We kennen hier allemaal de succesverhalen op grote Amerikaanse paleo/primal sites als Mark’s Daily Apple en het blog van Robb Wolf. Iemand met een chronische ziekte gaat – vaak na lang wikken wegen – paleo en ziet in een mum van tijd spectaculaire gezondheidsverbetering. Hoewel ik zelf ook dergelijke gevallen heb gezien en ook hier met enige regelmaat mensen kond doen van hun positieve ervaringen, is het altijd leuk om de kracht van de paleo-interventie bevestigd te zien in de praktijk van de health professional. Zojuist beschrijft diëtiste Janet Noome tussen neus en lippen door de casus van een patiënt met reumatoïde artritis, die in enkele maanden tijd enorme verbeteringen zag, zowel subjectief als medisch/klinisch. We kunnen mierenneuken over hoeveel gram suiker per dag nou precies tot metabole ontsporing leidt, we kunnen jeremiëren dat tarwe geen probleem kan zijn omdat de Cambodjanen nauwelijks tarwe eten en als bevolking toch ongezond zijn, we kunnen onszelf uitputten in wetenschapsfilosofische beschouwingen over de ‘geldigheid’ van het evolutionaire perspectief als basis van de voedingsleer, uiteindelijk is er slechts één ding dat telt: paleo werkt. Het werkt telkens als het wordt toegepast, zowel in klinische trials als in het wild. Het maakt mensen beter. Waarom is het voor veel mensen, gezondheidswerkers in het bijzonder, zo ontzettend lastig te bevatten dat mensen ziek worden wanneer hun voeding en bepaalde andere omgevingsfactoren te sterk afwijken van de omstandigheden waarin het genoom zich vormde? Waarom bestaat er zo’n enorme weerstand tegen deze Occam’s Razor, terwijl de risico’s nihil en de potentiële voordelen enorm zijn? Waarom behandelen we mensen slechter dan de gorilla’s in de dierentuin van Denver, die tegenwoordig soortcorrect eten en (tsjoeee Muskie!*) sindsdien geen degeneratieve kwalen als diabetes, reuma en cardiomyopathie meer hebben?
Antwoord: het is te simpel. Het past op een bierviltje. Er valt geen reet aan te verdienen. En het heeft de potentie de grootste groeimarkt die er is te verstieren. Ook niet onbelangrijk, Marcel Hulspas en Cees Renckens – het stalinistische geweten van weldenkend Nederland – zijn mordicus tegen.
Janet, bedankt voor je werk in het veld. Ik plaats hieronder je ‘kattenbelletje’ 🙂 . Ik ben eigenlijk best nieuwsgierig wat reumatoloog Richard Verheesen ‘van Foodlog’ hier van vindt. Hij lijkt me een open minded en zeer betrokken dokter.
Korte beschrijving van een praktijk casus van gisteren: Cliënt met ernstige reuma en obesitas komt in eind november 2013 bij mij voor voedingsadvies. In overleg gooien we het roer om en hij gaat grotendeels paleo met een koolhydraatbeperking. Cliënt is erg gemotiveerd vanwege elke dag pijn en verminderde mobiliteit. Gisteren 3e consult: -10 kg en optrekken van de bekende mist in het hoofd. Een paar weken geleden was cliënt bij de reumatoloog geweest. Aantoonbaar waren de ontstekingsfactoren bij bloedonderzoek dusdanig omlaag gegaan dat de afspraak voor het medicatie-infuus in mei aanstaande al geannuleerd is. Annulering hiervan was in de hele ziektegeschiedenis nog niet eerder voorgekomen. Reumatoloog is erg enthousiast en cliënt erg blij. Nu zegt de cynicus: toeval. Ik zeg: een succesverhaal N=1 en resultaat telt. Waarom zou ik in vredesnaam teruggaan naar de standaard voedingsadviezen?
Prachtig. Echt verbaasd zou de in dit geval gelukkig opgetogen reumatoloog eigenlijk niet mogen zijn. Zie deze paper uit 1999.
* Tsjoe Muskie? Voor de jongeren in de zaal…
Het Paleo Perspectief 
Ook ik ben best benieuwd wat Richard Verheese ervan vindt. Kan iemand het misschien onder zijn aandacht brengen? Guido, iets voor jou? Ikzelf kom om bekende redenen niet in aanmerking. 😉
Melchior
“Waarom bestaat er zo’n enorme weerstand tegen deze Occam’s Razor, terwijl de risico’s nihil en de potentiële voordelen enorm zijn”?
Omdat de mensen nog steeds in de harde kern van hun bestaan als koningspinquins zijn !! Na 7 maanden ontberingen op de minst comfortabele plaats op aarde hun ei uitgebroed en het jong groot gebracht hebben… springen ze de zee om te genieten van het lekkere zeewater en de lekkere visjes.. Om 4 mnd later getrouw weer terug te keren naar de plek van ontbering.. om dezelfde extreme koude-aanvallen weer te ondergaan..
Geen ratio die leidend is voor eigen gezondheid… Gewoon een biologisch logisch leidend innerlijk compass. De broodeters krijgen de meeste nakomelingen na enkele generaties… Het lichaam zoekt de makkelijkste energie. Waar het tot verleid wordt,.. wat het makkelijkst is, wt de gewoonte is. Dat is ook een geldig evolutionair perspectief… Het gaat er niet om dat een individu zelf gezond oud wordt… Daar is de geest van de mens niet op geevolueerd. Zorg voor kroost des te meer.
Maar dat de medische wereld die toch hopleijk op ratio gebaseerd moet zijn… het niet meer/sneller accepteerd…. ? Misschien weten ze dat het een lastige boodschap is in de praktijk.. voor een gemiddelde patient. Alleen als de nood hoog is laat men de koejes, snoepjes, broodjes, etc.etc er voor staan.
Ah Melchior! Mooi. En dat antwoord dat op een bierviltje past is zo elegant dat mijn geduld voor lange boeken die niet meer dan een bierviltje bevatten enigzins begin te verliezen. Niets ten kwade voor de auteurs van dit soort boekwerken, ze zijn zeker ook nodig en ze hebben trouw allerlei onderzoek ernaar gedaan, maar tegen de kernachtige elegantie van het bierviltje is geen kruid gewassen.
Het antwoord weet jij natuurlijk ook Melchior, en heb je zelf al gegeven bij monde van Staffan Lindeberg:Maar het idee dat brood en melk simpelweg geen soortvreemd voedsel kunnen zijn is krachtig. “Vooralsnog veel krachtiger dan logica en wetenschappelijke nieuwsgierigheid.”
Wat betreft eenden en andersoortige (niethuis)dieren beginnen we het echter wel een beetje door te krijgen:
Waarom houdt een medicus/wetenschapper star vast aan zijn thesis terwijl de bewijzen (N=1 ervaringen) ertegen zich om de oren vliegen? Je wil geen gezichtsverlies lijden. Laten we eerlijk zijn, een 40-jarig loopbaan dat op hete lucht is gebouwd wil niemand onder ogen zien. Wat blijft er dan van je over?
