Is het spel van de margarinemaffia uit?

Met dank aan Dr Andreas Eenfeldt, 'Kostdoktorn', Zweden.

Met dank aan Dr Andreas Eenfeldt, ‘Kostdoktorn’, Zweden.

In Nederland nog lang niet, zou ik zeggen. Dankzij makkelijk om te kopen coryfeeën als Karin Bloemen, wetenschappers met ladingen Becel op hun kop en een als het om biologie gaat al jaren in het pikkedonker tastend media-apparaat, zal het in de jaren ’50 van de vorige eeuw doodgeboren bastaardidee dat verzadigd vet riskant is in dit landje nog tot in lengte van dagen kunnen worden geëxploiteerd door de geslepen marskramers van ondermeer Unilever, het Voedingscentrum en de Hartstichting. Elk volk krijgt wat het verdient. Het schijnt dat Nederlandse studenten hun eigen taal niet kunnen spellen. Dat ze moeite hebben met zelfs rudimentair Engels. Dan krijg je dat. Als je een emeritus hoogleraar huisartsengeneeskunde al kunt wijsmaken dat sojamelk en groenten helpen tegen de uitgezaaide prostaatkanker die hij opliep als gevolg van zijn bijgelovige voorkeur voor volle granen en ‘gezonde’ meervoudig onverzadigde vetten, hoe de bliep kun je dan verwachten dat ‘gewone mensen’ zich minder laten sturen door gladde marketing en magisch denken.

Intussen wordt het burgers in meer verlichte delen van de wereld steeds duidelijker dat het advies om verzadigd vet te vervangen door ‘hartvriendelijk’ linolzuur onzinnig is. Wij met onze paleo-afwijking (of sympathie daarvoor) weten dat natuurlijk al een eeuwigheid, maar het is aardig te kunnen melden dat de schoften die de vetangst zo schaamteloos uitbuiten nu ook worden aangevallen vanuit absoluut onverdachte hoek. Het British Medical Journal bracht eergisteren een analyse van tot nog toe niet gepubliceerde (lees achtergehouden) data uit een oud onderzoek. Conclusie: de door Voedingscentrum en Hartstichting aanbevolen hartvriendelijke vetten zijn niet alleen onnodig, ze kunnen zelfs regelrecht schadelijk zijn. Ook voor het hart.

Een korte samenvatting. Aan dit onderzoek deden bijna 500 mannen met coronaire hartziekte mee. De helft werd intensief gecoacht om verzadigd vet te ontwijken en te kiezen voor meervoudig onverzadigde vetzuren. Ze kregen een gratis broodsmeersel van het type Becel. De andere groep kreeg de opdracht hun oude levensstijl te handhaven.

Het resultaat was catastrofaal. Toen de studie na drie jaar voortijdig werd afgebroken, waren in de omega 6 groep significant meer deelnemers overleden. Het risico op overlijden was in die onfortuinlijke ‘Becelgroep’ maar liefst 62 procent verhoogd. Nog pijnlijker voor de margarinepushers: het risico te overlijden aan de coronaire hartziekte was in de margarinegroep zelfs 72 procent hoger.

Ehhh, goed. Ramsden et al analyseerden ook andere ‘niet gepubliceerde’ data. Daar stikt het van, ook in het onderzoek naar medicijnen overigens. En in die gegevens zagen ze hetzelfde duidelijke patroon. Een hoger risico op zo’n beetje alles onder de zon in de groepen die het linolzuuradvies volgen.

Slaap lekker, bezorgde margarinesmeerder. Voedingscentrum en Hartstichting waken over jullie gezondheid. Eerlijk over eten. Handelend vanuit het hart. Betrouwbaar. Vertrouwenwekkend. Gezellig. Zo betrouwbaar vertrouwenwekkend en gezellig als Karin Bloemen.

Pas op en take care.

(Met dank aan lezer Gert).

Time

Omega 6 Linked to Increased Risk of Heart Disease

British Medical Journal

Study raises questions about dietary fats and heart disease guidance

Old study sheds new light on the fatty acids and cardiovascular disease debate

Use of dietary linoleic acid for secondary prevention of coronary heart disease and death: evaluation of recovered data drom the Sydney Diet Heart Study and updated meta-analysis

Meer over ‘hartvriendelijke’ meervoudig onverzadigde vetten op dit blog:

Overdosis linolzuur zorgt voor permanente jetlag

Karin Bloemen & de dikke jeugd

Goed voor hart en bloedvaten, aflevering 21356

Dokter Frank, Janneke Vreugdenhil, Becel & Consensus

Raakt Unilever zijn surrogaatboter niet meer kwijt?

Dokter Frank en zijn gezonde oliebollen

Robert Hoenselaar

Linolzuur en hart- en vaatzieken. Deel 1: Becel en het Voedingscentrum

Dit bericht werd geplaatst in Uncategorized en getagged met , , , , , , , , , , . Maak dit favoriet permalink.

287 reacties op Is het spel van de margarinemaffia uit?

  1. fiederels zegt:

    Mijn schoonmoeder kreeg het fabrieksgoedje aanbevolen door haar cardioloog… en hem gelooft ze natuurlijk eerder dan mij. Begrijpelijk, maar je staat machteloos. Lezen zulke artsen wel eens onderzoeken?

  2. George zegt:

    Hier zakt je broek (nog steeds) van af:”Het Britisch Medical Journal bracht eergisteren een analyse van tot nog toe niet gepubliceerde **lees achtergehouden** data uit een oud onderzoek”…..het blijft verbazen …..
    en inderdaad: “Hoe de bliep kun je dan verwachten dat ‘gewone mensen’ zich minder laten sturen door gladde marketing en magisch denken?”
    Nou ja, ik houd me dan maar vast aan de kantelpunt-theorie: onvoorspelbaar en niet rechtstreeks beïnvloedbaar, net als onze economie (lees: Nassim Taleb: http://www.policymic.com/articles/19909/anti-fragile-book-why-we-should-eat-like-cavemen-embrace-religion-and-hate-bankers )

    Ik heb je artikel overal gedeeld Melchior; waarschijnlijk verhoogt dat niet mijn marktwaarde op LinkedIn etc., maar principes gaan boven geld 🙂

    • James zegt:

      Hoe jullie allemaal die links bij houden zal me wel eeuwig blijven ontgaan, maar het zal wel zo zijn, je linkt, je leest wat je op dat moment nodig hebt. George ik zal je eeuwig dankbaar blijven voor de link naar Taleb. Zit net een artikel te lezen over Newsroom, over onafhankelijheid van de pers enz. enz. en val ‘per ongeluk’ over jouw link van enkele dagen geleden. Subliem.

      • George zegt:

        You’re more than welcome

        Doet me denken aan die keer dat ik in San Diego een boekje achter liet bij een vriend van de vrienden waar ik op bezoek was: “The Lazy Man’s Guide To Enlightment”…..ik was me nergens van bewust, maar jaren later schreef hij mij dat het zijn leven had gered……).

  3. Mariet Hoen zegt:

    Nog erger ! Ze lezen het wel ! Bewuste soyamelk drinker, haalt er gewoon uit wat in zijn straatje past:

    “Als linolzuur misschien niet doet wat ervan verwacht werd betekent niet dat dierlijk vet nu DUS gezond is. bmj.com/press-releases…”
    en “Dogma verzadigd vet slecht en meervoudig onverzadigd omega 6 vet goed loopt een deukje op. bmj.com/content/346/bm…
    ” Nog meer over het debat over het beste vet:webmd.com/diet/news/2013… Wat ontbreekt is dat je gewoon met mate vet moet gebruiken en veel bewegen.”

    Cherry picking of te wel cognitieve dissonantie !

  4. Eva zegt:

    Het heeft bij mij (goed opgeleid, aardig onderbouwd met kennis) een goed jaar (!) geduurd voordat ik echt niet meer dacht “vet is slecht, moet ik niet doen”, verstandelijk gebruikte ik wel roomboter en kokosolie en grote hoeveelheden, maar ik moest me echt met mijn ratio over de ‘bezorgde gevoelens’ heen zetten… zo geindoctrineerd zijn we dus…

    Ik hoorde afgelopen week interview van Edwin Evers en Voedingscentrum. Die vrouw zat met droge ogen te beweren dat het echt niet uitmaakt als je ’s avonds vlak voor het slapengaan nog veel eet, want ‘het gaat om hoeveel je gedurende de dag eet’. Kromme Tenen….

    • Eva, dat valt je op geen enkele manier te verwijten. Normale mensen hebben wel iets beters te doen dan zich verdiepen in vetzuren. Je vertrouwt erop dat overheden en adviesorganen correcte informatie verspreiden en dat levensmiddelenproducenten tenminste enigszins fatsoenlijk handelen. Met mijn sneer richt ik me op Nederlanders die zich ook nu nog, tegen beter weten in, aan de oude nonsens blijven vastklampen. En tegen volk in het veld dat al decennia met joekels van oogkleppen op fluitend langs de ongemakkelijke data wandelt. Tralalala, it’s not there, it’s not there…

      En je argwaan voor ‘veel’ verzadigd vet is ook weer niet helemaal irrationeel. Binnen een SDCD met veel ‘dense, acellular’ koolhydraten (Spreadbury) stookt veel vet – welk vet ook – ongewenste vuurtjes op. Binnen een paleo of LCHF model is verzadigd vet gewoon schone energie.

      • Turul zegt:

        vandaag nog in het ziekenhuis een diëtiste luid en duidelijk horen beweren dat margarine zo gezond is en roomboter ongezond. Dit naar aanleiding van een bewering, dat margarine ongezond is.

        Er werd door deze diëtiste met klem tegen de de voedingsdames gezegd, dat zij duidelijk tegen de patiënten moesten zeggen dat margarine gezond is.

        Als je werkzaam bent in het ziekenhuis is het erg moeilijk deze waarheden naar voren te brengen. Het is als vloeken in de kerk.

        • Turul, nadat ik onlangs een artikel over vet schreef voor een groot damesblad, werd de redactie op hoge poten benaderd door ondermeer een cardiovasculair verpleegkundige die bronnen eiste voor de bewering dat het vervangen van verzadigd vet door meervoudig onverzadigd vet mogelijk ongunstig is. Toen er niet snel genoeg antwoord kwam, mailde ze de redactie opnieuw. Ik was onderweg. Thuis voorzag ik haar beleefd van mijn bronnen. Ze heeft niet eens het fatsoen gehad om te antwoorden. Ik vermoed dat ze uit louter nijd een kuipje Becel tegen de muur heeft gegooid, de smurrie heeft opgeveegd en gewoon doorgaat met het geven van averechts werkend advies. Ziekenhuizen en diëtistenpraktijken zijn broedplaatsen van biologisch idiote theorieën over geschikte voeding voor het zoogdier mens.

      • Eva zegt:

        Ik voel me geenszins aangesproken door je sneer hoor 🙂 (En fijn dat ik tot de gewone mensen mag horen, LOL)

    • Maan zegt:

      @ eva, waarom kun je beter voor het slapen gaan niet eten? Volgens mij slapen veel omnivoren/carnivoren na het eten en zijn ze op een lege maag energiek en alert. Wat is de reden dat dat voor mensen niet zo is?

  5. Robert1970 zegt:

    De inhoud en uitkomst van het onderzoek zijn niet verrassend, de publicatie in Main Stream Media wel. Wat is er gebeurt dat de NOS dit publiceert?

    Even wat anders, hoe is jullie ervaring met griepgevallen? Mijn omgeving legt massaal het loodje, hier op de afdeling is 45% ziek. Allemaal onbewuste eters.

    • Robert, de wetenschappelijke publicaties zijn toch wel behoorlijk opzienbarend. Dit soort analyses zijn in het verleden vaker aangeboden aan grote tijdschriften, maar sneuvelden dan in de peer review. Peer review is helaas vaak weinig meer dan een toetsing op wenselijkheid. Onderzoeken die iets opleveren dat niet strookt met de ‘conventional wisdom’ komen zelden door de peer review, ook al zijn ze nog zo goed gedaan. Deze analyse staat niet alleen in een high impact journal, het BMJ heeft er ook nog eens een editorial aan gewijd. Het maakt een reusachtig statement. Dat betekent dat op academisch niveau de wind om is. Ze zijn massaal aan het verkassen naar een andere startbaan. Dat is opmerkelijk.

      De NOS pikt dit op omdat je niet om een editorial in het BMJ heen kan. That’s it. Het berichtje doet niets. Er zullen wellicht nog wat redacties zijn die het routinematig meenemen in twee alinea’s, maar er zullen geen achtergrondverhalen verschijnen. Veel bijlage- en wetenschapsredacties worden bestierd door oude, metabool ontspoorde en ernstig gehersenspoelde mannen, die geen heil zien in een stuk ‘over vetten en zuren’ (letterlijke uitspraak van de chef wetenschap van VN).

      Kortom, business as usual.

      • Andre zegt:

        Ik zal al op nu.nl te kijken. Het “Vegetariers leven langer” bericht van vorige week werd natuurlijk gretig en zonder enige vorm van kritisch nadenken overgenomen (Tom Naughton kwam er in z’n analyse achter dat de vegetarische groep gemiddeld zo’n 10 jaar jonger was dan de vleeseters…), maar deze zoveelste nagel aan de margarinedoodskist heb ik er nog niet gezien.

    • James zegt:

      Griep ? Wat is dat? Tukkers dialect voor grijp? Is in ons gezin niet bekend. Misschien iets te maken met dat wij Pauling en Cannell volgelingen zijn?
      En voor al diegenen die dit allemaal maar wat moeilijk vinden te aanvaarden en zeker niet kunnen begrijpen dat saturated fat goed voor je kan zijn, of zelfs nodig. Mocht Engels niet te moeilijk zijn om te volgen, de toespraak tot de 29th Annual meeting of Doctors for Disaster Preparedness by doctor Donald Miller, Professor of Cardiothoracic surgery at Washungton University (July 2011)

      Voor de meesten hier een samenvatting van wat we allemaal al weten.: Enjoy Eating Saturated Fats: They’re Good for You.

      • Otto zegt:

        Ik begin ook een volgeling van Pauling te worden, de eerste tests zijn succesvol verlopen. Sinds driekwart jaar nu aan de vitamine C (1 tot 2 gram per dag), en twee keer gehad dat ik de eerste symptomen kreeg van een verkoudheid of griep, maar gedurende de dag een paar 500mg tabletjes en ik knap dan binnen een uur of 2 weer op en komt ook niet meer terug.
        Vóór paleo was ik 2 tot 3x per jaar ziek, tijdens paleo 1x en nu met vitamine C erbij niet meer ziek geweest, terwijl ik gewoon tussen ze zieke mensen zit. Vraag me nog steeds af of dat nu toeval is en alleen bij mij werkt, aangezien de wetenschappers zo ferm zeggen dat ‘uit vele tests komt dat het hoogstens een dagje zal schelen’. Ik ken iig wel iemand die het probeert maar bij wie het niet werkt (is vega/pescotariër), maar die is minstens 6x per jaar uit de running met griep of verkoudheid. Zink zou ook helpen, dat krijg ik ook genoeg binnen. Of het alleen de vit. C is, is lastig te zeggen.

        Laatst nog een gesprek gehad daarover met een zweverig persoon, die zei dat het juist goed is om af en toe bij zinnen te moeten komen op de bank; als je niet ziek bent, neem je vaak die tijd ook niet en ren je maar door. Beetje dubbel gevoel daarbij, ziek zijn is niet natuurlijk, maar échte rust nemen tegenwoordig ook niet, dus ze heeft een punt. Ik mis het bijna wel, een week lang op de bank liggen en alleen boeken lezen/films kijken. 🙂 Bijna, maar doe toch maar liever niet. 😉

        • James zegt:

          Zoals we allemaal allang geconstateerd hebben : Als iemand zegt het gevonden te hebben, of andersom zegt dat er geen bewijs voor is te vinden, terwijl er toch hele volksstammen zeggen dat het helpt of er behoorlijk baat bij hebben, kunnen we alleen maar tot de conclusie komen dat men nog niet de juiste benadering voor een bepaald probleem heeft gevonden. Het is hetzelfde als wanneer je in een vreemde stad een zijstraat inslaat die lijkt op wat je ‘weet’ dat de juiste straat is, maar je kunt het adres niet vinden; is het dan niet verstandig om je eerst eens af te vragen of je wel in de goeie straat zit? In plaats daarvan zeggen nogal wat wetenschappers : Nee hij/zij woont niet in deze stad, of het adres is fout.
          @sigme. Wij hebben sinds kort ook boter met linolzuur om het zo uit de koelkast smeerbaar te maken. Wel twee keer zo duur. Smaak is uitstekend, maar we houden het toch maar op gewone boter.

      • Hans zegt:

        James en Otto ,

        Dank voor de video , ook hier geen verkoudheid/griep tot nu toe sinds ik/wij op de paleo-weg zijn.
        Vitamine C (nog) niet , wel vitamine D3 van Solgar 2x daags 1000 IU , Mariet dank voor de tip !

        Mooiste voor mij is wel dat de herfst/winterdepressie er hier tot nu toe niet is sinds heugenis pak’m beet 40 jaar …., lichamelijk en vooral mentaal voel ik me zoveel sterker !.

        Eindelijk op de goede weg , nu de negatieve-stress nog…..,

        Ow , is ook maar een N=1 dit …..;-)

        Verbaas me dat mijn lijf constant op 83/84 kilo blijft nu , 26 kilo vet kwijt en

      • Hans zegt:

        ….voel me er zoveel beter bij , was de bedoeling om dat te zeggen . Excuus..

  6. James zegt:

    Natuurlijk kun je een vingertje in de dijk houden, maar ik betwijfel of dat genoeg is. Reken maar dat er druk gewerkt wordt achter de schermen hoe dit te ‘verwerken’, in een verkeerd daglicht te plaatsen. Misschien hoopt men dat het weg gaat. Het is natuurlijk die Ramsden weer. ‘Die kon je allang niet vertrouwen’. De grote vraag is natuurlijk, wat gaan de media er mee doen.. Lijkt me misschien geen slecht idee om, waar je de kans ziet, ze te bombarderen met ingezonden stukken. Doe ik al jaren hier en al lijkt het soms dat het geen effect heeft, je creeert wel een vruchtbare bodem.
    Slecht voor het hart…. and what about onze gebreks ziekten van het centrale zenuw stelsel? Hele vrachten, vaak geoxideerde Omega 6 afleveren in de mitochondria draagt m.i. niet bij aan een gezonde energie voorziening van je hersen cellen. En maar blijven volhouden dat men geen idee heeft waarom cellen van de substantia nigra afsterven . En niet vergeten de corpus striatum. Het lijkt me dat de tijd niet ver af is dat de lawyers een begin kunnen maken met een class action suit. Zodra we kunnen aantonen waar de verantwoordelijken zitten is het hek van de dam.
    http://www.ncbi.nlm.nih.gov/pmc/articles/PMC3431008/ Meteen de eerste tabel : enige verschil tussen control en experiment is 5gr soya t.o 5 gr coconut oil. Dr Mary Newport was not that far off.

  7. Frank zegt:

    Hun ongelijk toegeven zal onherroepelijk leiden tot het failliet van Unilever, het Voedingscentrum en de Hartstichting, en een afvoeren met pek en veren van deze marskramers.

    Dus is stug het tegenovergestelde blijven volhouden hun enige optie.

    Totdat ze zelf aan hun granen en onverzadigde vetzuren-dieet zijn overleden.. 😉

  8. Pieter zegt:

    Zoals Robert al noemt, wijdt de NOS er ook een artikeltje aan (http://nos.nl/artikel/471010-omega6-mogelijk-ongezond.html) en wat mij opvalt is het ontbreken van een bagatelliserende quote van een woordvoerder van een van de bekende instanties.

    Iets anders wat ik me afvraag: hoe komt het dat de data van dat onderzoek nu wél beschikbaar is geworden. Dat het toentertijd achter is gehouden, is verklaarbaar gezien de commerciële belangen. Hoe werkt zoiets?

    • Pieter, onderzoekers zijn niet verplicht om hun ruwe data te presenteren. Dat zijn formulieren met patiëntgegevens die letterlijk in dozen op een zolder of – in het geval van een studie door de farmaceutische industrie – in een bunker belanden. Die ruwe data worden één keer geanalyseerd en vervolgens verdwijnen ze. Hoe het Ramsden et al gelukt is om toegang te krijgen tot die dozen in Sydney, weet ik niet. In elk geval blijkt uit hun analyse dat de onderzoekers de ruwe data destijds creatief hebben gebruikt.

      Zelf heb ik ooit geprobeerd toegang te krijgen tot de ruwe data van de 4S studie, de eerste en enige statinestudie die een groot positief effect van statine-interventie liet zien. Malcolm Kendrick ontdekte dat de gepresenteerde observaties niet kunnen kloppen, omdat ze te veel afwijken van de uitkomsten van latere studies. We wilden die ruwe data hebben en laten doorrekenen door nerds die dat kunnen. Forget it. Ze zijn wellicht zelfs al vernietigd.

