije zegt:

    Rob van Wijk,

    Even een referentie van je nagelopen (Ye EQ, Chacko SA, Chou EL, Kugizaki M, Liu S. Greater whole-grain intake is associated with lower risk of type 2 diabetes, cardiovascular disease, and weight gain. J Nutr. 2012 Jul;142(7):1304-13.):

    Het volgende kwam ik tegen (Link)
    The reviewers found and analysed the findings of 45 prospective cohort studies and 21 randomised controlled trials (RCT). They found that, compared with people who did not consume whole grains, people who ate three to five servings per day (48-80g) had:
    •a relative risk (RR) of 0.74 (95% CI: 0.69, 0.80) for developing type 2 diabetes
    •a RR of 0.79 (95% CI: 0.74, 0.85)] for cardiovascular disease, and
    •consistently less weight gain during an average 8-13 years of follow-up.

    Dus wat zegt dit dan over de gezondheid van volkoren? Het is iets minder slecht?!!? Op welke manier weerlegt dit de premisse dat gluten tot gezondheidsschade leidt?!

    • Tije, je mag me ook wel Rob of Rob van Berkel noemen hoor.

      Het onderzoek heb ik genoemd om te laten zien dat er reviews zijn die geen ongunstige effecten vinden bij de consumptie van volkoren graanproducten. Volgens mij bevestigen de vetgedrukte resultaten dat. Mijn punt is niet in eerste instantie om aan te tonen dat de consumptie van volkoren graanproducten gezond is, maar om aan te geven dat er onvoldoende sterke bewijzen zijn, dat volkoren graanproducten voor de hele populatie schadelijk zijn.

      Misschien hecht ik niet zoveel waarde aan een video zonder ondersteunende data. Graag verneem ik daarom de data waaruit blijkt dat gluten bij alle mensen tot een beschadiging van de darmwand leidt. Hoe plausibel iets ook kan klinken, het zal toch eerst aangetoond ‘moeten’ worden wanneer je dat wilt beweren en, in ieder geval voor mij, geloofwaardig wilt overkomen.

  46. Tije zegt:

    Rob van Wijk,

    Ik begin sterk te twijfelen of je het filmpje in deze blog uberhaupt ook maar bekeken hebt….

    Maar dat wil niet zeggen dat graansonsumptie/gluten bij iedereen voor gezondheidsschade zorgt.

    Wanneer je dat had gedaan, of wanneer je bekend zou zijn met het werk van Alessio Fasano, dan had je geweten dat geen enkel mens in staat is gluten te verteren en dat dit bij alle mensen leidt tot een beschadigde darmwand.

    Welke “vertaalslag naar de populatie” bedoel je? Een associatieve studie onder honderd miljoen graanetende zieken?

  47. Melanie zegt:

    Rob van Berkel

    Beide internisten (heb 2nd opinion gehad) zeiden heel simpel dat ik geen coeliakie/sensitiviteit heb. Ook hebben beide uitgelegd dat gluten voornamelijk Hashimoto veroorzaakt doordat gluten via een gat in de darmwand in de bloedbaan komt. Daardoor reageert het immuunsysteem. Als dit maar vaak genoeg gebeurt (denk aan de zgn lekkende darm), schiet het immuunsysteem op alles wat ook maar enigszins hierop lijkt. Overbelast systeem… En wat schijnt nu behoorlijk overeen te komen met de glutenreeks? Juist ja, schildklierhormonen. Gevolg: het immuunsysteem bedenkt dat het beter de schildklier aan diggels kan gaan schieten en voila, ziekte van Hashimoto in een notendop. Of het nu 100% door gluten komt, durfden mevrouw en meneer de internist niet te zeggen. Maar wel dat in 95% van de gevallen een lekkende darm de oorzaak is en beiden leggen het krijgen van een lekkende darm zeker bij gluten. Voor mij is dat voldoende.

    Je gaf daarnaast ook aan dat er vast meer in mijn gezin veranderde dan alleen gluten. Nee, helaas. Na het advies glutenvrij te eten, toch star pakje-zakje gegeten (alleen op gluten gelet), glutenvrije chips gegeten, net als andere glutenvrije producten. En daar knapte mijn gezin al van op. Daarna pas in aanraking gekomen met paleo. Nee, geen verandering in andere variabelen. En nee, geen controlegroep.
    Maar wel een N=1

  48. Hans zegt:

    Zonder in discussie te willen gaan met (beroeps-ouwehoeren) concludeer ik dat het zo simpel is zie https://melchiormeijer.wordpress.com/paleo-in-een-notendop/
    That’s it voor mij .
    Te simplistisch wellicht voor een Rob van Berkel en een Robert Hoenselaar o.a.
    Evidense based enzo en wazig blijven , oeverloos studies en stoerdoenerij namen noemen etc. nooit tot zekerheden komen , wat ook niet kan . Lul dan ook niet zo(veel) …….
    Zoals prof. Frits Muskiet zei : ,,Niemand heeft de wijsheid in pacht ”
    Kijk naar de ,,Aanbevolen websites ” van Van Berkel en ik heb het wel gezien …….

