Professor Tim Noakes voor de diëtisten-inquisitie

Er is weinig verschil tussen de Spaanse Inquisitie en de hetze die wordt gevoerd tegen professor Tim Noakes.

Alweer zo’n tien jaar geleden werd de Zweedse huisarts Annika Dalqvist door een troep bloeddorstige diëtistes voor het medisch tuchtcollege gedaagd omdat ze het in haar bolle toet haalde de snel groeiende diabetespopulatie in haar praktijk het advies te geven meer vet te eten en koolhydraatrijke producten als brood, pasta en aardappelen liefst helemaal te laten staan. Haar patiënten gingen met sprongen vooruit. Ze konden hun medicatie afbouwen of zelfs staken. Het aantal doorverwijzingen wegens complicaties daalde sterk. Oude wijven stonden op uit scootmobielen. Hadden het Zweedse equivalent van het Persoons Gebonden Budget niet meer nodig. Ouwe lullen ontdekten tot hun grote genoegen dat het gecompliceerde neurohydraulische systeem waar het voortbestaan van onze soort in ultimo van afhankelijk is na jaren van volstrekte weigerachtigheid weer begon te functioneren. Het volk praatte erover, Dalqvist kreeg het erg druk en de diëtistes gingen door het lint. Deze vrouw moest worden gestopt, haar bevoegdheid het vak van arts uit te oefenen moest haar worden ontnomen.

Het tuchtcollege liet er geen gras over groeien. De Zweedse Gezondheidsraad tuigde zelfs een speciale commissie op die moest uitzoeken of de adviezen die Dahlqvist haar diabetespatiënten gaf inderdaad zo levensgevaarlijk waren als de diëtistes beweerden. De commissie nam de tijd. Dahlqvist ging intussen gebukt onder het stigma van kwakzalver. Ze zag zich zelfs gedwongen haar baan in de groepspraktijk op te geven, omdat collega’s haar hangende het onderzoek verboden haar diabetespatiënten de tegendraadse adviezen te geven. Dat die mensen in alle opzichten gezonder werden en dat iedereen met een internetaansluiting op pubmed kon lezen dat koolhydraatrestrictie bij diabetes type 2 superieur is, daaraan hadden deze ambtenaren geen boodschap.

Na twee jaar kwam de commissie met haar oordeel. De adviezen van Dr. Dahlqvist waren in overeenstemming met de huidige wetenschap en konden in de klinische praktijk worden beschouwd als best practice. Ze mocht haar artsenbevoegdheid gewoon houden. Inmiddels had Dahlqvist eieren voor haar geld gekozen en werkte ze lekker anoniem en zonder gezeik op een Spoedeisende Hulp, maar het was een leuke opsteker. Het betekende dat haar stiekeme weekend-consulten met wanhopige patiënten in het gebouwtje van de scouting niet illegaal waren. En de ziedende diëtisten – net als overal ter wereld gesponsord door bakkers, snoepfabrikanten, frisdrankboeren en colporteurs in nepboter – beten spectaculair in het stof. Het was – ik geef het toe – een prachtig gezicht.

Vandaag en morgen herhaalt de geschiedenis zich min of meer en wel aan de andere kant van de wereld, in Kaapstad, Zuid-Afrika. Professor Tim Noakes, sportarts en inspanningsfysioloog, moet zich voor het tuchtcollege verantwoorden omdat hij een jonge moeder op Twitter heeft geadviseerd haar baby bij de overgang van borstvoeding naar vast voedsel gepureerd vlees, groenten en fruit te geven in plaats van de gebruikelijke op graanproducten en suiker gebaseerde babypapjes. Noakes houdt zich al vanaf het begin van zijn carrière met voeding bezig en beleefde zo’n zes jaar geleden een ommekeer in zijn denken, toen hij zich realiseerde dat veel welvaartsziekten voortkomen uit een mismatch tussen de verwachtingen van onze darmflora en ons genoom en de moderne voeding. Zowel de literatuur als eigen onderzoek overtuigde hem ervan dat mensen gedurende hun evolutie zijn aangepast aan een voeding zonder graanproducten en toegevoegde suiker en dat met name zuigelingen en peuters relatief veel vet nodig hebben om de spectaculaire ontwikkeling van hun brein zowel energetisch als structureel te kunnen faciliteren.

