Wijze raad van een ouwe, seksistische cardioloog

 

Bij de research voor het Mosselbaai project kom ik af en toe juweeltjes tegen van ouwe, helaas meestal zelfs lang overleden dokters. Uit de documentatie die deze soldaten in de loopgraven van de dagelijkse klinische praktijk hebben achtergelaten, blijkt glashelder dat het paleowiel vele malen is uitgevonden en met succes is toegepast, lang voor meer contemporaine pioniers als Boyd Eaton en Loren Cordain het in de mainstream literatuur wisten te smokkelen. Cardioloog Blake Donaldson was zo’n zelfdenkende dokter. Ik heb beslag weten te leggen op zijn boek Strong Medicine, een prachtige, zeer politiek incorrecte verzameling klinische waarnemingen. Het boek is overigens dankzij Google (en via HighSteaks) gewoon te downloaden.

Eén passage uit zijn hoofdstuk over overgewicht wil ik jullie niet onthouden. In de eerste plaats omdat de dokter zo fantastisch fout en seksistisch is dat het anno 2016 fors op de lachspieren werkt (wat nooit kwaad kan), in de tweede plaats omdat het zo’n mooi pleidooi is voor Strong Medicine, voor de realiteit dat biologie niet met zich laat spotten en dat de zachte heelmeesters van Voedingscentrum en Wageningen stinkende wonden maken.

Daar gaan we.

Overgewicht is niet simpeler of ingewikkelder dan zo. De basisprincipes zijn van toepassing op alle vormen van overgewicht, maar de details kunnen variëren al naar gelang de mentaliteit van het individu. Laten we eens kijken wat je het best kunt doen met een minder intelligente, emotioneel onstabiele obesitaspatiënt. Het lijkt erop dat je de wetten in dat geval op net zo’n arbitraire manier moet voorschrijven als Mozes deed.

Mevrouw Blankenship was een dikke jonge vrouw met twee kinderen. Gedurende de anamnese barstte ze verscheidene malen in snikken uit. Wat geen goed teken is, want emotionele instabiliteit voorspelt problemen. Ze had kennelijk goede aanleiding om te veronderstellen dat haar man vreemd was gegaan met een hele serie secretaresses, want ze overwoog echtscheiding. Het lichamelijk onderzoek toonde niets meer dan overgewicht en de verwijde pupillen en snelle hartslag die gepaard gaan met een labiel zenuwstelsel.

Met in het achterhoofd het gegeven dat patiënten slechts 5 procent van een mondeling advies begrijpen, bel je als arts je assistente en dicteert een brief. Deze patiënte was er onder de zorg van diverse andere artsen niet in geslaagd ook maar een kilo kwijt te raken. Het was duidelijk dat hier een andere, minder subtiele aanpak op zijn plaats was.

“Beste mevrouw Blankenship,

Uw diagnose luidt:

• Eenvoudig overgewicht
• Nervositeit

Uw gewicht van 190 pond is 54 pond te hoog. U mag maximaal 3 pond per week afvallen, anders zit u straks met grote lappen losse huid. Dit betekent 18 weken van gruwelijke inspanning van uw kant. De meeste vrouwen – en u bent één van hen – hebben slechts twee problemen. Behoren ze inclusief kleding 136 of 130 pond te wegen? U bent het type dat 136 pond mag wegen en ik draag u op daar te zijn op de vierde dag van september. Wat betreft uw huwelijk, onthoud u dit: u zult nergens komen in dit leven als u de feiten niet onder ogen ziet.

U bent degene die een man met een spiedend oog trouwde. Een polygame neiging is vermoedelijk erfelijk. Als u na het huwelijk uw knappe uiterlijk verliest, kunt u slechts één ding verwachten. (…) Uw echtgenoot schijnt in vele opzichten een rechtschapen man te zijn. Ik adviseer u uw uiterste best te doen om zijn aandacht te winnen, door weer fysiek aantrekkelijk te worden. Niets anders zal werken. Bedenk wat er gebeurde in de Romeinse Senaat, vele eeuwen geleden. Twee jaar lang debatteerden de senatoren over de vraag of vrouwen überhaupt enige hersenen hadden. Cicero schijnt op een gegeven moment een eind aan de kwestie te hebben gemaakt door te zeggen: ‘Heren, wat doen we met dit vraagstuk? Ik stel voor zover mogelijk weg te blijven van advocaten en aan het werk te gaan.’

U gaat uw eigen overtollige vet verbranden in de vlam van vet vlees. U heeft vijf vijanden, allen even sterk.