    • Melanie, een verhaal kan plausibel klinken, maar er zijn ook wel kritische opmerkingen bij te plaatsen. Wie zegt dat je een lekkende darm had? Hoe diagnosticeer je een lekkende darm? Wordt er ook een relatie gevonden tussen Hashimoto en mensen zonder coeliakie/gluten-sensitiviteit. Hoe sloten de internisten gluten-sensitiviteit uit? Waaruit blijkt dat je immuunsysteem was overbelast? Misschien klinkt het voor jou als irrelevante vragen, waar rook is, is immers vuur. Maar het is wel een behoorlijke stapel aannames die ik wel relevant vind om te spreken van een causaal verband.

      Hans, werkt Frits Muskiet niet evidence based? Haalt Frits Muskiet geen onderzoeken aan? Praat Frits Muskiet niet veel over paleo (terwijl er volgens jou toch geen zekerheden zijn)?
      Overigens vind ik het opmerkelijk dat je mijn argumenten (mede) beoordeeld op basis van mijn ‘aanbevolen websites’. Wat mij betreft hoort dergelijke achtergrond-informatie totaal geen rol te spelen in een inhoudelijke discussie.

  49. Hans zegt:

    Vergat te melden : kies zelf maar wat uit ,uiteraard 😉 ze zijn allemaal leerzaam om je eigen oordeel te vormen 🙂

  50. Guido Vogel zegt:

    @Rob,

    “Mijn punt is niet in eerste instantie om aan te tonen dat de consumptie van volkoren graanproducten gezond is, maar om aan te geven dat er onvoldoende sterke bewijzen zijn, dat volkoren graanproducten voor de hele populatie schadelijk zijn.”

    Alessio Fasano, de ontdekker van coeliakie, geeft aan dat niemand gluten kan verteren. Bijvoorbeeld in dit interview, http://chriskresser.com/pioneering-researcher-alessio-fasano-m-d-on-gluten-autoimmunity-leaky-gut maar ook in zijn boek “Gluten Freedom”.

    Je punt is verder theoretisch. (Bijna) nIets is schadelijk voor de gehele populatie. Nogmaals is het roken voorbeeld. Is dat schadelijk voor de gehele populatie?

    Zelfde geldt voor je vraag naar causale bewijzen. Roken is in 1950 door Bradford-Hill geidentificeerd als schadelijk. Via RCT’s? Nee, het was een van de zeer weinige gevallen waarbij epidemiologisch onderzoek geen andere conclusie overliet dan dat roken de schuldige was.

    Dat gaat met voeding en gluten nooit gebeuren. De RCT’s komen er ook niet, voor schadelijkheid worden ze simpelweg niet uitgevoerd omdat ze niet langs de ethische commissie komen.

    Je zult dus een iets breder perspectief moeten aanhouden, waarbij is aangetoond dat:
    – Gluten een inflammatoire reactie bij iedereen teweeg brengen
    – Gluten bij zo’n 10% van de bevolking (coeliakie, glutensensitiviteit, graanallergie) problemen oplevert
    – Gluten pas zeer recent (10.000 jaar) in het menselijke voedingspatroon zitten
    – Granen van de laatste 50 jaar zo gehybridiseerd zijn, dat de glutenproblemen nog groter zijn.
    – Producten met gluten een zeer lage voedingswaarde hebben
    – Granen naar gluten ook lectine en fytaten bevatten

    Dat is voor mij genoeg om voor de strategie “better save than sorry” te kiezen. Niet 100% bewezen, maar “abesence of evidence is not evidence of absence”.

  51. Tije zegt:

    Rob,

    Ik sluit mij aan bij Guido Vogel, maar om toch nog even in te gaan op:
    “maar om aan te geven dat er onvoldoende sterke bewijzen zijn, dat volkoren graanproducten voor de hele populatie schadelijk zijn.

    In deze opsomming zie ik nergens staan dat de kans voor bepaalde groepenmensen 0 is…..

    •a relative risk (RR) of 0.74 (95% CI: 0.69, 0.80) for developing type 2 diabetes
    •a RR of 0.79 (95% CI: 0.74, 0.85)] for cardiovascular disease, and
    •consistently less weight gain during an average 8-13 years of follow-up.

    Met andere woorden dat het onderzoek dat je aanhaalt, juist aantoont dat ALLE mensen een kans hebben ziek te worden van granen. Bij volkoren granen is de kans minder groot, maar evengoed dat deze kans voor ALLE mensen geldt.

    De studie laat dus juist zien wat jij probeert te ontkrachten!

    “onvoldoende sterke bewijzen, dat volkoren graanproducten voor de hele populatie schadelijk zijn”

  52. marietsebiel zegt:

    Rob, een heel rijtje, daar mag Jaap uit kiezen ( maar dat ga ik Jaap wel zelf vertellen als hij het vraagt en eerst mijn vraag beantwoord, Waarom ? )
    Hint, iemand met humor en zelfspot 😉

  53. Ik begrijp je niet Tije. Je zult nooit een RR van 0,0 vinden.
    De opsomming geeft geen verschillende groepen mensen aan, maar de verschillende relatieve risico’s voor verschillende eindpunten. Juist dat ze allemaal onder de 0 zitten en de betrouwbaarheidsinterval de neutrale waarde (1,0) niet bevat, laat zien dat de consumpie van volkoren graanproducten gemiddeld meer bescherming biedt dan het niet eten van volkoren graanproducten.