Wat draaf je weer door, Jo tB.
Wat er dan van je over blijft, Jo? Een pracht van een arts/wetenschapper. Een eerlijk mens van vlees en bloed, die terugkomt op ideeën die bij nader inzien niet klopten. Die met een smile van oor tot oor zegt: ‘Scheur dat hoofdstuk over voeding uit mijn boek, die informatie is bij nader inzien dodelijk.’ Maar je statement is duidelijk, natuurlijk. Het zijn de uitzonderingen.
Al ben ik nog niet zo zeker hoe de minder high profile man/vrouw in het veld met dit soort kennis om gaat als die hem/haar bereikt. Ik zou me kunnen voorstellen dat een meerderheid toch vooral pragmatisch is en daadwerkelijk het beste wil voor de patiënt.
Ja Melchior, de enkeling die durft te zeggen, dat hij het fout had moeten wij koesteren, maar de meesten kunnen dat niet. Je hoeft alleen maar naar de vele blogs en forums te kijken waar mensen het heft in eigen handen nemen, om wat aan hun kwalen te doen.
Mooi verhaal van Janet. Ik sta er echt niet meer van te kijken. Het is niet verwonderlijk voor mij. Als je echt gaat eten, Paleo, dus, gaat je gezondheid vooruit. Punt.
Janet doet iets heel goed, denk ik !
Wat ik van Janet zou willen weten op welke manier ze mensen zover krijgt om die waarheid als een koe onder ogen te zien. Niet letterlijk, maar wat vertelt ze en hoe, zodat ze op hen geloofwaardig overkomt. Onderzoek naar de ‘approach’ zou wellicht waardevol zijn en haar succes, zou herhaalbaar worden door anderen. Een soort standaard, “Janet approach” 😉
Gisteren op tv #arena, met als thema: Is dik zijn je eigen schuld? Verschrikkelijk format, daar wil ik het niet eens over hebben, maar wat mij iedere keer weer opvalt, als het over voeding gaat, is de totale verwarring over wat goed en slecht is. En de veelvuldig klacht van mensen over, dat ze zoveel tegenstrijdige informatie krijgen, dat ze het niet meer weten.
Ook weer in de #arena twitterlijn, naar aanleiding van het programma. Er werd gescholden ( en terecht ) op het vinkje, de voedingsindustrie, het format, de verwarring, de deelnemers. Maar ook op de dikke mensen, natuurlijk.
Ik dacht ik houd het simpel en vertel gewoon, wat je zou moeten eten ( het bierviltje )
” Vers eten, onbewerkt, geen pakjes en zakjes. Goed vet, vlees, vis, eieren, verse groenten en fruit, Zelf heerlijk koken.Simpel. #arena ” Niks bijzonders toch 😉
Ik werd vaak geretweet en dat verwonderde mij weer.
Dus misschien is dat wel wat Janet doet: Vertellen wat je wel mag eten !!!
Ben benieuwd wat Janet er over zegt 😉
Ik was al zo’n fan van Tim Noakes… heerlijk zoals hij hier vertelt hoe hij tot zijn nieuwe inzichten is gekomen. Een échte wetenschapper!
“Waarom is het voor veel mensen, gezondheidswerkers in het bijzonder, zo ontzettend lastig te bevatten dat mensen ziek worden wanneer hun voeding en bepaalde andere omgevingsfactoren te sterk afwijken van de omstandigheden waarin het genoom zich vormde?”
Het genoom heeft van ons geen persoonlijke lonely tijger gemaakt, maar wel een kleine-kudde dier. Je ziet het dikwijls op TV: het beestje dat even uit de grote kudde stap wordt opgegeten door het roofdier, dus “meelopen met de kudde” verhoogt je overlevingskansen. Regel nummer 1 van de kudde: blijf in de kudde en follow the leader. Moeilijk om daarvan af te stappen als dat in je genen zit, zelfs als het goed fout gaat.
Of, omdat ze op de kuddeschool iets anders geleerd hebben en zoals Jo tB zegt: wat blijft er van je over? Niet voor niets dat Remko Kuipers zich niet te sterk gaat uitspreken tegen de neo: de brave man moet nog een specialisatiediploma halen, en diploma’s worden uitgerijkt door de kudde. Van zodra hij zijn diploma binnen heeft en dus door de kudde als gelijke wordt ervaart, kan ie misschien wat harder uit de hoek komen. Laat ons hopen 🙂
omdat
mensen meestal weerstand hebben tegen grote veranderingen
mensen meestal liever autoriteiten (kranten, TV, de reclame, “het staat op het pakje”, de gangbare mening, de artsen etc etc.) geloven dan op zich zelf te vertrouwen
mensen verslaafd zijn aan voeding
het enige moeite kost om nieuwe dingen te gaan doen: andere produkten kopen, anders koken, anders genieten
mensen bang zijn af te wijken van wat andere mensen (de meerderheid) doen
mensen niet weten wat zij zichzelf aandoen, ze hebben geen goede informatie
en ook al hebben ze goede informatie, dan nog gelden de hier boven genoemde redenen
@ Stef , 5.57 PM,
Of met emeritaat gaan natuurlijk , dan wil/kan men nog wel eens uit de school klappen . De reden zal vaak zijn niet meer de hete adem in de nek van de sponsoren van de voedingsindustrie te hebben.
Dat kan dan bij Dr. Remko Kuipers nog even duren dan 😉
Hopelijk laat hij zich er niet door in de luren leggen , maar ik wacht er in de tijd van leven die ik nog heb niet op , hou me zoveel mogelijk maar aan het ,, Bierviltje ”
Ben al 🙄 op blz 121 van Het Oerdieet ……. ,,zucht ” , er is zoveel te lezen ……
Ondertussen is Richard Verheesen door Guido uitgenodigd een blik op dit blog en dit onderwerp te werpen. Een reactie zou inderdaad ook welkom zijn.
Zag net Brigadier Dog , ook prachtig al ben ik meer van de Miepmiep 🙂
Hoop niet dat dit linkje de serieuzigheid van je blog , geen Nederlands natuurlijk onderuit haalt , anders verwijderen maar …., net als mijn andere postings als het stoort .
Wat ik in mijn omgeving veel als reden zie om niet te veranderen is dat mensen vaak een beetje ‘dieet-moe’ zijn. Er komen al tientallen jaren zulke tegenstrijdige voedingsadviezen, dat mensen paleo zien als één-van-de-vele-diëten-op-een-rij.