• Geen 30 minuten aan één stuk te wandelen voor het ontbijt, tenzij het regent of sneeuwt
• Meelproducten
• Zout
• Suiker
• Alcohol

Pak het probleem op de volgende manier aan. Regel uw eigen wekker en zet die zo dat hij afgaat 45 minuten voor uw man opstaat. Sta uzelf acht uur of minder in bed toe. Neem 15 minuten om u aan te kleden voor uw wandeling. Draag in de winter een skipak en indien nodig een lange onderbroek. Wanten zijn beter dan handschoenen. Koop bij een ijzerwarenhandel een politiefluitje en draag dat duidelijk zichtbaar rond uw hals. Draag geen handtas, want u wilt niet worden beroofd. Wandel vervolgens 30 minuten zonder te stoppen. Denk niet dat u de eerste tien minuten gewicht verliest. Het werk gebeurt in de laatste 20 minuten.

Zorg dat u bij thuiskomst 15 minuten kunt besteden aan het bereiden van het ontbijt van uw man en kinderen. Ontbijt daarna zelf.

Gedurende 18 weken en 378 opeenvolgende maaltijden eet u niets anders dan twee dubbele ribstukken lamsvlees en een demitasse van zwarte koffie zonder melk en suiker. Drink tussen de maaltijden door een afgemeten hoeveelheid water. Drie glazen tussen ontbijt en lunch en drie glazen tussen lunch en avondeten. Het laatste glas drinkt u uiterlijk om vijf uur.

Als u niet thuis luncht, bak dan ‘s morgen vier in plaats van twee ribstukken. Laat er twee koud worden en verpak ze in aluminiumfolie. Eet 18 weken lang niet in een restaurant. Als u na het eten van twee stukken vlees nog honger heeft, kunt u net zo veel extra vlees nemen als u wilt. Maar u mag geen extra koffie. Koffie bevat een minieme hoeveelheid zetmeel. En elke vorm van zetmeel maakt het in uw huidige toestand lastig om gewicht te verliezen. Uw voorouders leefden van een miljoen tot achtduizend jaar geleden uitsluitend van het vetste vlees dat ze konden bemachtigen en water. Zij leven voort in u en u dient hetzelfde te doen als zij deden.

U ontlast wellicht slechts één of twee keer in de eerste week, drie keer in de tweede week en dagelijks in de derde week. Doe hier niets aan, behalve extra vet bij het vlees eten als u na drie weken nog niet dagelijks ontlast.

Ik wil u op het spreekuur zien na de eerste drie dagen en vervolgens iedere veertien dagen tot uw gewicht is genormaliseerd. De reden dat ik u zo vaak wil zien is dat de meeste mensen zoals u op de vijftiende dag eten beginnen te stelen, tenzij ze worden gecontroleerd door een arts.

Doe uw best om geen domme fouten te maken. Als het braden van vlees voor ontbijt u misselijk maakt, knijp dan gewoon uw neus dicht. Mocht u toch een maal missen, eet dan in elk geval het daaropvolgende maal.

Uw meel en suiker dagen zijn voorbij voor de rest van uw leven. Als u één specifiek iets de schuld moet geven van uw zorgen en problemen, is het die snee toast die u altijd bij het ontbijt at. Geen brood meer voor u en dat betekent geen enkele soort brood. Hoe donkerder het is, hoe slechter het lijkt te zijn. Biscuit voor diabeten, crackers, volkoren brood, gebak, Ry Krisp, wafels, pannenkoeken, sandwiches, de meeste dressings (meel), instant soepen (meel), cakes en taartbodems behoren biologisch gezien allemaal tot dezelfde categorie. Ze moeten uit uw leven verdwijnen, voor eens en altijd.

Laat we eens kijken hoeveel ballen u heeft!”

De arbitraire aard van deze brief behoeft enige uitleg. Ze was van het emotionele type. De orders die ik haar gaf dienden exact te zijn, zonder enige ruimte voor misverstanden.

Het was een nogal harde manier om zo’n lief meisje aan te pakken. Maar het werkte. Het gezin is gelukkig, tegenwoordig. Toen ze het gewicht van 136 pond bereikte wist ze haar man zelfs zo ver te krijgen om in een winkel op Fifth Avenue een nieuwe garderobe voor haar te kopen. Ze behield haar gewicht moeiteloos toen ze later ook wat fruit aan haar simpele maaltijd toevoegde.

Vrouwen doen er goed aan geen frontale aanval op hun man in te zetten. Bijna iedere goede man zal zijn nekharen overeind voelen springen als een vrouw tot een frontale aanval overgaat. Vrouwen worden verondersteld hun doelen te bereiken met diplomatie en met charme als dat niet werkt.