    Zekerheid heb je nooit. Iedereen loopt een kans om ziek te worden van volkoren graanproducten. De kans is echter groter wanneer je geen volkoren graanproducten eet (in ieder geval wat betreft hart- en vaatziekten en diabetes mellitus type II volgens die review).

  54. Tije zegt:

    Rob,

    Lees nu eens goed…..

    “compared with people who did not consume whole grains”

    Wie zegt dat ze geen granen aten?!

  55. Hans zegt:

    @ Rob van Berkel,
    Die lijst van ,,aanbevolen websites” zijn naar ik aanneem van belang voor jou en geeft een richting aan die niet de mijne is en daardoor van belang van een eventuele discussie , waar ik zoals gemeld geen behoefte aan heb. Zie september 30, 2014 om 7:53 PM
    Mijn keuze …..

  56. Christel zegt:

    Wie is er ook PRO-glutenstickers? 😉 Ik ben niet zo goed in ontwerpen, anders plakte ik er al een hier.
    Stickers à sigarettendoosjes/sjekwikkels, dus in dit geval stickers op glutenproducten die waarschuwen voor de MOGELIJKE gevolgen voor de gezondheid door het gebruik van GLUTEN. Wellicht nog beter: een sticker met het doodshoofdsymbool zoals bij schoonmaakmiddelen.

    Beetje vreemd, Rob, om hier te reageren op iets op een andere site. Als ik lees hoeveel mensen het licht hebben gezien door Paleo te gaan, dan is dat hartverwarmend en een bevestiging en/of aanmoediging voor velen. Waar ik zeker niet voor zou pleiten is een onderzoek door wie dan ook gesubsidieerd door een ministerie. Tenzij je terug wilt naar de schijf van 5. Hoeveel n=1 moet een mens lezen voordat hij is overtuigd dat het schrappen van gluten inderdaad een positieve uitwerking heeft op de mens? n=1 zegt me meer dan gesubsidieerd (lees: vaak gemanipuleerd) onderzoek. Sceptisch is prima, maar wellicht moet je eens wat sceptischer naar al die zogeheten onderzoeken kijken. Bakken met geld worden er aan uitgegeven. En met de resultaten wordt niets gedaan, tenzij ze gunstig zijn voor de farmaceutische industrie. Paleo is voor mensen die hun gezondheid serieus nemen, evenals stoppen met suiker, roken, alcohol en andere drugs.

    Rest nog steeds mijn eerdere vraag: als ik een halve beschuit (tegen de spruitjesstank) mee laat sudderen met de spruitjes in water en roomboter, maar de beschuit niet op eet maar de spruitjes wel, eet ik dan toch spruitjes met gluten?

  57. Christel zegt:

    Zegt Rob: Zekerheid heb je nooit. Iedereen loopt een kans om ziek te worden van volkoren graanproducten. De kans is echter groter wanneer je geen volkoren graanproducten eet (in ieder geval wat betreft hart- en vaatziekten en diabetes mellitus type II volgens die review).

    Tuurlijk, Rob, je hebt helemaal gelijk!

    Pffffffffffffffffff!

  58. marietsebiel zegt:

    Christel, ik zou het risico niet nemen #beschuit. Gewoon stomen, niet te lang ( ze gaan pas stinken als je ze (te lang) kookt, of roerbakken (halfdoorsnijden) in kokosolie of boter. Zout en nootmuskaat erover. Yummie 😉

  59. Hans zegt:

    Laat Rob van Berkel maar even voor wat het waard is Christel , aannemende dat Melchior vast nog wel reageert op e.e.a.
    Over die spruitjes heb ik geen antwoord , hooguit dat ik denk dat de hoeveelheid gluten minimaal zal zijn ? ( en wat is stank 😉 , spruitjes zijn toch ook al doorgekweekt op niet bitter ook ) .
    Heb een witte kool gekocht vandaag en wil er wat mee doen ….. zuurkool , zuurkoolsap ? Fermenteren die handel !
    http://www.devoedzamekeuken.nl/zuurkoolsap-een-super-gezond-en-lekker-drankje/

  60. Hans zegt:

    Ja Mariet , en kurkuma/geelwortel erop is ook niet verkeerd maar gezond 😉

  61. Christel zegt:

    Thanks, Mariet, zal ik proberen. Hans, je hebt helemaal gelijk. Maar kon het niet laten.

  62. Inderdaad Tije, je hebt gelijk. Dat onderzoek heb ik volkomen verkeerd geïnterpreteerd. Misschien toch te snel verleid om te reageren bij een nieuwe reactie. Mijn fout.

  63. Christel, hoe zou jij die resultaten interpreteren?

  64. Christel zegt:

    Rob, ik zou je liever uitdagen eens een half jaar paleo te gaan (mocht je dit nog niet hebben gedaan) en dan verder komen discussiëren over wat werkelijk wijsheid is tav glutenadvies.

  65. Melanie zegt:

    Rob, ik krijg aardig het idee om mijn, overigens veel te korte (Hashimoto kwaal blijkt), nagels enigszins aan te scherpen. Maar goed, in het kader van “laat ik eens aardig zijn” hier een reactie op jouw opmerkingen

    1)Wie zegt dat je een lekkende darm had?
    De huisarts dacht het nav diverse gesprekken, beide internisten (met diploma ja) bevestigden dit na diverse onderzoeken.

    2)Hoe diagnosticeer je een lekkende darm?
    Geen idee; ik ben geen arts.