Wel jammer, want paleo heeft mij ook spectaculair geholpen met mijn gezondheid! Dus ik blijf toch proberen om mensen uit te leggen wat paleo is en waarom dit *wel* werkt 🙂
Ha Mariet. Ondanks dat een MDL-arts mij omschreef als ‘a dietitian on a mission’, ben ik geen missiezuster 😉 Wat ik na jaren diëtetiek, denk ik, redelijk goed kan, is peilen en inschatten van de cliënt. Ik probeer een totaalbeeld te krijgen van die persoon en waar die voor open staat. Het mooie van de paleo manier van eten is dat je de bijpassende voedingsleer zo goed kunt uitleggen en misschien kan ik dat wel goed 😉 In elk geval ben ik zelf erg enthousiast en spreek dus ook uit mijn eigen ervaring. Omdat paleo in steeds grotere kring bekend wordt ligt de bal soms al op de stip. Het meest succesvol ben je dan ook met cliënten in die ‘gevoelige periode’ zoals dat zo mooi in het Montessori-onderwijs heet. Bij de paleo en/of lowcarb aanpak moet de cliënt wel vertrouwen in mij hebben. Is dat niet duidelijk aanwezig of merk ik weerstand dan kies ik een meer mainstream methode. En soms kleun ik ook helemaal mis. Ik leg altijd de keuze voor en bijstellen kan altijd. Want het gaat niet om mij maar om het meest haalbare bij de cliënt.
Een belangrijk uitgangspunt is wel dat de huisartsen waar ik mee samenwerk weten dat ik een andere aanpak heb en mij daar in steunen.
Gisteren nog bij een arts geweest die gestopt is met zijn praktijk nadat hij erachter kwam dat er iets niet klopt:)
Frits van der Blom
Deel 1
Bekijk ook de andere delen
Richard Verheesen heeft me gemeld dat hij na het weekend zal reageren.
Het is mij toch wel een redelijk raadsel waarom voeding nog een blinde vlek is in de geneeskunde. De financiele belangen van de industrie zijn evident. En voor Katan en Kok, en ook voor Seidell is het toegeven dat ze al 40 jaar in een doodlopende straat aan het zoeken zijn naar oplossingen, pijnlijk. Maar Attia, Eenfeldt, Noakes en zo veel doktoren hebben het ook gedaan. Gewoon zeggen: “we hebben het verkeerd gezien en gaan nu een ander pad inslaan.”
Hoewel: dat zijn geen wetenschappers maar mensen die dagelijks patienten (Attia is geen praktiserend dokter meer, maar helpt wel mensen 1-op-1) helpen. Die hebben inderdaad niet 40 een carriere opgebouwd op iets dat een luchtkasteel is.
Tijd voor een nieuwe generatie (en het echte pensioen van Katan die natuurlijk maar door blijft gaan met zijn stukjes in het NRC)?
klopt, pas als die ouwe zakken generatie uitgestorven is (vrij naar Max Planck overigens) kan er een paradigmawisseling optreden. Anderzijds, waarom zo veel belang hechten aan die mensen en/of maar hopen dat dat soort mensen en instituten etc. het roer om gooien?
De verandering is wellicht dat mensen zelf gaan nadenken en het lot in eigen hand nemen en dat is mogelijk, niet op de laatste plaats dankzij internet en apps.
Dank Abukaliem 10.24PM ,
De drie video’s zeeeeeer de moeite waard , duidelijk en helder . Ook hij komt met een boek ,,Vet ziek van ziek vet” .
Op zijn site http://www.lichtvanzelf.nl/home ben ik ook nog lang niet uitgelezen en wat veel links !
Mariet verwees naar het programma Arena en heb het gisteren op uitzending gemist bekeken. Ivan Wolffers was een van de panelleden en die werd tegenover een diëtiste gezet. Kijkers konden mee stemmen wie er het beste uit de discussie kwam: de diëtiste!! Wat weet het gros van het publiek: die hebben de ballen verstand van goede voeding. De diëtiste ging maar door over het vinkje, dat het al “jaaaaaren” goed werkte. En dan hadden we de spokesperson voor de supermarkt keten tegenover de consumenten bond!! Het feest was compleet. Met zulke uilebollen kom je geen spat vooruit.
Abukaliem, wow, wow, wow. Ik wil meteen patiënt bij dr van der Blom worden!! Ik heb alle drie video’s bekeken.
Ik heb op You Tube gezien dat er nog een 4e video is.
Janet, bedankt voor je relaas over de “Janet approach” Want hoe bescheiden je er ook over praat, het is heel bijzonder wat jij doet.
Kernwoorden, empatisch vermogen, aansluiten op het niveau van de klant/patiënt, geduld, kennisoverdracht, enthousiasmeren, ondersteunend, positieve feedback en ook heel belangrijk voorbeeldfunctie.
Natuurlijk ben je afhankelijk van in hoeverre de klant/patiënt bereid is mee te gaan. Of hij/zij ‘gevoelig’ is hangt er waarschijnlijk ook van af, hoe erg de last is die er van de ziekte ervaren wordt. En de bereidheid om iets nieuws uit te proberen.
Dat lijkt mij het moeilijkste moment in de hele behandeling. Loslaten, als iemand nog niet ‘gevoelig ‘is. Het geduld opbrengen om daarop te wachten.
De klanten/patiënten zijn blij met jou, kan niet anders. De huisartsen, waar je mee werkt en die je steunen, doen dat niet voor niets, ze zien wat je bereikt 😉
Ik weet ook ( via twitter ) dat er steeds meer diëtisten zijn, collega’s van jou, die elkaar inspireren en ondersteunen.
“Never doubt that a small group of thoughtful, committed citizens can change the world; indeed, it’s the only thing that ever has”
Margaret Mead
Nog eentje van Dr. Frits van der Blom over kanker.
Ben groot voorstander van homeopathie. Maar vd Blom kan zich beter niet inlaten met personen die connecties hebben met wanttoknow en (voormalig) argusoog. Complotsites vd bovenste plank. De gezondverstandavonden waar hij lezingen geeft komen ook uit die hoek.
Weinig tijd om te reageren. Van der Blom ongetwijfeld prima vent, maar pas op met verwijzingen naar homeopathie et al. Geen effectievere manier om jezelf (of dit blog) verder buiten spel te zetten.
Dank je Mariet.
Jo tB: Inderdaad Arena was tenenkrommend slecht qua inhoud. Koste me moeite om te blijven luisteren. Maar de winnende Mieke Kosters is afslankcoach en geen diëtist. Dat moet ik even rechtzetten 😉 Neemt niet weg dat veel van mijn diëtisten-collega’s wel geloven in het vinkjes systeem. En dat is heel jammer.
De kankervideo is off-topic, lijkt me.
En paleo heeft niks met homeopathie te maken. Dit is in principe dan ook mijn enige reactie. Wou dat even kwijt van die complotsites.
Hmmm, opmerking was niet aan jou gericht, Riny. Meer algemeen.
Melchior,
Ik had nog wel de neiging op je placebo-artikel te reageren. Maar toch maar niet gedaan. Artikel is al oud.