  9. Sandra zegt:

    Moet hier toch als 8e lezer (ook namens lezer 9 en 10, werkzaam op cardiologie) , en tevens ziekenhuisdiëtist, op reageren: wij (stuk of 20 diëtisten in totaal) adviseren geen dieetmargarine/dieetbak-en-braadspullen en andere linolzuurverrijkt fabrieksspul. Sinds o.a. de meta-analyse van Siri-Tarino hebben we onze advisering en behandelingen op dit punt al aangepast. Al jaren is het Voedingscentrum niet ons “kenniscentrum”, dus hier geen broedplaats voor biologisch idiote theorieën. Wij proberen de beschikbare onderzoeksresultaten te lezen en van daaruit te werken.
    Ik weet ook wel dat er nog collega’s zijn die alleen de gratis toegestuurde folders van voorlichtingsbureau’s en fabrikanten lezen. Dat komt vast omdat een diëtist zo verrekte weinig verdient ;-). Dus ik begrijp de sneer naar diëtisten best wel. Maar ook onder die groep dringt het besef nu door. Wij doen er van alles aan om ze bij ons in de regio mee te krijgen. Het gaat ons ook niet snel genoeg, maar echt, het is niet zoals je schrijft Melchior. Niet overal.

    • Sandra, je bent geweldig! I salute you. En welkom als lezer nummer 6 (er zijn er 2 afgevallen, dus Zeven moet zijn naam veranderen ;-)). Heel fijn om te horen dat er wel degelijk mensen in het veld rondlopen die zelf denken. Ik vergat dit keer ook om Janet uit de wind te zetten, dus bij deze.

      Maar zijn jij en je collega’s geen uitzonderingen? En hoe reageren vakgenoten als je dit onderwerp aansnijdt op bijvoorbeeld een congres? En hoe denken jullie cardiologen erover?

      • Marjo zegt:

        Melchior, als je mij bedoelt …. Ik kom hier nog steeds met heel veel plezier. Ik heb alleen nogal moeite met complottheorieën (ook van een aantal reageerders), daar geloof ik niet zo in. Wat je woede betreft, daar begin ik steeds meer begrip voor te krijgen. Ook bij mezelf bemerk ik dat de verontwaardiging steeds groter wordt.

        Al jaren vraag ik mij af hoe het toch komt dat de bekende voedingshoogleraren Saris en Kromhout er steeds ongezonder uit gaan zien. Waarschijnlijk geloven ze zelf echt in de onzin die ze vertellen. Hoe is dat toch mogelijk?

        Heb trouwens recent de site van J Stanton (www.grolls.org) ontdekt. Geweldig, weer weken leesvoer!

        • Hoi Marjo,

          Nee hoor, ik dacht aan niemand in het bijzonder.

          Complottheorieën? Leg uit. Ik heb er wel een paar, maar die hou ik stevig voor me.

          Ja, J. Stanton is leuk. Jammer dat hij erg nerveus was tijdens zijn presentatie op AHS. Hij had de goof doctor in kunnen pakken als hij niet zo gespannen was. Maar ja, ik ken het. Niets tegen te doen.

      • Sandra zegt:

        Oh fijn, zo’n salute!
        Onze cardiologen staan er wel voor open, maar willen wel door ons de literatuur aangereikt krijgen…en liefst met een samenvatting. Dus hier ligt een mapje met artikelen klaar, van Ramsden t/m Siri en nog wat van die lui.
        Wat betreft de vakgenoten in de regio: die hebben gewoon minder toegang tot wetenschappelijke bronnen, dus wij schuiven ze nu wat toe. Ze staan daar wel voor open, maar hebben voor de praktische invulling nog heel veel vragen- maar die hebben wij zelf ook. De landelijke werkgroep lijkt een grotere hobbel te zijn, maar we blijven het proberen. Het scheelt volgens mij wel dat er een bijna afgestudeerde diëtist is die op dit gebied gepubliceerd heeft: Diëtisten hebben de neiging om bijvoorbeeld dokters op voedingsgebied sowieso niet te geloven. Maar misschien geld dat vooral voor mij ;-). Ik noem echt overal de naam van die student, tot mijn vakgenoten er gek van worden. Die student moet straks volgens mij gewoon in een adviesraad, dat zou opschieten. Hebben ze bij de Voedingsraad geen vacature?

      • Jo tB zegt:

        Marjo,er is een klein typefoutje in je tekst geslopen. Het is gnoll.org (een n geen r)

      • sigme zegt:

        ’t kostte nog best wat zoekwerk 😉
        http://www.gnolls.org/
        (ik zal me zometeen even netjes voorstellen)

      • Marjo zegt:

        Sorry, ik zal mijn links voortaan beter controleren.

      • Janet Noome zegt:

        Mooi 😉 Mag ik antwoorden? Ja, het is een zeer, zeer kleine groep diëtisten die zo denkt. Een kleine minderheid. Ik draai al heel wat jaren mee en ik verbaas me ook over de jongere garde. Kritiekloos zijn ze (generaliserend van mij maar toch, ik zeg het). Vorige week hebben alle diëtisten in Nederland een grote doos van Unilever ontvangen op hun adres. Met daarin pakjes Alpro-sojamelk, 1 flesje Bertolli olijfolie en een stapel folders over m.n Pro-Active. Op Twitter heb ik daar stevig op gereageerd wat de bedoeling van Unilever was…. om mij als onafhankelijke 1e lijns- diëtist zoiets ongevraagd te sturen. En of ze de banden met de Nederlandse Vereniging v Diëtisten aan het aanhalen waren? Vele collega’s heb ik onder mijn volgers: het bleef muisstil, slechts één zei dat ze wel verwacht had dat er meer informatie over Unilever in zou zitten. Zucht. Plank mis. Deze discussie over vermenging van belangen woedt momenteel ook hevig in de VS tussen de RD’s en de voedingsindustrie. Dat zou hier in Nederland ook zo moeten zijn.
        Ik meen eens gereageerd te hebben dat ik een soort kentering in denken bespeurde maar dat trek ik in. Nee, ik heb me vergist helaas. ‘We’ lopen aan de leiband. Doe je dat niet dan is het is inderdaad een soort loopgraven ‘oorlog’. Maar ik laat me niet stoppen. Ik schuim het internet af naar kennis, onderzoeken, etc. En het moet echt gezegd worden: Melchior aan jou de eer! Door jouw bijdragen jaren geleden o.a. op Foodlog is mijn honger naar ‘meer willen weten’ aangewakkerd. Zo dat moest er even uit 😉
        Dus…. wat heb je aan voedingsvoorlichting waarbij marketing en omzetten van belang zijn? Dan ben je toch volledig ongeloofwaardig. Feitenkennis, voortschrijdend inzicht, onafhankelijkheid en eerlijkheid daar gaat het om m.i.

      • Sandra,
        Ik ben blij om te horen dat er ziekenhuizen/medische centra zijn waar diëtisten wel open staan voor evidence based practice. En niet zomaar achter het Voedingscentrum aanlopen. Overigens kan ik bevestigen dat dit op meer plaatsen gebeurt. Zo heb ik afgestudeerd aan een Medisch Centrum waar ik aan de diëtisten mocht laten zien voor welke voedingsmiddelen/nutriënten wel enigszins bewijs bestond voor een potentieel causaal effect in relatie tot hart- en vaatziekten. Je kent dat wel: Een ziekenhuis waar in totaal een stuk of 20 diëtisten werken. :p
        Nu loop ik stage en het hoofd van de afdeling heeft binnen 2 weken mijn artikel over verzadigd vet naar het Voedingscentrum gestuurd. Natuurlijk zonder relevante reactie van het Voedingscentrum. Maar toch…..

  10. willem zegt:

    (Moet mij weer opvallen: Melchior, je schrijft boven dit stuk ‘margarinemaFFia’…, haha; is volkomen volgens de nieuwe regels, maar ‘mafia’ mag ook en is volgens ons toch beter?)

    Ik ben erg nieuwsgierig hoe Jaap Seidell aankijkt tegen de recente ontwikkelingen, hier beschreven. Hij leest (en schrijft soms) mee, dat weten we. Jaap, zie je een kentering en wordt daar binnen de beleids- en adviesinstituties serieus over gepraat?
    Tipje van de sluier??

  11. Dit zeggen de Britse voedingspauzen (voorspelbaar):

    But the study was roundly criticised by other experts. Professor Tom Sanders, head of the nutritional sciences division, Kings College, London, said it was “enormously underpowered,” of “little relevance to diets today” and its findings had been refuted by recent better studies.

    Brian Ratcliffe, professor of nutrition at Aberdeen University, said: “This paper does not provide evidence for changes to the current rec-ommendations for a healthy diet.” It was already known that a healthy diet involved striking a balance between omega 3 and omega 6 fatty ac-ids and that diets in developed countries were too imbalanced in favour of omega 6.

    Catherine Collins, principal dietitian at St George’s hospital, London, said understanding of the link between diet and heart disease had be-come “much more sophisticated” in the 40 years since the study was conducted.

    “Our diet is now naturally higher in mono-unsaturates (olive oil and rapeseed oil) which is protective against omega-6 fats, but for the older generation who still choose polyunsaturated margarines, and fry foods regularly in corn or sunflower oils, a change to ‘vegetable oil’ (rapeseed oil) is all that is necessary to limit risk from linoleic acid,” she said.

    http://www.independent.co.uk/life-style/health-and-families/health-news/start-spreading-the-news–saturated-fat-is-not-so-bad-says-study-8482321.html

    • Melchior,
      Waar waren de “critici” op deze onderzoeken toen de adviesrapporten werden geschreven dat bepaalde soorten vet ongezond zouden zijn? Overigens vind ik dit geen critici. Een criticus kan onderbouwen waarom een onderzoek niet klopt. En laat tevens zien dat de resultaten feitelijk anders zouden zijn indien op een andere manier naar de data wordt gekeken. Dat is precies wat Ramsden et al hebben gedaan toen ze aantoonden dat linolzuur consumptie in niet één enkel gerandomiseerd onderzoek gecorreleerd was aan een verlaagd risico op coronaire hartziekten.

      De opmerking “findings have been refuted by recent better studies” slaat kant nog wal. Leest de professor ooit wel eens een onderzoek? Begrijpt hij de verschillen in opzet tussen de soorten onderzoek (gerandomiseerd, prospectief, e.d.)? Het effect van linolzuur consumptie op hart- en vaatziekten is in 3 gerandomiseerde onderzoeken getoetst. Continu hadden deelnemers met een hoge consumptie van linolzuur een hoger risico op hart- en vaatziekten dan deelnemers met hoge consumptie van verzadigd vet (alhoewel het effect slechts 1x significant was).

      • Robert,

        Ik heb slechts één verklaring: cognitieve dissonantie. Iedereen heeft er last van, ikzelf niet in de laatste plaats ;-). Het is een psychologische wet dat mensen een onhoudbaar concept moeilijker loslaten naarmate ze er meer (cognitief) in hebben geïnvesteerd. Leon Festinger toonde in zijn beroemd geworden experiment bovendien aan dat degenen die het zwaarst geïnvesteerd hebben, nog meer gaan investeren naarmate het concept onhoudbaarder wordt. Waar mensen die min of meer neutraal achter het idee aanliepen bij voldoende falsificatie het idee stilletjes verlaten, klampen de ‘heavy investors’ (Katan, Kok, Ratcliffe et al) zich er nog steviger aan vast. Het heeft niets te maken met intelligentie of opleiding. Het is dit mechanisme dat maakt dat jouw glasheldere, in feite niet lek te prikken publicaties door Katan et al werden beantwoord met een litanie van drogredenen.

      • Melchior,
        Helaas kan ik me iets voorstellen bij het verschijnsel. Als nieuwe onderzoeken opeens continu zouden laten zien dat verzadigd vet wèl ongezond is, zou dat toch een lastige worden. Dat wil niet zeggen dat ik me daar niet bij zou neerleggen. Voor mezelf heb ik criteria geformuleerd voor mogelijke causaliteit. Indien een voedingsmiddel/nutriënt volgens deze criteria het risico op aandoening X verlaagt/verhoogt, heb ik dat voor mezelf maar te accepteren. Soms vind ik dat lastig en jammer. Zo had ik graag gezien dat een bakje groene thee met een stronk broccoli een tumor kan laten krimpen.

        Over de muizen: deze resultaten had ik overigens niet verwacht. Ik ging altijd mee in de theorie dat knaagdieren voor 95+% genetisch gelijk zouden zijn aan mensen. Aan de andere kant is het gedrag van muizen dan weer niet voor 95% gelijk aan dat van mensen.

        • Robert zegt:

          In de toko hier in de omgeving verkopen ze alleen kokosolie 500 ml van KTC. Prijs 3,39. Is die goed?

        • Otto zegt:

          Robert: die kokosnootolie is een behandelde olie, geraffineerd, geurloos en gebleekt. An sich is het de olie niet slecht, alleen zijn veel (mogelijk) waardevolle stoffen eruit gehaald. Als olie zelf is het vast nog prima, het zou gewoon verzadigd vet met veel MCT’s moeten zijn.

          Als je de pure onbehandelde wilt, bij een bio- of reformzaak kun je die kopen. Is alleen wel wat prijziger, bijv. iets van 7 euro voor 350gram voor Royal Green – Extra virgin (let op: de ‘geurloze’ variant is de bewerkte, alleen biologisch).

        • Robert zegt:

          ER staat op “pure kokosolie. En het het niet de geurloze variant van KTC die er ook is.

  12. Marjo zegt:

    Yneke Vocking heeft haar Groeneveld lezing op d’r site gepubliceerd (http://www.voedingsadvies.info/blog/blog.php). Daarin vergelijkt ze het paleodieet met raw food. Paleo wint met vlag en wimpel, maar zelf houdt ze het toch maar op het standaard gezonde dieet. Ook van haar hoeven we dus niets te verwachten.

    • Een redelijk betoog, al vind ik haar omschrijving van Frits Muskiet ronduit aanmatigend. Dit zal maar over je gezegd worden:

      “Frits Muskiet is een soort moderne kamergeleerde die veel literatuurstudie heeft gedaan naar wat we ongeveer 150.000 jaar geleden aten. Toen liepen de eerste mensen op aarde en de gedachte is dat wat we toen aten een voorbeeld zou moeten zijn voor nu.”

      Hoe dan ook kunnen we niet (zoals bij Saris) zeggen dat haar tamme inzichten haar persoonlijk hebben geschaad. Laatst gaf ze voedingsadvies in Runner’s World en daarbij stond volgens mij deze foto. Ze ziet er al zeker 20 jaar buitengewoon patent en gezond uit ;-).

      • Ik heb mijn aandacht betreffend Yneke Vocking alleen gevestigd op haar uitspraken inzake wielrennen en ATB. Ben haar tot op heden niet tegen gekomen in de Utrechtse Heuvelrug, maar dit ter zijde. Hetgeen ze te vertellen heeft is geen flauwekul. Ze geeft terdege raadgevingen, die ik niet ga citeren. Ze zijn waardevol. Een advies om een snee brood met pindakaas mee te nemen is waarschijnlijk in de ogen van al onze “paleo-bedrijvers ” een gotspe , maar ze is wel heel reeel. Velen van jullie, denk ik zo, hebben onderweg nog nooit een hongerklop meegemaakt. Het enige wat er dan op zit is aan de kant van de weg gaan zitten en hopen dat je nog thuiskomt. Zelfs profwielrenners overkomt het. Een snee brood met pindakaas is dan een uitkomst. Zoals ik al eerder vertelde is voor mij een blikje vis met een wortel voldoende om het een paar uur uit te houden. Zo kan het ook. Vocking, spreekt daar in Groeneveld voor een gemeleerd gezelschap. Ze spaart ogenschijnlijk de kool en de geit, maar toch niet helemaal. Haar voorkeur is “paleo “, en ze laat een snee brood met kaas nog even open voor haar publiek. Ik mag deze methode wel. Maar waarom dat nou in zo’n chique scene moet met een betaald lunchje van heb ik jou daar, geen idee. Sommige vrouwen worden nooit oud, Willem. Of ze nou 17 zijn of 71, het maakt niks uit. Hoewel ik benieuwd ben naar een recente foto van zus. Het was jalouzie, Willem, omdat jouw koppie er knapper uitziet dan de mijne ??

      • willem zegt:

        Jaloers als de pest, Folkert. Zo een wilskrachtige kop, met artistieke inslag, daar is zelfs James jaloers op!
        De ‘hongerklop’, jazeker. Broodje pindakaas bij de hand helpt. Wat druivensuiker ook. Maar is deze ook te voorkomen? Dat blikje sardientjes met een rauwe wortel lijkt me verstandiger, maar werkt langzamer. Trouwens, moet je echt op jouw leeftijd nou nog als een gek over modderpaden, door struikgewas en over zandweggetjes crossen als was je een jonge god, Folkert? Beheers je, jongen..

      • willem zegt:

        Ik moet je mijn excuses aanbieden, Folkert. Kreeg meteen nadat mijn schrijfsel omtrent je strapatsen de digitale snelweg op was gestuurd een telefoontje van een vriend: boos was hij, want ik doe aan leeftijdsdiscriminatie!!
        Een beetje dom, natuurlijk. Van mij.

    • willem zegt:

      Ik ben nou niet meteen erg onder de indruk van de tekst van de lezing van Vocking.
      Ook zij vervalt weer in de eeuwige fout eten volgens het ‘paleoprincipe’ een dieet te noemen. Verderop in het stuk verandert ze het in ‘voeding’, maar daarna weer dieet…
      Melchior heeft al gereageerd op de beschamende opmerking over Muskiet: een wereldvreemde kamergeleerde..
      In haar uitleg van wat een rauwvoedselprincipe inhoudt, kan ik me wel in grote lijnen vinden. V.w.b. de jager-verzamelaar komt ze met een oppervlakkige verwijzing naar de oorspronkelijke bewoners van Costa Rica, Griekenland en Japan en met te onzekere aannamen: seizoensafhankelijk, vastenperioden, vee en zuivel als basis om koude te weerstaan, op basis daarvan concluderen dat de Kaukasier daarom lactosetolerantie ontwikkelde, dat de opname in het lichaam van foliumzuur beter is dan die uit een natuurlijk foliumzuurhoudend product (wat heeft opname te maken met uitwerking en waarom voorbijgegaan aan de invloeden die de stoffen uit een volledig voedingsproduct op elkaar en op het effect ervan hebben?), om tenslotte te concluderen: eet meer fruit en rauwe en gekookte groenten.
      Kortom: Vocking neigt ertoe meer het accent te leggen op deelvoedingsstoffen (vitaminen e.d.) als onderdeel van een gezonde voeding, dan op de grotere en complexe voedingsverbanden binnen natuurlijke voedingspatronen.

    • Jo tB zegt:

      Er is een Deen supermarkt bij ons in de uurt gekomen (A’dam) en elke week staat er een stukje in van Yneke Vocking. Eerlijk gezegd komt ze op mij erg verstandig over. Vorige week vergeleek ze eierkoeken (van Sonja B) met gevulde koeken:
      Een eierkoek bestaat uit niet meer dan suiker en koolhydraten en is zo weg. Terwijl een gevulde koek soms nauwelijks meer energie bevat, meer verzadigt door de amandelen en veel lekkerder is. Kortom, ik hoop dat ik u flink in verwarring breng. Keuzes maken gaat niet alleen met de voedingswaardetabel maar ook met een dosis gezond verstand.

      Ze wil liever dat je een appel eet, maar ja wat doe je als je een patient voor je hebt die een antwoord wil hebben wat is het beste te eten. Die patient wil dan niet horen eet een appel.

      • Jo, Yneke Vocking geeft uitstekend advies aan mensen die zich afvragen of ze het best eierkoeken of gevulde koeken kunnen eten ;-).

        Ik begrijp haar positie. Ik respecteer haar, echt waar (al moet ze niet zo denigrerend doen over respectabele wetenschappers die toevallig wat minder conformistisch zijn dan zij). Ik ben blij dat ik haar werk niet hoef te doen. Haar publiek is niet te helpen. Het moet tamelijk frustrerend zijn te werken met een groep waarin overschakeling van eierkoeken op gevulde koeken de maximaal haalbare interventie is.

        Ik hoop dat ze de aan cretinisme ontsnapte enkeling die zich ook in haar clientèle moet bevinden niet actief ontmoedigt om paleo te doen. Maar iets zegt me dat ik daar niet gerust op kan zijn.

      • Ze zouen er allemaal maar zo patent uitzien op die leeftijd ! Zo’n vlo zou je in je bed vinden, zei mijn schoonvader tegen mij als hij het over zijn dochter had. Ter verschoning, ik ben een tikkeltje ordinair ventje. Geciviliseerde bouwvakker. Hier het voedingsadvies van Yvonne. Wie is het daar mee eens ?

      • riesjart zegt:

        Ja, daar is goed naar te kijken inderdaad, luisteren kan ik echter niet aanbevelen. Dat is slecht voor mijn gezondheid vrees ik, zakelijk wel verantwoord echter. Zo ken ik er meer….

      • Hans zegt:

        Folkert , hier ligt de Osse(n)wit klaar , Willem leest mee 😉
        Zelf friet snijden , mayo maken , bakken en genieten …. jammie …..
        Herinner me , jaar of tien destijds ,dat de moeder van een vrindje dat bakte en dan piccallily erbij ..
        En de kip op het hakblok bij deze asociatie die wegsjeesde na onthoofding op het hakblok voordat de friet klaar was.

      • Hans zegt:

        Folkert , nog even helemaal o.t. alhoewel ,hoe is het met je Meestersaus recept van Robin? De mijne is 3 maand reeds……..
        Binnenkort ook maar weer eens iets mee doen .