    3)Wordt er ook een relatie gevonden tussen Hashimoto en mensen zonder coeliakie/gluten-sensitiviteit.
    Ik heb wel Hashimoto en geen coeliakie/gluten-sensitiviteit. Dus ik denk van wel want ik schijn niet te enige te zijn (zie diverse fora in binnen- en buitenland).

    4)Hoe sloten de internisten gluten-sensitiviteit uit?
    Eerst door een bloedtest die negatief bleek en later, toen ik een uiterst irritante, drammerige en veeleisende patiënt begon te worden, via een zeer vervelende gastroscopie.

    5)Waaruit blijkt dat je immuunsysteem was overbelast?
    Door de grote hoeveelheden aan antistoffen tegen de schildklier die in mijn bloed werden aangetroffen toen ik keer op keer werd geprikt voor mijn schildklierwaardes. Door het feit dat mijn alopecia areata ineens weer opspeelde na zeker 17 jaar afwezigheid. Dat mijn hooikoorts al in februari dit jaar schrikbarende vormen aan nam. Dat mijn eczeem erger werd terwijl het al jaren kleine plekjes bleven die goed onder controle te houden waren.

    6)Misschien klinkt het voor jou als irrelevante vragen, waar rook is, is immers vuur.
    Denk je nu echt dat ik mijn ziekte en de daarbij behorende informatie irrelevant vind? Of dat ik maar alles zo maar aan neem? Dat ik mijn geliefde stokbroden met filet americain opgeef omdat een of andere “sukkel” (mijn artsen waren stiekem klompenmakers hoor) in een witte jas dat zegt? Ik heb #%$ niet voor niets een 2nd opinion aangevraagd! En internet afgestruind. En Melchior bevraagd. En een diëtiste bezocht.

    6)Maar het is wel een behoorlijke stapel aannames die ik wel relevant vind om te spreken van een causaal verband.
    ZUCHT😠

  66. Melanie, bedankt voor je antwoorden. Wat ik ermee wilde aangeven is dat snel aanname op aanname wordt om ze uiteindelijk aan elkaar te schakelen om te concluderen dat aanname a tot aanname f leidt.. Vaak zijn gegevens echter niet bekend om zijn er vraagtekens te plaatsen bij de validiteit waarvoor ze gebruikt worden.
    Over jou situatie kan ik inhoudelijk natuurlijk niet oordelen. Tevens is het niet bruikbaar om aan te tonen dat gluten dus bij iedereen de darmwand beschadigen.

    Overigens heb ik weinig tegen paleo en ben er wel van gecharmeerd. Pas een lezing bijgewoond van Remko Kuipers en die was zeker interessant. Dat betekent echter niet dat granen daardoor schadelijk zouden zijn. Wanneer je als vegetariër gezond bent, betekent dat niet dat vlees dus ongezond is. Het één sluit het ander niet uit.

  67. Guido Vogel zegt:

    @Rob:

    “Dat betekent echter niet dat granen daardoor schadelijk zouden zijn. ”

    Heb je mijn lijstje al doorgenomen at september 30, 2014 om 8:16 PM?

    Je wel bliven redeneren, maar zonder het relevante onderzoek op dit terrein te lezen, betekent het niets.

  68. Ik werk op locatie, zit momenteel in een hotel en heb de discussie alleen gescand. Korte voorlopige reactie:

    De huidige voedingswetenschappers hoeven niet naar buiten te treden met de boodschap dat tarwe (gluten) schadelijk is voor de hele bevolking. Dit heb ik nergens gezegd. Lees mijn vorige reacties goed. Wat ze behoren te doen is de boodschap van ’s werelds meest vooraanstaande onderzoeker op het gebied van gluten-geïnduceerde pathologie Dr. Alessio Fasano eerlijk communiceren.

    Fasano zegt letterlijk: “Gluten is toxic for everybody, but not everybody gets sick.”

    Dat gluten voor iedereen toxisch is en een heftige immuunrespons triggert, staat buiten elke twijfel. Hierover is simpelweg geen discussie meer. Niet bij iedereen, zo lijkt het althans, loopt deze door dagelijks herhaalde provocaties in stand gehouden inflammatorische respons dusdanig uit de hand dat er manifeste problemen ontstaan. Voor 10% van de bevolking (de groep met sterk verhoogde antilichamen tegen alfa-gliadine) is het zeker dat het gebeurt, voor de rest is het een soort tombola.

    Rob van Berkel en Jaap Seidell kijken uitsluitend naar epidemiologie en naar RCT’s in volkomen homogene groepen. Zoals ik al zo vaak heb aangegeven kunnen zulke waarnemingen niet worden gebruikt om de eventuele schadelijkheid van gluten aan te tonen. Er is namelijk nooit een gluten naïeve controlegroep.

    En dus varen we op het kompas van de harde biologie. Dat vertelt dat gluten bij iedereen leidt tot een abnormale zonuline-expressie, jada, jada, jada, een cascade die zeer waarschijnlijk een causale rol speelt in de etiologie van vele grote ziekten. Deze data zijn hard en alarmerend genoeg om het grote publiek er eerlijk van op de hoogte te brengen. Zeg gewoon: “Gluten is toxisch voor iedereen, maar niet iedereen wordt ziek.” Meer vraag ik niet. Hoe moeilijk of onredelijk is dat?