Doen alsjeblieft, Riny! ‘Oud’ is een zeer relatief begrip 🙂 .
Ja, ik ben ook relatief oud….
Toch maar niet. Wordt weer zo’n gedoe en herhaling van zetten. Jullie volgen ook Foodlog, lees ik steeds. Daar is het allemaal aan de orde geweest.
Lees op de site van Kassa internetredactie het volgende.
‘De consumentenorganisatie foodwatch begint een e-mailactie om cholesterolverlagende halvarine, zoals Becel pro-activ van Unilever, uit de schappen van de supermarkt te krijgen. Het product is volgens foodwatch een medicijn en zou daarom via de apotheek verkrijgbaar moeten zijn.’
En de reactie van Unilever:
‘Niet gevaarlijk’
Unilever spreekt tegen dat pro-activ in de apotheek zou thuishoren. ,,Plantensterolen zitten ook gewoon in groenten, fruit en noten. Die krijgt iedereen binnen”, zegt een woordvoerster. Pro-activ is inderdaad niet bedoeld voor mensen die geen cholesterolproblemen hebben, maar het is ook niet gevaarlijk voor ze.” Ze benadrukt dat de Europese autoriteit voor voedselveiligheid EFSA de claim van Becel dat de margarine met plantensterolen goed is als je je cholesterol wil verlagen, heeft goedgekeurd.’
Tja.
Ook ik zag, tot mijn oplopende ergermis, dat programma over dik zijn en of dat je eigen schuld is, en zo.
Een onderwerp dat serieus benaderd zou moeten worden, wordt vermarkt tot kermisattractie. Zoals het meestal gaat op onze nationale televisiekanalen.
Van de kijker wordt verondersteld dat die graag kijkt naar kijvende viswijven, schreeuwende sjappies en snikkende slachtoffers. Inhoud? Ben je gek, daar halen we geen goede kijkcijfers mee..
Wat een oppervlakkig en simpel gekwetter van die afslankcoach en dat voormalige CDA-Tweede Kamerlid. Wat een droefenis troef. Me verder over opwinden? Ben je gek, dit is nu eenmaal ons nationale niveau.
Tenslotte. Hier, of elders (want het gaat soms heel snel allemaal en neem niet de tijd het op te zoeken, sorry) las ik de opmerking over het begrip ‘dieet’ en hoe dat mensen op het verkeerde been zet. Helemaal mee eens. Daarom is die titel van Kuipers’ boekje zo slecht, i.t.t. de inhoud: ‘Oh, alweer een dieetboek. Maar ik heb Sonja Bakker toch al?’
Maar nu ik hier toch ben. Over Paleo.
Hoe kijken jullie hier tegenaan: als iedereen paleo gaat eten, komt er dan geen reuma meer voor.
En geen MS meer?
Dat is geweldig, Guido. Dank!
@Riny: bij de interactie tussen genen en omgeving lijkt mij voedsel heel belangrijk. Maar er is meer: o.a. circadisch ritme, voldoende zon krijgen, beweging, blootstelling aan giftige stoffen (vliegtuigen, auto’s, en nog zo het een en ander), omgaan met stress.
Voor je geboren bent, is er al veel aan de hand, dat je vervolgens mee krijgt.
Riny, helemaal niet is natuurlijk een groot woord. Maar er er lopen momenteel kids rond die zijn gediagnositiceerd met diabetes type 1, die onmiddellijk na diagnose strikt paleo gingen en die vervolgens in een soort never ending ‘honeymoon’ fase terecht kwamen en bij wie na verloop van tijd geen antilichamen meer konden worden aangetoond. Graves’ lijkt te kunnen omkeren. Secundaire progressieve MS lijkt bij wie geluk heeft, zoals Terry Wahls, in remissie te gaan, wat ‘niet kan’. Et cetera.
Jager/verzamelaars hebben niet of nauwelijks auto-immuunzieken. Triggering via zonuline/transglutaminase pathways is min of meer aangetoond, dat wil zeggen dat de initiële stap in de pathofysiologie eigenlijk bekend is. Farmaceuten werken aan de eerste commerciële zonulineblokkers (die natuurlijk bijwerkingen gaan geven, want zonuline-expressie bestaat natuurlijk ook weer niet voor niets en is op cruciale momenten noodzakelijk).
Kortom, paleo zou de incidentie van auto-immuunziekten volgens mij drastisch verminderen.
Melchior samenvattend, verwacht er veel van, maar niet 100%.
Ger denkt dat het 1 van de factoren is.
Ik neig naar reactie Ger. Leefstijl heeft heel veel invloed, maar je krijgt erfelijk ook veel mee, en de omgeving is ook niet optimaal.
Mijn vraag was ingegeven doordat het allemaal zo halleluja overkomt, met weinig relativering.
Maar die relativering zie ik nu wel.
Ik snap overigens die houding. Relativering komt pas als er meer acceptatie is.
Ben ook heel benieuwd naar de reactie van Richard Verheesen.
Ho, ho, ho 🙂 . Die factoren die Gert noemt horen bij het hele paleo perspectief en worden hier voortdurend breed uitgemeten. Heb je het artikel over Milind Watve gelezen?
Die halleluja geluiden zitten volstrekt tussen jouw oren. Lees bovenstaande reactie nog eens door. ‘Kan’, ‘bij wie geluk heeft’, ‘zou’, etc.
Met alle respect, maar dit noem ik halleluja…
Riny, leuk dat je de stoute schoenen aangetrokken heeft en gereageerd!!
Ik ben het met je eens: hoe de kaarten zijn geschut bij je geboorte ook een zeer belangrijke rol spelen. Wat je moeder at tijdens de zwangerschap bepaalt in grote mate welke genen “aan” en welke “uit” gezet werden. De omstandigheden waarin zij leefde, het voedsel dat zij at, zullen effect hebben gehad. Ik ben tijdens de oorlog geboren toen alles op de bon was, mijn moeder ook nog de tekorten van de eerste wereld oorlog en de grote depressie had meegemaakt. En vlak niet uit hoe onze (mijn) eetgewoontes door de decennia veranderd zijn door de komst van de supermarkten.
De Barker hypothese is ijzersterk, zo niet bewezen, maar in hoeverre zou die afbreuk doen aan paleo?
*test*
Reading you 5, Felicita.
Over kinderen in de oorlog geboren:
Klik om toegang te krijgen tot kinderen_van_de_hongerwinter.pdf
In de categorie succesverhalen ook weer een TEDx van Katherine Reid, die bij haar dochter veel verbetering zag in autistische symptomen. Zij volgde een benadering van eliminatie van voedingsmiddelen, eerst graan/zuivel, daarna ook onbewerkt onder de noemer van reductie van vrij glutamaat…
Wel een beetje een hoog entertainment-gehalte als je het mij vraagt, vooral in de laatste 2 minuten. Komt toch nog wel betrouwbaar op mij over uiteindelijk.