      • Oh, oh, oh, Hans jij dwaalt wel behoorlijk af. Die Meestersaus van mij, meer dan een jaar oud en zo godsgruwelijk lekker dat ik me verbaas dat ze het overleeft, is vandaag nog gebruikt voor een witte kip. Het was helaas geen kip van het hakblok en daarna in een teil met een deksel erop of aan de waslijn. Dit is echt een onderonsje. Neem ons niet dadelijk.

      • Robert1970 zegt:

        Steve Jobs was ook verzot op appels eten… Zijn alvleesklier was er letterlijk kapot van

  13. James zegt:

    Nog meer reden om een heel leger ‘goede’ dietisten in te zetten in de oorlog tegen de mafia ;
    Overheid gaat pas betalen voor zorg als familie en vrienden niet kunnen helpen (Volkskrant)

    • Oei, dan moet je nog oppassen met wie je vriendjes wordt. Komt er een soort kliklijn waar mensen bijvoorbeeld kunnen aangeven dat ik de afgelopen maand 3 maal in een horecagelegenheid ben gesignaleerd met voedingswetenschapper Wim Saris (zie foto)? En kan ik dan worden gedwongen om, nou ja, als Wim explodeert maar niet meteen peigert… enfin, je begrijpt wat ik bedoel?

      O nee, die is natuurlijk schatrijk van zijn suikerschnabbels :-).

      Maar goed. Een belachelijk voorstel.

    • Mariet Hoen zegt:

      James, Zoals jij zei: http://www.volkskrant.nl/vk/nl/5270/Zorg/article/detail/3390000/2013/02/07/Overheid-gaat-pas-betalen-voor-zorg-als-familie-en-vrienden-niet-kunnen-helpen.dhtml

      Was er gisteren het bericht dat oudjes, die apart wonen, maar elkaar helpen, vrienden dus, in hun ogen eigenlijk samenwonen en dus ieder € 300,- gekort krijgen op hun AOW !

      Oppassen met wie je vrienden wordt, linksom of rechtsom ?

      De overheid is een beetje veel de weg kwijt !

      • willem zegt:

        Nee, Mariet, niet DE overheid, maar de burger. We leven in een democratie, gelukkig, en daar bepaalt voornamelijk de uitkomst van de verkiezingen het beleid dat dan gevoerd gaat worden.
        We hadden dit kunnen weten. Natuurlijk. Maar wrang en onmenselijk is ook dit voornemen, beter: totaal onbeschaafd, en wellcht de voorbode voor meer ellende.

      • Mariet Hoen zegt:

        Willem, klopt we krijgen wat we kiezen. Domme kiezers krijgen een domme regering 😦

        Ze kunnen niet rekenen: Als ze geld in de zorg willen besparen door vrienden en familie voor de oudjes te laten zorgen, moeten ze vrienden die elkaar willen helpen niet straffen.
        Daar is niet over nagedacht, of te wel de linkerhand weet niet wat de rechterhand doet !
        Dom, dom !

    • Bedankt, Maan. Verbijsterend ;-). Die lijsten we hier voor de zekerheid maar even in. Eén studie is geen studie, ha, ha, ha.

      Halvarine met linolzuur kan prima op je boterham

      7 februari 2013

      Omega-6-vetzuren in halvarine, zoals linolzuur, kan je gewoon op brood eten. Een laagje halvarine is juist goed voor je. Door het te eten krijg je allerlei goede voedingsstoffen binnen. Denk aan vitamine A, D en E. Halvarine op brood past in een gezond eetpatroon.

      Deze week stond in een nieuwsartikel dat hartpatiënten een grotere kans hebben om te sterven aan hart- en vaatziektes bij het eten van veel omega-6-vetzuren. Dit ene onderzoek betekent niet dat je nu omega-6 als linolzuur moet vermijden.

      Eén onderzoek is geen onderzoek

      Het onderzoek uit het artikel is gedaan onder mensen die al een har-taanval hebben gehad, dus niet onder gezonde mensen. Daarnaast kregen ze veel meer omega-6 toegediend dan je gewoonlijk bin-nenkrijgt via smeersel op je brood. Dus je kan dit ene resultaat niet vertalen naar gezonde mensen. Linolzuur is in de eerste plaats een belangrijke bouwstof voor het lichaam en heeft een gunstig effect op het cholesterol.

    • James zegt:

      Nou ja, van hun Raad van Toezicht hebben ze waarschijnlijk niks te duchten
      Dhr. Ir. P.K. ter Veer heeft Veeteelt gestudeerd
      Dhr. Ir. F.J. Olieman is afgestudeerd in diervoeding en dierfysiologie
      Voorzitter van de Raad van Toezicht Mr. Steven van Hoogstraten deed zijn ervaring op het terrein van de voeding op bij het Ministerie van Landbouw en Visserij
      Prof. J. Hautvast heeft na zijn medische opleiding eerst 3 jaar als tropenarts in Tanzania gewerkt…. hoogleraar Voeding en Gezondheid aan de Universiteit Wageningen..algemeen directeur van het Topinstituut Voeding en Voedsel
      Mevr. Ir. H.A.G.M. Linden werkt bij de gemeente Utrecht als directeur van de GG&GD … basis van haar deskundigheid is gelegd bij de Landbouwuniversiteit Wageningen

      Interessant om te zien hoe vaak Wageningen opduikt.

      • Yvonne van Sluys, tot 2011 directeur van het Voedingscentrum, liet zich maandelijks bijpraten door de Grote Heren uit de voedingsindustrie, vooral door haar voormalige collega’s van Unilever. Die voor het merendeel in Wageningen waren ‘gevormd’. Maar het is allemaal heel open en eerlijk, hoor James .

        Hier Yvonne’s track record:

        • VOEDINGSCENTRUM, (Netherlands Nutrition Center), health promo-tion (www.voedingscentrum.nl) 
2000-jan 2011: Managing director, end-responsibility, reporting to the board of trustees (general management, food, communication)

        • TNO, Netherlands Organization for Applied sci-entific R&D, (www.tno.nl) 
1996: Director TNO International, (business development in USA)
1994: Managing director Industrial Institute (KRI/BC), 240 employees, 21 Mio Euro revenues (general manage-ment, chemical science)

        • LICENTEC, high tech. brokerage, NL 
1992: Senior Consultant Life sciences (consultancy, pharmaceutical business development)

        • MERCK & CO; pharmaceuticals, NL subsidiary
1991: Senior Director, 2nd man: finance, P&O, ICT, marketing services, legal dept. etc., 100 fte (general management)

        • UNILEVER (Lever Indus-trial): industrial detergents, NL
1987: Marketing & sales direc-tor/business unit manager; successful growth of 23 Mio Euro sales, 65 people; 3 sales forces, marketing, sales support (marketing and sales management)


        • ACF; chemicals and pharmaceuticals, NL
1983: Com-mercial Manager Pharma division, sales responsibility: 13 Mio Euro, 3 sales forces, marketing, medical, sales support depts.
(marketing and sales management)

        * NORWICH EATON, pharmaceuticals, NL
1981: Manager medical/pharmaceutical dept (technical support)

        • BOTICA CENTRAL, Dutch Antilles (Curaçao)
1979: Pharmacist in local drug-store 



        • GIST-BROCADES, NL
1976: Product manager exported drugs (marketing)

        Specialismen

        Studied pharmaceutical sciences, thus easy grip on food, pharma, medical, chemical technology and related businesses, special talent for marketing and communication aspects, very pragmatic, financially keen, visionary strategist, used to performing at high and international levels.

        • …very pragmatic, financially keen…

          🙂

        • James zegt:

          I think the Smiley is wrong, maar dat is niet het enige wat daar scheef zit. God wat erg. Maar om Mariet te antwoorden : hoe weet je wie je vrienden zijn? hoe kan je er zeker van zijn dat je vandaag of morgen toch niet het mes in je rug krijgt omdat iemand meer betaalt? Zelfs de Green Party vond zijn oorsprong in een vereniging opgericht door een bekende Nazi.(Gunther Schwab) Herinnert iemand zich nog Bij de duivel te gast.? (Der Tanz mit dem Teufel) Sommigen zullen zeggen, verbaast me niks, sommigen gedragen zich als Nazi’s. Maar Schwab sloot zich aan bij Nationaal Socialisten uit een liefde voor de natuur en een haat van de moderne geindustrialiseerde wereld die alles kapot maakte. Love gone wrong. Maar de Nazi’s handelden ten minste vanuit principes en een levens overtuiging, fout of niet fout. Deze dames en heren doen het voor het geld. Duur betaalde prostitutie. Maakt dat Yvonne een prostituee? In mijn ogen kan ik helaas maar tot een conclusie komen

      • willem zegt:

        Ik heb al vaak aangegeven dat ik niet zo van de complottheorieen ben. Nog steeds niet, maar had ik daar aanleg voor….
        Er bestaat nog een andere mogelijkheid dan kunde alleen waarom al die Wageningers op sleutelposities zitten: ze worden ervoor gevraagd door de voedingsorganen, omdat hun opleidingen daar zo mooi aansluiten op de vraag. Wageningen, heb ik sterk de indruk (en hoorde ik overigens ook van een ingewijde, daar afgestudeerde) is een samensmeling van instituten geworden die opleidt op basis van de wensen van Unilever c.s. Het is niet dat daar een brede hbo, dan wel academische vormgeving op basis van onafhankelijke meningsvorming en brede onderzoekscriteria is ontstaan, maar wel dat aan de wens van het lonkende bedrijfsleven voldaan wordt met gekanaliseerde studie. Verkocht onder idealistische voorwendsels omtrent milieu, mondiale inspanningen en klimatologie.
        Tuurlijk niet, zal ontkend worden: kijk maar eens naar onze doelstellingen, onze benoemingsprocedures, ons brede kader, etc. Ja ja. Let eens op Aalt Dijkhuizen, voorzitter Raad van Bestuur. En kijk dan niet alleen naar zijn opleidingen, maar ook, en vooral, naar zijn zakelijke loopbaan en externe activiteiten. Ik gun het de man allemaal incl. zijn honoraria (!), maar iemand met deze connecties en posities vraagt om opgetrokken wenkbrauwen.
        De rector magnificus, Martin Kropff, idem. En dan zijn verwevenheid met de chemische industrie…. Griezelig.
        …en zo kunnen we daar nog wel even doorgaan….

        • James zegt:

          Veeteelt ?? dier voeding en dier fysiologie?? en dat sloot mooi aan bij het Voedings centrum? Net zoals we al dachten, het letterlijk bij de beesten af. Ja Willem had je natuurlijk van mij kunnen verwachten. Ondertussen zitten we te wachten op de ”sneeuw storm van de eeuw” (is nog maar 12 jaar oud)

      • willem zegt:

        James, hier de lijst met externe activiteiten van Dijkhuizen. Het is maar een hint. Let op de bezoldigde functies!

        Lid Raad van Commissarissen Refresco (bottelaar van frisdranken) *

        Lid Raad van Commissarissen Incotec (coating van zaden) *
        Lid Raad van Toezicht Nederlandse Publieke Omroep (NPO) *
        Lid Raad van Advies Hendrix Genetics (fokkerij) *
        Lid Raad van Advies Pictet Agri Investeringsfonds, Genève *
        Lid Raad van Advies Struik Foods Europe (soepen en maaltijden) *
        Lid Bestuur Internationaal Duurzaamheidsconsortium (The Sustainability Consortium), VS
        Lid Bestuur Food Valley
        Lid Raad voor Deltaonderzoek (Ministerie van Infrastructuur & Milieu)
        Lid Algemene Presidenten Vergadering VSNU (Vereniging van Samenwerkende Nederlandse Universiteiten)
        Lid Bestuur TO2 (platform van toegepaste onderzoeksorganisaties)
        Lid Innovatiecie en persoonlijk adviseur van de Gouverneur van Fujian Provincie in China
        Lid Internationale Adviesraad Premier Maleisië
        Lid Raad van Advies World Knowledge Forum
        Programmadirecteur EFAS (European Food & Agribusiness Seminar), uitgevoerd samen met Harvard Business School
        Voorzitter Raad van Toezicht Het Gelders Orkest
        Lid Raad van Advies Corpus (educatiecentrum menselijk lichaam)
        Lid Comité van Aanbeveling Ronald McDonald Huis Arnhem

        *Bezoldigd

      • willem zegt:

        … en hier van de rector magnificus, tevens ondervoorzitter RvB:

        Externe Activiteiten
        Lid Raad van Commissarissen BLGG AgroXpertus (bodem- en gewasanalyse en adviezen) *
        Lid bestuur Consultative Group on International Agricultural Research (CGIAR) *

        Lid Raad van Commissarissen Landgoed Scholtenszathe *
        Lid Raad van Toezicht Wetsus (topinstituut Watertechnologie)
        Lid Netherlands Academy of Science and Technology
        Lid Raad van Toezicht WNF-Nederland

        Lid Bioscience Forum
        Lid bestuur BE Basic (Bio-Based, Ecologically Balanced Sustainable Industrial Chemistry)
        Lid UNIK expert panel (Danish Agency for Science Technology and Innovation) *
        Lid Raad van Toezicht LifeLines
        Lid Raad van Toezicht FES High Tech Systems & Materials
        Lid internationaal adviesorgaan Scuola Superiore Sant’Anna, Pisa, Italië*
        Lid bestuur adviescollege Vereniging van de Nederlandse Chemische Industrie (VNCI)

        Lid Raad van aanbeveling van vele initiatieven en organisaties
        Lid van de Academia dei Georgofili, Florence, Italy
        Lid van de Hollandsche Maatschappij voor Wetenschappen
        Lid van de Policy Advisory Committee of WOTRO-NWO

        *bezoldigd

        Hou je ons op de hoogte van de blizzard die over je komt, James??

  14. Carla zegt:

    Ja, de leus van het Voedingscentrum: Eerlijk over voeding. Hoe dubieus kun je zijn.
    Ik vind de onderzoeken altijd zo onvolledig. Want hoe verzadigd vet of margarine zich tot consumptie van brood e.d. verhoudt, dat weet je dan weer niet. Maar misschien heb ik gewoon te lang aan het infuus van het dieet ‘Een leven lang fit’ gelegen (combinatie van voeding).

  15. Jo tB zegt:

    Ik was jaren geleden een jonge Australische onderzoeker tegengekomen die ook tekeer ging tegen de voedingsindustrie, in een artikel getiteld Sorry Marge

    Klik om toegang te krijgen tot GS-Sorry-Marge.pdf

    Er zijn meer kritische artikelen van zijn hand te vinden.

    De margarine kwestie is al langer een tikkende tijdbom die op springen staat. Is hij nu uiteindelijk afgegaan? Wij hopen van wel, maar het “volk” zal er niets van merken, ze zullen misschien even hun wenkbrouwen ophalen en dan weer tot de orde van de dag over gaan. En Unilever houdt zich stum totdat de storm overgewaaid is. Ik denk dat ze gewoon de reclames stilletjes terugtrekken, aan een nieuwe formule werken en die volgend jaar stilletjes op de markt brengen.

    Dat Wageningen in de portemonnee van Unilever zit is al langer bekend. Ik kan me herinneren dat Unilever het “Ik kies bewust logo” introduceerde en Wageningen ging onderzoeken of de producten voldeed aan de norm dat er minder zout, suiker en vet in zat. Als Wageningen het fiat gaf kon het product het logo voeren. Kan er in dat geval sprake zijn van onafhankelijk onderzoek? Dan moet je toch je broodheer naar de mond praten?

    • Marjo zegt:

      Het IKB-logo wordt door het commerciële adviesbureau Schuttelaar& Partners beheerd. Bedrijven moeten een behoorlijke smak geld betalen om het logo te mogen voeren. Een wetenschappelijke commissie bepaald of het logo gebruikt mag worden. Jaap Seidell is voorzitter van die commissie. Tegenwoordig heet het trouwens Het Vinkje.

      • willem zegt:

        En dat heb ik nooit gesnapt van Jaap Seidell. Een over het algemeen tamelijk onafhankelijk en flexibel denkend persoon die zich laat lenen voor een voorzittersfunctie binnen een door en door commerciele instelling als de Vinkjes-IKB. Initiatief destijds lag bij Campina en Unliver, meen ik, die alle ruimte kregen van de marktwerkingsbobo’s uit Den Haag. Ze zouden wel eens de markt zichzelf laten reinigen!
        Vinkjesm,stickertjes, kleurtjes, alles met overtuigende kreten: gezonder, minder vet, geen suiker, mager, etc. Rotzooi wordt aangeprezen als beter.
        Kijk ook eens even wie de lakens uitdelen bij dit soort het o zo goed met de consument voorhebbende stichtingen. Wageningen, Unilever, Friesland Campina, Albert Heijn, etc. bemensen over het algemeen de besturen en adviesorganen. Om het eigen vlees te keuren en slechte voeding te promoten…
        Zo, ik ga nou maar eens wat anders doen.

      • Jo tB zegt:

        Klopt Willem, het was een inttiatief van Unilever en Campina. AH ontwikkelde een eigen logo. Ik heb van het begin het een wasse neus gevonden. Als er een korrel minder zout in zat dan voldeed het aan de voorwaarden en kon het de logo voeren (tegen forse betaling). Wat voor mij de deur dicht deed was het eerste product wat het logo kon voeren was halfvolle joghurt!!

  16. muizenoren zegt:

    Eventjes off topic: vanavond was op (Belgische tv-zender) één een stukje van het programma Koppen gewijd aan paleo. http://www.een.be/programmas/koppen/eten-als-oermens
    Het werd als “extreem dieet” op een hoopje gegooid met raw food. Voorspelbare commentaren van de erbij gesleurde diëtiste: “In het paleo dieet worden vet en cholesterol als relatief onschuldig aanzien, terwijl er toch wel veel meer wetenschappelijk gevalideerde studies zijn die echt wel bewijzen dat een teveel aan cholesterol de belangrijkste oorzaak kan zijn van hart- en vaataandoeningen.”
    Ach ja. Wat had je verwacht.

    • Dank Muizenoren!

      Jammer dat ik dat filmpje niet kan embedden. Die paleofamilie springt er qua vitaliteit vet bovenuit, vind je ook niet? En ach, die diëtiste… de pathologie die het SBCD vrijwel onvermijdelijk teweeg brengt, is al af te lezen op haar gezicht. Ik zal niet in details treden.

      • muizenoren zegt:

        Inderdaad, en de paleo’s hadden ook het lekkerste eten op tafel. Haha, gemeen, ik dacht net hetzelfde over de diëtiste. Ach, het is weer typisch onze media. Entertainment onder het mom van informatie, en altijd weer dezelfde kleine groepje dokters, diëtisten, enz. aan het woord laten die in het kleine adressenlijstje van de programmamakers zitten.

    • Daniel zegt:

      Alles wat niet bij de massa hoort is “extreem” daarom is paleo ook ingedeeld onder de extreme dieten. Als iemand pakweg 100 jaar geleden elke dag Indisch zou eten, zou zijn/haar dieet toen ook onder extreem ingedeeld worden. Nu valt het onder de normale voedingspatronen.

      Dat is echt jammer. Want juist uit niet meegaan met de massa komen hele mooie dingen naar voren die veel verder gaan dan alleen gezondheid herwinnen of gezonder worden door een paleo dieet.

      NB. mijn paleodieet noem ik een gezond dieet met veel groente waarbij “toevallig” ook vlees zit, niet extreem, gewoon gezond. Dat klinkt veel minder “extreem” terwijl het wel hetzelfde is.

      • James zegt:

        Misschien massa vervangen door kassa?
        @Skate : En waren die eerste na-oorlogse margarines niet gebaseerd op overtollige smeervetten uit de oorlog.?

      • muizenoren zegt:

        Zelf vind ik bijvoorbeeld dat mensen die iedere middag een groot belegd stokbrood naar binnen schrokken (=ongeveer iedere kantoorbediende in het Brusselse) extreem eten. Bij lunchvergaderingen kon je er niet onderuit.
        “Beurré?” vragen ze dan aan je in de sandwichbar, maar nooit zit er boter op, altijd margarine of ranzige mayonaise.

  17. willem zegt:

    Een reactie van Jaap Seidell op de recente studiebevindingen van Christopher Ramsden is er. En wel op Foodlog.
    Seidell: ‘Ik vat mijn conclusie het liefst alsvolgt samen: eet matig en gevarieerd.’
    Niks niieuws, dus. Daar is ieder nadenkend mens het mee eens!
    Jaap baseert deze aanbeveling op twijfel. De materie waar het over gaat is blijkbaar te ingewikkeld, te onoverzichtelijk en te betrekkelijk. Ook daar kunnen we het mee eens zijn, want de kern van alle wetenschap is dat kennis niet onherroepelijk is, maar relatief en voorlopig.

    Toch constateert Seidell het volgende:
    1. er is nog teveel contraverse om een definitieve uitspraak over sterolen te doen;
    2. ‘een recente meta-analyse van Mozaffarian et al laat zien dat er overwegend een gunstig effect is als je verzadigd vet vervangt door meervoudig onverzadigde vetzuren’;
    3. het is hoogstwaarschijnlijk gunstig dat koolhydraten met een hoge glycemische lading (suikers, witte, gemalen granen .w.) vervangen worden door verzadigde vetten;
    4. Seidell neigt ertoe te denken dat verzadigde en onverzadigde vetten niet zomaar op een hoop geggoid kunnen worden. Transvetten zijn wel slecht, ook die van nature in vlees en zuivelproducten voorkomen.