    Overigens kleven er geen risico’s aan het weglaten van granen uit onze voeding 🙂 .

    Wat betreft Jaap Seidell. Hij is inderdaad de beste die we hebben. Het is beslist niet waar dat hij hier steevast als idioot wordt afgeschilderd. Hij heeft alleen lange tenen. Die heb ik ook weleens. Of hij zich hier welkom voelt of niet is mij volkomen worst. Maar ja, Ich war auch als Kind schon Scheisse 🙂 .

  69. Rob, heb je de lezing van Fasano goed (dat wil zeggen minstens enkele malen) beluisterd?

    De sinistere caleidoscoop van glutengerelateerd lijden

  70. Melanie zegt:

    Rob:
    Tevens is het niet bruikbaar om aan te tonen dat gluten dus bij iedereen de darmwand beschadigen.

    Maar dan zeg je dus dat de casus van Hashimoto patiënten niet zou meetellen voor gedegen onderzoek. Hm, klinkt bij mij als “selectieve wetenschap”.

    Als ze mijn opaatje hadden onderzocht voor het roken, was daaruit gebleken dat roken niet schadelijk is. Opa rookte als een schoorsteen (pijp, sigaretten, cigaren, maakte hem niet uit) en werd 93 jaar. Inmiddels staat wel op elk pakje cigaretten dat roken schadelijk is voor de gezondheid. Wie mochten dan wel meedoen met bijv het onderzoek naar tabak? Mensen zoals mijn rokende vader die keer op keer een tia kreeg? Of is zijn casus “niet bruikbaar om aan te tonen dat roken dus bij iedereen iets kan veroorzaken”?

  71. Melanie, het grappige is dat de mechanismen waarop gluten tot pathologie leidt veel en veel beter worden begrepen en zijn gedocumenteerd dan de wijze waarop roken tot pathologie leidt. De case tegen roken is eigenlijk behoorlijk vaag 🙂 . Ik propageer het beslist niet, maar als je naar de harde literatuur en de harde, begrepen mechanismen kijkt (dus niet naar epidemiologie), dan pleit er meer voor het stoppen met brood dan voor het stoppen met roken.

    Jager/verzamelaars die hun oorspronkelijke voedingspatroon handhaven maar roken als ketters, blijven gevrijwaard van westerse aandoeningen (Kitava, 70% rookt). Jager/verzamelaars die niet roken, maar Nationale Schoolontbijtjes gaan eten, krijgen al onze ziekten en wel nog veel erger dan wij.

  72. Tije zegt:

    Ja, is goed Melchior, ik neem een doos sigaren mee de 19e 😉

  73. Ha, ha, ha Tije, daar hou ik je aan!

    Gisterochtend keek ik bij het oversteken van het fietspad bij NS station Groningen niet goed uit m’n doppen. Weet je wie volgens mij een noodstop voor me moest maken? Ik zou zweren dat het Esther Nederhof was. Anders was het iemand die wel heel erg op haar lijkt. De reactie was ook uitermate beschaafd. Ik zei ‘sorry’ en de dame in kwestie zonder een spoor van stress ‘geeft niks joh.’

    Tije, ik krijg dat dropboxgedoe niet open, maar ik kom beslist. Zal er als ik weer thuis ben nog een keer naar kijken.

  74. Corrien zegt:

    Mijn man, een verstokt roker, schermt altijd met een Australisch onderzoek waarin het causaal verband electrisch scheren/longkanker vs roken/longkanker ongeveer 10:1 was. Schijnt dat die electrisch geladen stofdeeltjes veel schadelijker zijn voor de slijmvliezen dan simpele rookpartikeltjes (waarschijnlijk achterovergedrukt door Philips).

    Moet hem nog eens hier laten lezen, want behalve psoriasis heeft hij nu ook maag- en/of slokdarmklachten. Maar ja, zonder brood zou nog wel lukken, maar zonder bier…… 😦

  75. Tije zegt:

    Guido,
    Naar aanleiding van een oproep van Esther Nederhof, zijn we met een aantal mensen bezig een Ancestral Health Symposium op te zetten. De 19e ontmoeten we elkaar in Zwolle. Heb je ook belangstelling om mee te helpen?

  76. Hans zegt:

    Tije , kan er niets over vinden , kan je er wat duidelijker over zijn ?
    Wat linkjes zouden wel nuttig zijn , maar die verschijnen t.z.t. ook hier ?
    Hoogst interessant . als ex-roker wil ik die sigaar wel even snuiven … 😉

  77. Melantie, natuurlijk telt onderzoek naar de relatie coeliakie/gluten en Hashimoto mee. Het noemen van enkele casusen in een discussie vind ik alleen lastig. Mogelijk zijn gluten de oorzaak of spelen een rol, maar ik heb daar geen zicht op. In een dergelijke casus bestaan veel onzekerheden en emoties.

    Melchior, de lezing heb ik éénmaal beluisterd èn bekeken. Persoonlijk ben ik namelijk terughoudend om grote waarde te hechten aan een video. De mogelijkheid bestaat dat er selectieve informatie wordt gepresenteerd. Dat wil niet zeggen dat de biologische processen niet interessant en irrelevant zouden zijn. Daar wil ik dan alleen meer over weten/lezen, waardoor ik zoek naar publicaties. Van Fasano, maar ook van anderen. Over biologische mechanismen, maar ook over resultaten uit RCT’s en observationeel onderzoek. Op basis daarvan vorm ik mijn mening, die kan afwijken van anderen.
    Kun je mij iets aanbevelen om te lezen over gluten en de zonuline-expressie?