Excuses voor het digibeten 😉 Blijkbaar moet je eerst een reactie plaatsen voordat je via e-mail op de hoogte kunt worden gehouden van de andere? Soit. Ik ben het zoeken en scrollen beu 😉
Dan maar een vragenspervuurtje. Om in MM-stijl te blijven.
Melchior; na een paar dagen binnengespeeld te hebben op je blog, ken ik inmiddels je lengte, liefdesleven, gewicht, woonplaats, hobby’s, fietsmerk en haarstijl. Echter; ben je weleens ziek? Zwak? Misselijk? Of alledrie tegelijk? Heb je incidenteel iig dan een pukkeltje? Krakende knie? Kriebelhoestje? Loszittende kroon? Of ander lichamelijk ongemak? Als -bijna- vleesverlater (zielig/bio-industrie/milieu/etc.) valt het namelijk als de dooie donder niet mee weer beland te zijn tussen de carnivoren 🙂 Ik zat nu juist op het pad dat ’t evolutionaire beschaving was om geen andere levende wezens meer te doden..
Maar bovengetekende is -soms- weleens ZZe/oM&vooral snel out of energy en vraagt zich serieus af of ze weer wat vaker aan de gehaktbal moet.
Misschien zijn deze vragen je al eerder gesteld.
Maar ik zal langdurig vakantie op moeten nemen om hier vanaf het begin alles bij te gaan lezen.
Ben overigens gestopt met het AZM-experiment. Bracht me niks kwaads. Maar ook niks goeds.
And last but not least: doe je in goud, wierook of mirre?
Melchior, lk heb niet alle teksten exact op mijn netvlies. Je zal best gelijk hebben dat er nuanceringen zijn. Dat ik daar wat overheen gelezen heb.
Maar los daarvan, in hoeverre zal Paleo bijdragen aan de gezondheid, welke kwalen zullen (grotendeels) verdwijnen. Vergeleken met wat mensen in doorsnee nu naar binnen werken, waarschijnlijk heel veel.
Vergeleken met de niet doorsnee kritische consument? Verbetering over de hele linie? Of een gevarieerd beeld? Zal voor iedereen Paleo beter uitpakken?
Zomaar wat vragen die in je opkomen als je hier mee geconfronteerd wordt.
En verder ben ik geen partij in deze discussie, kennisachterstand, en mijn nieuwsgierigheid is niet zo groot om me er diep in te storten.
Ik blijf wel meelezen, maar niet mee-discussieren.
Melchior, nog even over Milind Watve. Dat artikel over “schrammen oplopen” had ik al eens gezien. Spreekt me aan, moet ik zeggen. Doet me denken aan de NVKP (kritisch prikken) die tegen het weg-vaccineren van alle kinderziektes is. Hygiene-hypothese. Verhindert het immuunsysteem zich goed te ontwikkelen. En wordt als (mede)oorzaak genoemd vd enorme toename van ziektes als MS e.d. Zie aldaar de onderbouwing en de rest vd nadelen die zij noemen.
We kennen hier allemaal de succesverhalen op grote Amerikaanse paleo/primal sites als Mark’s Daily Apple en het blog van Robb Wolf. Iemand met een chronische ziekte gaat – vaak na lang wikken wegen – paleo en ziet in een mum van tijd spectaculaire gezondheidsverbetering.
Met een abonnement op de nieuwsbrief van Daily Apple, surf ik daar met enige regelmaat door het forum. Wat mij, weliswaar sterk subjectief beoordeeld, opvalt is een de verschuiving van de koolhydraten beperking naar een veel hogere inname. Met enige regelmaat lees ik dat gezonde en sportieve mensen het meest hinder ondervinden van de beperking, die zich uit in vermoeidheid en krachtverlies (met factor 3 in aantal, uitgegaan van mijn halfbakken push ups). Aanvullende inname haalt men dan vooral uit zoete aardappelen en witte rijst. Hoe zich dat verder verhoud tot de hoge inname van vetten en eiwitten is niet duidelijk. Hier een erg lange draad die ik zelf ook nog niet geheel heb doorgespit maar het begin is al veelzeggend: http://www.marksdailyapple.com/forum/thread48119.html. Het is een sterk statement van de poster, wees alvast gewaarschuwd. Overigens tref je er geen wetenschappelijk bewijs; slechts persoonlijke verhalen maar daar gaat het hier nu ook over.
Iemand enig idee hoe dat nou zit? En zou je kunnen stellen dat de beperking van koolhydraten vooral gunstig is voor afvallers en chronisch zieken?
PS: zie hier nooit html, zal niet werken, maar zo gaat het ook wel.
PS1: verrek en verhoudt
Aan alle trollen hier:
een retweet van Noakes: Trolls just want to have fun:
http://www.sciencedirect.com/science/article/pii/S0191886914000324
…personality: trolling correlated positively with sadism, psychopathy, and Machiavellianism….
Carla, heb je de recente ontwikkelingen bij Free The Animal gezien? Een zekere Spanish Caravan is een arts die beweert dat koolhydraatrestrictie op termijn bij vrijwel iedereen tot auto-immuniteit, immunosuppressie en algehele misere leidt. Ik sta bijzonder sceptisch tegenover zulke boude uitspraken (luisterde net nog naar een zeer overtuigende David Perlmutter), maar we kunnen niet ontkennen dat sommige mensen op very low carb ‘minder goed in hun vel’ gaan zitten (lees half dood gaan). Zie Marye.
Ik weet niet hoe het zit. In de tot nog toe uitgevoerde paleo trials werd in de interventie-armen min of meer volgens het Bierviltje gegeten. Dat betekent een inherente koolhydraatbeperking, maar geenszins very low carb. Ik krijg (opnieuw, ben hier vaker geweest 🙂 ) het idee dat koolhydraten uit paleo-items (inclusief fructose in fruit) geen probleem en tot op zekere hoogte juist gunstig zijn, mits ze in een paleo-context worden gebruikt. Ik ben ook niet meer zo zeker van de onschuldigheid van voortdurende ‘fysiologische insulineresistentie’ (gaat vaak gepaard met omhoog kruipende nuchtere bloedsuikers), al denk ik nog steeds dat geregelde periodes van ketose fysiologisch normaal en therapeutisch zijn.
Dat een overdaad n6 cruciaal is in het ontstaan van welvaartsziekten lijkt me evident. Met suiker alleen induceer je slechts moeilijk een vetlever, gooi wat linolzuur in de mix en binnen enkele weken is het raak.
Voorlopig ziet het er als altijd naar uit dat het Bierviltje veilig is. Koolhydraten – mits uiteraard cellulair (Spreadbury) – naar eigen goeddunken.
Melchior,
Het begint er steeds meer op te lijken dat paleo volgens het bierviltje het enige veilige alternatief is en extreme voedingspatronen als VLC een experiment met een onbekende uitkomst op langere termijn. Wat dat betreft zou ik mijn gezondheid niet durven wagen op de uitspraken van bijvoorbeeld een David Perlmutter hoe overtuigend de man ook mag zijn.