    Nieuws? Dacht het niet. Wel haalt hij Mozaffarian aan om te pleiten voor het vervangen van verzadigd door m.o.v. Een wankele basis, die Mozaffarian, lijkt me.
    Mijn conclusie: de wetenschapper Seidell van een paar jaar geleden had dezelfde visie op deze materie als de huidige.

    Veerman haalt in een reactie op Seidell nog even beschaafd uit naar Melchior. Hij noemt Melchiors reactie ‘over the top’. Vertaald: te extreem.. Zonder deze reactie te onderbouwen, overigens. Hij stelt zich op het standpunt ‘Waarom zou je bij twijfel inhalen’. Nee, niet doen als je in de mist rijdt…

  18. Kees zegt:

    “die bronnen eiste voor de bewering dat het vervangen van verzadigd vet door meervoudig onverzadigd vet mogelijk ongunstig is.”
    Ik neem aan dat jouw eerste gedachte was dat eerst maar eens aangetoond moet worden dat sloten linolzuur e.d. gezond zijn? Want dat wordt vaak als eerste stap over het hoofd gezien. De overheids- en hartstichtingspropaganda is op commercieel ingegeven leugens gebaseerd.

    • Precies Kees, daar zit een groot deel van het probleem. Vrijwel iedereen gaat er aan voorbij dat mensen slechts minieme hoeveelheden essentiële vetzuren nodig hebben om de myriaden processen die ze faciliteren optimaal te laten verlopen. Dickolien van Foodlog (die geen Dick genoemd wenst te worden omdat er in zijn krant te veel Dicks rondhangen) noemt mijn reactie volgens Willem ‘over the top’. Dat kun je alleen maar beweren als je blind vaart op astrologie (epidemiologie) en op de trials die zijn uitgevoerd in homogene populaties die ook zonder interventiespread en lifestyle advies/coaching al suprafysiologische (zeg maar gerust farmacologische) doses plantaardige omega 6 binnen krijgen.

      Fysiologisch is er geen enkele twijfel. Meer dan evolutionair normale doses linolzuur zetten een cascade van met name inflammatoire reacties in gang, ook bij mensen. Lees de onderzoeken van Simopoulos, Lands, Hibbeln… Dit geldt – hoe verrassend voor wie met een grote boog om de evolutionaire lens heen loopt – niet voor linolzuurs metaboliet AA, die je met dierlijke producten binnenkrijgt. Het getuigt van magisch denken om te veronderstellen dat die harde (en negatieve) farmacologische effecten plotseling als sneeuw voor de zon zouden verdwijnen in een RCT. En dat doen ze ook niet, ze worden weg gerekend, zoals we in deze heranalyse van het Sydney Diet Heart Trial zagen. Het ad hoc argument van het Voedingscentrum als zou onze huidige voeding veel minder linolzuur bevatten dan die van eind jaren ’60 is onversneden stierenkak. Opmerkelijk trouwens dat ze nu ineens beginnen te reppen over koolzaadolie (vooral enkelvoudig onverzadigd, weinig linol en een beetje alfa linoleen), terwijl Unilever voor zover ik weet nog altijd weigert om de linolzuurarme, ALA-rijke margarine die met succes werd ingezet door De Lorgeril et al (Lyon Diet Heart) op de markt te brengen. De met gemeenschapsgeld betaalde propagandamachine van de voedingsreuzen lult zichzelf andermaal vast. Niet dat dit consequenties zal hebben, overigens.

      Ik heb het al vaker gezegd, we richten hier onze pijlen op Becel, omdat Unilever min of meer hoofdsponsor is van het idee dat we zo veel mogelijk meervoudig onverzadigde vetzuren moeten eten en uit moeten kijken voor verzadigd vet. In werkelijkheid zal een laagje Becel nauwelijks effect hebben. Het is een klein beetje extra linolzuur in de enorme poel die het SDCD al levert.

  19. Pingback: wij van wc-eend adviseren …. | 1skateguru's Blog

  20. Professor Mark Wahlqvist is Emeritus Professor of Medicine, Monash University and Past President of the International Union of Nutritional Sciences

    “The belated report of the outcomes of the Sydney Diet Heart Study of 1966-1973 is both welcome and disturbing. This is not only for what it means for the findings about a major characteristic of contemporary Western diets , but also of the medical science culture in regard to cardiovascular disease in Australia (and elsewhere ) which prevailed for a generation or more. As a young medical graduate at the time, who had ,as a student , developed an interest in the inflammatory basis of coronary heart disease , I followed the work of the original investigators and was impressed with their reservations and call for well-designed research to evaluate the major shift in dietary fat intake being espoused by lipid scientists and the non-dairy food industry of the day. Polyunsaturated fatty acids (PUFA) were promoted as an answer to the increase in coronary heart disease which had become epidemic.

    “But in 1978, the chief investigator, Prof Ralph Blackett, and colleagues made clear and published that all-cause mortality was increased when the dietary PUFAs known as omega-6 or n-6 were increased. This was disregarded in favour of the unproven possibility that the particular omega-6 linoleic acid (and implicitly the omega-6 arachidonic acid) was responsible for the observed effects. The plausibility of this position was provided by evidence that these PUFAs could not be made by and were therefore essential for humans. The interpretive advantage of the SDHS was that safflower oil was used as a linoleic acid source and that it did not increase omega-3 fatty acids ; omega-3s have, with time, been found to be essential in their own right and, as we now know, can offset adverse effects of omega-6 PUFA.

    “As time went on, more Australian work raised questions about linoleic acid, particularly as a risk factor for the severity and extent of coronary artery disease assessed during coronary angiography in Melbourne published by Hodgson and colleagues. Hydrogenated margarines with their trans fatty acids derived from PUFAs were also implicated. But advice from the key expert committees was restricted to the trans fatty acids, circumventing the concerns about omega-6. The WHO regional committee for the Asia Pacific, which I chaired, recommended in a food-based approach to dietary fat, that it come preferably from a variety of sources and, when from plants, be unrefined from seeds, nuts or fruits (like olives and avocado); that the same should apply to oils produced from them; and that fats and oils should be labelled as to source. Yet apologists for omega-6 rich margarines and oils have lobbied against this, using Taiwan as an example of a population faring well in health with a high intake of linoleic acid. Studies which link linoleic acid itself to health outcomes are not available and, if they were, it would be in the context of a totally different diet to the West, with a high intake of fish and soy, not only with plentiful omega-3 fatty acids, but many other protective food components as well.

    “Now the long unpublished data on linoleic acid from the SDHS has been analysed by an international team and linoleic acid found not only to increase all-cause, but cardiovascular mortality, and to be consistent with studies of a similar kind. Serious questions must now be asked about why it has taken so long to unearth and publish this crucial information about a major change in the human diet which took place as recently as the 1960s.”

  21. Voor Dickolien, de altijd fatsoenlijke, de altijd redelijke, in tongen pratende, levensgevaarlijke sofist:

    Uit 1993

    Am J Clin Nutr. 1993 Aug;58(2):228-34.

    Can linoleic acid contribute to coronary artery disease?

    Hodgson JM, Wahlqvist ML, Boxall JA, Balazs ND.

    Source

    Department of Medicine, Monash Medical Centre, Melbourne, Australia.
    Abstract

    The adipose tissue concentration of linoleic acid was positively associated with the degree of coronary artery disease (CAD) in a cross-sectional study of 226 patients undergoing coronary angiography. Linoleic acid concentration in adipose tissue is known to reflect the intake of this fatty acid. (Knoop dat in je dove oren, sukkel, MM). These results are therefore indicative of a positive relationship between linoleic acid intake and CAD. The platelet linoleic acid concentration was also positively associated with CAD. After confounding factors were allowed for, the eicosapentaenoic acid concentration in platelets was inversely associated with CAD for men, and the docosapentaenoic acid concentration in platelets was inversely associated with CAD for women; results consistent with several other studies that suggest that fish, and omega-3 fatty acids derived from fish and fish oils, can beneficially influence macrovascular disease.

  22. sigme zegt:

    Hoi allemaal (alle 6 plus nog een paar).
    Ik heb de afgelopen drie weken praktisch al mijn internettijd besteed aan het lezen van dit blog. Eerst van nieuw naar oud, maar dat werd lastig, dus toen toch maar bij de oudste post begonnen en naar het heden gelezen.
    Buitengewoon boeiend. En gedurende die drie weken heb ik ook mijn eten geleidelijk aangepast. Ik ben 40 jaar, gezond en niet dik. En -misschien niet toevallig- er zijn niet eens zoveel aanpassingen nodig van mijn leefstijl 2012 naar eentje die voor een groot deel strookt met paleo-op-een-bierviltje.
    Ik heb nooit last gehad van een idee dat verzadigd vet ongezond zou zijn, en margarine weiger ik altijd al te eten. Ik heb de laatste boterhammen nu geschrapt, en de havermout.
    Geheel toevallig eet ik al jaren uitsluitend grasgevoerd / fatsoenlijk gevoerd vlees; namelijk mijn eigen schapen, kippen en varkens.

    Nog een paar losse opmerkingen: ik las toevallig een opvallend verhaal, over een Russische familie die 40 jaar zelfredzaam leefde in Siberie. Daaruit:
    Lacking guns and even bows, they could hunt only by digging traps or pursuing prey across the mountains until the animals collapsed from exhaustion. Dmitry built up astonishing endurance, and could hunt barefoot in winter, sometimes returning to the hut after several days, having slept in the open in 40 degrees of frost, a young elk across his shoulders.
    http://www.smithsonianmag.com/history-archaeology/For-40-Years-This-Russian-Family-Was-Cut-Off-From-Human-Contact-Unaware-of-World-War-II-188843001.html

    Ik zag Melchior op een foto’tje kamperend met een Trangia. Leuk kooktoestel, gebruik ik ook als ik met de auto op pad ga. Op wandeltochten gebruik ik tegenwoordig een BushCooker. Brandt op drie sprietjes en een dennetak, of elk ander brandbaar materiaal (waaronder keutels) en werkt geweldig. Leuk buitenspeelspul ;).
    Geheel ontwetend van de relatie met oereten ben ik al een tijdje bezig met hardlopen-zonder-enorme-schoenen. Ik kwam uit bij Sockwa, nog iets minimaler dan de vijftenige schoentjes.

    • Hoi Sigme,

      Die BushCooker ga ik bekijken. Klinkt zeer spannend! Reageer later even wat uitgebreider.

    • Hallo Sigme, waar ik gelijk even nieuwsgierig naar ben als ik jouw verhaal lees; verkoop jij ook het vlees van die schapen, kippen en varkens? Of is het enkel voor eigen gebruik? Ik ben nog steeds op zoek naar goede kippeneieren, kippenvlees en varkensvlees vandaar.

      • sigme zegt:

        Dit jaar hadden we de onwaarschijnlijke uitkomst dat van de 11 lammetjes, er 8 ooitjes waren. Dat betekent slechts 3 rammetjes, en het waren nog kleintjes ook. Vaak hebben we beduidend meer te slachten, en dan verkoop ik ook. Overigens is goed lamsvlees behoorlijk beschikbaar – bijna alle hobbyboeren hebben meer dan ze zelf op kunnen.
        Hier bijvoorbeeld staan een paar aanbieders: Drents heideschaap.
        Via (proviciaal) landschapbeheer is ook vaak aan goed lam en rund te komen.

        Voor het varkensvlees zoek ik wel afnemers, het is teveel tegelijk om zelf goed baas te kunnen, en afzetten in de familiekring schoot niet erg op, men vond het prijzig (12,50 de kilo, van echte Bonte Bentheimer). Maar een varken wordt bij ons een jaar of twee voordat het geslacht wordt, en we hebben er maar een paar, dus slechts incidenteel is er opeens 130 kilo te verdelen.
        Kippen zijn allemaal voor eigen gebruik. Ook daar dit jaar een onwaarschijnlijke hen/haan verdeling, maar ook de voor ons grote hoeveelheid van 6 haantjes eten we makkelijk op. En eieren komen we vaak tekort..

    • Mijn hemel, Sigme, alles gelezen? Dat lijkt me niet gespeend van risico ;-). Ik heb het verhaal uit Smithsonian gelezen. Ik heb makkelijk praten, maar dat deden ze toch niet helemaal goed. Waarschijnlijk zijn ze uiteindelijk slachtoffer geworden van hun wanhopige vasthouden aan ‘landbouw’. Ze verbouwden een paar vierkante meter rogge en moesten ’s nachts de wacht houden om te voorkomen dat het spul werd opgevreten. Ik heb laatst een post gemaakt over arctische expedities waarbij iets mis ging en expeditieleden achterbleven. De groepen die gingen jagen/vissen hielden het jaren uit, degenen die vertrouwden op hun neolithische rantsoenen stierven nog voor die uitgeput waren. Maar nogmaals, je zult maar zonder wapens op de Siberische taiga worden gedropt.

      Ik heb die brander gecheckt. Helemaal geweldig. Die gaat er komen. Prachtig speelgoed inderdaad. Ik heb naast mijn Trangia’s ook een multi fuel stove die ondermeer op gewone diesel brandt, maar dat kreng is altijd verstopt.

      Sockwa. Had ik nooit van gehoord. Ziet er perfect minimaal uit.

      Is joe boer?

      • Maan zegt:

        Ik ben ook een Trangia fan, maar deze staat nu op mijn lijstje, alleen al omdat het kan.
        http://www.froot.nl/posttype/froot/perfecte-gadget-voor-kampeerders-de-biolite-stove/

      • sigme zegt:

        Nee mien jong, ik ben ja geen boer ja.
        Wat ik ben heet ‘hobbyboer’, hetgeen betekent dat wel al het werk gedaan moet worden maar dan zonder mechanische hulpmiddelen. En dat ik er weliswaar sloten met geld op toe leg, maar dat doen boeren ook dus dat is bij nader inzien geen verschil.
        Een modern hobbyboertje als ik heeft trouwens meer beesten dan een keuterboertje van een eeuw geleden.

        Oh ja, geld om die beesten te financieren verdien ik gewoon saai op een kantoor, ergens in de ICT.

        Komende maand laat ik ICT en beesten achter me en vertrek met de Trangia naar de woestijn. Ik weet nog niet hoe goed paleoen daarmee te combineren is, maar ik heb een dappere poging gedaan om genoeg blikjes vis en geconserveerde zuurkool en rode biet in te slaan.

  23. Pingback: Margarine is dodelijk « MAD Media Magazine

  24. 1skateguru zegt:

    Boter, margarine en belazeren zijn met elkaar verbonden sinds de boter oorlog in 1904 (Engeland en Frankrijk sluiten grenzen voor Nederlandse ‘boter’). In het weekblad van de N.C.B, illustreert de redactie de boteroorlog met spotprenten en dichtwerken. In het blad van 4 februari 1905 staat het volgende gedicht:
    Echt waar
    Boter – heet het smerig goedje
    Al is ’t ook hoofdzak’lijk vet
    Welk vet? Vraagt ge, och.’ Wat moetje.
    Waar men “margarine” op zet.

  25. James zegt:

    Er gaan geruchten dat een van de staples in de paleo voeding : bone broth, wel eens te veel lood zou kunnen bevatten. Voor iedereen die zich daar eventueel zorgen over zou kunnen maken Chris Kresser MD : maak je geen zorgen , weer van die figuren die naar afzonderlijke onderdelen kijken en daar gevolgen aan verbinden. Een whole food maaltijd brengt een synergie op de tafel waarvan we nog maar begonnen zijn iets van te snappen : http://chriskresser.com/bone-broth-and-lead-toxicity-should-you-be-concerned?inf_contact_key=a44bf2932edf2fbf039bd0c2b289c2bfbee180c97b0612431edea76d1ef69118

    • Oh, heerlijk James, ik krijg gewoon trek bij het lezen van jouw stukje hieronder (kon daar niet direct op reageren, vandaar hier de reactie geplaatst). Die zuurkool in de sla ga ik zeker eens proberen en die reuzel (lard) heb ik onlangs zelf ook ontdekt (ben van een generatie die niet weet wat dat is), wat geweldig om daar in te bakken zeg! Soms begrijp ik niet waarom zulk soort voeding in de vergetelheid is geraakt.

  26. Robert zegt:

    Boter voor op brood gebruik ik Linessa halfvolle boter van Lidl. Voor vlees nog wel steeds de vloeibare margarine van Aldi (beste koop consumentenbond……)
    Waar kan ik het beste vlees in bakken?

    • Kees zegt:

      Beste Robert, volgens Mary Enig, expert op het gebied van oliën en vetten, is een bakolie van gelijke delen sesam-, olijf- en kokosolie uitermate geschikt. Ik ben het al vele jaren met haar eens.

      • Robert zegt:

        Maar welk merk dan en waar te koop?

        • James zegt:

          Hoi Robert. Alhoewel ik het over het algemeen eens ben met Professor Enig, die mix is er eigenlijk alleen voor om het wat algemener in vloeibare vorm te gebruiken. Je maakt de mix zelf door er cocos olie bij in te smelten. Blijft troebel maard kan ook over sla. Vind dat persoonlijk onzin. Bakken en braden doen we in lard(varkens vet) en runder (ossewit) en coconut oil. Over de sla gebruiken we olijf olie. De eerste twee zijn het goedkoopste omdat de slagers het hier weggeven en we smelten het zelf uit. Dag op de kachel op half en simmer. De overgebleven kaantjes is snoep goed. We zijn gestopt met azijn in de sla sinds we ontdekt hebben dat zuurkool veeeel lekkerder is in de sla. We maken de zuurkool zelf met geraspte wortels en gesnipperde ui en kruiden er in. Zo gemakkelijk, kinderwerk.

      • Kees zegt:

        Die mix is een bakolie die altijd goed is om voor het grijpen te hebben in de keuken. Met je eens, James, dat reuzel bijzonder smaakvol is en rundvet heel geschikt en smakelijk als het nog wat heter moet, zoals bij frituren. Pure kokosolie kan ook.

    • Daniel zegt:

      Robert, bak nooit te heet, elke olie, ook boter, ghee en kokosolie, geven transvetten en andere afbraakproducten* als je ze te heet maakt, hoe meer onverzadigd hoe sneller er afbraakproducten komen, daarom gebruik ik altijd kokosolie of zelfgemaakte ghee om te bakken.

      Op brood zou ik gewoon boter gebruiken niets halfvol, gewoon echte roomboter. Is niets mis mee, is zelfs hartstikke gezond.
      (ik snap trouwens niet hoe boter halfvol kan zijn, dan zal er waarschijnlijk iets anders inzitten ipv vet)

      Als je echt veel over vetten wil weten koop dan het book “fats that heal, fats that kill” van Udo Erasmus. Dat is wat mij betreft echt de vetbijbel. Beter dan Know your fats van Mary Enig imo. Enige nadeel van Fats that heal, fats that kill is dat hij verzadigd vet afraad terwijl verzadigde vetten als kokosolie en boter (ghee) gezond zijn. Maar dat boek is dan ook geschreven in 1990 ten tijde van de hoogtijdagen van de verzadigd-vet ketterij

      *in Fats that heal, Fats that kill, wordt heel mooi uitgelegd dat oververhitte oliën veranderen van structuur en afbraakproducten geven, Transvet is naar mijn weten het enige afbraakproduct dat onderzocht is, de andere afbraakproducten niet.

      • Uiteraard moet je niet te heet bakken, want dan verbrandt je vet en dat is schadelijk voor je gezondheid (maar transvetten produceer je thuis niet in je keuken).

      • Kees zegt:

        @Daniel: Verhitting van instabiele vetten kan inderdaad ongewenste stoffen veroorzaken voor onze gezondheid maar als er in dat boek van Udo Erasmus staat dat verhitting transvetten veroorzaakt dan kletst Erasmus uit zijn nek.

        • James zegt:

          🙂 Klopt Kees, net als Liesbeth al zei. Het is echter wel een tijdje die gedachte geweest. Heb het boek van Erasmus nog steeds in de kast en hij zat in het algemeen op het goeie spoor. Oververhitting van vetten geeft stoffen die carcinogeen zijn. Transvetten ondergaan een speciaal proces om ze smeerbaar te maken. Heel simpel. Het sprookje van oververhitting maakt transvet kom je trouwens nog wel erg veel tegen.

      • Daniel zegt:

        Hmmm, ik dacht dat ik dat ” van oververhitting geeft transvetten” gelezen had in het boek van Erasmus. Ik kan het natuurlijk ook ergens anders gelezen hebben en dat ik het aan Erasmus toeschrijf, ik heb het sowieso ergens gelezen. Als jullie zeggen dat verhitting geen transvetten geeft geloof ik jullie op je woord. Ik heb altijd gedacht dat ze door oververhitting ontstaan

    • Mariet Hoen zegt:

      Voor wie een kindle heeft, dit book is vandaag voor niks te downloaden bij Amanzon.com.
      Over kokosolie !

  27. Off topic Breaking News:

    Anthony Colpo interviewt Robb Wolf

    Take away message van Robb:

    I still really like low carb as a therapeutic intervention for the right folks, and we have a lot of metabolically broken people. But I view it as a tool instead of a panacea.