  78. Christel zegt:

    Ooit had ik een echtgenoot, die eerst God wilde zien, voordat hij erin kon geloven. Maar al had ik hem aan God zelf voorgesteld, dan had hij bewijs willen hebben dat het inderdaad God in hoogst eigen persoon was.

  79. Rob, natuurlijk mag een oordeel nooit worden gebaseerd op één lezing, maar dit is een key note referaat van een toponderzoeker waarin decennia aan kennisvergaring zijn gepropt.

    Ik neem aan dat je al hebt doorgeklikt naar dit overzicht?

    Zonulin and Its Regulation of Intestinal Barrier Function: The Biological Door to Inflammation, Autoimmunity, and Cancer

    Voor alle zekerheid nogmaals de link:

    http://physrev.physiology.org/content/91/1/151

    Volg voor meer achtergrond de referenties.

  80. En over die ‘glutensensitive’ people (bij wie het natuurlijk allemaal tussen de oren zit, ook wanneer eliminatie van tarwe et al tot spectaculaire verbetering of remissie leidt):

    http://www.biomedcentral.com/1741-7015/10/13

    Conclusions

    It is now becoming apparent that reactions to gluten are not limited to CD, rather we now appreciate the existence of a spectrum of gluten-related disorders. The high frequency and wide range of adverse reactions to gluten raise the question as to why this dietary protein is toxic for so many individuals in the world. One possible explanation is that the selection of wheat varieties with higher gluten content has been a continuous process during the last 10,000 years, with changes dictated more by technological rather than nutritional reasons. Wheat varieties grown for thousands of years and mostly used for human nutrition up to the Middle Ages, such as Triticum monococcum and T. dicoccum, contain less quantities of the highly toxic 33-mer gluten peptide [65]. Apparently the human organism is still largely vulnerable to the toxic effects of this protein complex, particularly due to a lack of adequate adaptation of the gastrointestinal and immunological responses.

    Additionally, gluten is one of the most abundant and diffusely spread dietary components for most populations, particularly those of European origin. In Europe, the mean consumption of gluten is 10 g to 20 g per day, with segments of the general population consuming as much as 50 g of daily gluten or more [66,67] All individuals, even those with a low degree of risk, are therefore susceptible to some form of gluten reaction during their life span. Therefore, it is not surprising that during the past 50 years we have witnessed an ‘epidemic’ of CD [68,69] and the surging of new gluten-related disorders, including the most recently described GS [44,62]. This review provides some rationale to explain these epidemiological phenomena and expands our current knowledge to gain more insights into gluten-related disorders.

  81. All individuals, even those with a low degree of risk, are therefore susceptible to some form of gluten reaction during their life span.

    Maar ja, je weet niet wie, niet waar? Je weet niet wie MS, diabetes type 1, ataxia, dementie, neuropathie, depressie, migraine en god weet wat voor ellende zo’n systemisch amok makende eiwitfractie nog meer kan veroorzaken ontwikkelt. En dus zeggen we maar dat er voor de meeste mensen niks aan de hand is. Pech voor rest.

    Maar wees niet bang. Ik schrijf hierboven dan wel dat over tien jaar nog slechts een minderheid brood eet, maar dat is natuurlijk een illusie. Slechts een kleine groep zal een risicoanalyse maken en besluiten dat brood het risico op voortijdige dysfunctie niet waard is. Zelfs mensen met ernstige, invaliderende migraine zijn wanneer ze worden geconfronteerd met de vaak spectaculaire resultaten van een tarwevrije voeding vaak niet bereid hun brood en pasta op te geven. Met andere woorden, geen vuiltje aan de lucht 🙂 .

  82. Hella zegt:

    Voor Guido Vogel: volgens mij is er toch een eerdere ontdekker van coeliakie. En wel Willem Karel Dicke een Nederlandse arts. http://nl.wikipedia.org/wiki/Willem_Karel_Dicke
    Ik ben zelf eigenaar van De Glutenvrije Winkel in Amsterdam. Ik hoor heel veel verhalen over gluten en niet alleen van mensen met coeliakie. Mensen die zelf ontdekken dat ze zonder gluten beter af zijn. Echt heel interessant. Als jullie willen kan ik wel eens een paar ‘sterke’ verhalen hier vertellen. Zojuist nog een vrouw in de winkel, jarenlang gediagnosticeerd met astma. Zelf bedacht ze een half jaar geleden om te stoppen met zuivel en gluten. Resultaat: geen astma meer en vanzelf 10 kilo afgevallen! Nergens meer last van!