Ha, ha, ha, ha, ha.

Dit boek verscheen in 1962 en biedt een fascinerend kijkje in Donaldsons praktijk in het New York van de eerste helft van de vorige eeuw. In essentie laat hij zien hoe een nogal streng paleodieet – hij begint meestal met vlees/vis en water en heeft een opmerkelijke, mogelijk terechte argwaan voor groenten – spectaculaire resultaten geeft bij overgewicht, hartproblemen, artritis, diabetes, slagaderverkalking, hoge bloeddruk, galstenen, allergieën, maagklachten, huidklachten, spataderen, et cetera. Mits patiënten het een kans geven, natuurlijk. Wat me aanspreekt, is zijn directheid. Dan doel ik niet op de onzin die hij spuit over de vermeende plichten van de vrouw en wensen van de man, maar op de botte, in your face manier waarop hij duidelijk maakt dat je de biologie als nietige mens niet af kunt snijden. Dat je niet verwonderd moet zijn wanneer een soortvreemde voeding vanaf de middelbare leeftijd met een beetje pech problemen geeft die het leven er niet vrolijker op maken. Gerda Feunekes van het Voedingscentrum zei onlangs in het vakblad voor journalisten zonder te worden bevraagd dat wetenschap gelijk is aan consensus. Verder naast het doel kon zij niet schieten. De klinische praktijk, ‘afwijkende’ maar consistente waarnemingen, kleine studies met enorme effecten en de n=1 bank informeren ons beter dan de ‘beste’ mega trials, zoals ook Professor Noakes geregeld zegt. Het publiek – journalisten natuurlijk uitgezonderd – begint dit in te zien. Wen er maar aan, mevrouw Feunekes.

De overkoepelende hypothese die uit mijn hinkelende research en communicatie met deskundigen opdoemt, ziet er ongeveer als volgt uit.

1. Aan alle moderne ziekten ligt een haperende energiehuishouding ten grondslag, in de vorm van te weinig of slecht functionerende mitochondrieën.

2. Deze mitochondriële disfunctie zit upstream van alle symptomen en pathologie die we in verband brengen met Metabool Syndroom, inclusief hyperinsulinemie en afwijkende Kraft patronen. Dit zijn markers van het eigenlijke probleem.

3. De mitochondriële disfunctie wordt op zijn beurt veroorzaakt door een milde metabole endotoxemie.

4. De metabole endotoxemie is weer het resultaat van overbemesting van de flora in de dunne darm. Als je pech hebt ook door de universeel als gezond omschreven wateroplosbare vezels. Ik vrees dat een subgroep van de populatie niet goed tegen groenten kan. Fruit is minder problematisch, omdat het vezelarmer is en omdat de suikers erin onmiddellijk aan de circulatie worden afgegeven en nauwelijks als meststof voor een zieke flora kunnen dienen. Resistant starch? O my. Eigenlijk zou ik die post moeten weghalen. Itsthewooo – die ik inderdaad ook ervaar als een sessie van Metallica, Aldert – lijkt in deze gelijk te krijgen. Geen goed idee. De opwinding was voorbarig en het paleoperspectief had dat kunnen voorspellen, wat Willem overigens ook deed 🙂 .

Oude onderzoeken maken melding van een zo goed als steriele dunne darm als ‘de normaal’. Tegenwoordig worden deze bepalingen in twijfel getrokken, omdat vrijwel niemand een steriele dunne darm heeft. Ik denk dat de bepalingen van toen correct waren, maar dat in de huidige populatie vrijwel geen individuen meer voorkomen die geen overbemeste en dus onnatuurlijk omvangrijke (lees toxische) dunnedarmflora hebben.

Vlees/vis en water is voor veel mensen zeer waarschijnlijk een snelle weg uit de metabole endotoxemie en naar optimale gezondheid, maar natuurlijk meestal ook een brug te ver. Onze perceptie verdraagt dit idee niet.

Nogmaals super bedankt voor alle reacties op het voor peiling gepubliceerde concept hoofdstuk. Ik heb ze allemaal nauwkeurig gelezen en zal er mijn voordeel mee doen. Zoals ik de reacties al zei, had de uitgever respect voor mijn beslissing alleen verder te gaan. Het voelde enigszins weird om zo’n kans te laten gaan, maar het is de enige manier. Moedig voorwaartsch!

Ik wens iedereen een fijne grilavond. En vergeet AHS 2016 niet!