    En Anthony snijdt iets aan wat mij ad nauseum maar onterecht wordt verweten: paleo dogma (al rij ik helaas geen carbon fibre fiets ;-)).

    But then dogma took over. Rather than being used as a springboard from which one could begin to determine the foundations of a healthy diet, the Paleo paradigm started to take on cult-like characteristics. When people started saying stuff like “I don’t take amino acid supplements because they didn’t exist back in the Paleolithic!”, then I knew I was witnessing something much more akin to religion than science. To me, it’s flat out stewpid to say you’re not going to eat or do something simply because the “cavemen” didn’t do it. The cavemen didn’t ride carbon-fibre bicycles or listen to Teenage Bottlerocket, either. If you’re going to recommend me not to eat a certain food or not take a certain supplement or even avoid exercising in a certain way, I need a valid science-based reason, and merely reciting the fact that that food or activity was not consumed or performed a million years ago is not a valid reason. Saying I should avoid coffee or squash, as Ray Audette did in Neanderthin, for no other reason that it cannot be eaten raw and therefore was (allegedly) not eaten during the Paleolithic era is every bit as irrational as saying I shouldn’t wear a certain brand of sneakers because Elvis didn’t wear them. I mean, no disrespect to the King, but so what?

    • George zegt:

      De leukste “stukkies” vind ik:
      – “The ability to constantly analyze your beliefs and update or even abandon them when the evidence dictates is a sign of intellectual strength, honesty and maturity. Unfortunately, far too many people in the diet and health arena become attached to pet beliefs, then cling to them with the type of blind faith that would make any religious fundamentalist proud.”
      – “But then dogma took over. Rather than being used as a springboard from which one could begin to determine the foundations of a healthy diet, the Paleo paradigm started to take on cult-like characteristics. When people started saying stuff like “I don’t take amino acid supplements because they didn’t exist back in the Paleolithic!”, then I knew I was witnessing something much more akin to religion than science.”
      – “..I’d recommend people forget their dogmas for a moment and listen to what the Sardinian centenarians have to say, because these are people who have actually achieved the much sought-after goal of robust health and long life….”
      – “..I used a low carb approach with clients and the results were fantastic for folks who were metabolically broken….”

  28. Jan Peter van Doorn zegt:

    Hij heeft natuurlijk een mooi punt. Zijn de problemen ontstaan omdat we te ver verwijderd zijn geraakt van onze ‘oer’ levenswijze. Of zijn er in onze ontwikkeling dingen, vrijwel ongemerkt, ingeslopen die een naar nu blijkt een niet zo prettige uitwerking dreigen te hebben. En waar we anders mee om moeten gaan. Naast voeding kunnen we wel meer van dat soort zaken bedenken: zittend werken, mobiele communicatie en straling, commercialisering enzovoort.

    Het eerste lijkt me afhankelijk van de romantische kracht die het heeft. Het tweede inderdaad meer gebaseerd op kennis en wetenschap.

  29. Marcel Crok zegt:

    NRC van vrijdag, zie onder

    BYLINE: Wim Köhler

    SECTION: Wetenschap; Blz. 20

    LENGTH: 600 woorden

    SAMENVATTING
    Hoe meer linolzuur je eet, hoe groter je kans om snel dood te gaan. Omstreden onderzoek uit Australië ondergraaft daarmee de aloude Becel-reclame.
    VOLLEDIGE TEKST:
    De dieetmargarine Becel, zoals die tot tien jaar gelden in Nederland op de markt was, was misschien helemaal niet goed voor hart en bloedvaten. Het cholesterolgehalte van de Becel-gebruikende Nederlanders daalde wel, maar of ze er langer door leefden mag worden betwijfeld. Die conclusie volgt uit woensdag gepubliceerd Australisch onderzoek waarin het mensen slecht verging die na een hartaanval de boter (met verzadigde vetten) lieten staan en in plaats daarvan margarine en spijsolie met linolzuur gebruikten. De linolzuurgebruikers hadden in de jaren daarna jaarlijks een 17 procent hogere kans om te overlijden, vergeleken met mensen die zelf mochten bepalen wat ze aten. Het onderzoek is gepubliceerd in het British Medical Journal.
    De Australische onderzoekers koppelden er meteen een meta-analyse aan. Ze veegden de gegevens van de drie beschikbare gerandomiseerde onderzoeken bij elkaar. Ook daaruit rolt de conclusie dat alleen linolzuur niet goed is.
    Becel was vanaf 1960 te koop. Eerst alleen in de apotheek, vanaf 1962 ook in de kruidenierswinkel en de supermarkt. Becel bevatte jarenlang vooral linolzuur (een ‘omega 6’) als onverzadigd vetzuur, bijna geen linoleenzuur (een ‘omega 3’). In 2002 heeft Unilever het gehalte aan linoleenzuur in Becel verhoogd. Overgezet naar de Nederlandse situatie betekent het Australische resultaat dat wie zich in de vorige eeuw hield aan het advies om 20 gram Becel per dag te eten, ook al een wat verhoogde sterftekans had. En geen lagere, wat de bedoeling was.
    Unilever reageerde op de resultaten per email met: ,,tegenover deze nieuwe analyse staat een veelvoud aan studies die laten zien dat het vervangen van verzadigd vet door meervoudig onverzadigde vetten een gunstig effect op de gezondheid heeft. De Richtlijnen Voedselkeuze adviseren om verzadigd vet te vervangen door zowel omega 3 als omega 6 vetzuren”.
    Het commentaar van Unilever negeert de oude samenstelling van hun cholesterolverlagende margarine en schrijft: ,,Er is dan ook geen enkele aanleiding om de huidige adviezen aan te passen.” De verhouding linolzuur/linoleenzuur in Becel is volgens Unilever in 2002 aangepast nadat onderzoeken lieten zien dat die verhouding bescherming bood tegen hart- en vaatziekten.
    Het Australische onderzoek is gerandomiseerd onderzoek. Dat heeft in de medische wetenschap een hoge status, maar in de voedingswetenschap worden die kortlopende experimenten met relatief weinig mensen (het Australische had ruim 450 deelnemers) toch vaak lager aangeslagen dan de langlopende observationele studies onder grote groepen mensen. En daar komt, onder andere in groet Amerikaanse studies, linolzuur er vaak als ‘gezond’ van af. Hoewel een vorig jaar gepubliceerde Nederlandse studie, met ruim 20.000 mensen, geen verschil zag in het aantal hartziekten bij mensen die veel of weinig linolzuur consumeerden.
    De Australische onderzoekers laten zien dat linolzuur wel het cholesterolgehalte verlaagt, maar dat is kennelijk niet altijd voldoende om ook levens te redden. In hun artikel in het British Medical Journal komen ze met een moleculaire verklaring, geput uit de wetenschappelijke literatuur: de afbraakproducten van linolzuur zouden de bloedvatwand beschadigen. Vooral bij rokers en mensen die te veel alcohol drinken. En dat is precies wat ze in hun gegevens zien: niet-rokers en matige drinkers hebben geen last van linolzuur.
    Afbraakproduct van linolzuur beschadigt de bloedvatwand

    • Hoi Marcel!

      Dank voor het uit het systeem plukken van dat stukje. Aardig, maar ik heb bij het lezen het gevoel dat ik zit te kijken naar een man die in het holst van de nacht in een hem volstrekt onbekende omgeving over een onverlichte B-weg fietst. Toch aardig dat dit in Annarcee stond.

  30. sigme zegt:

    Zonder dat er veel woorden aan vuilgemaakt zijn verkoopt de AH sinds kort Lurpak.
    Deense roomboter, de smeerbare variant bestaat uit 69% boter en 25% raapzaadolie. Hoewel ik gewoonlijk niet afwijk van normale roomboter heb ik een pakje gekocht en ik vind het smakelijk.
    Is het om een of andere reden ook béter, met raapzaadolie? Dat van die smeerbaarheid vind ik zelf geen belangrijk criterium, ik zet boter niet in een koelkast. Sterker nog, die heb ik niet.

    • Pieter zegt:

      Interessant, Sigme, geen koelkast, wel een kelder? Geen zuivel maakt een koelkast al een stuk minder nodig, maar bepaalde groenten zijn gekoeld wel langer houdbaar. Hoe doe je dat?

      • sigme zegt:

        Gekoelde groenten? Ik kan daar even weinig bij bedenken. Champignons misschien. Blijkbaar heb ik die groenten niet, of ik eet ze op tijd op haha.
        Geen kelder, helaas. Wel een redelijk koele bergplaats en in de zomer een soort omgekeerde hooikist: een geisoleerde bak waarin ik zuivel bewaar, praktisch dagelijks aangevuld met vlees of vis uit de diepvries. De diepvrieswaar ontdooit, de zuivel blijft koel.

      • Pieter zegt:

        Bladgroentes zoals sla, raapsteeltjes, rucola, postelein zijn in de koelkast meerdere dagen te bewaren zonder kwaliteitsverlies, buiten de koelkast is dat veel korter. Omdat ik mijn boodschappen 1 keer per week doe (groentetas, internetbestelling) komt het regelmatig voor dat ik groenten tot een week bewaar.
        Maar jouw methode van een koelkist in combinatie met een vriezer is een mooi alternatief.

    • Mariet Hoen zegt:

      Sigme, wat zie jij dan als een voordeel ?
      Ik vind het maar als geknutsel. Roomboter is zelf toch goed genoeg ! En wat voor raapzaadolie is het, heel vaak is het koolzaadolie. Die twee worden vaak hetzelfde genoemd. Als ik die wil eten koop ik hem wel apart. Volgens mij is het een verkapte methode om van die troep af te komen. Ik geloof dat die Lurpak boter ook nog duurder is. Ja, ja, dat knutselen moet ook betaald worden 😉

      • sigme zegt:

        Wat ik als voordeel zie? Geen, eigenlijk. Hooguit om mensen die als argument om geen roomboter te eten aan komen dragen met de onsmeerbaarheid daarvan, een alternatief te kunnen bieden. En dan wil ik het wel zelf geproefd hebben.
        Ik ga wel de (pure) roomboter van Lurpak nog proberen, omdat ze -meen ik- een ander zuurproces gebruiken dan de Nederlandse fabrieksboters.

      • Mariet Hoen zegt:

        Sigme, nog even verder gezocht :
        Lurpak Lighter Spreadable 1 gr.
        Total Fat 0.6 g
        Saturated Fat 0.3 g
        Polyunsaturated Fat 0.1 g
        Monounsaturated Fat 0.2 g

        Dus de helft is van het vet is geen boter. Het is geen grasgevoerde boter. Ik heb de ‘gewone’ boter van Lurpak ook wel één keer gekocht. Heel witte boter, erg hard, ook buiten de koelkast. Ik vond hem niet lekker. Maar smaken verschillen 🙂

    • Jo tB zegt:

      Om je vraag te beantwoorden is het beter met raapzaadolie, zie onderstaand link. Kijk ook onderaan bij related topics.
      http://www.naturalnews.com/034733_canola_oil_rapeseed_food_labels.html

  31. Twee recente posts van geestverwanten die je niet mag missen:

    Valhalla:

    http://fra-skogen.blogspot.nl/2013/02/paleo-eten-waarom.html

    en

    Leonie:

    A Tale of Carbs

  32. Henriette Das zegt:

    Vanmorgen in het NRC next:
    Gerechtigheid Melchior!
    Ik vertel jouw verhaal al jaren tegen al mijn patiënten !

    “Linolzuur Becel niet goed voor hart en bloedvaten

    Internationaal
    NRC
    Hoe meer linolzuur je eet, hoe groter je kans om snel dood te gaan. Omstreden onderzoek uit Australië ondergraaft daarmee de aloude Becel-reclame.
    Amsterdam. De dieetmargarine Becel, zoals die tot tien jaar gelden in Nederland op de markt was, was misschien helemaal niet goed voor hart en bloedvaten. Het cholesterolgehalte van de Becel-gebruikende Nederlanders daalde wel, maar of ze er langer door leefden, wordt betwijfeld. Die conclusie volgt uit woensdag gepubliceerd Australisch onderzoek waarin het mensen slecht verging die na een hartaanval de boter (met verzadigde vetten) lieten staan en in plaats daarvan margarine en spijsolie met linolzuur gebruikten. De onderzoekers gaven een moleculaire verklaring, geput uit de wetenschappelijke literatuur: de afbraakproducten van linolzuur zouden de bloedvatwand beschadigen. De linolzuurgebruikers hadden in de jaren daarna jaarlijks een 17 procent hogere kans om te overlijden, vergeleken met mensen die zelf mochten kiezen wat ze aten. Het onderzoek is gepubliceerd in het British Medical Journal.

    Becel bevatte vooral linolzuur (een ‘omega 6’) als onverzadigd vetzuur, bijna geen linoleenzuur (een ‘omega 3’). In 2002 heeft Unilever het gehalte aan linoleenzuur in Becel verhoogd. Overgezet naar de Nederlandse situatie betekent het Australische resultaat dat wie zich in de vorige eeuw hield aan het advies om 20 gram Becel per dag te eten, ook al een wat verhoogde sterftekans had. En geen lagere, wat de bedoeling was.”

    • willem zegt:

      ….. Nee, zegt Unilever/Voedingscentrum, want 1 onderzoek is 0 onderzoek….. en het is onomstotelijk bewezen dat linolzuur ldl verlaagt, dus…. smeren maar…
      Ben benieuwd welke kant het opgaat. Vrees dat het vuur weer dooft…

    • George zegt:

      “Yesterday’s papers”: het verhaal over Becel is al lang bekend en verteld in NRC, kijk maar naar item nr. 5 van het artikel uit NRC van *22 mei 2012*: http://www.nrc.nl/nieuws/2012/05/22/dit-zijn-de-meest-misleidende-producten-uit-de-supermarkt . De andere items zijn ook interessant.

      Kortom, wie zei ook al weer dat er eerst een hele generatie moest uitsterven voordat nieuwe kennis een kans maakt? (Ging over paradigma’s).

      • willem zegt:

        Tuurlijk. Al veel langer bekend. En de vraag die ons bezighoudt, bestaat ook al heel lang: wat doen die wetenschappers binnen instituten als Voedingscentrum, Raad v. Gezondheid en Hartstichting eigenlijk (behalve genieten van een aardig extraatje??). Elkaar in stand houden en slaafs de voorschriften van Wageningen en Unilever volgen, bang om op te vallen?
        En het ergste: ze kijken er nog serieus bij ook, bij hun aanbevelingen..

      • Hmmm, dat ging niet over linolzuur, George. Voor zover ik weet is dit echt de eerste keer de ‘serieuze’ media over het linolzuurverhaal berichten.

      • George zegt:

        @Melchior: mijn opmerking ging niet over linolzuur (en ik erken dat dat voor het eerst is in de serieuze pers), maar over het fenomeen hoe lang bepaalde ideeën kunnen blijven bestaan, ondanks publicaties in kranten

    • Henriette Das zegt:

      Rectificatie in NRC next:
      RECTIFICATIE De kop boven het bericht over Becel was niet juist

      De kop Linolzuur Becel niet goed voor hart en bloedvaten (nrc.next, maandag 11 februari, pagina 9) was onjuist. Hij stelt onterecht dat de huidige Becel niet gezond is. De kop dekt ook niet de mededeling in de eerste zin van het artikel die zegt: „De dieetmargarine Becel, zoals die tot tien jaar geleden op de markt was, was misschien helemaal niet goed voor hart en bloedvaten.”

      In het artikel ging het om Australisch onderzoek dat uitsluitend de gezondheid van linolzuur onderzocht. Becel in de samenstelling zoals die ruim tien jaar op de markt is, bevat een combinatie van linoleenzuur en linolzuur die overeenkomt met de Richtlijnen Voedselkeuze.

      Het next-artikel was ingekort overgenomen uit NRC Handelsblad. Daarin stond commentaar van Unilever dat inhield dat Becel steeds volgens actuele wetenschappelijke inzichten is samengesteld. En er stond in dat er discussie is onder voedingsonderzoekers over de methode van het Australische onderzoek. Het onderzoek werd oorspronkelijk uitgevoerd in 1966-1973 en is om meerdere redenen omstreden.

  33. riesjart zegt:

    De hier bekende Robert Hoenselaar komt ook met een reactie op deze studie en standpunt van het voedingscentrum: http://voedingengezondheid.com/linolzuur-hart-en-vaatziekten-voedingscentrum-becel.html
    Zelf nog niet gelezen maar ik vermoed dat het wel lezenswaardig is!!

  34. Op Foodlog gaat de discussie over linolzuur (hopelijk) verder.

    Dick schrijft:

    Bill Shrapnel, Deputy Chairman van de Sydney University Nutrition Research Foundation: “Toen dit onderzoek begon, bevatte Miracle margarine ongeveer 15 procent transvetzuren, die het slechtste effect hebben op het risico op hartaandoeningen van alle vetten. Het negatieve effect van de interventie in dit onderzoek was bijna zeker te wijten aan de toename van de transvetzuren in het dieet. Recent en goed uitgevoerd onderzoek wijst erop dat het vervangen van verzadigd vet door meervoudig onverzadigde vetten het risico op hartziekten verlaagt, en dit wordt in brede kringen geaccepteerd.“

    Even afgezien van dat transvetzurenverhaal – waar een hoop over te zeggen valt, maar nu even niet – Shrapnels uitspraak dat er onder deskundigen consensus bestaat, is absoluut niet waar.

    Een bezoeker van een recent ISSFAL congres in Maastricht mailde vanuit zijn hotelkamer dat tijdens een tafelstemming bleek dat geen deskundige (op een enkele rigide dwarskop na) nog gelooft dat meer dan fysiologische doses linolzuur voordelig zijn.

    “(…) This meta-analysis published by Chris Ramsden (a young physiatrist, who does research at the NIH on Omega 6 and chronic pain, under the umbrella of Joe Hibbeln, a psychiatrist who studies the role of n-6 and n-3 in neuropsychiatric diseases) came after a dinner debate in the last congress of ISSFAL in Maastricht. In this debate, Chris Ramsden faced the heavyweight William Harris (co-creator of the Omega-3 Index), which was the main researcher / author of the position stand of the American Heart Association on omega 6 (which recommends increasing the consumption of these fatty acids). This debate was at least unprecedented since Chris Ramsden (who still has few publications and 20 years less than Dr . Harris) destroyed all the arguments of Dr. Harris, leaving him speechless and causing 90% (this number is accurate because there was voting at the end) of researchers who were in the audience to vote against the recommendation to increase consumption of Omega-6.”

    Het officiële verslag, waaraan nota bene Gerard Hornstra meewerkte, bevestigt die lezing. Alleen een selecte groep fossielen is nog van mening dat suprafysiologische doses linol okay zijn.

    • Janet Noome zegt:

      Maar als men zo overtuigd is van de goede eigenschappen van linolzuur waarom is de aanbeveling door Unilever (Becel) dan in de loop der jaren veranderd van ‘Bevat linolzuur dus goed voor hart en bloedvaten’ naar nu de associatie van plantensterolen met een Gezonde Leefstijl. Weg linolzuur. Zelfs het woord ‘Gezond’ wordt niet meer gebruikt. Zijn ze zich dan toch niet al aan het indekken tegen mogelijke claims? Of sla ik door?

    • willem zegt:

      Maar die fossielen maken nog altijd, intern nauwelijks tegengesproken, de dienst uit bij de clubs die de meeste invloed hebben op het eetgedrag van de burger.
      Transvetten, inderdaad, daar valt nog wel het een en ander over te zeggen. Het deze vetten aanrekenen dat alle ellende transvetellende is, is onzin. De invloed van m.o.v.’s is waarschijnlijk nog desastreuzer dan die van de genoemde procenten transvet.
      Overigens, het artikel op FL kent enkel een anonieme schrijver.

    • Maan zegt:

      Over dit onderwerp is het, de laatste dagen, verdacht stil op foodlog.

  35. Robert zegt:

    Ik ben mijn patroon ook aan het omstellen. Op spletbrood roomboter, maar wat kan ik nu het beste voor bakken gebruiken? Vind olijfolie niet zo denderend. Spat ook teveel. Wat is nu het beste; Ghee of koksolie? En beide alleen in natuurvoedingswinkels te koop?

  36. marlies zegt:

    het ontgeuren gebeurt via een chemisch proces waardoor een hoop van het goede van kokosvet verdwijnt. Dit heb ik me laten vertellen, weet niet of dit zo is hoor, maar ik koop daarom wel altijd de niet ontgeurde, maar niet van Arma Prana of zoiets 🙂

  37. Ik wordt zonet getipt op de reactie van Robert Hoenselaar. Klasse reactie! http://voedingengezondheid.com/linolzuur-hart-en-vaatziekten-voedingscentrum-becel.html
    Ik heb zijn stukje gelijk op twitter gezet. Gedrag van het voedingscentrum begint wat gênant te worden …..

  38. James zegt:

    Alzheimders toch een margarine brain?? http://www.docguide.com/vitamin-d-omega-3-may-help-clear-amyloid-plaques-found-alzheimers?hash=1002a982&eid=31050&alrhash=3903a6-53d23c0eebe5a73d397eba244909984f. Je zult toch blijkbaar die Omega6 intake wat omlaag zien te krijgen voor je weer helder kunt denken.