  83. Alex zegt:

    De sinistere caleidoscoop van glutengerelateerd lijden

    “Hoewel coeliakie al wordt beschreven in de papyrusrollen, moesten er een Nederlandse crisis en een alerte dokter aan te pas komen voor de mensheid zou begrijpen wat de oorzaak is van deze ziekte. Kinderarts Willem Karel Dicke observeerde gedurende de Hongerwinter dat inheemse spruw, een volkomen onbegrepen aandoening waarbij kinderen letterlijk wegkwijnden en waaraan ze niet zelden overleden, op miraculeuze wijze verdween. In het van voedselvoorziening afgesneden deel van Holland daalde de mortaliteit onder bananenkindjes (zo genoemd omdat proefondervindelijk was vastgesteld dat ze overleefden wanneer ze alleen bananen te eten kregen) in korte tijd naar nul. Onmiddellijk na de bevrijding rehabiliteerde de onbegrepen ziekte zich weer volledig. Dicke keek wat er werkelijk niet meer in dat hongerrantsoen aanwezig was en kwam uit op tarwe. Een historisch n=6 experiment zou gedurende ruim 70 jaar de basis vormen voor de ‘behandeling’ van coeliakie. Hij zette 6 spruwkindjes op een glutenvrij dieet. Ze genazen volledig. Vervolgens herintroduceerde hij gluten en de kids werden weer net zo ellendig als voor het experiment. Dicke werd (uiteraard) voor gek verklaard, maar langzaam maar zeker moest zijn notie door de mainstream knarsetandend worden geaccepteerd.”

  84. Dank, Alex 🙂 . Ik kan niet alles bijhouden en rechtzetten…

  85. Christel zegt:

    Verslaafden geven hun verslaving inderdaad niet graag op, ook niet als ze weten dat dat de oorzaak is van hun ziekte.
    Waarom wordt ons op school al niet geleerd, dat gezondheid ons hoogste goed is? Omdat de mensen die doen alsof ze het weten, het blijkbaar helemaal niet weten. Real life is feitelijk een horrorfilm over de ondergang van de mens. ;(

  86. Guido Vogel zegt:

    Hella heeft gelijk. Fasano heeft zonuline ontdekt, het eiwit dat de deur open en dit doet in de darmwand.

    http://en.wikipedia.org/wiki/Zonulin

  87. Bedankt voor dat nieuws, Guido 🙂 .

  88. faraday zegt:

    Mechanisme m.b.t. melk (stond nog op m’n bureaublad):
    http://www.sciencepalooza.nl/2012/04/melk-niet-goed-voor-elk/

  89. Alex zegt:


    South Park | Season 18, Episode 2 – “Gluten Free Ebola”

  90. marcel zegt:

    muhahahaha. Dank Alex!
    Veiligheidshalve houd ik altijd zoveel mogelijk mijn mond over wat ik in mijn taartgat stop

  91. Alex zegt:


    nieuwe link glutenvrij aflevering South Park 🙂

  92. Alex zegt:

    Mariet, dank je wel voor de update vandaag. Begon me al een beetje ongerust te maken, je weet tenslotte maar nooit, we zijn zo gewend aan je dagelijkse berichtjes. 😉

    Sterkte en beterschap!

  93. Corrien zegt:

    Oeps Alex, dat was nog niet eens bij me opgekomen, maar miste haar trouwe bijdragen wel…

  94. Tije zegt:

    Marcel Crok, verontrustend bericht! Ironisch trouwens dat nota bene Sharon Dijksma dit rapport omarmd.

  95. Ha, ha, ha, Alex, dank voor dat filmpje 🙂 !

    Uit het door collega Crok gelinkte Volkskrantstukje:

    Staatssecretaris Sharon Dijksma van Economische Zaken spreekt in een reactie van ‘een belangrijk rapport’, dat ‘de juiste vragen stelt’.

    Inderdaad, Tije. Vette ironie 🙂 .

  96. svdv100 (Sylvia?), ik zie je bericht nu pas (negatieve reacties en aanvallen vallen eerder op 🙂 ). Dat lijkt op een indrukwekkende gezondheidsverbetering. Bedankt voor je verhaal en je support. Ik vind het fantastisch dat ik er een kleine rol in heb mogen spelen.

  97. Super interessant, faraday! Dank!

  98. Voor Nederlandse voedingswetenschappers die de Scandinavische taal beheersen. Ann Fernholm over haar jongste boek ‘Det sötaste vi har’, over het varkensvoer dat jullie voor kinderen aanbevelen:

    http://embed.ur.se/embed/184766?cid=3cingo-5kjpyf

  99. Carla zegt:

    Zojuist nog een vrouw in de winkel, jarenlang gediagnosticeerd met astma. Zelf bedacht ze een half jaar geleden om te stoppen met zuivel en gluten. Resultaat: geen astma meer en vanzelf 10 kilo afgevallen! Nergens meer last van!

    Dan heeft ze geen goede longarts want ‘geen zuivel’ is mij 10 jaar geleden (of zelfs meer) al geadviseerd. Daarbij (en dat bedoel ik heel stellig niet om haar af te zeiken, we zijn maar mens), als je blij bent met -10kg ben je redelijk aan de zware kant, wat voor mensen met astma ronduit slecht is. Te zwaar tafelen leidt bij mij al naar ventolin, laat staan als dat chronisch aan de orde is.

    De vraag blijft dus of ze nog steeds astma (dat bestaat overigens in gradaties) heeft maar met geen tot weinig klachten of dat ze daadwerkelijk is genezen. Het is natuurlijk fantastisch wat ze heeft bereikt maar wat ik eigenlijk wil zeggen is dat ik in deze discussie lees dat de klachten verbeteren door vermijding van granen maar de ziekte zelf niet geneest.