Sinds Noakes bekend maakte dat hij de officiële voedingsadviezen, die hij zelf decennia lang heeft verdedigd, als arts en wetenschapper niet langer met een goed geweten kan uitdragen, ligt hij zwaar onder vuur. Noakes is namelijk niet zomaar iemand. Hij behoort tot de internationale top in zijn vakgebied en heeft drie keer eerder gelijk gekregen in controversiële kwesties. Zeker in Zuid-Afrika geldt hij als de verpersoonlijking van de onafhankelijke, waarheidszoekende, objectieve wetenschap. Als Noakes zegt dat brood, ontbijtgranen, pasta en andere deegwaren en suiker eigenlijk niet geschikt zijn voor menselijke consumptie en dat ze aan de basis liggen van een groot deel van de welvaartsziekten, dan hebben de producenten van deze lucratieve handel een serieus probleem. En dan zullen die dus alles doen om hem het zwijgen op te leggen.

Kop van Jut (dat wil zeggen dat ze vooruit geschoven is) is diëtiste Claire Julsing-Strydom, president van de Association for Dietetics in South Africa (ADSA), een club voor conventionele diëtistes die bestaat bij de gratie van zo’n beetje alle grote fabrikanten van uit graan, suiker en plantaardige olie gemaakte levensmiddelen. Heel uitgekookt kozen Strydom en de lobby die ze vertegenwoordigt een semi persoonlijk advies over kindervoeding als aanleiding om Noakes aan te vallen. Kinderen en zeker babies liggen lekker gevoelig. Ze brengen het zo dat zijn onverantwoorde adviezen nu niet alleen volwassenen schaden, maar ook onschuldige kindjes het leven zullen kosten. In hun propaganda zetten Strydom en kompanen Noakes neer als een lugubere Dr. Death die volkomen gestoord is geworden en in zijn waanzin ook de toekomst van de natie in de afgrond stort.

De werkelijkheid is precies omgekeerd. De adviezen van Noakes zijn in overeenstemming met de fysiologie van de (opgroeiende) mens en produceren een robuust en gezond fenotype, vrijwel onafhankelijk van het in deze tijd zwaar overgewaardeerde genotype. De adviezen van Strydom et al produceren de pathologische fenotypes die momenteel zo prevalent zijn, denk met name aan overgewicht en de diverse manifestaties van het metabool syndroom.

Als het Zuid-Afrikaanse tuchtcollege onafhankelijk is – en helaas zijn ingewijden daar niet van overtuigd – zal het uitgebreide literatuurstudie doen alvorens tot een uitspraak te komen. Noakes zelf heeft die literatuurstudie al lang en breed gedaan. In een document van ruim 2000 pagina’s onderbouwt hij zijn standpunten. Strydom & Co hebben weinig meer te bieden dan een kopie van de adviezen van het Zuid-Afrikaanse voedingscentrum, naar goede internationale traditie meer gebaseerd op bakerpraat en kretologie dan op humane fysiologie en wetenschap.

The lovely Karen Thomson doet vandaag en morgen live verslag van de inquisitie. Niemand weet wanneer de jury haar oordeel velt, maar de hele wereld kijkt mee en iedereen met een IQ van 80 of meer weet dat Noakes aardig zeker van zijn zaak is voor hij iets roept en dat een eventuele uitschrijving uit het artsenregister wereldwijd tot gefronste wenkbrauwen zou leiden. Volg Karen en retweet. Noakes heeft overigens ook meteen maar een populaire versie van zijn omvangrijke verdediging gemaakt. Dat boek, met de titel Raising Superheroes, verschijnt in juli. Op 26 september is Tim Noakes keynote spreker op het eerste Ancestral Health Symposium Nederland, waarvoor nog enkele kaarten beschikbaar zijn 🙂 . Wie niet boekt is gek.

#NoakesHearing

Give ‘m hell, Prof! The world watches.