  39. Jacques zegt:

    Ter info:
    Wetenschappers hebben vastgesteld dat verzadigde vetten en cholesterol samenwerken om de wanden van onze cellen te verstevigen en stabiel te maken echter als we grote hoeveelheden meervoudig onverzadigde vetten consumeren, nemen die de plaats in van de verzadigde vetzuren in de celwand.
    Doordat ze echter geen goed alternatief zijn voor deze verzadigde vetzuren, is het gevolg dat de celwanden verzwakken.
    Vervolgens sijpelt het cholesterol uit het bloed de cel binnen om de weefsels te verstevigen.
    Dit fenomeen is ervoor verantwoordelijk dat het cholesterolgehalte van het bloed tijdelijk daalt wanneer we veel onverzadigde vetten(linolzuur) consumeren en minder verzadigde vetten!!!
    http://ajcn.nutrition.org/search?submit=yes&submit=Voorleggen&pubdate_year=1997&volume=66&firstpage=438&doi=&author1=&author2=&title=&andorexacttitle=and&titleabstract=&andorexacttitleabs=and&fulltext=&andorexactfulltext=and&content-group=ajcn&fmonth=&fyear=&tmonth=&tyear=&subj_coll_code=&format=standard&hits=10&sortspec=relevance&submit=yes
    (bron MD)

    • Hoi Jacques,

      Mary Enig zegt dit altijd, maar ik dacht dat het niet gedocumenteerd was. Dank voor de link. Ik ga het bekijken!

    • Robert zegt:

      Ben geen deskundige, maar klinkt niet gezond met die onverzadigde vetten. Dus toch maar roomboter op brood en kokosolie voor bakken? Heb nu light butter van Lidl, maar vraag me af of het geen margarine is?

      • Maan zegt:

        Als dat deze is [url]http://www.ciao.de/product_images_view.php?ProduktId=7767253&CurrentImage=145387034[/url]
        In Nederland heet dat “boter product” Ik denk dat het officieel niet onder de margarines valt.
        Geen idee waarom je dat zou willen eten? Ik zou lekker echte boter nemen. Veel lekkerder en zonder vraagtekens bij de ingrediënten.

      • Maan zegt:

        Als dat deze is http://www.ciao.de/product_images_view.php?ProduktId=7767253&CurrentImage=145387034
        Ik denk dat dat officieel geen margarine is. Maar Boter is het zeker niet.
        Waarom zou je dit willen eten? Neem lekker boter.

        • Robert zegt:

          Ja Maan; dat is de light butter van Lidl. ER zit wel botervet in en andere stoffen. 39% vet, de helft van normale boter. De reden dat ik dit gebruik is dat ik bevreesd ben voor de calorieën. Ben geen intensieve sporter (wandel wel veel) en wel een (Spelt) brood liefhebber.

      • Maan zegt:

        Volgens het voedingscentrum smeert een nederlander 5 gram margarine/boter/halvarine op brood .
        Bij de boter/margarine is dat dus 36 kcal aan vet.
        De helft is 18 kcal. Nog minder dan 1/100 van je totale dagelijkse energie behoefte.
        Moet je daar bang voor zijn? Bij overgewicht kun je beter de boterham laten staan waar je het op smeert, dan je toevlucht nemen tot kunstboter.

        • Robert zegt:

          Maar ik ben dol op speltbrood van de ambachtelijke bakker en eet wel 7 boterhammen per dag. Vandaar dus mijn angst voor teveel vet inname.

        • James zegt:

          Ieder zo z’n eigen addicties Robert. Weilswaar minder dan gewone tarwe, maar dezelfde verslavende stoffen komen ook in spelt voor. Ik heb een dierbare vriend die ook zegt : I LOVE bread, could never give it up. Zijn vrouw is een Nederlands geschoolde diëtiste die echter zelf al heel snel aan de lijve ondervond wat een verschil paleo voor haar maakte. Wat we hebben kunnen bereiken is dat hij nou z’n vezels uit groente haalt en ambachtelijk gebakken wit brood eet. En de dagen beginnen nou met de “verboden” vruchten : bacon and eggs en ze slaan regelmatig breakfast over. Het is een begin.
          Ik kom net trouwens van de fiets en een half uur op de skiff. Ik doe het misschien niet goed, maar ik snap niet waar Folkert en anderen die ‘dip’ van krijgen. Hoe lang moet je fietsen om zo’n ‘dip’ te krijgen? Fiets meestal met een gemiddelde snelheid van 32-33 km per uur gedurende een half uur (net een blokje rond). Kan niet sneller want dan zie ik niks meer van de tranende ogen. Van de skiff zweet ik het hardste. Is ook het zwaarste . Fiets eerst om de been spieren wat op te warmen omdat het roeien aardig wat vergt van de been spieren. Maar van dat fietsen heb ik het idee dat ik dat wel halve dag of langer kan volhouden. Neem wel een paar kaantjes vooraf.

      • Maan zegt:

        Niets mis met boter hoor, (teveel) brood, lijkt veel schadelijker.
        Als je bang bent om te verdikken zou je een paar ( of alle) boterhammen kunnen ruilen voor een (of meer) ei ofzo.
        Tis maar wat je wilt, een “kunst” dieet zoals voorgesteld door het voedingscentrum, of een “echt eten” dieet bestaande uit onbewerkte producten. In het laatste past kunstboter niet.
        Je vraag was of het goedje margarine was, technisch waarschijnlijk niet. Maar het is net zo dubieus als margarine.

      • Mijn bewondering hoef ik toch niet onder stoelen en banken te steken James ? Of wordt je verlegen van mijn compliment, dat je nog steeds zo’n gemiddelde snelheid kan halen op de fiets. Je kleurt je verhaal enigzins, is het niet ? Uitsloven is ook een vak. Maar goed, knap vind ik het, ook al is het maar een half uur. Ik fiets niet met een snelheidsmeter. Heeft geen zin als je alleen maar op een ATB zit in het bos. Waar ik wel op let is mijn hartslag. En dat kan flink hoog oplopen, zeker nu met al die drassigheid. Vanaf mijn zestiende fiets ik. Eerst bij een schaatsclub en daarna bij een wielervereniging, op amateurniveau. Tweemaal heb ik tijdens een training “de man met de hamer ” ontmoet. De laatste keer is, pak hem beet, vijfendertig jaar geleden. Geen mobiele telefoon om te vragen of zus je op komt halen. Dat waren trainingen van 140 a 160 km, met zeg maar een gemiddelde snelheid zoals jij aangeeft. Dat het je overkomt is gewoon je eigen stomme rotschuld. De eerste anderhalf uur kan je nog teren op je glucosevoorraad, maar dan is het op. Je zal vanaf het begin om het half uur die voorraad moeten aanvullen. Appelpunt, mueslireep, vijg, hou op, wat je allemaal niet verzinnen kunt. Heden ten dage doen ze dat met die energiedrankjes. Verzuim je dat dan kom je wat jij noemt een dip, onvermijdelijk tegen. Probeer het maar eens. Ervaring is de beste leermeester. Sinds een jaar, omstreeks deze tijd, werd ik lid van Het PaleoPerspectief. Daar wisten ze mij te vertellen dat een blikje vis en een wortel voldoende waren om twee a drie uur op de fiets te zitten, op mijn manier dan en dat is niet zuinig doen alsof je aan het watertrappelen bent. Dat werkte perfect. Eerder heb ik al eens verteld wat ik zoal eet, strikt volgens de “regels ” . Op dit moment fiets ik op mijn nuchtere maag, twee maal in de week anderhalf uur, zonder bij te tanken. Hoop dat de lente gauw aanbreekt. Waar ik nou zo nieuwsgierig naar ben of je dat ook 6 a 7 uur kan volhouden. Ik ga het niet uitproberen, maar vier a vijf uur ga ik straks, wanneer het weer het toelaat, zeker doen. Hopelijk kom ik “de man “niet tegen. Mooi die skiff, James. Is tie van jezelf of van de vereniging? Mijn dochter is een fanatieke roeister en gaat nu voor de skiff.

        • James zegt:

          Alles op een rij Folkert. Het sneeuwt weer eens en al zijn de zaden binnen gekomen de kas moet nog even wachten. Dat fietsen. Misschien heb ik het wat makkelijker. Die zestien km dat zit zo. Alles is hier verdeeld in blokken. Vroeger trokken die eerste landmeters een lange ketting achter zich aan (een chain) 66 feet, na tien chains een marker enz. gevolg dat op het platteland het nogal eens voor komt dat je rechte blokken en wegen tegen komt. Blokje om voor mij is 4 km zuid, 4 km west, noord, oost. Weinig plekken in Canada zijn vlak. Eerst 2 km is vlak, de volgende is een klim. Dan haal ik de 5 km niet. Daarna weer 2 km aardig vlak de volgende 3 lange dalende helling. Geen enkele moeite om de 50 te passeren (met tranende ogen). Naar huis is tamelijk uneventful. En ja ik fiets al vanaf heel jong. (LS blokken aan de trappers). Vervolg onderwijs elke dag ruim 20 km. En die skiff? Die staat in de rec room. Er valt momenteel buiten weinig te roeien en schaatsen gaat ook niet want er ligt altijd eenvracht sneeuw op het ijs. Maar het is wel een echte skiff. Kostte wel een cent, maar ik vind het waard. De workout on the skiff betekent binnen vijf minuten in het zweet. En aangezien hij op de zwaarste stand staat doe ik niet aan gewicht heffen. Dit is resistance genoeg.

    • Jacques,
      Dat klinkt plausibel. Volgens mij zijn er geen redelijke aanwijzingen dat voedingsmiddelen op de lange termijn het cholesterolgehalte beïnvloeden.

      • Hoi Robert,

        Nou…

        Voeding heeft een enorm en persisterend effect op het liporoteïneprofiel, zij het dat er individuele verschillen zijn. Kort door bocht is goed gedocumenteerd dat vervangen van koolhydraten door hoofdzakelijk verzadigd vet binnen ongeveer een week de volgende effecten laat zien:

        HDL gaat omhoog
        LDL blijft gelijk of gaat omhoog
        Triglyceriden gaan (fors) omlaag
        Small dense LDL (die atherogeen worden geacht) gaat omlaag
        LDL particle number (volgens velen de beste voorspeller van CHD) daalt

        Een low carb high fat voeding geeft bij de meeste mensen in korte tijd een sterk verbeterd lipoproteïneprofiel.

        De grote vraag is of het gevonden verband tussen een ‘gunstig’ lipoproteïneprofiel en een verlaagd risico op CHD causaal is, of dat het profiel slechts een marker is van iets anders. Ik vermoed vooralsnog het laatste. De Kitavans eten 70 procent koolhydraten, hebben een naar moderne westerse maatstaven ‘atherogeen’ lipoproteïneprofiel (hoge trigs, vrij laag HDL, etc), maar zijn gedocumenteerd vrij van CHD.

        In het westen is een atherogeen lipoproteïneprofiel een proxy van een beroerd, diabetogeen en atherogeen dieet (met ondermeer suprafysiologische hoeveelheden meervoudig onverzadigde vetzuren en een overkill aan linolzuur).

      • Aldert zegt:

        De Kitavans eten geen acellulaire koolhydraten, en hebben een hoog (ontstekingsremmend) vit.D. Volgens Kruse horen veel natuurlijke koolhydraten en en hoog vit. D bij elkaar. Zonder het jaar rond zon ook geen vruchten.

  40. Jacques zegt:

    Aanvullend geloof ik sterk dat de rol van oxisterolen in onze voeding zwaar onderschat wordt:
    http://www.youngerthanyourage.com/ned/waisays.htm

  41. Jacques zegt:

    citaat:
    …Onder de invloed van hitte verandert ongeveer 30% van de gezonde cholesterol in oxicholesterol. Uit proeven bleek dat ongeveer 6% van dit oxicholesterol daadwerkelijk in het bloed werd opgenomen. [4]
    Rauw eigeel bevat alleen maar gezonde cholesterol, maar als je een ei kookt of bakt, raakt een deel van de cholesterol in dat ei beschadigt; het oxideert tot oxicholesterol.
    Oftewel: men heeft ons jarenlang bang gemaakt voor het eten (verse) rauwe eieren, en gezegd dat je deze vanwege het gevaar van bacteriën (waar het lichaam heel goed mee om kan gaan, mits er aan gewend) flink door moet koken of bakken, terwijl dat er nou juist voor zorgt dat er stoffen ontstaan die wel echt schadelijk zijn, etc…

  42. James zegt:

    @Melchior Febr 17
    ”…De grote vraag is of het gevonden verband tussen een ‘gunstig’ lipoproteïneprofiel en een verlaagd risico op CHD causaal is, of dat het profiel slechts een marker is van iets anders…” En toen begon de hele menigte te kakelen en ieder wist er wat over te zeggen en het eind van het liedje was, we weten er nog niet al te veel van af. Ik zou wel eens willen weten of die studie waar Jacques naar verwees de moeite van het kopen waard is. Dit lijkt me een heeeel interessant stuk. Net als bij Spreadbury, als dit waar is, gaat er nogal wat op de helling van de margarine.

  43. Henriette Das zegt:

    Net gevonden bij Foodwatch: misschien wisten jullie dit al? Maar toch maar even delen.

    “Foodwatch heeft deze belangenverstrengeling inmiddels meerdere keren van dichtbij ervaren. Bijvoorbeeld tijdens het onderzoek naar de claims over plantensterolen in Becel Pro-activ. Eén van de wetenschappers die in de EFSA-commissie (Europese Voedselveiligheidsautoriteit) zat op het moment dat de plantensterolen werden goedgekeurd, bleek daarvoor bij Unilever gewerkt te hebben waar hij verantwoordelijk was voor de introductie van zulke nieuwe producten. Volgens foodwatch zeer onwenselijk en zeker iets om vraagtekens bij te plaatsen.”

  44. muizenoren zegt:

    Voor wie op dit ogenblik radio zit te luisteren en de Belgische Radio 1 kan ontvangen: het gaat hier straks ook over margarine en boter: http://www.radio1.be/programmas/hautekiet/weg-met-margarine
    Hautekiet is een druk beluisterd en dus redelijk invloedrijk programma.

  45. willem zegt:

    Daar was ‘ie dan, de reactie van Katan onder de kop ‘De linolzuur-tapes’.
    Het gaat over zijn beoordeling van de bevindingen van Ramsden en Hibbeln op basis van ‘Sidney ’66’. Drie keer raden…. Drie keer niks, dat onderzoek van die ‘Verloren Gewaande en Teruggevonden Tapes’. ‘Jongensboekenromantiek’! ‘Veel geschreeuw en weinig wol’.
    Aldus Martijn Katan.
    Wil je wat, eet Becel!! Dat blijft hij roepen.

    • willem zegt:

      En alweer excuses voor m’n te snelle rechterwijsvinger: enter.
      Het bericht behelst de column van Katan in de NRC van vandaag, 9 maart, Wetenschap, blz.2, onderaan.

  46. George zegt:

    Nog een nabrander over vetten en suiker van een hartchirurg (het artikel is la wat ouder, maar ik zag het aangehaald door Art De Vany vandaag op Facebook en hij onderschrijft het artikel in hoge mate): en (dus!) lees en huiver:
    http://myscienceacademy.org/2012/08/19/world-renown-heart-surgeon-speaks-out-on-what-really-causes-heart-disease/

    ja en voordat anderen er mee komen, er is ook scepsis over deze man:
    (via een van de commentaren onder dit artikel):http://www.quackwatch.org/11Ind/lundell.html
    maar wat ik al vermoedde: “The quackwatch article is no more than a hatchet job, the man [Lundell] has 25 years surgical experience as a successful and respected heart surgeon for heavens sake, then he was systematically destroyed and lost his license”.

    Nog een bijzonder commentaar aldaar: “Sugar, man sugar. My cousin had advanced cancer, given no hope to live, He stopped all all refined sugars, not on iota, and exercised like a maniac two times a day. If he did anything else, I dont know, I got this from my brother. He stunned the doctors by being free of cancer. His doc said the only thing he could figure out, my cousin “starved” the cancer somehow — you can’t do this by starvation diet, prolly the intense crazy work outs interupted the feeding cycle of those cancer cells, I don’t know. But sugar, in bread, in anything, seem the worst thing you can eat.”

    • Jo tB zegt:

      George, wist je dat ze in Amerika ook suiker in brood doen? Toen ik in Amerika was heb ik een keer hun brood geproefd. Twee happen genomen en dan weggegooid. Vies zoet, en dan heb ik het niet over bagels of donuts. Geen wonder dat hun gezondheid zo abominabel is.

      • George zegt:

        in Nederland ook, afhankelijk natuurlijk welk brood je koopt, maar het meeste “bruine brood” (en dat “bruin” klinkt zo gezond) is bruin door de bruine suiker!?
        Overigens – en dat heb ik geloof ik al eens gezegd hier – is wit brood een stuk gezonder (als je al brood wilt eten) dan bruin brood: Wit brood is uitgevonden om alle kwalijke stoffen er uit te halen* (volgens onderzoek van Prof.dr. Udo Pollmer (Duitsland), hij beweert ook dat volkoren muesli niet zo zeer gezond is vanwege de vezels en de hoog aangeprezen werking op je stoelgang, maar een manier is van het lichaam om de gifstoffen zo snel mogelijk kwijt te raken! 🙂 Net zoals koeien normaal gesproken geen vlaaien produceren, maar dat dat gevolgen zijn van diarree, die ze hebben vanwege het feit dat ze oneigenlijk voedsel moeten eten, zoals granen en soja en opgefokt gras. Proost!
        * Net zoals de mens soja enigszins dragelijk heeft gemaakt door het te fermenteren.

      • Jo tB zegt:

        Klopt enigszins George, ik heb jarenlang donker bruin brood gegeten, en vroeg eens aan de bakker hoe hij dat brood zo donker kreeg: moutstroop. Jaren later had ik op internet gelezen dat het van wit meel gemaakt werd en waaraan moutstroop toegevoegd wordt om het de mooie bruine kleur te geven. Ik dacht dat ik zo jaren lang volkoren brood gegeten, wat een illusie bleek te zijn. Ik vond het brood niet zoet, niet zoals het mier zoete witte brood in Amerika. Ben toen zelf brood gaan bakken om er zeker van te zijn dat het zuiver volkoren was.

      • Otto zegt:

        Zit ik ook nog over te twijfelen George, als je nu brood zou *moeten* eten, wat zou je dan het beste kunnen eten, zuurdesem (Duits, bij de biowinkel of roggebrood) of witbrood? Bij de eerste zijn de kwalijke stoffen al gedeeltelijk gefermenteerd, en je hebt 100% volkoren met de bijbehorende vitaminen. Witbrood is dan weer leeg qua vitaminen, maar ook de vervelende stoffen zijn er veelal weer uit.. moeilijk moeilijk..

        • Robert zegt:

          Is Speltbrood erg slecht?

        • Otto, ik zou dan kiezen voor molensteen gemalen (want op lage temperatuur, met behoud van o.a. vitaminen) volkoren graan. Liever spelt dan tarwe i.v.m. Modificatie en zuurdesem (geen gist) en met lange rijstijd zodat het fytinezuur wordt afgebroken.

        • George zegt:

          Er zitten in volkoren brood geen stoffen die je niet ruimschoots zou binnen krijgen als je verder gewoon Paleo eet.
          En verder valt me op dat brood altijd zo veel reacties oproept. Ook op mijn website heb ik eens een artikeltje geschreven: “Brood is ongezond” (http://oerlopen.nl/index.php?pag=art&doc=954) en dat heeft de meeste hits en reacties. Zelfs tot vandaag aan toe en die zijn soms heel heftig; zo van: “Hee mongool…” Ik heb hem heel koel op zijn achtergelaten naam aangesproken en puur inhoudelijk geantwoord 🙂
          Brood is heilig…….

        • Brood is de reden dat paleo nooit een hoge vlucht zal nemen. Informeren is volkomen zinloos. En ik ben zo ver dat ik dat helemaal okay vind. Graan-geïnduceerde morbiditeit is ontzettend belangrijk voor onze economie. En kijken naar een zich voltrekkende treinramp heeft toch ook wel iets fascinerends. Als je hebt gedaan wat in je vermogen ligt om zowel verkeersleiding als passagiers (die aan de noodrem kunnen trekken) te vertellen dat twee treinen op hetzelfde spoor op elkaar af stormen en ze blijven je uitlachen (ha, ha, ha, denken jullie het beter te weten dan zo’n intelligente en redelijke man als Marcel Hulspas, ha, ha, ha), is onverschilligheid met betrekking tot de consequenties gerechtvaardigd. De informatie is er, aan ieder de vrije keus er iets mee te doen of niet.

          Hier is trouwens een mooie BBC-documentaire over de opkomst van de Cereal Killers, over de overwinning van de ontbijtgranen op ondermeer het nederige ei. The Foods That Make Billions (ik geloof dat de BBC embedden heeft verboden, dus even doorklikken).

        • Otto zegt:

          Grappig wat Pollan zegt, dat ontbijtgranen een productsoort is die zich aanpast aan de wensen en eisen van de tijd. Te weinig voedingswaarde? Vitamientje erbij! Te veel suiker? Doen we daar wat minder van, of vervangen we het door wat kunstmatigs! Zijn vezels opeens belangrijk? Voegen we toe!