    Ditzelfde lees ik terug in het boek van Wahls, zij heeft nog steeds MS, haar Warriors evenzo. Beredeneer ik dit juist en zo ja, dan ben ik benieuwd hoe dat zit. Genen aan/uit?

  100. Sara zegt:

    Doordat mensen vaak koolhydraat arm gaan eten en ze een glutentest krijgen,komt er natuurlijk niets uit. Want veel mensen die koolhydraatarm eten ook vaak minder of geen gluten. Beter kun je de eerste stap nemen om HLA DQ2-DQ8 genentest te laten onderzoeken bij je huisarts. Gaat je wel 190 euro kosten van je eigen risico. 😦 Mocht die positief Vervolgens de volgende stap om een week of 6 glutenproducten te eten met glutenpoeder en daarna een bloedtest. Is die ook postief kun je een biopt aanvragen. Onder roesje wordt een stukje darm afgeschraapt en gekeken hoe erg je darm beschadigd is.

  101. Carla, sorry voor mijn late antwoord (ik zie niet alles). Dat is een valide vraag. Kom er straks op terug. Hoop ik 🙂 .

    Sara, ook mensen die op geen enkele test positief scoren kunnen manifeste problemen van gluten ondervinden. Waarom zou je het risico nemen.

  102. Gert van der Hoek zegt:

    Dank je wel Petra !

  103. Alex zegt:

    Is jammer genoeg alleen een sample van zo’n 25 pagina’s. Beter dan niks uiteraard. 🙂

  104. Alex zegt:

    Wist je trouwens dat er minstens zeven video’s nog steeds te bekijken zijn op theglutensummit.com? Mits je de sleutel hebt natuurlijk. 🙂

  105. Alex zegt:

    http://wellnessfamilysummit.com/tom-obryan/
    “No human can digest gluten” aldus Fasano.

  106. Hans zegt:

    Nick Trachet, via Foodlog ,
    http://www.foodlog.nl/artikel/culinair-ontdekt-gluten/
    Zie ook de reacties vooral , lees je even mee Robert-trol ? Waar is Robert Hoenselaar gebleven btw ?
    Om maar niet Jaap Seidel(l) , Sander Kersten(s) en Fred Broodbrouns en andere Unilever-boys te vergeten ……

    Reageer eens hier , heb het lef eens of leg gewoon eens wat uit .

    En dan Trachet :
    http://www.newyorker.com/magazine/2014/11/03/grain

  107. Robert zegt:

    Robert hoenelaar zul je denk ik hier niet meer zien. Las een tweet van hem waarin hij zegt dat deze site dood is door gebrek aan zelfcorrectie. Prima verwoord.
    Maar als wilt lachen moet je toch af en toe hier kijken……

  108. Robert, James doelt op de afwezigheid van Hoenselaar op andere fora. Hier heeft hij zich nooit meer dan sporadisch vertoond, want de bezoekers zijn hem reeds van meet af aan van een te laag allooi. We weten al dat begrijpend lezen niet je sterkste kant is, maar doe in elk geval je best.

    Als hij daadwerkelijk een tweet met een dergelijke strekking heeft verstuurd, dan is dat zeer ironisch. Deze site is in de ogen van Hoenselaar dood omdat het hier gaat over biologie – waarvan hij aantoonbaar zeer weinig kaas heeft gegeten – en omdat ik nauwelijks waarde hecht aan enquete-onderzoeken die zijn uitgevoerd in zeer homogene populaties. Het wiskundig analyseren van zulke non-data is het enige waar hij training in heeft en het enige waar hij waarde aan hecht. Hij heeft ook allerlei bizarro ideeën over de relevantie van proefdieronderzoek voor het verwerven van inzicht in de menselijke fysiologie.

    Overigens heeft hij altijd gelijk. Ik geef mijn twijfel om de haverklap toe en verander soms van standpunt, Hoenselaar heb ik nog nooit een duimbreed van een eenmaal ingenomen positie zien wijken.

  109. marietsebiel zegt:

    Robert wordt steeds kwaadaardiger 😦 Niks te zien van een tweet van die strekking van Robert Hoenselaar. ( bewijzen Robert ! )
    Hoenselaar tweet maar heel weinig ( 195 in 3 à 4 jaar ) dus makkelijk na te bladderen.
    Melchior, je analyse over hem is helemaal terecht.

    Maar ons trolletje begint, omdat hij niet echt doorkomt, leugens te vertellen. Dus 😉

  110. Martin zegt:

    Eindelijk, lang op moeten wachten. Nu nog het eerste glutenvrije cafe 😉

    http://www.hpdetijd.nl/2015-04-06/zien-glutenvrije-kunst-in-glutenvrij-museum/

    Martin

  111. Alex zegt:

    Unlocking the Mystery of Gluten Related Disorders – Dr. Tom O’Bryan

  112. Adriaan Keij zegt:

    Heel interessant om de reacties (weer) te lezen. Wat zou het toch mooi zijn als iedereen – inclusief Melchior uiteraard – naar de lezing van Jaap Seidell zou komen, di 1/11/2016 in het hol van de voedingsleeuw: Wageningen. Aanvang 19:45 uur, Droevendaalsesteeg 2, geb 102, zaal C222, toegang gratis. En wat zou het mooi zijn als er ooit een kritische maar inhoudelijk discussie tussen alle partijen zo komen…

Geef een reactie op marietsebiel Reactie annuleren