Melchior, een discussie over homeopathie, daar heb ik, zoals gezegd, weinig zin in. En jij volgens mij ook niet. Genoeg gezegd op Foodlog dat jullie ook lezen.
Maar …. ik kom hier wel allerlei uitspraken van jou op dit blog tegen over dit onderwerp. Dat je er niks van moet hebben, bijvoorbeeld. Daar wil ik het niet over hebben. Niet over meningen. Wel over feiten. Daar zie ik veel fout gaan.
Bijvoorbeeld over het verdunnen. En dan vergelijk je dat met de andere verdunningen in water. Echter een middel wordt niet gewoon maar verdund, maar gepotentieerd.
Op deze manier:
These medicines are prepared through a series of sequential dilutions of medicinal substances with vigorous shaking at each stage of dilution, a process known as succussion.
Wat weten we daarover vanuit de exacte wetenschap:
Thanks to the work of scientists at institutions like Penn State University, the University of Washington, Stanford University, Moscow State University, and London South Bank University, we now know that the properties and effects of substances are dictated by their molecular structures, not their chemical composition. Thanks to these same scientists, we also know that ultra-dilutions, like homeopathic remedies, do indeed contain stable and unique molecular structures with recognizable properties (See Materials Letters. 62. 2008). The water studies convincingly show that water is restructured in the process of homeopathic remedy preparation allowing for transfer of information from the original solute (substance) to water.
Het bovenstaande geldt ook voor de oplossingen voorbij Avogadro. Aangetoond is dat er nog steeds een effect waarneembaar is (zie voor de onderzoeken de sites die ik op het eind van dit comment noem).
Nog een misverstand: je hebt het over “niet meetbare oplossing”
Maar dat geldt slechts voor een deel van de middelen, een kwart.
(Deze zijn niet geschikt voor zelfmedicatie.)
75% van de middelen is niet zo sterk verdund, de uitgangsstof is nog meetbaar.
(Hieronder vallen de vrij verkrijgbare zelfzorgmiddelen.)
Duidelijke informatie over dit en andere onderwerpen op de volgende websites:
1. extraordinarymedicine.org
Kijk hier eens bij: Frequent false statements
2. hmc21.org
Klik hier eens op: why it works
Riny, please… I don’t do Jesus (sorry, jij begon met halleluja).
Maar ik zal het lezen.
Als je toch gelijk blijkt te hebben, zal ik de eerste zijn die het toegeeft.
Ik hoef geen gelijk.
Wel graag dat je hier kennis van neemt.
Net als het jou erg stoort dat mensen ongeinformeerd fouten over paleo verkondigen, heb ik dat met homeopathie.
Ja, en overtuigen willen we beiden ook graag 🙂
Ja, helemaal mee eens 🙂 .
Nog een misverstand dat ik op dit blog tegenkwam: de ziekmakende substantie wordt verdund.
Nee in het algemeen niet: een stof wordt gepotentieerd, dat kan iedere stof zijn die er maar bestaat.
Het hele scala van het periodiek systeem van de elementen (onlangs is dit systeem uitgebreid, en hiermee heeft ook de homeopathie weer een therapeutische verbreding gekregen).
Maar ook plantaardige, dierlijke, minerale stoffen, en alles wat er maar bestaat aan stoffen op deze wereld.
Een simpel voorbeeld, het bekendste: kinine bij malaria.
Kinine veroorzaakt geen malaria.
Doe je een proving met kinine, dan krijg je koortsen, vergelijkbaar met de koortsen van een malariapatient. .
Dat is dus het similia-principe (gelijkenis).
De medische wereld in Hahnemanns tijd had geen verklaring voor de werking van kinine bij malaria-koorts, het was een ervaringsfeit. Een wetenschapper noemde de bitterstoffen als verklaring. Maar Hahnemann was de similiaregel op het spoor, en de eerste proef die hij deed was met kinine. Hij nam het in (let wel: als gezond persoon), en hij kreeg koortsen vergelijkbaar met de koorts bij malaria. De eerste bevestiging van zijn idee. Daarna is hij verder gegaan met provings (het testen van middelen op gezonde personen), en met de uitwerking van zijn ideeen. Zijn hele leven lang. Daarna hebben zijn opvolgers het stokje overgenomen, en de theorie uitgebreid (bijv. Wet van Hering) en op details aangepast. .
Similiiaregel:
De verschijnselen die een gezond persoon krijgt bij inname van een stof, zijn een aanwijzing om een zieke te behandelen met deze stof als deze zieke dezelfde soort verschijnselen heeft.
correctie van typefoutje hierboven. het is similiaregel
Guido, nog iets gehoord van Verheesen? https://melchiormeijer.wordpress.com/2014/02/13/wat-paleo-zoal-vermag-te-doen-in-de-klinische-praktijk/#comment-20384
Ben wel benieuwd!
Melchior, heb je wel eens van het Anti-Inflammatory Diet ? Helpt goed bij reuma, psoriasis e.d.
Melchior en Guido hebben mij gevraagd hier te reageren. De meesten zullen mij niet kennen dus misschien is het handig als ik iets over mijzelf vertel en hoe ik aankijk tegen een aantal zaken die hier relevant zijn. Voor hier hou ik het even bij gezondheid-voeding-paleo en een kleine zijpas naar bredere leefomstandigheden.
Allereerst, ik ben geen tegenstander van een leidende coalitie of instituten als Voedingscentrum of Gezondheidsraad. Waar ik wel een tegenstander van ben is dat het hoeden van de waarheid en advisering is voorbehouden aan een selecte elite, zonder dat anderen daar eenvoudig toegang toe hebben. En die toegang zou zichtbaar moeten zijn door inspraak mogelijkheden, mogelijkheden voor second opinion, het kunnen meebepalen van (onderzoeks) agenda’s, mogelijkheden voor bezwaar, vergaande transparantie
Goed, dat gezegd hebbende ben ik van mening dat ook n=1 een grote waarde heeft. Kijk maar hoe een koemelkmeisje belangrijk was voor pokkenvaccinatie. De waarde is vooral de ontdekking/observatie op zich, die de moeite waard lijkt te zijn verder uit te zoeken. Het is de start van een verdere verdieping. En dat laatste gebeurt helaas dan weer vaak niet. Mede omdat de ruimte binnen de huidige wetenschap er niet is om nieuw denken, vanuit een ander perspectief en door een andere waarneming dan de gemiddelde grijze muis, verder uit te werken. Waarbij de observatie vervolgens wordt doodgeslagen door op te merken dat er geen RCT is. En zo is het kringetje rond. Gelukkig voor Jenner en ons bestonden RCT’s in de 18e eeuw nog niet.