          Een waar kameleonproduct. Lijkt margarine wel 😉

      • Bruin brood is bruin door gebrande suiker.

      • willem zegt:

        Een opvallende zin, van George: ‘Er zitten in volkoren brood geen stoffen die je niet ruimschoots zou binnen krijgen als je verder gewoon Paleo eet.’
        Even los van de context waarbinnen die stofjes functioneren, want dat die bepalend is voor zekere effecten begrijp ik, maar hoe moet ik dat nou zien?

        • George zegt:

          @Willem begrijp je mijn zin taalkundig niet? of op een andere manier niet?
          Dat kan, want hij is nogal krom geformuleerd. Ik bedoel dus dat je brood niet nodig hebt 🙂 (Afgezien dat tarwe niet gezond is). Ja, er zitten mineralen en vitamines in brood. (en daarom wordt het altijd zo geprezen). Echter: Diezelfde mineralen en vitamines zitten ook in paleo voeding. Dus als je paleo eet en geen brood, dan mis je niets aan mineralen en/of vitamines.

      • Jo tB zegt:

        Je kunt het wel bekijken op YouTube maar je kunt het niet downloaden !!

      • willem zegt:

        Ah! Dank, George..
        Het was een taalkundige kwestie. Las hem anders dan je uitlegt. Volledig met je eens, nu.

      • Otto zegt:

        Brood hoeft ook niet helemaal weg in deze maatschappij denk ik; als men nu niet bij alle maaltijden en tussendoor (geraffineerde) granen gaat eten maar gewoon 1x per dag het meest voedzaame brood, dan heb je de grootste angel er vast al uit. En goed verbouwd natuurlijk, zodat je, zoals Weston Price beschreef, een hoog mineraalgehalte houdt. Heck, dat wil je met ieder verbouwd stuk groente en fruit: verbouwd voor kwaliteit & gezondheid, niet voor uiterlijk of opbrengst waar men tegenwoordig liever op aanstuurt..

  47. Hans zegt:

    Mooi stukje van Karel van het Reve over onze ,,bezorgde” overheid :

    Marius wil niet in Joegoslavië wonen; “Margarine” (1)

    Het woord emulgator ken ik pas kort. Dat margarine een mengsel is van vet en melk was mij al een kwart eeuw bekend: vóór de oorlog immers maakten wij thuis zelf margarine uit deze twee bestanddelen. De Unilever bestond toen al, en de margarine die wij thuis maakten was aanmerkelijk goedkoper dan die in de winkel. Duizenden huisvrouwen spaarden op die manier een paar dubbeltjes per week uit.
    Grote indruk op mijn jeugdig gemoed maakte toen, dat de Nederlandse regering – men kan mij geloven of niet – dit thuis voor eigen gebruik mengen van melk en vet trachtte te verbieden: zo groot was toen ook al de bezorgdheid van onze overheid wanneer het ging om het wel en wee van genoemde firma. De officier van justitie te Haarlem eiste in maart 1936 zes gulden of zes dagen tegen een 39-jarige dame uit Heemstede, die voor eigen consumptie vet en melk gemengd had. Het in acht nemen der Unilever-spijswetten zat de regering zo hoog, dat de Directeur van het Rijksinstituut voor Volksgezondheid in advertenties voor het merk Blue Band de weldadige invloed van margarine op het menselijk organisme schetste – een soort regeringspropaganda, waar pas na protesten van N.S.B.-zijde een eind aan kwam: Mussert en Hitler werden in Den Haag nog meer gevreesd dan Van den Bergh en Jurgens.

    Bron http://kookenz.blogspot.nl/

    • Wow! Fenomenaal, Hans :-).

    • Wat een prachtig stukje. Ik lees het telkens weer. Schitterende zinnen zitten erin. Zulke zinnen wil ik ook wel schrijven 🙂

      ‘Zo groot was toen ook al de bezorgdheid van onze overheid wanneer het ging om het wel en wee van genoemde firma’

      De woordkeus zet je op het verkeerde been, het lijkt te gaan om zorg voor de bevolking, en dan die ironische omkering aan het eind. ‘Onze’ regering zorgt niet voor de bevolking, maar voor de margarinefabrikanten.

      En die laatste zin, waarin Mussert en Hitler subtiel worden gekoppeld aan Van den Bergh en Jurgens – voor de jongeren onder ons, Van den Bergh en Jurgens waren de Nederlandse oprichters van Unilever. Deze twee heren brachten het naar hun genoemde algemeen bekende margarinebedrijf in.

      • Ja, geweldig.

        Even los van de mooie taal, dit is waarom ik onschendbare hoge omes als Daan Kromhout – die hun bliksemcarrière hebben gebouwd op collaboratie met de foute discipelen van Jurgens en Van den Bergh – gaarne in de categorie NSB plaats. Dit tot groot ongenoegen van allerlei fatsoensrakkers.

      • Hans zegt:

        Deel twee….

        Karel van het Reve

        Marius wil niet in Joegoslavië wonen; “Margarine” (2)

        Geruime tijd geleden staakte de Westduitse margarinefabrikanten de productie van een bepaalde soort, nadat hun een mogelijk verband gebleken was tussen die margarine en de zogenaamde ‘blaasjesziekte’. De Duitse medische wetenschap staat op een vrij hoog pijl, en ik wil niet aannemen dat haar beoefenaren niet wisten wat de fabrikanten bekend moet zijn geweest toen zij hun productie staakten. De ziekte werd echter geweten aan een virus en de Duitse openbare gezondheidsorganen zwegen als moffen. Goed, dat was in Duitsland. What do you expect?
        Toen brak in Nederland een soortgelijke ziekte uit, die vrij zeker twee, en misschien vier doden geëist heeft tot nu toe [1960]. Een paar sluwe, plichtsgetrouwe en vakkundige medici te Rotterdam slaagden er in, in samenwerking met een elfjarig knaapje, de ziekteverwekker vast te stellen. De Nederlandse overheid maakte toen bekend dat de ziekte waarschijnlijk verwekt werd door een bepaald soort Planta. Zij maakte dit bekend na overleg met de directie van de Unilever. Toen de ziekte verder om zich heen greep maakte de overheid, wederom na overleg met genoemde firma, bekend dat er behalve in die speciale soort Planta ook nog ziekteverwekkende stof zat in sommige andere Planta. Het werd niet helemaal duidelijk waarom de overheid en de Unilever, al dan niet na overleg, dit niet eerder hadden bekendgemaakt. Er verliep een week. Toen bleek dat vele andere margarinemerken die door de Unilever werden geproduceerd ziektestof bevatten of konden bevatten. De overheid begon met, in overleg met de Unilever, dit feit op haar persconferentie categorisch tegen te spreken. Twee dagen later kondigde de overheid een verkoopverbod voor alle Unilevermargarine af. Een verbod dat eigenlijk maar één dag geldig was, om aldus de firma in de gelegenheid te stellen de detailhandel te bevoorraden met margarine, waarvan slechts één ding met zekerheid vaststond: de Unilever beweerde, in overleg met de overheid, dat er geen ziekteverwekker in zat.
        Een pijnlijk incident deed zich hierbij voor. Het blijkt dat de Unilever op 29 augustus wel aan de heer Muntendam medegedeeld heeft dat die andere merken ‘besmet’ konden zijn, maar dit tegenover de inspecteur van de volksgezondheid heeft ontkend. De heer Muntendam heeft deze mededeling tien dagen verzwegen. Van de Unilever niet onhandig gedaan: om zich veilig te stellen deelt zij dingen die zij om de verkoop niet te schaden geheim wil houden mede aan iemand die zwijgt en als de zaak uitkomt geofferd kan worden.

        [Wordt vervolgd]

        Bron http://kookenz.blogspot.nl/

  48. Op het forum van Kostdoktorn Andreas Eenfeldt meldt iemand het volgende:

    Jag går nutritionistprogrammet på KI. Efter påsk ska vi påbörja en kurs som heter Livsmedelskemi. Under kursen kommer en dietist (!) från Unilever (!!) att föreläsa om ”bra” fetter (!!!).

    Ofwel:

    Ik volg het voedingsleerprogramma op het Karolinska Instituut. Na Pasen beginnen we met een cursus die Levensmiddelenchemie heet. Tijdens deze cursus zal een diëtist van Unilever een lezing komen geven over ‘goede’ vetten.

    Hij maakte er een post van.

    Leidt margarinebedrijf Unilever voedingswetenschappers van het Karolinska Instituut op?

    • willem zegt:

      Het beleid van dit soort bedrijven is erop gericht om, linksom dan wel rechtsom, een zo groot mogelijke invloed te hebben op voeding. De aangeprezen voeding is, uiteraard, een eigen product. En met de bekende instanties (hier vaak genoemd) als propagandamachine en legitimatie staan de deuren naar opleidingen etc. wagenwijd open. In hoeverre cadeautjes een extra zetje geven, weet ik niet, maar vermoed ik wel.
      Vandaag in de NRC een goed interview met een van de initiatiefnemers van de site http://www.tabaknee.nl. Die van naming en shaming, inderdaad.
      Longarts Wanda de Kanter zegt veel verstandigs, o.a. dit:
      ‘The Lancet becijferde eens dat de helft van alle ziekten veroorzaakt wordt door lifestyle. Ik denk eerlijk gezegd dat het veel meer is. Roken, gebrek aan beweging, te veel eten – misschien wel 80 % van wat dokters in hun spreekkamers zien hangt daarmee samen. En dan zou de premie voor mensen die slecht voor hun eigen gezondheid zorgen omhoog moeten? Kijk naar landen waar mensen mensen voor het eerst in betere doen komen. De tabaksindustrie komt binnen, de voedingsindustrie komt binnen, en na een paar jaar is een groot deel van de bevolking verslaafd en te dik. Dat is geen vrije wil. Dat is winstbejag door partijen die veel machtiger zijn dan jij en ik…’.

      Sluit toch wel aardig aan bij het onderwerp, dacht ik.

      • Absoluut. En bij de teloorgang van het Mid-Victoriaanse softpaleo ‘island in time’. Overigens is overgewicht een kortzichtige focus. Ik ken heel wat magere wielrenners met broodbuikjes die alle features van het metabool syndroom presenteren.

      • willem zegt:

        Jawel, Melchior. En natuurlijk moet ook de invulling gegeven worden van wat we horen te verstaan onde ‘gezonde voeding’. Maar toch dappere dames, die twee longartsen!
        En ik heb het hier al zo vaak beweerd: het opboksen tegen de malafide voedings- en chemische industrie (twee handen op een tarwebuikje) met haar tentakels tot op het hoogste niveau zou van ons allemaal, dus via de politiek, moeten komen. Maar ook daar … enzovoorts, enz…

      • Je wist dat ik zou happen. Niet al die ouwe fietsers zitten met zo’n pensie op de fiets. maar er zijn er behoorlijk wat. Repen, drankjes, pasta’s, pindakaas. Blik op oneindig, wanneer ik vertel, zoals vandaag, met een tik van de rug van de hand op zo’n ding, dat dat niet nodig is.

  49. Jazeker Willem, hoogst achtenswaardige dames! Een dergelijk initiatief zou ook nodig zijn ter ontmaskering van de medicijnlobby en de ‘gezonde’ voeding lobby. Ik denk dat de genitaliënlikkers van die branches op en rond het Binnenhof nog aanzienlijk talrijker en invloedrijker zijn dan de representanten van de tabakslobby.

    • Maar hoe organiseer je in des hemelsnaam een grote schoonmaak in zo’n totaal gecorrumpeerde bende?

      • willem zegt:

        Da’s een vraag die de mensheid al eeuwen bezighoudt, Melchior.
        We dachten dat met de intrede van wat wij ‘democratie’ noemen, die schoonmaak een kwestie van tijd zou zijn…
        We moeten, denk ik, de graduaties maar aanvaarden. Neem nou de landbouwlobby. Waarbij onder ‘landbouw’ de huidige, grootschalige, met al haar neveneffecten, moet worden verstaan. En kijk naar hoe de politieke hazen lopen. Kijk naar waar de band tussen lobby en politiek het meest innig is. Kijk welken de grootste promotors zijn. Kijk naar waar de politici een baatje vinden, na hun politieke loopbaan. Kijk… en trek je conclusies op basis van hoe je maatschappelijk gepositioneerd bent.
        Voorlopig zal een ‘grote schoonmaak’ niet lukken. Tot echt de hel losbreekt, waardoor ook de meest onverschilligen en meest manipuleerbaren echt gaan nadenken.
        Tot dan maar de minst schadelijke weg gekozen…

  50. Robert zegt:

    No reasons for changing present recommendations to replace dietary SAFA by PUFA for cardiovascular protection
    22 February 2013

    Gerard Hornstra PhD,
    Professor of Experimental Nutrition (Rtd), Maastricht University,
    Maastricht, The Netherlands
    and
    Connie Diekman MEd, RD, FADA,
    Director of University Nutrition, Washington University in St Louis,
    Academy of Nutrition and Dietetics Past President

    on behalf of the International Expert Movement on Health Significance of Fat Quality of the Diet, a working group under the auspices of the International Union of Nutritional Sciences

    Dear Sir,
    We congratulate Christopher Ramsden and colleagues on an elegant piece of ‘scientific archeology’, in which they recalculated and re-evaluated the results of the 40-year-old Sydney Diet Heart Study (SDHS) 1 and concluded that ‘substituting dietary linoleic acid in place of saturated fats increased the rates of death from all causes, coronary heart disease, and cardiovascular disease’ 2.

    In fact, their findings confirm the original SDHS results, that excess consumption of linoleic acid (LA) to replace saturated fatty acids (SAFA) in the diet of male coronary heart disease patients was associated with reduced survival after 2-7 years of follow-up. Unfortunately, the participants were not blinded to the treatment, because the intervention group received special instructions, oils, and margarines to increase their polyunsaturated fatty acid (PUFA) intake and to reduce SAFA consumption, whereas the control group did not receive a similar treatment with control products. In addition, the trial was confounded by multiple changes within both groups, not only in diet (see below) but also in lifestyle (e.g. sharp decrease in cigarette smoking, considerable reductions in caloric in take, body weight, and alcohol consumption, and substantial increase in physical exercise). These lifestyle changes commenced after the cardiovascular event, continued during the trial, and could not be corrected for.

    In the original SDHS paper 1, the authors clearly stated that, based on multivariate analyses, ‘none of the dietary factors were significantly related to survival’. In contrast, Ramsden and colleagues, who applied different statistics, held the high linoleic acid intake fully responsible for the negative outcome observed. Results of Ramsden’s diet recalculations differed only slightly from the original dietary composition data, which is quite an achievement, since post hoc diet calculations are acknowledged to be extremely difficult and can be rather inaccurate 3. Because of these relatively small dietary discrepancies, the different statistical methods applied must have been crucial to the dissimilarity between both outcomes.

    Ramsden’s approach inevitably needed to violate the golden rule of Good Clinical Practice, that any study evaluation plan needs to be part of the study design and should, therefore, precede study execution. However, Ramsden and colleagues should have explained why they decided to use different statistics. Moreover, it would have been illustrative and more convincing if the reason(s) for the different outcomes had been described, and if results had been presented of cross-validation studies (evaluation of original data with present statistics, and assessment of recalculated data with original statistics).

    Inclusion of the present results in Ramsden’s earlier meta-analysis of linoleic acid-specific saturated fat replacements 4 strengthened the initial trend for a cardiovascular risk increase of an excessively high LA intake. The hazard ratio increased from about 1.1 to 1.3, but possibly because of the limited size of the SDHS (63 all cause mortality cases and just 7 additional deaths in the intervention as compared to the control group), it still did not reach significance.
    We doubt whether this inclusion is justified, however, because the SDHS, originally planned as a dietary replacement trial, turned out to be flawed by multifactorial changes, as mentioned above. In addition, certain interpretations of the re-evaluation results deserve some scrutiny. Thus, although the dietary intervention intended to be an LA-specific SAFA replacement, it also significantly reduced the consumption of monounsaturated fatty acids, the impact of which on cardiovascular risk is not clear as yet 5. In addition, the authors neither excluded, nor corrected for, the possibility that the SDHS intervention reduced the omega-3 PUFA intake as a result of replacing the habitual cooking oils. Further, a possible increase in the consumption of industrial trans fatty acids by the intervention group was not accounted for, whereas at that time high PUFA margarines contained significant amounts (as high as 15 – 20%) of these cardiovascular risk increasing fatty acids (P. Clifton, W. Shrapnel, http://www.smc.org.au/2013/02/round-up-dietary-fats-and-heart-disease-bm… , and P. Zock, personal communication). These unintentional further changes may have affected mortality in the intervention group independent from an assumed LA effect.

    Considering these issues, we believe that the conclusion of Ramsden and colleagues that their findings ‘could have important implications for worldwide dietary advice to substitute omega 6 linoleic acid, or polyunsaturated fats in general, for saturated fats’ is not justified. This conclusion is incompatible with Ramsden’s earlier 4 and present 2 meta-analyses and with the meta-analysis of Mozaffarian and colleagues 6, all demonstrating that replacing SAFA (and industrial trans) with PUFA (being a mix of 15-20 en% LA and some omega-3 PUFA) significantly reduces the risk of coronary heart disease.

    Nonetheless it would be unwise to ignore the present outcome of Ramsden’s recalculation study, since it adds to the growing concern about the safety of an unlimited increase in LA consumption. Other contributions to the emerging LA skepticism are the well-documented reduction of the omega-3 long-chain PUFA status by dietary LA 7 8, its possible effects on early human development 9, its controversial pro-inflammatory potential 10 11, and its alleged contributing role in the present obesity epidemic 12 13.

    Finally, Ramsden and colleagues correctly stated that any potential adverse effect of linoleic acid from 8.5 (not 6, as mentioned in their paper) to 15 %, as possibly observed in the SDHS cohort, does not necessarily apply to lower LA intakes. Since the maximum recommended LA intake for the prevention of cardiovascular disease is about 10 % 14, WHO recommendations maximize LA intake to 9 % 15, and LA intake in most countries is between 3 and 7 % 16, we believe that Ramsden’s recalculation study need not affect current LA intake recommendations. It also does not mitigate the beneficial effect of replacing dietary saturated for polyunsaturated fats to reduce cardiovascular risk.

    References

    1. Woodhill JM, Palmer AJ, Leelarthaepin B, McGilchrist C, Blacket RB. Low fat, low cholesterol diet in secondary prevention of coronary heart disease. Adv Exp Med Biol 1978;109:317-30.
    2. Ramsden CE, Zamora D, Leelarthaepin B, Majchrzak-Hong SF, Faurot KR, Suchindran CM, et al. Use of dietary linoleic acid for secondary prevention of coronary heart disease and death: evaluation of recovered data from the Sydney Diet Heart Study and updated meta-analysis. BMJ 2013;346:e8707.
    3. Nettleton JA, Koletzko B, Hornstra G. ISSFAL 2010 Dinner Debate: Healthy Fats for Healthy Hearts – Annotated Report of a Scientific Discussion. Ann Nutr Metab 2011;58(1):59-65.
    4. Ramsden CE, Hibbeln JR, Majchrzak SF, Davis JM. n-6 Fatty acid-specific and mixed polyunsaturate dietary interventions have different effects on CHD risk: a meta-analysis of randomised controlled trials. Br J Nutr 2010;104(11):1586-600.
    5. Jakobsen MU, O’Reilly EJ, Heitmann BL, Pereira MA, Balter K, Fraser GE, et al. Major types of dietary fat and risk of coronary heart disease: a pooled analysis of 11 cohort studies. Am J Clin Nutr 2009;89(5):1425-32.
    6. Mozaffarian D, Micha R, Wallace S. Effects on coronary heart disease of increasing polyunsaturated fat in place of saturated fat: a systematic review and meta-analysis of randomized controlled trials. PLoS Med 2010;7(3):e1000252.
    7. Rump P, Hornstra G. The n-3 and n-6 polyunsaturated fatty acid composition of plasma phospholipids in pregnant women and their infants. relationship with maternal linoleic acid intake. Clin Chem Lab Med 2002;40(1):32-9.
    8. Liou YA, King DJ, Zibrik D, Innis SM. Decreasing linoleic acid with constant alpha-linolenic acid in dietary fats increases (n-3) eicosapentaenoic acid in plasma phospholipids in healthy men. J Nutr 2007;137(4):945-52.
    9. Hornstra G. Essential fatty acids in mothers and their neonates. Am J Clin Nutr 2000;71(5 Suppl):1262S-9S.
    10. Fritsche KL. Too much linoleic acid promotes inflammation-doesn’t it? Prostaglandins Leukot Essent Fatty Acids 2008;79(3-5):173-5.
    11. Bjermo H, Iggman D, Kullberg J, Dahlman I, Johansson L, Persson L, et al. Effects of n-6 PUFAs compared with SFAs on liver fat, lipoproteins, and inflammation in abdominal obesity: a randomized controlled trial. Am J Clin Nutr 2012;95(5):1003-12.
    12. Ailhaud G, Massiera F, Weill P, Legrand P, Alessandri JM, Guesnet P. Temporal changes in dietary fats: role of n-6 polyunsaturated fatty acids in excessive adipose tissue development and relationship to obesity. Prog Lipid Res 2006;45(3):203-36.
    13. Moon RJ, Harvey NC, Robinson SM, Ntani G, Davies JH, Inskip HM, et al. Maternal Plasma Polyunsaturated Fatty Acid Status in Late Pregnancy Is Associated with Offspring Body Composition in Childhood. J Clin Endocrinol Metab 2013;98(1):299-307.
    14. Kris-Etherton PM, Innis S, Ammerican Dietetic A, Dietitians of C. Position of the American Dietetic Association and Dietitians of Canada: dietary fatty acids. J Am Diet Assoc 2007;107(9):1599-611.
    15. WHO/FAO. Diet, nutrition and the prevention of chronic diseases. World Health Organ Tech Rep Ser 2003;916:i-viii, 1-149, backcover.
    16. Elmadfa I, Kornsteiner M. Dietary fat intake–a global perspective. Ann Nutr Metab 2009;54 Suppl 1:8-14.