Ten aanzien van Paleo heb ik zelf geen grote ervaring. Maar ik moet zeggen dat de theorie achter Paleo natuurlijk aantrekkelijk is. Aantrekkelijk genoeg om meer mee te doen. Zelf heb ik mij wel uitgebreid ingelezen over oa suikers(sucrose/fructose/HFCS), waarbij er denk ik raakvlakken zijn. Zou ook best aardig zijn om een dieet wat die toegevoegde suikers en “verzoet” eten minimaliseert naast een Paleo dieet te zetten.
Als men het verzoeten van eten afschaft (wat met Paleo ook gebeurt) zal het eetpatroon als vanzelf gaan veranderen en ik denk veel meer een Paleo richting opgaan, misschien een soort soft-paleo? Immers wat ga ik dan eten? Minder koolhydraten, meer fruit en bij de koffie/thee en in de avond wat vaker een nootje in plaats van het koekje. En op brood ed verdwijnen de zoetigheden en neemt kaas vlees en vis consumptie toe. En sommige dingen laat je staan omdat ze zonder suiker gewoon niet lekker zijn. Of het hetzelfde effect heeft? Ik zou het niet weten, maar ik zie wel raakvlakken. Absolute KH restrictie, dat denk ik niet.
Recent is nog een aardig artikel gepubliceerd waarom fructose vanuit een evolutionair oogpunt vandaag een probleem kan geven (http://www.pnas.org/content/early/2014/02/13/1320393111.full.pdf+html?sid=89a17805-205e-4911-bfae-708b8addfb91) .
En hoe ik denk over de waarde van voeding? Daar kan ik vrij kort over zijn. Ik schat in dat onze leefomstandigheden veel bepalender zijn voor onze gezondheid dan medicatie. Wat niet hetzelfde is als dat voeding een direct alternatief is voor medicatie.
Medicatie zit namelijk in het curatie domein en nooit in preventie, althans ik ken geen preventieve medicatie (en vaccinatie is geen medicatie). Terwijl voeding de grootste waarde heeft in preventie en een veel kleiner deel in curatie (oa afhankelijk van moment van ingrijpen). Waarbij preventie overigens iets heel anders is dan vroegdiagnostiek.
Bijzonder genoeg onderzoeken we medicatie wel in het juiste domein (curatie) maar voeding altijd in het verkeerde domein (ook curatie). Terwijl de beste kans op een aantoonbaar effect juist in het preventie domein zit.
Kan ik wat met voeding in de dagelijkse praktijk is vervolgens een belangrijke vraag. Met patiënten heb ik het individueel soms over voeding in algemene zin en daarnaast ook wel eens over nutriënten of suikers. Is dat structureel? Nee, hoe zou het kunnen in de 10 minuten die ik per chronische patiënt heb. Probeer het maar eens. De verzekeraar gaat er geen tijd voor beschikbaar stellen dus hoe dan? Ruimte en tijd voor verdieping in het onderwerp is er ook nauwelijks, daarvoor is het te druk en voeding is geen structureel onderdeel van de geneeskunde. In de patiëntenzorg wordt er dus weinig gestructureerd mee gedaan. Daarvoor zijn dus meerdere redenen.
1. Voeding is maar weinig geaccepteerd als middel bij ziekte, enkele uitzonderingen daargelaten.
2. Preventief denken speelt geen rol meer in de geneeskunde, maar ook niet bij de verzekeraar of politiek
3. En gemiddeld genomen ook niet bij de patiënt, die wil nu direct van alle klachten af. Als dat onvoldoende lukt begint vaak pas de zoektocht naar alternatieven.
4. Wie zou het moeten begeleiden, hoe moet het worden betaald?
5. Hoe financiert een ziekenhuis voorlichting over voeding voor patiënten, als de verzekeraar het niet doet?
6. Diëtetiek kan soms vanuit het ziekenhuis en welke diëtetiek school dan? Voedingscentrum leidraad? Calorisch? Inhoudelijk? Follow up ? etc.
7. Acceptatie van voeding als onderdeel van geneeskunde is gering
8. Maar ook voor de verzekeraar is het geen onderdeel van haar inkoopbeleid
9. Afbreukrisico voor de arts is groot (in maatschappij, de media, beroepsgroep, verzekeraar)
Dan kan je zeggen: stap eruit, dat is makkelijk zat. Volg gewoon je eigen koers. Ik geloof eerlijk gezegd in een andere oplossingsrichting. Ik zie meer heil in het samenbrengen en delen van kennis, in het laten bewust worden van de belangrijke rol van preventie en voeding binnen de geneeskunde. En de belangrijke rol van geneeskunde binnen de voeding, want ook de voeding is monomaan in haar denken. Daarvoor moet je ook in de basis iets veranderen. En die basis veranderen vanuit een perspectief van optimale leefomstandigheden, waar voeding een belangrijk deel van uit maakt, maar andere zaken eveneens. Ik zou wensen dat artsen die betrokkenheid opnieuw gingen tonen en met dezelfde vanzelfsprekendheid en bevlogenheid van vroeger het belang van leefomstandigheden voor een optimale gezondheid weer tot hun verantwoordelijkheid gaan rekenen. En dan niet vanuit een nieuw soort elite, maar op een manier die ik hierboven heb aangegeven. Wetenschap is immers van, voor en door de burgers.
Dat is waarom ik geen afstand wil en kan nemen van de geneeskunde. Het vak en waar het voor staat is daarvoor te mooi, vertegenwoordigt een te grote waarde en herbergt een enorme kennis. Het is alleen de invulling van het vak die zeker een heroverweging verdient. Die invulling is vandaag veel te smal verworden, is alleen curatie/medicatie gericht en dient weer breder te zijn. Waarbij ik de grote waarde van onze medicijnen maar tegelijkertijd ook de grote waarde van preventie en voeding onderschrijf. Het zijn twee zijden van dezelfde medaille. De geneeskunde dient dan ook meer in de maatschappij te staan dan vandaag. Maar dit geldt zeker ook voor andere beleidsbepalende organisaties, verzekeraar, politiek, instituten als GR/RIVM/VC, voedingswetenschap. Het vergt een veel bredere aanpak die ver buiten de geneeskunde reikt.
Is het de huidige “elite” te verwijten dat de inrichting is zoals die is? Ik vind van niet, dit was tot voor kort zoals het liep en zoals de waarheid werd gezien en de maatschappij was ingericht. Maar het zou wel zijn te verwijten als we de nieuwe koers niet gaan inzetten, als we de deur niet opendoen terwijl er hard wordt geklopt. En vestingen/muren in stand worden gehouden tegen de wensen van de bevolking in en niet meegaan in de richting waarin de maatschappij zich beweegt. Dat is niet alleen verwijtbaar maar ook oliedom.
Dus ja Paleo biedt perspectief, maar wordt geremd door het ontbreken van een open wetenschappelijke structuur. Maar dat geldt voor meer zoals suiker, vitamine D etc. Zou mooi zijn toch, Paleo deskundigen die samen met VC en GR een Paleo onderzoek gaan uitzetten. En zolang we dat dus niet regelen blijft men pragmatisch en hebben we veel n=1 gevallen, waarbij we blijven hangen bij de observatie zonder de noodzakelijke verdieping. En wordt de ruimte voor discussie steeds groter ipv kleiner en neemt het draagvlak voor instituten alleen maar af.
Nog een vraag uit nieuwsgierigheid. Als er in Paleo geen/weinig brood zit, hoe kom je dan aan voldoende jodium? Behalve degene die dagelijks vis eet en dat mag weer niet vanwege de zware metalen tegenwoordig.
En nog een kleine opmerking, niet vervelend bedoeld. De foto van de handen bij het artikel is denk ik van een patiënt met artrose en niet met een reumatoïde artritis.
Pingback: Reumatoloog Richard Verheesen: Onze leefomstandigheden zijn veel bepalender voor onze gezondheid dan medicatie | gripopkoolhydraten.nl
Geweldige column van Janet Noome. Mensen die zo eten. Heerlijk ironische steek naar die hysterische Haagse internist die momenteel de lieveling van alle media is.
http://www.gezondheidenco.nl/mensen-die-zo-eten-column-dietist-janet-noome/
ARTHRITIS EN DE BRIL DIE STUK GING
John Ott was een wetenschappelijk fotograaf in de biologie in de VS. Hij was 1 van de mensen die de “time lapse ” fotografie verder ontwikkelde en toepaste op biologisch processen. Hoe wordt een bloem een banaan, hoe bewegen bladeren en bloemen en dansen ze mee met het licht. Wat gebeurt er in cellen. Ook was hij bezig met de invloed van kleuren en lichtfrequenties op biologische processen en gezondheid.
Alleen die heup, die werd steeds lastiger in zijn werk. Het was een arthritis heup, de artsen hadden al gezegd dat hij aan een plastic heup moest gaan denken. Steeds meer had hij een stok nodig om de heup te ontlasten en de pijn te verminderen. Samen met zijn vrouw overlegde hij over de komende noodzaak om te verhuizen: alles gelijkvloers.
Op een dag ging zijn bril aan diggelen. Hij zocht zijn reservebril op, maar die zat niet lekker. Hij kon lezen zonder bril, de bril was om de wat verdere omgeving scherp te krijgen. Dus bril aan de kant. Het was goed weer voor het fotowerk dat hij buiten deed. Hij merkte dat hij zijn stok minder nodig had. Hij betrapte zich erop dat hij soms even zonder stok liep.
Hoe kon dat? Al peinzend liep hij rondjes buiten het huis. Zijn vrouw keek boven uit het raam, zag hem heen en weer lopen zonder stok en maakte zich zorgen. Plotseling liep – nee rende – hij naar zijn vrouw , vroeg haar de koffers te pakken. “We gaan een weekje naar Florida, kunnen we daar net voor de kerst nog gaan shoppen”. Het was fris in Florida, maar met een jas aan lukt het ook om veel buiten te zijn voor Ott. Zonder bril en zonder de zonnebril die hij ook altijd vaak had gedragen. Hij vermeed fel kunstlicht en de TV, ook zelfs zoveel mogelijk het daglicht dat door een raam naar binnen kwam.
Binnen de kortste keren knapte zijn heup enorm op. Aan het eind van de vakantieweek ging hij zelfs – zonder stok – een rondje golfen.
Wat zonlicht al niet kan doen.
Veel meer in zijn boek dat verscheen in 1973: “Health and Light”, te downloaden via:
Klik om toegang te krijgen tot HealthAndLight.pdf
John Ott was ook betrokken bij het ontwikkelen van lampen die meer frequenties hebben en daarmee het daglicht beter benaderen. Sinds een paar weken heb ik zo’n lichtbak met volledig daglicht boven mijn buro hangen. Is even wennen, maar het gevoel is heel prettig. Ik neurie vaker. Het effect van mooi weer.
Gert, wat toevallig!! Ik realiseerde me dat ik in het warme weer in Australië veel beter voelde. Zelfs op bewolkte dagen was het licht veller dan in Holland. Dus heb ik een grote daglicht gekocht. Ik zet hem aan zodra ik opsta en laat hem de hele ochtend branden. Ook heb ik gemerkt dat mijn ogen zich hebben aangepast. De brillen die ik heb werken niet goed meer, dus zal aan nieuwe brillen moeten gaan denken.
Ik had ergens gelezen dat het licht op de retina moet vallen, dus je hoeft niet in de volle zon te zitten, maar dat je het wel zonder zonnebril moet doen.
Interesting!!
Tja; er blijft niet veel over van de paleo waanzin………………..
http://www.ergogenics.org/onverzadigd-vet-is-goed-verzadigd-vet-niet.html
Wat is de relevantie?
Zo is dat Robert , onze huis Troll
Beste wensen nog voor een grasvol 2017 voor jou 😉
Fijn dat je hier blijft lezen en hopelijk kennis opdoet , anders was je niet hier , en dat we mogen genieten van jouw andere keuze’s . Helaas laat je je daar nooit over uit , slechts linkjes ,,,,,,,
Tip : Goed voornemen ?
Ach; ik dacht laat ik maar weer eens een link plaatsen die de waarheid vertelt. Maar eh paleo is inmiddels allang afgeserveerd hoor. Geen weldenkend mens die zich met deze bewezen flauwekul bezig houdt.
https://www.dovepress.com/randomized-control-trial-evaluation-of-a-modified-paleolithic-dietary–peer-reviewed-fulltext-article-DNND
Randomized control trial evaluation of a modified Paleolithic dietary intervention in the treatment of relapsing-remitting multiple sclerosis: a pilot study
Slaap maar lekker verder Robert…
Doe Wahls paleo en ketose al drie jaar met zeer goede resultaten. Van lopen met orthese naar hardlopen op eigen kracht en van zwaar cognitief beperkt naar student. Met spms ziet mijn leven er dankzij paleo er heel anders uit http://www.metmsenvork.nl met de groeten van Pien
Fantastisch Jane !
Voor diegenen die wel (kunnen) lezen en verder kijken dan hun neus lang is:
Studie is o.a. van Terry Wahls, “Conclusion: A Paleolithic diet may be useful in the treatment and management of MS, by reducing perceived fatigue, increasing mental and physical quality of life, increasing exercise capacity, and improving hand and leg function. By increasing vitamin K serum levels, the MPDI may also reduce inflammation.”
Ten overvloede dan maar nog eens hier wie Terry Wahls is voor wie het ( nog ) niet weet …..
https://www.google.nl/?gws_rd=ssl#q=terry+wahls
Gelukkig schaar je je met deze comment onder de niet-weldenkende mens, Robert! Er is dus toch hoop voor je 😉