    • Author response to Hornstra et al. and the International Expert Movement on Health Significance of Fat Quality of the Diet, a working group under the auspices of the International Union of Nutritional Sciences

      29 March 2013

      Dear Sir,

      We thank Hornstra et al. for their interest in our manuscript [1]. However, their letter includes important errors and misrepresentations, which distract from—but do not alter—the central finding of the Sydney Diet Heart Study. The intervention group, which substituted linoleic acid (n-6 LA) rich liquid safflower oil and safflower polyunsaturated margarine in place of animal fats and common margarines, had increased risk of death from all-causes, cardiovascular disease, and coronary heart disease, despite a significant reduction in blood cholesterol.

      Below, we address the most salient errors in their letter. Further, we invite any reader seeking the broader context that is needed to evaluate the results and the limitations of the Sydney Diet Heart Study to read our detailed manuscript [1], web appendices [2], and a previous author reply [3].

      Incorrect representation of the numbers of deaths

      Hornstra et al. incorrectly assert that there were “63 all cause mortality cases and just 7 additional deaths in the intervention as compared to the control group”. In fact, there were 67 total deaths, 39 of 221 randomized to the n-6 LA intervention group versus 28 of 237 randomized to the control group (a difference of 11). These are the same numbers reported in the 1978 publication [4]. Using standard survival analysis methodology to compare mortality rates between groups on an intention-to-treat basis, we found that the intervention group had increased all cause mortality (17.6% v 11.8%; hazard ratio 1.62 (95% confidence interval 1.00 to 2.64); P=0.05).

      Importantly, we were also able to recover and analyze critical outcomes (mortality from cardiovascular disease and coronary heart disease), which were previously unpublished. The intervention group had increased cardiovascular mortality (17.2% v 11.0%; 1.70 (1.03 to 2.80); P=0.04), and mortality from coronary heart disease (16.3% v 10.1%; 1.74 (1.04 to 2.92); P=0.04). These adverse outcomes, which show that subjects randomized to the LA intervention fared worse than subjects randomized to the control group, are the main findings of the trial.

      Mischaracterizing limitations of a randomized controlled trial

      The Sydney Diet Heart Study was a randomized controlled trial (RCT), not an observational study. All non-dietary components were designed to be equivalent in both groups, allowing for assessment of the effects of the dietary intervention. As noted in our manuscript, both groups made healthy lifestyle modifications (e.g. smoking reduction), probably from the personal reassessment that accompanies a coronary event. This is consistent with other secondary prevention coronary heart disease trials. Since both groups were well balanced at baseline, this RCT design evaluates the effects of the dietary intervention.

      As Hornstra et al. noted, a limitation of this RCT is that the intervention group received more intensive treatment than the control group (which had no food provision or dietary counseling). However, a resulting placebo effect would be expected improve outcomes in the intervention group (5). Therefore, the finding of higher death rates in the intervention group—opposite of the expected benefit—may actually underestimate the adverse effects of the intervention.

      Mischaracterization as a ‘recalculation study’

      Hornstra et al. could have benefited by reading our manuscript [1] and detailed web appendices [2] more carefully before mischaracterizing our secondary analysis as a ‘re-calculation’ study. While not all trial records could be recovered, only variables that exactly matched published data were included in our analysis. All matching variables were further verified by Dr. B. Leelarthaepin, an original study investigator and co-author on the present manuscript, in order to ensure accuracy.

      The original data included baseline and longitudinal intakes of target nutrients (PUFA, SFA and PUFA to SFA ratio) calculated by the original study investigators. These nutrient variables exactly matched the baseline and follow-up nutrient intake data reported in Tables 2 and 3, respectively, in the 1978 publication [4], affirming the accuracy of these recovered original data. Some of these nutrient variables were not normally distributed. We therefore appropriately expressed the nutrients as medians (and interquartile ranges) rather than as means (and standard deviations) reported in the 1978 publication. The median baseline and composite follow-up dietary data are reported in Table 3 of our manuscript, and more detailed follow-up dietary data (for 5 years) are presented in Web Appendix Table 2. Together, our presentation of these recovered (not re-calculated) original data provide a more complete depiction of the study diets than was presented in the 1978 publication.

      In addition to correcting the erroneous ‘recalculation’ claim, we would like to clarify that the original study investigators did not evaluate the association between increases in n-6 LA and mortality. At the time of the Sydney Diet Heart Study, PUFAs were regarded as a uniform molecular category with one relevant biological mechanism—the reduction in blood cholesterol. Because the original study investigators did not appreciate that individual PUFA species may have different biochemical and clinical effects, they did not attempt to estimate the effects of n-6 LA on mortality outcomes.

      Conclusion

      Hornstra et al. suggest that a ‘golden rule of Good Clinical Practice’ precludes not only evaluation of missing clinical trial data, but also re-evaluation of completed trials in light of scientific progress. We would like to direct Hornstra et al. to the BMJ theme emphasizing the importance of recovering missing clinical trial data to correct distortions in the evidence-base [6,7]. Our manuscript presents critical—but previously missing—outcomes from a randomized controlled trial, and further evaluates trial data in the context of current understanding of polyunsaturated fatty acids.

      Recovery and analysis of these missing data has filled a critical gap in the published literature archive. For the first time, scientists and policymakers have access to cardiovascular and coronary heart disease outcomes from all known randomized controlled dietary trials testing the cardiovascular effects of replacing saturated fats with n-6 linoleic acid, or a mixture of n-6 and n-3 polyunsaturated fatty acids.

      References

      1. Ramsden CE, Zamora D, Leelarthaepin B, Majchrzak-Hong SF, Faurot KR, Suchindran CM, et al. Use of dietary linoleic acid for secondary prevention of coronary heart disease and death: evaluation of recovered data from the Sydney Diet Heart Study and updated meta-analysis. BMJ 2013;346:e8707.


      2. Ramsden CE, Zamora D, Leelarthaepin B, Majchrzak-Hong SF, Faurot KR, Suchindran CM, et al. BMJ 2013;346:e8707. Web appendices/Supplementary material, pages 1-20.

      3. Ramsden CE, Zamora D, Leelarthaepin B, Majchrzak-Hong SF, Faurot KR, Suchindran CM, et al.

      Author reply: Can vegetable oil processing help explain the increased cardiovascular mortality in the Sydney Diet Heart Study? (http://www.bmj.com/content/346/bmj.e8707/rr/631590)

      4. Woodhill JM, Palmer AJ, Leelarthaepin B, McGilchrist C, Blacket RB. Low fat, low cholesterol diet in secondary prevention of coronary heart disease. Adv Exp Med Biol 1978;109:317-30.

      5. Bienenfeld L, Frishman W, Glasser SP. The placebo effect in cardiovascular disease.
      Am Heart J. 1996; 132:1207-21

      6. Lehman R, Loder E. Missing clinical trial data. BMJ 2012; 344 BMJ 2012;344:d8158

      7. Loder E. A theme issue in 2011 on unpublished evidence. BMJ 2011;342:d2627.

  51. Gert van der Hoek zegt:

    “Onze” Nederheld prof Frits Muskiet heeft de goegemeente weer eens aardig opgeport. Ditmaal weer op het jaarlijkse symposium “Arts en Voeding”. Naar verluid lokte o.a. het linolzuurverhaal de nodige reacties uit. Misschien kunnen we een handout of presentatie online ritselen?

    Samenvatting van de symposiumwebsite, gesneden koek, maar toch:

    De 7 grote fouten in onze huidige voeding.

    We eten te weinig groente, fruit en vis en teveel geraffineerde koolhydraten, suiker en linolzuurrijke oliën. Vanuit de nutriënten bezien gaat het om een voeding met: een abnormale verhouding tussen de macronutriënten (koolhydraat/eiwit/vet/alcohol), een abnormale vetzuursamenstelling (te lage omega-3/omega-6 verhouding), koolhydraten met een te hoge glycemische index, een te lage micronutriënt dichtheid (vitaminen, mineralen, secundaire metabolieten uit planten), een te hoge zuur/base verhouding, een te hoge natrium/kalium verhouding, en een te laag vezelgehalte. Van een aantal van deze fouten zullen voorbeelden worden gegeven en zullen de risico’s worden belicht. Bekritiseerd zal worden het huidige (hooggeprezen) paradigma in voedingsonderzoek waarin de nutriënten als aparte entiteiten worden onderzocht in keurig uitgevoerde gerandomiseerde trials. Want in werkelijkheid lijkt het simpel en dat is het ook: voor een goede voeding dienen we onze evolutionaire herkomst uit het land-water ecosysteem niet te verloochenen.

    http://www.artsenvoeding.nl/sprekers/117

  52. George zegt:

    Unilever verziekt niet alleen mensen door ze Becel te geven, maar ook de theeplantages in Kenia zijn een bron van criminaliteit: gisteren op Arte een verbijsterende reportage gezien over hoe daar de vrouwelijke arbeiders uitgebuit en verkracht worden. Als je tijd zou nemen deze documentaire echt te bekijken, is het nog erger als de bovenstaande woorden doen vermoeden, en dat staat “onze” eigen Unilever toe!?
    http://www.arte.tv/guide/de/047127-000/der-faire-handel-auf-dem-pruefstand

  53. Gert van der Hoek zegt:

    Even een bevestiging van de kwalijke rol van Omega 6 en de positieve rol van Omega 3 en groenten (Paleo dus…), met dank aan Gert Schuitemaker.Als we het hebben over “chronische laaggradige inflammatie”, dan kun je daar een indicatie van krijgen denk ik via het meten van CRP in je bloed.

    CRP lager met groenten en omega-3

    31 augustus 2013

    Een voedingspatroon rijk aan groenten is gerelateerd aan lage CRP-waarden. Voeding met veel omega 6-vetzuren leidt echter tot hoge CRP-waarden.

    In de analyse werden de gegevens van 2031 personen van middelbare leeftijd meegenomen. In de jaren 1994 en 1995 werd bij de deelnemers informatie verzameld over hun eetpatroon. Drie jaar later werd de CRP-concentratie bepaald. Er werden vier verschillende eetpatronen onderscheiden en gerelateerd aan de CRP-waarden. CRP helpt bij het vaststellen van een stille ontsteking.

    Een eetpatroon met een hoog aandeel van groenten en plantaardige oliën die antioxidanten leveren, leidde met 12% tot een significant lager risico van te hoge CRP-concentraties. Een voedingspatroon met teveel omega 6- en te weinig omega 3-vetzuren leidde daarentegen met 15% tot een significant verhoogde kans op te hoge CRP-waarden.

    Al langer is bekend dat micronutriënten van invloed zijn op ontstekingsprocessen door beïnvloeding van de productie van cytokinen en door het wegvangen van vrije radicalen.

    Julia C, Meunier N, [..], Kesse-Guyot E. Dietary patterns and risk of elevated C-reactive protein concentrations 12 years later. Br J Nutr 2013; 1-8

    https://www.ortho.nl/orthomoleculaire-bibliotheek/artikel/8837/CRP-lager-met-groenten-en-omega-3?pk_campaign=FitmetVoedingTwitter&pk_kwd=310813-2100

  54. Robert zegt:

    Meerv. onverz. vetten gezonder dan verzadigde vetten……

    http://www.ncbi.nlm.nih.gov/pubmed/20351774

  55. Robert zegt:

    Omega 6 helemaal niet zo verkeerd….En weer sneuvelt een Paleo hype!
    http://www.kanker.be/nieuws/omega-prostaatkanker

    “Dan zijn er nog de meervoudig onverzadigde omega 6-vetzuren (LA of linoleïnezuur uit plantaardige oliën) die ontstekingsbevorderende eigenschappen bezitten. Als van die vetzuren de bloedconcentratie hoog is, lijkt het risico op prostaatkanker lager te zijn (23% lager in het algemeen en 25% lager voor de traag evoluerende vorm). Vroeger werd gedacht dat een hoog verbruik van omega 3-vetzuren en een laag verbruik van omega 6-vetzuren net het risico op prostaatkanker deden dalen. Vandaag lijken de cijfers dus net het omgekeerde aan te tonen.”

  56. Hans zegt:

    Ha Robert , dank voor de linkjes……

    Aan de avatars te zien heb je meerdere accounts hier ? Het barst hier van de Roberts 😉

  57. Robert zegt:

    Ik heb maar 1 account en nooit een avatar toegevoegd…….

  58. Hans zegt:

    Bedoel naast je naam , een wijnrode en daarboven een grasgroene ….. , ik ben altijd roze en ben geen meisje 😉

  59. Robert zegt:

    Ik doe dat niet. Geen idee waardoor die verschillende afbeeldingen

  60. Een zeer gevaarlijke ontwikkeling. Unilever gaat de krant The Guardian een 7-cijferig bedrag per jaar betalen. Niet voor advertenties. Waarvoor wel? Hetgeen bij mij de vraag oproept: zijn er soortgelijke ‘initiatieven’ in Nederland?

    http://www.theguardian.com/gnm-press-office/guardian-launches-guardian-labs-with-unilever-partnership

    • Anna Watkins, managing director, Guardian Labs said: “It’s an incredibly exciting time to formally launch Guardian Labs as brands look for more engaging ways to tell their story. A combination of our top class editorial, creativity and digital innovation means we can offer something truly different, inspiring and effective.

      “Our partnership with Unilever is a fantastic example of collaboration based on our shared values. Right from the start we brainstormed ideas, working across the whole of the Guardian, and built the campaign together. It represents a truly original way of working.”

      Levensgevaarlijk. Unilever koopt de beste verhalenvertellers die er zijn. Maar wat veel erger is, die journalisten en andere creatieven laten zich kopen!

      • Lees ook deze analyse.

        So the entire paper is to be filled with a p.r. campaign disguised as journalism, in order to promote Unilever’s image as a green company. That’s called corporate propaganda. The key to all this is the old and simple trick of deceiving readers into thinking they are reading journalism when they are actually reading p.r. – especially when a single page can travel alone through the Interwebs and seem to most readers to be a Guardian article. And the end of all this will be the growing gnawing sense among Guardian readers that, unless they are very careful, they will have a very tough time telling the difference.

        Ik heb me eerlijk gezegd al afgevraagd of er een ‘samenwerking’ bestaat tussen een door velen hier met argusogen gevolgde voedings-site en de sluwe producent van overbodige, ziekmakende shit.

  61. maanfiets zegt:

    Ik vrees, dat als je het echt wilt weten, je moet solliciteren bij de producent van overbodige shit.
    Een jaartje met nepsnor, brood en margarine eten, is dat niet iets voor je?

  62. Hielkje zegt:

    Je ziet het ook bij de commerciele zenders op tv (jij niet, ik weet het). Van spul om te eten tot aan medische ingrepen aan toe. Kan ff geen namen van programma’s noemen, mijn hersenen kunnen dat soort info niet opnemen. Hihihi

  63. willem zegt:

    Al geruimte tijd hebben voedingsgiganten en andere commerciele bedrijven invloed op het terrein van de vrije nieuwsgaring, de media, de scholen, de openbare ruimten en heel veel sectoren binnen de overheid. De laatste jaren zijn die invloeden en verbindingen meer open en bloot getoond.
    Kijk naar de weekbladen, de dagbladen, de commerciele, maar steeds meer ook de publieke, omroepen. Toch zijn dit allemaal de logische gevolgen van de politieke weg die we de laatste decennia zijn ingeslagen. Obstakels die nieuwsgaring en voorlichting enigszins beschermden, zijn in rap tempo weggebonjourd. Vrijheid blijheid, toch? En geld maakt de dienst uit, ontegenzeggelijk, in die publieke ruimte, op de universiteiten, bij de bijscholingscursussen, het Voedingscentrum, de Gezondheidsraad. We hadden het er hier allemaal al eerder over. Ook de vermoedens aangaande ‘een door velen hier met argusogen gevolgde voedings-site’ werden hier eerder geuit.
    Waar blijven de onderzoekjournalisten? Toch nog niet allemaal wegbezuinigd?

  64. Krijg nou wat 🙂 🙂 🙂 .

    Van het blog van voedingsdeskundige Liesbeth Oerlemans:

    http://www.liesbethoerlemans.com/2014/10/verkopen-de-medewerkers-van-unilever.html

    Vorige week was ik uitgenodigd op het hoofdkantoor van Unilever met zes andere kritische bloggers. We werden uitgenodigd omdat ze interesse hadden in onze mening en drive. Ik vond dat enorm stoer, omdat ze zelfs een blogger hadden uitgenodigd die met haar blog als doel heeft mensen bang te maken. En ja voor zo’n groot bedrijf als Unilever is dat ook oprecht spannend. Het leukste deel vond ik de speeddating 1 op 1. Ze wilden zelf wat vertellen, maar we mochten ook kritische vragen stellen. Uiteraard had ik zelf allerlei vragen.

    Ha, ha, ha, ha, ha.

  65. Marcel Crok zegt:

    ja ze weten wel welke kritische blogs ze nou net niet moeten uitnodigen 🙂

  66. marcel zegt:

    voor de televee-ers:

    “Pak een pan. Bak een biefstuk. Wat heb je nodig? Er staan talloze tubes goudgele goedjes in de supermarkt. Een echte naam heeft het niet. Het flesje zegt alleen dat je ermee bakken en braden kunt. De Keuringsdienst van Waarde over het vet uit de plastic fles.”

    http://www.npo.nl/keuringsdienst-van-waarde/09-10-2014/KN_1662281

  67. Bart zegt:

    Ongelooflijk.. dat in dit, dacht ik, ‘kritische’ consumentenprogramma op geen enkel moment aan de orde komt of het eigenlijk wel zo gezond is om al die vloeibare margarine (met toch ook nog ‘geharde’ plantaardige vetten) hoogverhit tot je te nemen (In grote hoeveelheden.. ruim 1,250.000 flacons rollen er alleen al bij Unilever dagelijks van de band).

    Ja, het is wel duur, durven ze te zeggen en Unilever mag het verder hebben over belangrijke zaken als doseergemak en anti-spetter kwaliteiten, maar verder gaat het, net zoals in alle andere eetprogramma’s vooral over smaak… Als ’t maar lekker is!

    Teleurstellende journalistiek, waar men niet de moeite lijkt te hebben genomen om te duiken in alle onderzoek dat erop wijst dat dit spul vrijwel zeker meer slecht dan goed doet voor hart en bloedvaten.

    Feitelijk komen ze niet veel verder dan de Croma-huisvrouwengroupies die in de jaren ’80 hun voorkeur beargumenteerden met: “Dat kun je niet uitleggen, dat is gewoon lekker…”. Ze waren destijds wel zo verstandig om de Croma (margarine met smaakstoffen) met gewone margarine te vergelijken. Aardig in ieder geval dat in de test van het programma boter toch favoriet was.

  68. Laat die man een happie mee eten. Dan proeft ‘ie ’t zellef!

    Ik heb het nog niet gezien, maar verwachtte eigenlijk al geen journalistiek van betekenis.

  69. Bart zegt:

    ADHD-kok Pierre Wind stelt vast dat het in een vloeibaar bak & braad produkt bereid vlees een soort plaklaagje bevat. Als dat geen AGE’s of andere ongewenste reacties in je lichaam veroorzaakt.. “Voor de hond”, zegt ‘ie, na een hapje.

  70. marcel zegt:

    Het televee wordt als gedachteloze zombies naar de slachtbank geleid…
    Maar zelfs in deze slappe uitzending kan een niet helemaal comateuze tv-kijker wat aanwijzingen krijgen dat het kunstmatige goedje uit een fles niet helemaal in orde is. Toch?

  71. Guido Vogel zegt:

    De hond gaat er, als echte carnivoor, ook niet op vooruit met margarine.

  72. Andre zegt:

    Unilever zag de omzetgroei in opkomende markten vorig jaar afzwakken naar 5,7 procent, terwijl de opbrengsten in Europa en Noord-Amerika met bijna 1 procent daalden. De krimp werd vooral veroorzaakt door de afnemende vraag naar margarine.

    (bron)

    Het lijkt er toch op dat de boodschap heel voorzichtig begint door te dringen…

  73. muizenoren zegt:

    Jaja, die Duitse zogenaamde gezondheidsjournalist is erg grappig. En daarbij vooral genoeg drinken, bijvoorbeeld dranken met zoetstoffen.http://www.coca-cola-deutschland.de/sven-david-muller-uber-diabetes-seine-ursachen-und-die-beste-prophylaxe#toa Zo gaan we er niet komen, met namaakvet en namaaksuiker. Maar je gelooft natuurlijk wie je wil.

  74. Dairy Solutions zegt:

    Mein Gott, dat noemt zich Gesundheitsjournalist….

Plaats een reactie